Đỗ Dzũng

LITTLE SAIGON, California (NV) – Little Saigon đúng là nơi có cộng đồng người Việt lớn nhất hải ngoại, và 34 người Mỹ gốc Việt ứng cử 21 chức vụ trong cuộc bầu cử vào Thứ Ba, 5 Tháng Mười Một, tới đây là một con số đông kỷ lục, theo dữ liệu của Cơ Quan Bầu Cử Orange County.



Bảng tranh cử của các ứng cử viên gốc Việt cắm tại Asian Village, Westminster. (H́nh: Đỗ Dzũng/Người Việt)

Và bất cứ ai lái xe trên đường Bolsa, Westminster, sẽ không thể không thấy vô số bảng tranh cử của những ứng cử viên này dọc hai bên đường, tại các ngă tư, trước các khu thương mại, cho dù một số không ứng cử trong thành phố trung tâm Little Saigon này.





Kỷ lục trước đây là năm 2020 và năm 2022, mỗi năm có 28 người gốc Việt ứng cử ở Little Saigon.


Cũng giống như các cuộc bầu cử trước đây, người Việt đa số ứng cử ở các chức vụ địa phương ở Orange County, 31 người lần này.


Chỉ có ba người ứng cử chức cao hơn, một người cấp liên bang và hai người cấp tiểu bang.


Trong số 34 người này, có 15 người là dân cử đương nhiệm. Trong số 15 dân cử này, có sáu người ứng cử chức vụ khác vị trí hiện tại của họ.


Ngoài ra, trong số 34 người Việt có tên trong các cuộc bầu cử tại Orange County kỳ này, có 12 người lần đầu tiên ứng cử.


Và trong số 34 người này, chỉ có chín phụ nữ, tương đương 26.4%, một tỉ lệ thấp so với những lần trước.


Dân biểu liên bang, Địa Hạt 45


Luật Sư Derek Trần (Dân Chủ) tranh cử với bà Michelle Steel (Cộng Ḥa), đương kim dân biểu địa hạt này, bao gồm một phần hoặc toàn bộ các thành phố thuộc Orange County và Los Angeles County như Artesia, Brea, Buena Park, Cerritos, Cypress, Fountain Valley, Fullerton, Garden Grove, Hawaiian Gardens, La Palma, Lakewood, Los Alamitos, Placentia, Rossmoor, Westminster, và Yorba Linda. Đặc biệt, địa hạt này có bao gồm phần lớn vùng Little Saigon.


Dân biểu California, Địa Hạt 70


Chức vụ này hiện do Dân Biểu Trí Tạ (Cộng Ḥa) nắm giữ, và đối thủ của ông trong Tháng Mười Một sẽ là Luật Sư Jimmy Phạm (Dân Chủ). Địa hạt này bao gồm toàn bộ hoặc một phần các thành phố Fountain Valley, Garden Grove, Huntington Beach, Los Alamitos, Midway City, Rossmoor, Santa Ana, Seal Beach, Stanton, và Westminster, trong đó có Little Saigon.


Giám sát viên Orange County, Địa Hạt 1


Trong cuộc tranh cử này, Thượng Nghị Sĩ California Janet Nguyễn sẽ đối đầu với Nghị Viên Frances Marquez của Cypress. Đây là một trong các cuộc bầu cử được cộng đồng Việt Nam chú ư nhiều nhất. Địa Hạt 1 bao gồm một phần hoặc toàn bộ các thành phố và cộng đồng Cypress, Fountain Valley, Garden Grove, Huntington Beach, La Palma, Los Alamitos, Midway City, Rossmoor, Seal Beach, và Westminster, trong đó có vùng Little Saigon, nơi có cộng đồng người Việt lớn nhất hải ngoại.



Bảng tranh cử của các ứng cử viên gốc Việt tại góc đường Bolsa và đường Magnolia, Westminster. (H́nh: Đỗ Dzũng/Người Việt)

Hội Đồng Thành Phố Fountain Valley


Năm nay, Fountain Valley bầu hai trong số năm ghế nghị viên Hội Đồng Thành Phố. Có bốn người ra ứng cử, trong đó có Phó Thị Trưởng Ted Bùi và Nghị Viên Glenn Grandis tái ứng cử. Hai người kia là bà Alicia “Rudy” Huebner và bà Katy V. Wright. Fountain Valley có khoảng 60,000 cư dân, tọa lạc ngay trong vùng Little Saigon. Những năm gần đây, có nhiều người Việt Nam đến sống trong thành phố.


Thị trưởng Garden Grove


Đây là cuộc đua thị trưởng có nhiều ứng cử viên gốc Việt nhất từ trước tới nay – bốn người. Đó là bà Diedre Thu-Hà Nguyễn (cựu phó thị trưởng Garden Grove), ông Phát Bùi (cựu nghị viên Garden Grove), Luật Sư Nguyễn Quốc Lân (phó chủ tịch Học Khu Garden Grove), và nhà truyền thông Thomas Quốc Thái Nguyễn. Ngoài ra, c̣n có hai nghị viên đương nhiệm của Garden Grove cũng tranh chức thị trưởng này. Đó là ông John O’Neill (Địa Hạt 2) và bà Stephanie Klopfenstein (Địa Hạt 5). Garden Grove là một trong bốn thành phố trong khu Little Saigon và có số cư dân gốc Việt đông nhất Orange County.


Hội Đồng Thành Phố Garden Grove


Năm nay, Garden Grove bầu lại hai ghế trong sáu ghế của Hội Đồng Thành Phố. Đó là ghế đại diện hai địa hạt 2 và 6. Tại Địa Hạt 2, ông Phillip Nguyễn sẽ đối đầu với ông John Ramirez, và tại Địa Hạt 6, ông Trí T. Lâm sẽ tranh cử với bà Ariana Arestegui. Ghế nghị viên Địa Hạt 2 do Nghị Viên John O’Neill bỏ trống để ứng cử thị trưởng. C̣n ghế của Địa Hạt 6 do Nghị Viên Kim Bernice Nguyễn-Penaloza không thể tái ứng cử v́ bị giới hạn nhiệm kỳ theo luật định.


Hội Đồng Thành Phố Irvine


Lần đầu tiên thành phố Irvine có người gốc Việt ứng cử nghị viên. Đó là ông James Mai, ứng cử Địa Hạt 3. Hai đối thủ của ông là ông Tom Chomyn và ông Jing Sun. Đây là địa hạt mới mở. Trước đây, Irvine chỉ có bốn địa hạt, tuy nhiên, trong cuộc bầu cử hồi Tháng Ba, cử tri đồng ư mở thêm hai địa hạt nữa. Irvine gần đây có nhiều người Việt Nam đến cư ngụ, và hiện là thành phố đông dân thứ nh́ của Orange County.



Nhiều ứng cử viên gốc Việt cắm bảng tranh cử tại góc đường Bolsa và đường Moran, Westminster. (H́nh: Đỗ Dzũng/Người Việt)

Hội Đồng Thành Phố Santa Ana


Năm nay, Phó Thị Trưởng Thái Việt Phan, đại diện Địa Hạt 1, phải tái tranh cử. Đối thủ của bà là một phụ nữ gốc Việt, tên Julie Trần. Địa Hạt 1 là nơi có nhiều cư dân gốc Việt nhất trong thành phố. Luật Sư Thái Việt Phan là dân cử gốc Việt đầu tiên và duy nhất hiện nay ở Santa Ana, thành phố đông dân thứ ba ở Orange County.


Hội Đồng Thành Phố Stanton


Năm nay, Nghị Viên Hồng Alyce Văn, đại diện Địa Hạt 2, tái tranh cử. Đối thủ của bà là ông Victor Barrios. Bà Hồng Alyce Văn là dân cử gốc Việt đầu tiên và duy nhất hiện nay ở Stanton, một thành phố có khoảng 40,000 cư dân, tọa lạc giáp Little Saigon về phía Tây Bắc. Vị nữ dân cử gốc Việt này từng được các đồng viện bầu làm phó thị trưởng thành phố.


Hội Đồng Thành Phố Westminster


Năm nay, cử tri Westminster bầu lại nghị viên của Địa Hạt 2 và Địa Hạt 3. Có bốn người Việt Nam tranh cử ở cả hai địa hạt. Tại Địa Hạt 2, Nghị Viên Carlos Manzo tái ứng cử, sẽ đối đầu với ông Thành Đặng và ông Hauwie Tiêu. Tại Địa Hạt 3, Phó Thị Trưởng Kimberly Hồ không tái ứng cử, để chiếc ghế này cho hai đồng hương Joseph Ngô và Mark Nguyễn tranh cử với ông KC Wolbert.


Học Khu Coast Community College District


Học Khu Coast Community College District kỳ này bầu lại ủy viên đại diện Địa Hạt 2, do ông Jerry Patterson không tái tranh cử. Có hai dân cử gốc Việt tranh chức này với một người khác. Đó là Tiến Sĩ Joe Đỗ Vinh (nghị viên Garden Grove) và ông Phú Nguyễn (ủy viên Học Khu Fountain Valley). Đối thủ của hai người này là bà Linda Zamora. Học khu này quản trị ba đại học cộng đồng có nhiều sinh viên gốc Việt, đó là Orange Coast College, Golden West College, và Coastline College. Địa Hạt 2 bao gồm phần lớn vùng Little Saigon.



Một “rừng” bảng tranh cử của các ứng cử viên gốc Việt trên băi cỏ của Asian Village, Westminster. (H́nh: Đỗ Dzũng/Người Việt)

Học Khu Tiểu Học Anaheim


Học khu này năm nay bầu đại diện Địa Hạt 3, v́ Tiến Sĩ Jose Paolo Magcalas không tái tranh cử. Cô Julie Diệp sẽ tranh chiếc ghế này với ông Matthew Mariscal. Học khu này có khoảng 17,000 học sinh, có 24 trường tiểu học, và có tổng cộng 2,000 nhân viên.


Học Khu Fountain Valley


Học khu này bầu lại hai ủy viên. Ủy Viên Steven Schultz tái tranh cử, trong khi Ủy Viên Jeanne Galindo không tái tranh cử. Ông Huy Trần và cô Ashley Ramirez cùng với Ủy Viên Schultz sẽ tranh hai ghế này. Hiện nay, Học Khu Fountain Valley có một ủy viên gốc Việt, ông Phú Nguyễn. Học khu có 10 trường học, trong đó có bảy tiểu học và ba trung học đệ nhất cấp (middle), và có 6,000 học sinh.


Học Khu Garden Grove


Luật Sư Dina Nguyễn, hiện là ủy viên Học Khu Garden Grove, Địa Hạt 5, kỳ này tái ứng cử. Đối thủ của bà là ông Khải Đào, một nhà hoạt động cộng đồng vùng Little Saigon. Ngoài bà Dina Nguyễn, học khu này cũng có một ủy viên gốc Việt khác là Luật Sư Nguyễn Quốc Lân. Đây là học khu lớn thứ ba và là học khu có nhiều học sinh gốc Việt nhất Orange County. Học khu có gần 39,000 học sinh và 67 trường học đủ các cấp.


Học Khu Orange


Ủy Viên Ana Page, đại diện Địa Hạt 3, của Học Khu Orange kỳ này tái ứng cử. Đối thủ duy nhất của cô là ông Dzũng “Dan” Nguyễn. Học khu có 41 trường học, với khoảng 26,000 học sinh từ Mẫu Giáo đến Lớp 12, cư ngụ tại các thành phố Anaheim, Garden Grove, Orange, Santa Ana, Villa Park, và một số vùng xung quanh.



Ba ứng cử viên gốc Việt cắm bảng tranh cử ở góc đường Bolsa và đường Magnolia, Westminster. (H́nh: Đỗ Dzũng/Người Việt)

Học Khu Westminster


Bà Frances Thế Thủy Nguyễn, hiện là chủ tịch Học Khu Westminster, đại diện Địa Hạt 4. Bà tái ứng cử lần này không có đối thủ. Theo quy định, bà đương nhiên đắc cử nhiệm kỳ bốn năm nữa.


Đặc Khu Vệ Sinh Midway City Sanitary District


Đặc khu này có năm thành viên th́ có tới bốn người Việt Nam. Trong cuộc bầu cử năm nay, đặc khu này bầu lại hai ghế của Ủy Viên Chí Charlie Nguyễn và Ủy Viên Tyler Diệp. Hai người này sẽ phải tranh cử với bốn đồng hương khác. Đó là ông NamQuan Nguyễn (nghị viên Địa Hạt 4 của Westminster), bà Amy Phan West (nghị viên Địa Hạt 1 của Westminster), ông Khải Đào, và ông Anh “Andy” Nguyễn.


Hội Đồng Thủy Cục Orange County


Luật Sư Trần Thái Văn, hiện là phó chủ tịch Hội Đồng Thủy Cục Orange, đại diện Địa Hạt 4, ứng cử không có đối thủ. Theo quy định, ông đương nhiên đắc cử nhiệm kỳ bốn năm. Địa Hạt 4 bao gồm một phần hoặc toàn bộ các thành phố Buena Park, Cypress, Fountain Valley, Garden Grove, Los Alamitos, Seal Beach, và Westminster.


—–