ATLANTA, Georgia (NV) – Khi kỳ nghỉ lễ trôi qua và các ca nhiễm Covid-19 bắt đầu gia tăng, một biến thể có tên JN.1 đang trở thành chủng virus phổ biến nhất lây lan khắp Hoa Kỳ.


JN.1, đột biến từ biến thể BA.2.86 và được phát giác lần đầu tiên tại Hoa Kỳ hồi Tháng Chín, chiếm 44% số ca nhiễm Covid-19 trên toàn nước Mỹ vào giữa Tháng Mười Hai, tăng từ khoảng 7% vào cuối Tháng Mười Một, theo số liệu từ Trung Tâm Kiểm Soát và Phòng Ngừa Dịch Bệnh CDC.


Ở một mức độ nào đó, đợt tăng vọt này là điều được dự báo trước. “Các biến thể cần chút thời gian để mạnh lên,” Bác Sĩ William Schaffner, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Trung Tâm Y Tế đại học Vanderbilt University cho biết. “Sau đó, chúng tăng tốc, lây lan trên bình diện rộng và ngay khi chúng làm điều đó, sau vài tháng, biến thể mới ló dạng.”





Biến chủng JN.1 của vi khuẩn Covid-19 đang trên đà gia tăng (Hình minh họa: Martin Lopez/Pexels)

Tốc độ lây lan của JN.1 trong tháng này cho thấy nó có thể dễ lây truyền hơn hoặc lẩn trốn hệ thống miễn dịch của con người tốt hơn so với các biến thể khác đang lưu hành, theo dữ kiện được CDC ghi nhận công bố ngày 22 Tháng Mười Hai. CDC cho biết Covid-19 vẫn là “mối đe dọa nghiêm trọng cho sức khỏe cộng đồng,” đặc biệt với những người luôn luôn có nguy cơ cao mắc bệnh nghiêm trọng, chẳng hạn như người cao niên, trẻ sơ sinh, người có hệ thống miễn dịch suy yếu hoặc các bệnh mãn tính và các thai phụ.


Theo như các chuyên gia, JN.1 dường như không gây bệnh nặng ở phần lớn những người khác, mặc dù ngay cả một trường hợp nhẹ vẫn có thể làm người ta cảm thấy “khá mệt nhọc trong ba hoặc bốn ngày,” Bác Sĩ Schaffner nói. Các triệu chứng của lây nhiễm JN.1 giống như các triệu chứng do các biến thể Covid-19 trước đó gây ra, gồm có ho, sốt, đau nhức cơ bắp và mệt mỏi.


Muốn không để cơ thể bị nhiễm virus và bệnh nặng, các chuyên gia tiếp tục khuyến nghị đeo khẩu trang, cải thiện hệ thống thông gió trong nhà khi có thể, ở nhà lúc bị bệnh và chích vaccine Covid-19 mới nhất.


Nghiên cứu sơ bộ cho thấy vaccine Covid cập nhật được phát hành vào Tháng Chín tạo ra kháng thể có hiệu quả chống lại JN.1, loại kháng thể có liên quan xa tới biến thể XBB.1.5 mà vaccine được bào chế để tiêu diệt. Người ta có thể không tích tụ nhiều kháng thể đối phó JN.1 như để đối phó XBB.1.5, nhưng mức độ vẫn sẽ làm giảm rủi ro.


“Đối với những người bị nhiễm bệnh gần đây hoặc được chích ngừa tăng cường, khả năng bảo vệ chéo chống lại JN.1 là khá tốt, dựa trên các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm của chúng tôi,” Bác Sĩ David Ho, nhà virus học tại đại học Columbia University, đứng đầu nghiên cứu về JN.1 và vaccine Covid-19 cho biết, được phát hành dưới dạng bản in trước vào đầu Tháng Mười Hai. Các xét nghiệm nhanh cũng tiếp tục là một công cụ có giá trị và CDC cho biết các thử nghiệm có mặt trên thị trường hoạt động tốt trong việc phát giác JN.1.


Có những dấu hiệu cho thấy số ca nhiễm Covid-19 một lần nữa lại gia tăng. Chỉ có dưới 26,000 ca nằm viện do Covid trong tuần ngày 10 Tháng Mười Hai, tăng 10% so với khoảng 23,000 ca nằm viện vào tuần trước. Nhưng số ca đi bệnh viện do Covid-10 vẫn thấp hơn nhiều so với thời kỳ cao chót vót của làn sóng Omicron đầu tiên hồi Tháng Giêng 2022, và cho tới nay chỉ cao bằng khoảng một nửa so với thời kỳ cao nhất của bộ ba dịch bệnh vào mùa Đông năm ngoái, khi Covid-19, cúm và RSV đều vọt lên cùng lúc.


JN.1 rất có thể sẽ vẫn là biến chủng thống trị của virus Covid-19 trong suốt mùa Xuân, Bác Sĩ Schaffner cho biết. Ông và các chuyên gia khác nhấn mạnh mặc dù vaccine có tác dụng phòng vệ chống lại JN.1 và các biến thể khác, nhưng tỷ lệ chích ngừa vẫn ở mức thấp, chỉ có 18% người trưởng thành được chích những mũi vaccine mới nhất. Các chuyên gia cho biết người dân nên cân nhắc đi chích ngừa, đặc biệt là người cao niên trên 65 tuổi, bị suy giảm miễn dịch, có tình trạng sức khỏe làm cho họ có nguy cơ mắc bệnh nghiêm trọng cao hơn hoặc đang đi thăm những người thân thương có thể dễ bị bệnh.