Nguyễn Thọ


30-11-2023


Cái chết của ḥa thượng Tuệ Sỹ tuy không được báo chí nhà nước nói đến nhiều, nhưng nó đă tạo ra niềm xúc động lớn trong ḷng người Việt, dù ở đâu.


Đối với nhiều người, Thích Tuệ Sỹ không chỉ là một vị chân tu đầy ḷng vị tha, một người đấu tranh bất khuất v́ lư tưởng của ḿnh, mà c̣n là mà c̣n là một trí thức uyên bác. Không thể kể hết những lời ca ngợi, ḷng thương nhớ dành cho ông.


Đối với số đông khác th́ cái chết của ông là một phát hiện mới. Từ đó, họ mới biết là ở Việt Nam c̣n có một Phật giáo khác. Đó là Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất (GHPGVNTN) của các ḥa thượng Tuệ Sỹ, Huyền Quang, Quảng Độ… Tất cả các ông đều trải qua tù đày, quản thúc và bạc đăi, nhưng không chịu phản bội GHPGVNTN. Giáo hội này khác với Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) không chỉ ở chỗ nó không rầm rộ với khẩu hiệu: “Đạo Pháp, Dân tộc và CNXH” mà c̣n bởi các ngôi chùa thanh bạch, luôn bị cô lập. Chúng khác hẳn những ngôi chùa sơn son thếp vàng, luôn đ́nh đám, khói hương nghi ngút, người ra vào nườm nượp, tiền chảy như nước mà xưa nay dân chúng vẫn ngỡ là cửa phật.


Không đi đạo, không hiểu biết nhiều về Phật giáo tôi không dám viết ǵ về ông, chỉ xin tỏ ḷng ngưỡng mộ một con người ư chí sắt đá, một trái tim nhân từ và trí tuệ vô biên. Hôm nay sau khi tang lễ của của ông đă hoàn tất, tôi mới viết những điều tôi cảm nhận từ bên này trái đất


– Đám tang của Ḥa Thượng Thích Tuệ Sỹ được tổ chức rất trang nghiêm nhưng đơn giản, theo đúng di chúc của Người. Điều này chứng tỏ GHPGVNTN vẫn hoạt động hiệu quả, qui củ mặc dù bị khống chế, cô lập từ suốt mấy chục năm qua. Thật không ngờ.


– Số người đến viếng rất đông mặc dù đám tang bị theo dơi, giám sát chặt chẽ. Điều này chứng tỏ uy tín của của các vị chân tu và của GHPGVNTH trong dân chúng rất lớn. Quốc tế cũng quan tâm đến cái chết của ḥa thượng. Bộ Ngoại giao Mỹ đă tuyên bố chia buồn.


– Trong các hoạt động nghi lễ luôn xuất hiện h́nh ảnh các “Hướng đạo sinh” (Scout, Pfadfinder) phục vụ tang lễ. Hướng đạo là một sinh hoạt xă hội phổ biến trên toàn cầu. Hướng đạo giúp thanh thiếu nhi phát triển tâm trí và kỹ năng sống. Phong trào này du nhập vào Việt Nam quăng 1930. Bố vợ tôi luôn kể về những kỷ niệm của ông khi c̣n là hướng đạo sinh. Sau 1975 phong trào này không được hoạt động ở Việt Nam. Trong những năm gần đây, lẻ tẻ ở nhiều địa phương đă xuất hiện các nhóm hướng đạo, tuy không được công nhận. Nhưng ở đám tang này, vai tṛ của Hướng đạo sinh đă thể hiện rơ.



Ảnh trên mạng

– Mặc dù ông Tuệ Sỹ bị bắt hai lần, chịu 17 năm tù và từng bị tuyên án tử h́nh, được trả tự do bới sức ép quốc tế, nhưng truyền thông nhà nước vẫn đưa tin về cái chết của ông (Giác Ngộ, Tuổi Trẻ, Lao Động, Báo Mới) [1]. Tuy các báo đều đưa tin theo một kiểu khiến người đọc không rơ ông Tuệ Sỹ là người của GHPGVN hay GHPGVNTN, nhưng điều này chứng tỏ truyền thông nhà nước đă thấy rơ ảnh hưởng của ḥa thượng trong giới Phật giáo và trong toàn xă hội.


Tôn giáo là niềm tin. Niềm tin không thể bị xóa bỏ bởi sức ép bên ngoài, nó chỉ mất đi khi bị phản bội.


[1] https://giacngo.vn/hoa-thuong-thich-tue-sy-vua-vien-tich…


B́nh Luận từ Facebook