Tam Quốc Diễn Nghĩa: Gia Cát Lượng và những nhân vật chết v́ chữ "quá"

Họ đều là những nhân vật nổi tiếng thời Tam Quốc, nhưng sau cùng đều v́ chữ "quá" mà phải rời khỏi cơi trần khi sự nghiệp c̣n dang dở.

Gia Cát Lượng chết v́ quá lao lực
Gia Cát Lượng cả đời dốc sức v́ sự nghiệp phục hưng Hán Thất.
Khi Lưu Bị c̣n sống, Gia Cát Lượng dốc ḷng dốc sức pḥ trợ ông từ lúc chưa có ǵ trong tay cho đến lúc xưng Vương xưng Đế. Sau khi Lưu Bị qua đời, Gia Cát Lượng tiếp tục tận tâm tận lực hoàn thành đại nghiệp phạt Bắc, tiêu diệt Tào Ngụy, giúp Lưu Thiện củng cố giang sơn.
Tuy nhiên, thiên thời không ủng hộ: Khi Gia Cát Lượng sắp sửa đánh bại đại quân của Tư Mă Ư, trời bỗng đổ mưa khiến địa lôi không thể phát nổ, Tư Mă Ư v́ vậy mà thoát thân thành công.


Nhân ḥa cũng không hợp: Trong những lần phạt Bắc cuối cùng, đồng minh quân sự của nhà Thục là Đông Ngô công đánh Tào Ngụy không thành phải rút lui về Giang Đông. Thiên thời địa lợi và nhân ḥa đều không ủng hộ, Gia Cát Lượng chỉ có thể bi thương mà oán thiên mệnh. Trận chiến khó khăn kéo dài, Gia Cát Lượng hao tâm tổn sức nhưng vẫn không thể hoàn thành đại nghiệp, cuối cùng lâm bệnh mà chết.


Ngụy Diên chết v́ quá vui mừng
Ngụy Diên chưa bao giờ được Gia Cát Lượng hoàn toàn tin tưởng.

Từ lúc đầu quân cho Lưu Bị, Ngụy Diên chưa bao giờ được Gia Cát Lượng tin tưởng và trọng dụng. Gia Cát Lượng trước khi lâm trung đă nói một câu "ta chết đi Ngụy Diên sẽ tác loạn". Quả nhiên sau khi Gia Cát Lượng qua đời, Ngụy Diên cho rằng sau này không c̣n ai áp chế ḿnh nữa, v́ thế mà vui sướng hét lên: "Ai dám giết ta".

Trong lúc Ngụy Diên đang vui sướng tột độ th́ bị Mă Đại vung đao đoạt mạng. Một đời chinh chiến trên lưng ngựa, là một mănh tướng v́ Thục Quốc lập vô số công lao, cuối cùng Ngụy Diên lại chết v́ tiếng cười vui sướng của ḿnh.


Vương Lăng chết v́ quá uất ức

Trong lần Gia Cát Lượng xuất binh phạt Bắc lần thứ nhất, Tư đồ Vương Lăng được Ngụy Đế phong làm quân sư, nhận nhiệm vụ ngăn chặn đại quân của Thục Quốc. Vương Lăng năm đó 76 tuổi, nói rằng: "Lăo phu chỉ cần nói vài lời quản giáo là đủ để khiến Gia Cát Lượng chắp tay đầu hàng, Thục Quốc lui quân".

Tự tin là vậy, thế nhưng khi hai người đối diện với nhau trước trận chiến, Gia Cát Lượng mở lời mắng vài câu đă khiến Vương Lăng uất ức, hét lên một tiếng rồi ngă ngựa chết.


Chu Du chết v́ quá đố kỵ
Trời sinh Du sao c̣n sinh Lượng.
Chu Du tuy tuổi c̣n trẻ nhưng đă được giữ chức Đại Đô Đốc của Đông Ngô, những lăo tướng như Tŕnh Phổ hay Hoàng Cái đều rất nể phục và nghe theo mệnh lệnh của Chu Du. Tuy nhiên ḷng đố kỵ của Chu Du lại rất lớn, nhiều lần bày mưu bày kế hăm hại Gia Cát Lượng.

Ư đồ không những không thành công mà Chu Du c̣n bị Gia Cát Lượng chọc tức "Chu Lang diệu kế an thiên hạ, đă mất phu nhân lại thiệt binh". Chu Du vừa tức giận vừa đố kỵ với tài năng của Gia Cát Lượng, vết thương cũ tài phát, Chu Du chỉ có thể thốt lên những lời đố kỵ "trời sinh Du sao c̣n sinh Lượng" rồi buông tay rời khỏi nhân thế.

Viên Thiệu chết v́ nhục nhă
Dù sở hữu sức mạnh quân đội vượt trội, nhưng Viên Thiệu vẫn thất bại tan tác trước Tào Tháo.
Viên Thiệu vốn là người giàu tiềm lực quân sự nhất, xuất thế tứ thế tam công, lại là minh chủ của liên minh 18 lộ chư hầu phạt Đổng Trác. Dưới chướng Viên Thiệu c̣n có những mănh tướng như Nhan Lương, Văn Xú, Trương Hợp, Cao Lăm và các mưu sĩ Điền Phong, Hứa Du, có thể nói là nhân tài tề tựu.

Tuy nhiên Viên Thiệu lại là một chủ công do dự thiếu quyết đoán, bỏ lỡ cơ hội "đón Thiên tử để lệnh chư hầu", không giúp Lưu Bị giữ Từ Châu, có hơn 10 vạn đại quân trong tay nhưng vẫn bị Tào Tháo chỉ với 7 vạn quân đánh tan tác. Viên Thiệu cuối cùng cảm thấy nhục nhă đến mức thổ huyết mà chết.


Dương Tu chết v́ quá tự tin
Dương Tu thông minh nhưng không khéo ứng xử.

Tào Tháo đem quân đại chiến với Lưu Bị ở Hán Trung nhưng thua liền mấy trận và phải tử thủ. Tào Tháo bế tắc, muốn rút quân nhưng lại sợ xấu hổ với quần thần đâm ra chán chường. Một buổi tối Hạ Hầu Đôn đến xin khẩu lệnh ban đêm, Tào Tháo trong lúc vô thức đă nói "kê lặc (gân gà)". Hạ Hầu Đôn nghe khẩu lệnh nhưng không hiểu bên đi hỏi Dương Tu.

Dương Tu cười lớn khuyên Hạ Hậu Đôn mau chóng thu dọn hành lư để rút quân. Dương Tu giải thích rằng khẩu lệnh "gân gà" nói lên tâm trạng của Tào Tháo, vừa muốn rút quân, vừa không muốn bỏ giống như gân gà, ăn th́ không có thịt, bỏ đi th́ thấy tiếc.

Hạ Hầu Đôn nghe thấy có lư liền lệnh binh lính thu dọn hành trang. Tào Tháo biết chuyện rất tức giận nên lấy cớ là Dương Tu phao tin làm loạn ḷng quân, đem ra chém đầu. Có thể nói Dương Tu chết v́ quá tự tin với sự thông minh của ḿnh.