trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975



Mặt trận Xuân Lộc – Long Khánh. Nguồn: Ḍng Sông Cũ – WordPress.com
Nhiều kỳ – kỳ 1
Tôi là một trong những chiến binh của Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân đă có mặt trong trận Xuân-Lộc tháng Tư năm 1975. Chiến thắng Xuân-Lộc là chiến thắng oanh liệt cuối cùng của Quân Lực Việt-Nam Cộng-Ḥa. Nhiều năm sau chiến tranh, cứ tới tháng Tư th́ trên truyền h́nh, truyền thanh, trên những trang báo giấy và báo điện tử, người Việt hải ngoại lại nhắc tới trận đánh này. Mỗi khi kể chuyện Xuân-Lộc tháng Tư năm 1975, th́ người ta không thể quên Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân.
Chúng tôi đă trải qua một thời gian nửa tháng trời ở đó; đă có mặt kể từ ngày mở màn, cho tới ngày kết thúc trận đánh này. Anh em chiến sĩ của Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân đă chiến đấu hết ḿnh, đă sẵn sàng hy sinh tính mạng để cùng các bạn Sư Đoàn 18 Bộ Binh tạo dựng chiến thắng để đời ấy.
Từ đó, những quân nhân của Sư Đoàn 18 Bộ Binh và Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân trở thành thân thiết, coi nhau như anh em.
Mấy chục năm qua, nhiều tác phẩm liên quan tới trận Xuân-Lộc năm 1975 đă được những nhân vật trực tiếp tham chiến viết lại.
Qua những hồi kư ấy, hầu như độc giả đă được nghe kể một cách chi tiết diễn tiến từng ngày, từng giờ, của trận chiến, những cuộc chuyển quân, điều binh của cả đôi bên và kết quả những lần chạm súng.
Nhưng chắc chắn khó có ai biết rằng trong trận Xuân-Lộc năm 1975 lại có những điều không ngờ trước đă xảy ra, tỷ như chuyện Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân t́nh cờ có mặt tại đây. Đôi khi chỉ v́ một chuyện t́nh cờ mà có thể đưa tới kết cục thành bại của một chiến trường.
Cuối tháng Ba năm 1975 Quân Đoàn II tan ră, Cao Nguyên Vùng 2 đă mất, nhưng Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân dưới quyền chỉ huy của Thiếu tá Vương Mộng Long vẫn tồn tại, vẫn can trường.
Từ Quận Kiến-Đức, chúng tôi đă bẻ găy ṿng vây của Trung Đoàn 271 Cộng-Sản Bắc-Việt để về bắt tay với quân bạn ở Thị trấn Gia-Nghĩa, Quảng-Đức; tại đây các đơn vị trực thuộc Tiểu Khu Quảng-Đức đă bỏ tỉnh lỵ một ngày rồi.
Bị chỉ định giữ vai tṛ tiên phong, dẫn đầu liên đoàn rút lui, tôi quyết định không dùng Liên tỉnh lộ 8 B để về Bảo-Lộc mà sẽ đi xuyên rừng theo phương giác từ.
Ngay ngày đầu triệt thoái, vừa qua sông Đa Dung, một trái lựu đạn nổ v́ bất cẩn, ông Trung tá Liên đoàn trưởng Liên Đoàn 24 Biệt Động Quân bị một vết thương nhẹ ở ngực, đă rời vùng.
Hai ngày sau, th́ ông Trung tá Liên đoàn phó Liên Đoàn 24 Biệt Động Quân cũng vội vàng leo lên trực thăng tải thương, bỏ đơn vị lại giữa rừng. Từ hôm ấy, không c̣n ai thấy bóng dáng ông ta nữa; hóa ra ông Trung tá đào ngũ này đă nhanh chân chạy thẳng một lèo qua Mỹ!

Cựu Th/Tá Vương Mộng Long & cựu Th/Tướng Lê Minh Đảo (USA-2009) – Ảnh do tác giả cung cấp
Bắt đầu từ ngày thứ ba của cuộc lui binh, gánh nặng chỉ huy, lèo lái Liên Đoàn 24 Biệt Động Quân đè nặng lên vai Thiếu tá Hiện Dịch Vương Mộng Long, Tiểu Đoàn Trưởng Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân.
Liên Đoàn 24 Biệt Động Quân dưới quyền chỉ huy của tôi đă vừa chiến đấu vừa tiến dần về hướng duyên hải. Kết quả công lao khó nhọc của tôi đă được đền bù: Liên Đoàn 24 Biệt Động Quân là đơn vị duy nhất của Biệt Động Quân/Quân Khu 2 c̣n tồn tại và chiến đấu tới giờ phút chót để bảo vệ chế độ Cộng-Ḥa.

Xem thêm: Quốc Khánh Pháp

Sau gần nửa tháng vừa đánh, vừa lui, ngày 5 tháng Tư năm 1975, qua tần số FM 47.70 trong máy PRC 25, tôi liên lạc được chiếc thám thính cơ L 19 bay trên trời.
Người bay trên L19 để đi t́m Liên Đoàn 24 Biệt Động Quân ngày đó là Trung tá Nguyễn Khoa Lộc, một sĩ quan của Bộ Chỉ Huy Biệt Động Quân /Quân Khu 3.
Theo lệnh của Trung tướng Nguyễn Văn Toàn, Tư lệnh Quân Khu 3 th́ Phi Đoàn 237 Trực Thăng sẽ ưu tiên bốc Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân trước, các đơn vị c̣n lại sẽ được chuyển vận sau.
Khoảng mười giờ sáng ngày 6 tháng Tư trên trời đă xuất hiện một đoàn trực thăng CH 47 dẫn đầu bởi một tàu chỉ huy UH 1 D và hai trực thăng vơ trang. Tôi nhận được lệnh chuẩn bị băi đáp.
“Biến mà không loạn” là phương châm chỉ huy của tôi. Cho dù cái chết kề bên, quân nhân của Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân vẫn răm rắp tuân theo lời cấp chỉ huy của họ.
Tôi cho quân nối đuôi nhau theo đội h́nh 5 hàng dọc. Sử dụng đội h́nh này, người chỉ huy vừa dễ đếm quân, vừa dễ chuyển quân thành hàng ngang sẵn sàng chiến đấu nếu bị địch tấn kích bất ngờ.
Lệnh phát ra từ chiếc tàu đang lơ lửng giữa trời:
“Yêu cầu các anh chuẩn bị 45 người!”
Dưới đất lập tức có 5 hàng dọc, 9 hàng ngang tiến ra đồng cỏ tranh.
Đang trên đường sà xuống băi, người phi công nói tiếp:
“Yêu cầu 5 người nữa!”
Dưới đất lại thêm một hàng ngang 5 người, nhập vào đoàn người phía trước.
Trên tàu lặp lại:
“Yêu cầu 5 người nữa!”
Dưới đất lại thêm một hàng ngang 5 người nữa tiến lên.
Chứng kiến cảnh này, người chỉ huy đoàn trực thăng bỗng la lớn:
“Tuyệt vời! Tuyệt vời! Kỷ luật của đơn vị này thật là tuyệt vời! Như vậy th́ các bạn cứ xếp hàng 65 người một tàu! Không vũ khí nặng, cứ 65 người là okay!’
Nhiều chục năm sau, cựu Trung tá Nguyễn Phú Chính, Phi đoàn trưởng Phi Đoàn 237 Trực Thăng c̣n nhớ h́nh ảnh chúng tôi đă ra băi, lên tàu như thế nào.
Mỗi khi nhắc lại chuyện bốc quân giữa rừng ngày ấy, th́ anh Chính thường nói một câu nhận xét rất ngắn:
“Cung cách tay này chỉ huy lính th́ không chê vào đâu được!”
Xế trưa ngày 6 tháng Tư năm 1975 chúng tôi ghé lại phi trường Phan Thiết không lâu, vừa đủ thời gian cho phi hành đoàn ăn cơm và cho máy bay tái tiếp tế nhiên liệu.
Tại phi trường Phan-Thiết, kiểm quân, tôi phát giác ra một trung đội của Đại Đội 4/82 không có mặt. Trung đội này do Chuẩn úy Bảo chỉ huy. Chắc ông Bảo và hai chục ông lính khác c̣n kẹt trong rừng Blao cùng với số người c̣n lại của hai tiểu đoàn bạn là Tiểu Đoàn 63 và 81 Biệt Động Quân.
Sau đó chúng tôi lại lên tàu tiếp tục cuộc hành tŕnh.
Tới 5 giờ chiều ngày 6 tháng Tư năm 1975 th́ năm chiếc máy bay Chinook CH47 hạ cánh trên phi đạo Xuân-Lộc.
Trừ ra một chiếc trực thăng có nhiệm vụ móc 5 thùng xăng rỗng bằng cao su ṭn ten dưới bụng, bốn chiếc c̣n lại đều chở đầy quân.
Bốn chiếc Chinook này đă vận chuyển 260 quân nhân của Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân từ Vùng 2 vào tăng cường cho mặt trận Long-Khánh của Vùng 3 theo lệnh của Trung tướng Nguyễn Văn Toàn, Tư lệnh Quân-Đoàn III.

Xem thêm: Chuyện ổ bánh ḿ

Tôi là một trong số 65 người ngồi trên chiếc CH47 thứ nhất vừa hạ cánh.
Tới Xuân-Lộc, chúng tôi c̣n ngồi trên tàu, th́ có lệnh cho một ḿnh tôi xuống đất tŕnh diện Trung tướng Nguyễn Văn Toàn Tư lệnh Quân Khu 3.
Nơi đầu phi đạo có hai chiếc xe Jeep đậu bên nhau. Tàu tôi đáp cách hai chiếc Jeep chừng ba trăm mét.
Một chiếc Jeep chạy tới đón tôi, người trên xe tôi quen, đó là Đại tá Phạm Văn Phúc, Tỉnh trưởng tỉnh Long-Khánh. Ông Phúc là cựu sĩ quan Biệt Động Quân.
Đại tá Phúc nhảy sang ghế tài xế nhường chỗ cho tôi, rồi la lớn,
– Lên xe đi Long! “Cha” Toàn đang chờ Long đó!
Hai phút sau tôi đă đứng nghiêm trước mặt Tướng Toàn.
Ông Toàn giơ cái can chỉ huy quơ quơ trước mặt tôi,
– Đ! M! Không cần chào kính ǵ ráo! Tau hỏi mi chớ muốn ở đây làm trừ bị cho thằng Đảo hay muốn về Sài-G̣n sát nhập vào Biệt Động Quân/ Quân Khu 3?
Chỉ sau vài giây suy tính, tôi buột miệng,
– Trung tướng cho tụi tôi ở lại đây!
Nghe tôi xin ở lại Xuân-Lộc, Tướng Toàn vừa cười vừa nói,
– Thằng ni khôn! Mi là tàn quân của Vùng 2, nếu mi mà về Sài-G̣n, tụi nó (?) sẽ coi mi không đáng một xu teng! Tau biết mi giỏi nên cho mi xuống đây, làm trừ bị cho thằng Đảo, không về Sài-G̣n nữa! Mi chọn ở lại đây là phải đó!
Sau đó Tướng Toàn leo lên xe; xe trở đầu chạy đi.
Tôi và Đại tá Phúc quay trở lại chỗ hợp đoàn Chinook đang đậu. Sau khi ngỏ lời cám ơn phi hành đoàn, tôi ra lệnh cho anh em binh sĩ xuống tập họp trên băi cỏ nằm sát phi đạo.
Năm phút sau, đoàn tàu rời sân băi, bay về hướng Tây.
Khi anh lính cuối cùng đă đứng vào hàng, lệnh đầu tiên của tôi ban ra là:
“Cấm quân”
Kỷ luật là sức mạnh của quân đội. Dù bất cứ ở đâu, bất cứ trong t́nh trạng nào, nếu không giữ được kỷ luật th́ quân đội không c̣n là quân đội nữa!
V́ thế, lúc nào tôi cũng coi vấn đề duy tŕ kỷ luật của tiểu đoàn là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu của người chỉ huy.
Chính v́ cái kỷ luật thép của đơn vị, mà trong t́nh thế nguy kịch, chúng tôi vẫn ra băi đáp, lên tàu, với phong cách như thế ấy.
Cũng chính v́ cái kỷ luật thép của đơn vị, mà suốt thời gian nửa tháng trời chúng tôi tham chiến ở Xuân-Lộc, người dân của thị trấn này hầu như chưa từng nh́n thấy bộ quân phục rằn ri nào của Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân xuất hiện trong đường phố.
Dân mà c̣n không biết chúng tôi có mặt ở đây, th́ chắc chắn Việt-Cộng cũng không biết ǵ về chúng tôi

Đ/Tá Hứa Yến Lến, Th/Tướng Lê Minh Đảo, Tr/Tướng Phạm Quốc Thuần, Th/Tá Vương Mộng Long, Tr/Tá Nguyễn Văn Xuân – Ảnh do tác giả cung cấp
Tôi cầm tờ giấy ghi t́nh trạng quân số hiện diện do ông Thượng sĩ thường vụ tiểu đoàn vừa tŕnh lên. Chính xác th́ quân số của tôi tổng cộng có 260 Biệt Động Quân khởi hành từ Blao, trừ đi 2 quân nhân bị thương là Hạ sĩ Nguyễn Ba trưởng toán Viễn Thám và một anh lính của Tiểu Đoàn 63 Biệt Động Quân được phép ngồi lại trên tàu để tiếp tục về Biên-Ḥa, th́ số người xuống sân bay Xuân-Lộc chiều nay phải là 258 người.
Tới lúc các đại đội điểm mặt số quân nhân hiện diện để xem ai c̣n, ai mất, th́ ḷi ra một người lạ. Ông ta là một thiếu úy của Tiểu Đoàn 81 Biệt Động Quân đứng trà trộn trong hàng ngũ của Đại Đội 4/82!

Xem thêm: Retro City!

Cái ông thiếu úy của Tiểu Đoàn 81 này nhanh chân quá!
Nh́n bộ dạng run rẩy sợ sệt của anh ta, tôi chợt nghĩ lại, có nhiều người cao cấp hơn anh ta nhiều mà gặp cảnh ngặt nghèo đă vội lo chạy thoát thân, bỏ rơi đồng đội, điển h́nh là ông Trung tá Liên đoàn phó Liên Đoàn 24 Biệt Động Quân đă leo lên trực thăng, đào ngũ giữa rừng, nên tôi chỉ đá anh ta một cái rồi đuổi đi thôi.
B́nh thường mà gặp cảnh này, chắc chắn tôi không nhẹ tay đâu, mà h́nh phạt của tôi sẽ nặng hơn nhiều.
Đại tá Phúc nói,
– Long cho anh em tạm nghỉ trong khu nhà chứa máy bay L19 nơi đầu phi đạo. Ḿnh vào họp với ông Toàn và ông Đảo rồi “moa” đề nghị cho tiểu đoàn của Long vào tiểu khu ở với “moa”.
Đại tá Phúc và tôi vào tới sân Bộ Tư Lệnh Sư Đoàn 18 Bộ Binh th́ thấy nơi này đă có cả chục sĩ quan đang đứng lố nhố.
Những người này chỉ ngừng nói chuyện, khi Trung tướng Nguyễn Văn Toàn kéo tay tôi, đẩy tôi tới trước mặt một ông Chuẩn tướng,
– Tau vừa bốc thằng ni từ Blao về! Tau giao nó cho Đảo! Để nó làm trừ bị! Okay!
Không thèm nh́n mặt tôi, vị tướng một sao quay qua ra lệnh cho một ông trung tá đứng bên, sau này tôi biết ông ta tên là Nguyễn Văn Xuân,
– “Toa” cho giải giới đơn vị này. Cho chúng nó ở tạm đâu đó, đừng để chúng nó ra phố phá làng, phá xóm!
Nghe ông Tư lệnh Sư Đoàn 18 Bộ Binh thốt ra những lời nói trên, tôi có cảm tưởng như vừa bị ông ta tát cho một cái ngay giữa mặt. Tôi đưa tay kéo áo Tướng Toàn,
– Được rồi! Cho chúng tôi về Sài-G̣n ngay! Chúng tôi không ở lại đây nữa!
Đại tá Phúc vội vàng lôi tôi sang phía ông, rồi nói với ông Toàn,
– Trung tướng giao thằng Long cho tôi! Nó quen biết tôi, chúng tôi làm việc với nhau dễ dàng hơn.
Ngay lúc này, đứng cạnh chiếc xe Jeep Quân Cảnh có một sĩ quan đeo lon đen, tôi không nh́n rơ ông ta là trung tá hay đại úy, lớn tiếng góp ư,
– Muốn tránh chuyện cướp bóc th́ phải giải giới! Không giải giới th́ cho đi chỗ khác!
Bất th́nh ĺnh, ông Tướng Tư lệnh Quân Khu 3 trợn mắt lên, giơ cao cái can chỉ huy nhứ nhứ mấy cái, rồi hét lớn,
– Tụi mi im cái mồm đi!
Thấy Tướng Toàn nổi giận, mọi người đều im re.
Tiếp đó ông Toàn dơng dạc từng tiếng một,
– Tau biết thằng ni! Không được giải giới nó! Thằng ni là dân kỷ luật số một! Đó là lư do tại sao tau không đem nó về thẳng Sài-G̣n mà để nó ở lại đây! Tau nói là giao nó cho Sư Đoàn 18! Đây là lệnh! Thi hành đi!
Lúc này ông Chuẩn tướng Tư lệnh Sư Đoàn 18 Bộ Binh mới ch́a tay ra cho tôi bắt,
– “Qua” tên là Lê Minh Đảo. Nếu Trung tướng Tư lệnh đă giới thiệu em như vậy th́ “qua” tin. Thôi! Không cần giải giới nữa!
Rồi ông chỉ tay về hướng một trong hai vị đại tá đứng cách đó không xa,
– Okay! Từ giờ em được đặt dưới quyền Đại tá Hiếu!
Một ông đại tá người Bắc bước tới bắt tay tôi, niềm nở,
– Long cần ǵ th́ cứ cho anh hay. Đừng ngại ngùng ǵ cả!
Tướng Đảo thân mật ôm vai ông sĩ quan vừa tới, rồi cười.
Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ 2)

Mặt trận Xuân Lộc – Long Khánh. Nguồn: Ḍng Sông Cũ – WordPress.com
Nhiều kỳ – kỳ 2
Đây là Đại tá Lê Xuân Hiếu, Trung đoàn trưởng Trung Đoàn 43 cũng là bạn cùng Khóa 10 Vơ Bị của qua. Ủa! Long là dân Hiện Dịch hay Trừ Bị vậy?
– Thưa Chuẩn tướng, tôi tốt nghiệp Khóa 20 Vơ Bị
Tướng Đảo gục gục cái đầu,
– Vậy là anh em cùng trường, cũng dễ thông cảm thôi!
Thấy t́nh h́nh có vẻ không c̣n ngột ngạt, khó chịu nữa, tôi mới thở ra, bớt bực bội và tức giận. Tôi hỏi Đại tá Hiếu.
– Chúng tôi vừa lui vừa đánh cả tháng rồi, lương thực hết, đạn dược hết, điện tŕ cho máy truyền tin cũng hết, Đại tá có thể bổ sung ngay cho chúng tôi có được không?
Nghe vậy, Trung tướng Tư lệnh Quân Khu xen vào,
– Chuyện đạn dược, gạo cơm cho Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân tau giao cho Tiểu Khu Long-Khánh! Okay?
Thế là tôi biết, từ giờ phút này Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân có hai người chỉ huy trực tiếp là ông Tỉnh trưởng Long-Khánh và ông Trung đoàn trưởng Trung Đoàn 43 Bộ Binh.
Tôi tính mở lời hỏi Đại tá Hiếu cho đơn vị tôi mượn một chiếc xe để lo chuyện liên lạc, tản thương và chợ búa, th́ có một người đứng sau lưng nắm tay tôi,
– Ba má cháu và gia đ́nh cháu hiện nay ra sao?
Tôi quay mặt lại th́ nhận ra ngay người vừa hỏi thăm gia đ́nh ḿnh là ông Đại tá Ngô Văn Hưng. Bác Hưng trước đây là Trung tá Chỉ huy trưởng Pháo Binh của Sư Đoàn 23 Bộ Binh và là bạn thân của bố vợ tôi; bố vợ tôi là một cựu Trung tá, nguyên Chỉ huy trưởng Tổng Hành Dinh của Sư Đoàn 23 Bộ Binh.
Hiện thời, Đại tá Hưng là Chỉ huy trưởng Pháo Binh của Sư Đoàn 18 Bộ Binh. Tôi buồn bă trả lời bác Hưng,
– Ban Mê Thuột bị Việt-Cộng chiếm từ đầu tháng Ba. Thời gian ấy cháu ở Quảng-Đức, cháu mất tin tức gia đ́nh từ ngày đó.
Bác Hưng vỗ vai tôi trấn an,
– Bác hy vọng gia đ́nh cháu vẫn b́nh yên! Bố cháu giải ngũ đă lâu rồi, chắc không sao đâu!
Nghe Bác Hưng an ủi, tôi vẫn không thấy an tâm chút nào. Nhà tôi ở ngay giữa phố Ban Mê Thuột, không biết giờ đây cha mẹ, anh em, vợ con tôi có c̣n sống không? Cả tháng trời nay tôi không dám nghĩ tới gia đ́nh…
Trước khi rời sân Bộ Tư Lệnh Sư Đoàn, tôi tới trước mặt Trung tướng Nguyễn Văn Toàn và năn nỉ ông,
– Nhờ Trung Tướng đem nốt thành phần c̣n lại của Liên Đoàn 24 Biệt Động Quân về đây cho tôi. Hiện thời, tôi là người chỉ huy liên đoàn. Nếu không đem được họ về đây, sau này gặp lại, tôi không c̣n mặt mũi nào mà nh́n họ.
Nghe tôi khẩn khoản yêu cầu, Tướng Toàn hơi cau mày lại, rồi gật gù,
– Ừ! Để coi!
Nghe vậy, tôi tin tưởng rằng Trung tướng Tư lệnh Quân Đoàn III và Quân Khu 3 sẽ tiếp tục ra tay cứu hai tiểu đoàn bạn, nên tôi yên tâm vào Trung tâm hành quân xin mấy bộ bản đồ Long-Khánh và cái đặc lệnh truyền tin, rồi lên xe trở về phi trường.
Trên đường về, tôi ghé chợ Xuân-Lộc mua vài thứ cần dùng. Chợ vẫn đông. Dân chúng ở đây vẫn sinh hoạt b́nh thường. Tôi bùi ngùi nhớ lại, cách đây một tháng, Ban Mê Thuột, Pleiku vẫn b́nh yên…
Mấy chục năm nay, người ta cứ nói rằng thượng cấp dự trù cho Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân ghé Xuân-Lộc chỉ vài ngày để nghỉ ngơi, tái trang bị, rồi về Sài-G̣n, nhưng bất ngờ Việt-Cộng tấn công thành phố, nên bất đắc dĩ chúng tôi phải tham chiến.
Đó chỉ là một sự hiểu lầm!
Thực tế th́, chúng tôi đă được lệnh đóng trụ tại đó để ngăn địch.
Chiều ngày 6 tháng Tư năm 1975 chúng tôi đang ngồi trong trực thăng; trực thăng đang bay trên lộ tŕnh về Sài-G̣n. Nếu cứ tiếp tục bay th́ chưa tới một tiếng đồng hồ sau chúng tôi đă có mặt ở Sài-G̣n rồi. Phi đoàn 237 trực thăng đồn trú ở Biên-Ḥa, sau khi thả chúng tôi xuống Xuân-Lộc, trực thăng vẫn phải bay về Biên-Ḥa; sao không chở chúng tôi về thẳng Biên-Ḥa hay Sài-G̣n nghỉ ngơi, tái trang bị? Cần ǵ phải thả chúng tôi xuống Xuân-Lộc, rồi vài ngày sau mới về Sài-G̣n?

Xem thêm: Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ 6)

Xuân-Lộc làm sao có dư dả quân nhu, quân dụng như Sài-G̣n? Xuống Xuân-Lộc, chúng tôi vẫn phải chờ đồ tiếp liệu từ Sài-G̣n chở tới mà!
Như vậy có phải là Tư lệnh Quân Khu 3 đă dự trù, nếu tôi đồng ư ở lại, th́ tiểu đoàn tôi sẽ là một thành phần tham gia vào trận chiến chắc chắn sẽ diễn ra trong tương lai rất gần.
Nói trắng ra th́, chúng tôi có mặt ở Xuân-Lộc chính là do thâm ư của Trung tướng Nguyễn Văn Toàn, Tư lệnh Quân Đoàn III.
Trong thời gian hơn hai năm giữ chức Tư lệnh Quân Đoàn II và Quân Khu 2, Tướng Toàn đă hiểu rơ khả năng chiến đấu của từng đơn vị của Vùng 2.
Tướng Toàn đă tận mắt chứng kiến vào giữa tháng 8 năm 1972, dưới áp lực của Cộng-Quân, căn cứ Biên-Pḥng Đức-Cơ gần như tuyệt vọng, Thiếu tá Phạm Văn Toán là người chỉ huy căn cứ này đă bỏ chạy, tôi đă nhảy vào Đức-Cơ, nhận chức Tiểu Đoàn Trưởng Tiểu Đoàn 81 Biệt Động Quân để bảo vệ Đức-Cơ. Tới khi t́nh h́nh yên ổn trở lại, tôi mới bàn giao quyền chỉ huy cho Thiếu tá Hoàng Đ́nh Mẫn. Hai tháng sau khi tôi ra đi, th́ Đức-Cơ lại bị bao vây lần nữa, ngày 1 tháng 12 năm 1972 Đức-Cơ thất thủ.
Rồi qua chiến dịch Pleime kéo dài 33 ngày đêm, tháng 7 và tháng 8 năm 1974, th́ Tướng Toàn càng nh́n rơ con người và bản lănh thực sự của tôi; thời gian đó tôi là người chỉ huy Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân, đơn vị đă giữ vai tṛ tử thủ cái tiền đồn này.
Trận Pleime là chiến thắng vang dội nhứt của Quân Lực Việt-Nam Cộng Ḥa ở Vùng 2 Chiến Thuật trong năm 1974.
Hiện thời, dưới mắt Tướng Toàn, Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân của tôi là một trái chanh chưa bị vắt hết nước, nên khi nghe tin chúng tôi c̣n trôi dạt trong rừng Bảo-Lộc, ông ta đă t́m cách liên lạc để tiếp cứu chúng tôi.
Hôm qua v́ được thông báo rằng Trung tướng Tư lệnh Quân Khu 3 đă chấp thuận cho trực thăng cứu toàn bộ liên đoàn nên tôi mới có mặt ở đây.
Ông Toàn biết rơ tâm trạng của chúng tôi, những người của Vùng 2, đang trong cơn đau khổ và uất hận v́ đă mất tất cả, gia đ́nh, cha mẹ, vợ con, cơ nghiệp. Cả tháng trời nay, chúng tôi ví như những người đă chết rồi! Chúng tôi đă đánh nhau liên tục từ đầu tháng Ba cho tới bây giờ.
Khởi hành từ Kiến-Đức, dưới tay tôi có hơn năm trăm quân, giờ này Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân chỉ c̣n hơn một nửa.
Có đánh thêm một trận, hay vài trận nữa rồi th́ chúng tôi cũng chết! Chúng tôi quyết định ở lại đây để “ĐÁNH!” và để “CHẾT!”
Ông Toàn đă hiểu chúng tôi muốn ǵ nên mớm lời, ướm hỏi, để tôi chọn ở lại.
Nếu ở lại đây, ít nhứt chúng tôi, Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân c̣n được người ta coi như một đơn vị. Anh em tôi c̣n được ở bên nhau một thời gian nữa.
C̣n như, leo lên tàu về Sài-G̣n th́ chúng tôi sẽ chẳng thống thuộc đơn vị nào, chẳng biết dưới quyền ai.
Thêm vào đấy là cái thành kiến cho rằng chúng tôi là những người bại trận, đang chạy trốn, nh́n không giống ai, người ta có thể sẽ giải tán Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân, rồi đem chúng tôi bổ sung cho những đơn vị Biệt Động Quân khác.
Trong trường hợp đó, cho dù Tướng Toàn có ưu tiên, biệt đăi cá nhân tôi, giao cho tôi chỉ huy một đơn vị mới, th́ tôi và những đứa em trong tiểu đoàn sẽ phải chia ĺa nhau.
Giờ này, trên đời, tôi chỉ c̣n những đứa em này là thân thiết nhứt.
Nếu phải chia tay chúng nó th́ không c̣n ǵ đau xót cho bằng.
Tôi được một ông trung úy bộ binh hướng dẫn vào nơi chúng tôi sẽ tạm trú. Đây là khu doanh trại cũ đă bỏ trống của Tiểu Đoàn 181 Pháo Binh của Sư Đoàn 18.

Xem thêm: Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ 8)

Doanh trại này nằm đối diện với khúc đuôi hướng Đông của sân bay Xuân-Lộc.
Nơi đây là vùng ngoại ô vô cùng hẻo lánh, cách trung tâm thành phố và chợ búa rất xa.
Nếu hồi chiều tôi không có lời phản kháng mà cứ để cho ông Tướng Tư lệnh Sư Đoàn 18 Bộ Binh cho người giải giới th́ giờ này t́nh trạng của chúng tôi c̣n thua những cô cậu Nhân Dân Tự Vệ. V́ Nhân Dân Tự Vệ c̣n có súng, nếu chúng tôi bị giải giới th́ chỉ có tay không!
Tôi có cảm tưởng rằng người ta coi chúng tôi như cùi, hủi, nên vứt bỏ chúng tôi vào một góc tối tăm, xa xôi nhất của thành phố mà không thèm đoái hoài tới.
Tôi đang mang nỗi bực bội, muộn phiền trong ḷng th́ một chiếc xe Dodge của Tiểu Khu chở gạo tiếp tế và hàng hóa Quân Tiếp Vụ tới bán cho đơn vị.
Nh́n những ánh mắt sáng lên v́ vui mừng của thuộc cấp, tôi thấy ḷng ḿnh dịu lại, hết buồn rầu ngay.
Tôi tự an ủi: “Dù ǵ th́ anh em tôi cũng c̣n may mắn và hạnh phúc hơn các bạn khác của hai Tiểu Đoàn 63 và 81 giờ này c̣n đang đói rét ở trong rừng. Không rơ ngày mai đây ông Tư lệnh Quân Đoàn III có tiếp tục cho trực thăng tiếp cứu họ hay không.”
Suốt đêm 6 tháng Tư tôi đă trằn trọc không chợp mắt v́ đây là lần đầu tiên trong đời lính, tôi đóng quân ở một vị trí mà tôi không biết xung quanh ḿnh ra sao?
Cả tiểu đoàn nằm trong một cái đồn nhỏ tí teo với rào tre cao phủ kín như bưng.
Chẳng biết địch ở hướng nào? Bạn ở hướng nào?
Thường th́ mất ngủ, người ta hay hút thuốc liên miên rồi nghĩ ngợi mông lung.
Tôi đốt hết điếu Lucky này tới điếu khác mà đêm vẫn chưa tàn.
Nghe tiếng ŕ rầm của những người lính dưới quyền ḿnh đang chụm đầu bên nhau trong bóng tối, tôi chợt phân vân tự hỏi:
“Ḿnh t́nh nguyện ở lại Xuân-Lộc, nhưng không biết các anh em khác có đồng ư không? Biết đâu có nhiều anh em không muốn ở lại đây, họ muốn về nơi an toàn hơn? Họ sẽ không vui khi chính họ không được quyết định số phận của họ.”
Sáng sớm ngày 7 tháng Tư năm 1975, tôi cho lệnh tất cả anh em tập họp trong căn nhà tôn để nói với họ đôi điều.
Trước hàng quân, tôi đă dơng dạc nói thẳng với những người dưới quyền:
“Cùng các anh em Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân! Hôm qua tôi không hỏi ư kiến các anh, và tôi đă thay mặt các anh quyết định để tiểu đoàn ḿnh ở lại đây mà không về Sài-G̣n.
Lư do tôi quyết định không về Sài-G̣n chỉ v́ tôi sợ vừa tới nơi, người ta đă coi chúng ta như những người lính bại trận vừa di tản về.
Dưới mắt họ, chúng ta sẽ là mối lo ngại cho an ninh của đồng bào đô thành. Họ sợ chúng ta sau bao ngày đói khát sẽ đi ăn quỵt, uống chạy và cướp bóc.
Cấp trên sẽ xé lẻ tiểu đoàn ḿnh thành nhiều mảnh rồi đem bổ sung cho các đơn vị của Vùng 3.
Các bạn đă trải qua hai năm chia ngọt sẻ bùi, đồng cam cộng khổ với Thái Sơn. Hai năm qua, các bạn đă từng hănh diện với những chiến công. Chúng ta đă là những chiến binh bách chiến, xuất sắc của Vùng 2 Chiến Thuật.
Nay chúng ta rút lui khỏi Vùng 2, nhưng chúng ta không phải là người bỏ chạy v́ thua trận. Cấp trên của chúng ta đă bỏ chạy, cấp trên của chúng ta đă đào ngũ, bỏ rơi chúng ta, bỏ rơi gia đ́nh, vợ con, thân bằng, quyến thuộc của chúng ta.
Giờ này chúng ta chỉ c̣n cái t́nh đồng đội và cái tên chung là Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân thôi!
Hôm qua tôi đă thay mặt các bạn, chọn ở lại đây, chiến đấu cho tới giọt máu cuối cùng. Hôm qua tôi không có th́ giờ hỏi ư kiến các bạn, hôm nay tôi tập họp các bạn lại để xác định rằng, gia đ́nh chúng ta đă mất, và chắc chắn trong tương lai gần đất nước của chúng ta chưa chắc đă tồn tại.
Tôi sẽ tiếp tục chiến đấu, nhưng tôi không rủ rê hay ép buộc bất cứ ai theo ḿnh chọn con đường tự vẫn.
Vậy th́, ngay sau đây, bạn nào muốn chiến đấu th́ ở lại đây với tôi. Ai muốn về Sài-G̣n th́ cứ tự nhiên bỏ súng xuống, bỏ hàng quân, rồi ra bến, lên xe đ̣ mà đi. Đường Sài-G̣n, Long-Khánh c̣n thông thương. Trong túi tôi c̣n tiền đây! Bạn nào muốn đi th́ lên đây gặp Đại úy tiểu đoàn phó để lấy tiền. Tôi cho tiền mà mua vé xe đ̣. Nhớ rằng, phải trả tiền mua vé xe, đừng giựt chạy! Đừng làm mất mặt Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân!”

Cựu Đ/Tá Lê Xuân Hiếu & cựu Th/Tá Vương Mộng Long (USA, 2014). Ảnh do tác giả cung cấp
Tôi rút xấp giấy bạc loại 1 ngàn đồng từ cái túi bên ống quần ra, để trên bàn, đây là số tiền chợ chưa dùng tới của tháng Ba năm 1975.

Xem thêm: Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ 7)

Tôi nói với ông Đại úy Ngũ Văn Hoàn, tiểu đoàn phó,
– Chiều qua tôi có ghé chợ Xuân-Lộc, tôi thấy trên bảng bán vé xe có ghi giá đi Sài- G̣n hiện thời chỉ có 500 hay 600 đồng thôi. Nhưng ông cứ phát một tờ 1000 đồng cho bất cứ ai muốn đi!
Tôi xoay người bước xuống tam cấp rồi tránh mặt bằng cách đi ṿng ṿng tản bộ trong sân trại, xa ngoài tầm mắt của anh em đang ngồi trên sàn xi măng.
Mười phút sau, khi đă hút tàn hai điếu Lucky, tôi quay trở lại. Thuộc cấp của tôi vẫn c̣n ngồi trong hàng. Đại úy tiểu đoàn phó đưa trả lại cho tôi cọc tiền mà tôi đă để trên bàn,
– Chỉ có một người trả súng, xin một tờ bạc rồi chạy đi, đó là Binh nh́ Phan Thọ, người nấu cơm của Thái Sơn.
Nhét xấp bạc hầu như chưa suy suyển vào túi quần, mà tôi cảm như tay ḿnh buốt giá, lạnh ngắt, giống như có ai vừa quất một roi đau điếng trên cánh tay phải của tôi, cánh tay đă bao lần giơ lên truyền hiệu lệnh xung phong cho đồng đội.
Tôi không ngờ giờ đây người đă bỏ tôi, bỏ đơn vị lại là Binh nh́ Phan Thọ.
Tại sao người bỏ đơn vị không là ai khác, mà lại là người đêm ngày ở sát bên tôi, lo cho tôi từng bữa cơm, từng điếu thuốc, căng vơng đắp mền cho tôi khi tôi ngủ, nhắc nhở tôi uống thuốc cảm mỗi khi trái gió trở trời.
Ba anh, Binh nhứt Bích, Binh nh́ Thọ, và Binh nh́ Ba Rỗ là những người tôi tin cẩn, theo tôi gần một năm rồi. Anh em trong đơn vị thường gọi ba anh lính này là “Cái kiềng ba chân” ngụ ư rằng họ có nhiệm vụ đỡ nồi cơm của tiểu đoàn trưởng giống như cái kiềng ba chân trong bếp. Bây giờ cái kiềng chỉ c̣n hai chân, th́ trưa nay làm sao tôi có cơm ăn?
Một chiếc Jeep của Trung Đoàn 43 ghé vào sân đón tôi ra phi trường. Trung Tướng Nguyễn Văn Toàn đă chờ sẵn ở đây.
Ngồi trên sàn tàu, hai chân tḥng xuống đánh đung đưa, ông Toàn nói,
– Chút nữa trực thăng sẽ tiếp tế 300 đôi giày mới cho mi! C̣n gạo nước, súng ống, đạn dược, th́ có thằng Phúc (Đại tá tỉnh trưởng) lo. Cần ǵ nữa không?
Tôi bước tới sát bên cửa trực thăng,
– Cám ơn Trung tướng! Điều tôi mong mỏi nhứt là Trung tướng cho bốc hết số anh em c̣n lại của Liên Đoàn 24 về đây càng sớm càng tốt.
Nghe tôi năn nỉ, ông Tư lệnh Quân Đoàn III trợn mắt,
– Đ! M! Bốc cái ǵ nữa? Bỏ đi! Bỏ đi! Tau đem tiểu đoàn mi về đây là quá sức rồi! Tau là Tư lệnh Quân Khu 3! Tau không có trách nhiệm ǵ với bất cứ đứa nào đang chạy trốn của Quân Khu 2! Bỏ đi! Đừng đ̣i hỏi ǵ thêm!
Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ 3)

Mặt trận Xuân Lộc – Long Khánh. Nguồn: Ḍng Sông Cũ – WordPress.com
Nhiều kỳ – kỳ 3
Nghe ông Toàn nói, tôi không ngăn nổi sự tức giận, liền lớn tiếng,
– Thưa Trung tướng! Trung tướng có thể làm người bất tín, bất nghĩa! Nhưng tôi th́ không! Tôi không thể làm một Liên đoàn trưởng đem con bỏ chợ! Yêu cầu Trung tướng cho bốc hết liên đoàn, hay là trả tôi vào rừng trở lại với thuộc cấp của tôi! Trong hai ngày tới mà Trung tướng không đem hết những người c̣n lại ra khỏi vùng th́ tôi sẽ cho Tiểu Đoàn 82 giải tán! Tôi không đánh nhau nữa!
Chắc thái độ của tôi đă làm cho Tướng Toàn tức giận lắm. Ông ta nhảy xuống đất, tay cầm cái can chỉ huy giơ lên, hạ xuống hai ba lần, như sắp bổ xuống đầu tôi mấy phát cho hả dạ.
Ông Toàn biết tôi là người dám nói, dám làm. Có lẽ yêu cầu của tôi đă đưa ông Tư lệnh Vùng 3 vào một t́nh trạng rất khó xử trí. B́nh thường th́ mặt Tướng Toàn đă không hồng hào, sáng sủa ǵ, giờ đây tôi thấy mặt ông ấy tím ngắt.
Sau khi cúi đầu đi qua, đi lại, mấy ṿng quanh cái đuôi trực thăng, Tướng Toàn chợt đứng lại, giơ cao cây gậy chỉ huy của ông ta lên, rồi thẳng tay đập liên tiếp mấy cái trên tấm bảng đỏ 3 sao trắng là dấu hiệu Trung Tướng, gắn bên hông con tàu.
Lẫn với tiếng “Kịch! Kịch! Kịch!” do cán gậy gỗ chạm mặt tấm bảng thiếc là tiếng chửi thề của ông,
– Đ! M! Mi ép tau vừa thôi! Mi ép tau vừa thôi! Okay! Tau cho bốc! Tau cho bốc!
Rồi chẳng thèm nh́n mặt tôi, ông Tư lệnh leo lên trực thăng. Cánh quạt quay nhanh, con tàu bay đi.
Tới lúc chiếc trực thăng bay lẫn vào trong đám mây trắng hướng Đông Bắc, tôi mới chợt nghĩ lại, tự thấy rằng ḿnh vừa làm một việc quá nóng nảy, quá hồ đồ. Nhưng ngay sau đó, tôi lại tự an ủi, biết đâu v́ cái hồ đồ, nóng nảy của tôi mà Tướng Toàn nghĩ lại, sẽ ra tay cứu vớt những anh em đồng ngũ của tôi c̣n đang nguy khốn ở trong rừng.
Tướng Toàn đi rồi, tôi theo xe của Chiến Đoàn 43 vào gặp mặt ông Chiến đoàn trưởng. Đại tá Lê Xuân Hiếu nói rằng tạm thời Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân giữ vai tṛ trừ bị cho Chiến Đoàn 43 và có nhiệm vụ pḥng thủ doanh trại 181 Pháo Binh của Sư Đoàn.
Muốn có một ư niệm thích hợp để bố quân và điều quân, pḥng khi biến động, th́ tôi phải đích thân đi quan sát địa thế.
Tôi thấy trại 181 Pháo Binh nằm về hướng Tây của Núi Chứa Chan và cách xa ngọn núi này đúng 12 cây số đường chim bay. Doanh trại này có h́nh vuông, mỗi chiều cỡ hơn trăm mét.
Hướng Tây trại này cách bờ đất pḥng thủ của thị trấn Xuân-Lộc một con đường rộng chừng bốn thước, hướng Bắc và Đông là đồng cỏ tranh um tùm, hướng Nam là đường hương lộ lát đá kéo dài từ sân bay Xuân-Lộc tới Quốc lộ số 1.
Xung quanh căn cứ này có hàng rào tre đực, với dây thép gai, cùng giao thông hào, thiết trí như một Ấp Chiến Lược.
Trong ṿng đai và cổng chính của căn cứ có gần chục cái lô cốt xi măng, cốt sắt.
Nếu có giao chiến, căn cứ này sẽ là một cứ điểm vô cùng lợi hại. Vậy mà nó đang bị bỏ trống.
Trên khuôn viên của trại có năm cái nhà ṿm bằng tôn, bốn nhà không có tường vách, cái thứ năm nằm sát bờ rào hướng Đông th́ được vây bằng ván kín mít, hiện có ba gia đ́nh binh sĩ với vài cháu bé cỡ năm sáu tuổi đang trú ngụ trong đó.
Giờ này không biết Tiểu Đoàn 181 Pháo Binh đang ở đâu.
Hiện thời Bộ chỉ huy Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân c̣n tôi (Thiếu tá Vương Mộng Long), Đại úy Ngũ Văn Hoàn, Trung úy Nguyễn Văn Trâm, Chuẩn úy Lê Văn Phước.
Trung đội vũ khí nặng của Đại Đội Chỉ Huy coi như đă triệt tiêu, không súng cối, không đại liên. Sáu toán Viễn Thám, th́ c̣n ba toán.
Đại Đội 1/ 82 của Thiếu úy Đặng Thành Học trở thành đơn vị vững chăi nhứt của Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân từ sau trận Đạo-Trung, Quảng-Đức cuối tháng 9 năm 1974. Suốt thời gian lui binh từ Quảng-Đức về Blao tôi đă đi sát với đại đội này.

Xem thêm: Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ 5)

Đại Đội 2/ 82 hiện thời không có đại đội trưởng v́ Trung úy Vơ Hữu Danh coi như mất tích trên đường rút lui theo chân Tiểu Khu Quảng- Đức nên tôi đặt đại đội này dưới quyền chỉ huy của Chuẩn úy Gấm là một sĩ quan lớn tuổi, và có nhiều kinh nghiệm trận mạc.
Đại Đội 3/82 được giao cho ông sĩ quan Ban 2 là Trung úy Trần Văn Phước. Phụ tá cho Trung úy Phước là một ông sĩ quan vừa đẹp trai, vừa đánh giặc giỏi là Chuẩn úy Phan Quốc Thiều.
Đại Đội 4 vẫn c̣n dưới quyền Thiếu úy Phạm Văn Thủy. Hiện nay Thiếu úy Thủy là sĩ quan đại đội trưởng thâm niên nhất của tiểu đoàn tôi.
Quân số của các Đại Đội 1,2,3 c̣n khoảng trên 50 người một đại đội. Đại Đội 4 thiếu một trung đội của Chuẩn úy Bảo, quân số hiện giờ là hơn 40 tay súng.
Tôi cho các Đại đội 1, 2 và 3 bố trí trong ṿng rào trại 181 Pháo Binh.
C̣n Đại Đội 4 có nhiệm vụ giữ cổng chính và cây cầu bắc ngang qua con suối khá lớn, các chị vợ lính Pháo Binh gọi con suối này là suối Rét, nhưng trên bản đồ th́ tên của nó lại là suối Gia Lêu.
Khi biết rằng tôi được giao nhiệm vụ pḥng thủ doanh trại 181 Pháo Binh th́ Đại tá Phúc chở theo một ông Đại úy và một ông Trung úy Địa Phương Quân ra tận đầu phi đạo gặp mặt tôi, rồi vừa cười cầu tài, vừa nói,
– Chú cho anh nhờ chút được không?
Hóa ra ông Tỉnh trưởng đề nghị “bán cái” cho tôi cái nhiệm vụ pḥng thủ phi trường Xuân-Lộc!
Lúc này trên sân bay có hai đại đội Địa Phương Quân do Quân-Khu 3 tăng cường cho Long -Khánh, nhưng không có sĩ quan liên đội trưởng, nên Đại tá Tỉnh trưởng muốn đặt hai đại đội Địa Phương Quân này dưới quyền chỉ huy của tôi.
Liên đội này có một đại đội của Tiểu Khu Long-An, do ông đại úy tên là Đức làm đại đội trưởng. Ông đại úy này là người Nam, cao, to, oai vệ, nh́n không khác ǵ Trung tướng Nguyễn Văn Toàn.
Đại đội thứ nh́ th́ di tản từ B́nh-Long về do một trung úy chỉ huy, tôi đă quên tên. Ông này là người Bắc, nhỏ con nhưng rất nhanh nhẹn, ăn nói thực thà, dễ có cảm t́nh, gia đ́nh ông này ở Cái Sắn.
Tôi đang thiếu quân giữ an ninh phía sau lưng, nên vui vẻ nhận lời của ông Tỉnh trưởng, rồi giao cho đại đội của Long-An pḥng thủ nửa phần hướng Tây phi trường, c̣n đại đội của B́nh-Long pḥng thủ nửa phần hướng Đông, tiếp giáp với Biệt Động Quân.
Để khép kín ṿng đai pḥng thủ tuyến, tôi cho một tiểu đội Địa Phương Quân của B́nh-Long và một tiểu đội Biệt Động Quân đóng quân chung trên một cái chốt chặn ngay đầu con hẻm đất nằm giữa hàng rào căn cứ 181 Pháo Binh và tường đất bao quanh Bộ Tư Lệnh và hậu cứ Trung Đoàn 43 Bộ Binh.
Tôi hỏi thăm các chị vợ lính Pháo Binh rằng có đơn vị bạn nào hoạt động ngoài ṿng đai không, th́ các chị nói không.
Tôi hỏi ông Trung úy đại đội trưởng đại đội Địa Phương Quân B́nh-Long về t́nh h́nh bạn và địch ở ngoài kia, ông ta cũng không biết ǵ.
Theo tôi th́ địch chỉ có thể tấn công phi trường Xuân-Lộc bằng hai đường, một là từ hướng Đông Nam, hai là từ hướng chính Đông.
Nếu tiến từ Đông Nam th́ địch có lợi thế là đường đi rộng thênh thang, rất thuận tiện cho cơ giới và đại quân bộ chiến tiến hàng ngang. Nhưng theo hướng này th́ phải dùng Quốc Lộ 1 chắc chắn sẽ dễ bị lộ, dễ làm mồi cho không quân oanh kích.
Mặt khác, ngay trên ngă ba Quốc lộ 1, muốn vào Xuân-Lộc, địch phải vượt qua xă Bảo Định là một thành đồng chống Cộng của dân Công-Giáo.
Qua cái tiền đồn này, c̣n phải vượt hai cây số hương lộ cùng ba cây cầu nữa mới tới đầu phi trường Xuân-Lộc.
Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân đang ở ngay bờ Bắc của cây cầu thứ ba.
C̣n tiến từ chính Đông th́ có nhiều lợi thế hơn về mặt chiến thuật.
Tôi thấy trên bản đồ th́, vùng Đông Nam của Thành phố Xuân-Lộc có một con lộ đất, con lộ này bắt nguồn từ khu vực rừng lá dưới chân núi Chứa Chan.

Xem thêm: Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ 6)

Ra khỏi rừng, và sau khi len lỏi qua những đồn điền cao su và vườn chuối, vườn xoài, th́ con lộ đất này đâm thẳng vào một ngơ hẻm.
Ngơ hẻm này ở ngay đầu phi trường, chỗ tôi đặt cái chốt hỗn hợp của Biệt Động Quân và Địa Phương Quân.
Thế là, chiều ngày 7 tháng Tư tôi cứ đi đi, lại lại nhiều lần trên con hẻm này.
Dưới mắt tôi, một người lính nhà nghề, một người từ khi vừa lên lớp Đệ Thất đă thuộc nằm ḷng “Tôn Ngô Binh Pháp” th́ con lộ đất này ví như một lưỡi dao găm kề cổ thị trấn Xuân-Lộc.
Muốn giết Xuân-Lộc, chỉ cần một cú đâm cực nhanh, cực mạnh, xuyên qua con hẻm dài chưa tới hai trăm thước này, rồi cho lưỡi dao lách về bên phải th́ trái tim của thành phố sẽ bị mũi dao đó đâm xuyên qua ngay.
Tôi ước tính, nếu một đoàn chiến xa T54 mà xuất phát từ điểm mà tôi đang đứng, th́ chỉ ba phút sau chúng đă có mặt trong sân Bộ Tư Lệnh Sư Đoàn 18 Bộ Binh và Ṭa Hành Chánh tỉnh Long-Khánh rồi!
Dinh cơ của Bộ Tư Lệnh Sư Đoàn 18 Bộ Binh chính là trái tim của thị trấn Xuân-Lộc. Nơi đó có Bộ Tư Lệnh Sư Đoàn, sau lưng Bộ Tư Lệnh Sư Đoàn là chỉ huy sở và hậu cứ của các đơn vị giữ nhiệm vụ pḥng thủ Xuân-Lộc.
Nếu Bộ Tư Lệnh mà bị chiến xa Cộng-Sản chiếm giữ, th́ các đơn vị pḥng thủ trong ṿng đai của Bộ Tư Lệnh sẽ bị địch đánh từ phía sau; trước mặt họ là bờ đất cao, cùng rào kẽm gai chằng chịt, đầy ḿn bẫy, không đường thoát chạy. Chiến đấu trong t́nh thế này chắc chắn họ sẽ bị tiêu diệt.
Cũng trong t́nh huống ấy, ṭa hành chánh cũng sẽ bị địch uy hiếp, các đơn vị Địa Phương Quân và Cảnh Sát Dă Chiến của Long-Khánh sẽ trở thành rắn mất đầu.
Tôi không hiểu tại sao yếu điểm này lại không có người canh gác hay rào giậu.
Chợt mắt tôi nh́n thấy dọc theo lề đường có những cái hố trũng với lá khô phủ lên trên, hố này cách hố kia chừng năm thước. Tôi ṭ ṃ cào lá khô sang bên th́ phát giác ra đó là những hố ḿn chống chiến xa, có tất cả mười trái ḿn đă được gài. Chắc những quả ḿn này mới được chôn cách đây không lâu nên chưa bị cát sạn che lấp v́ mưa gió.
Tôi giật ḿnh khi thấy trên lưng những quả ḿn này chỉ là những lỗ tṛn trống rỗng! Không quả ḿn nào c̣n ng̣i nổ cả!
Chắc lực lượng pḥng thủ thấy băi ḿn của họ nằm sát phi trường, nên không cần cho người canh giữ. Nhưng nào có ai hay? Quân trinh sát của Cộng-Sản đă khôn ngoan lẻn vào gỡ hết ng̣i nổ của ḿn mà vứt đi rồi!
Chắc chắn chiến xa của chúng sẽ dùng con hẻm này để thọc sâu vào giữa pḥng tuyến của Việt-Nam Cộng-Ḥa.
Tôi đoan chắc điều này chỉ v́ tôi nghĩ rằng nếu họ tấn công bằng bộ binh, th́ họ không cần cho lính trinh sát mạo hiểm len lỏi vào đây gỡ đi những cái ng̣i nổ.
Nay ng̣i nổ đă được gỡ, nhưng ḿn th́ vẫn c̣n, tức là địch đă tương kế tựu kế để đánh lừa người giăng bẫy.
Người đặt ḿn, nếu có bỏ công rà soát lại, cũng lười biếng, không lật lá khô lên kiểm soát xem ng̣i nổ có c̣n hay không? Rồi cứ tưởng ḿn c̣n đó, chiến xa địch chạy vào th́ ḿn nổ. Đâu ngờ mười quả ḿn giờ này đă thành vô dụng không khác ǵ mười cục gạch!
Vừa phát giác ra mười quả ḿn không c̣n ng̣i nổ th́ tôi chột dạ, vội vàng gọi Thiếu úy Phạm Văn Thủy đem theo một tiểu đội bảo vệ rồi đi ra ngoài ṿng đai doanh trại để thám sát địa thế vùng xung quanh.
Đi giữa ḷng con lộ đất, một bên là tường đất cao nghệu của hệ thống pḥng thủ quanh Bộ Tư Lệnh, một bên là hàng rào tre đực của căn cứ 181 Pháo Binh, tôi có cảm tưởng đang đi trong Lạc Phụng Ba của Phụng Sồ thời Tam Quốc!
Ra khỏi con lộ đất, tôi tiến vào một vùng ḷng chảo cỏ tranh cao quá đầu người hướng chính Đông của doanh trại. Tiếp tục theo đường, là vườn xoài, rừng chuối ngút ngàn, rồi con đường bị cỏ tranh che phủ, không c̣n rộng nữa.

Xem thêm: Sổ tay nửa đầu 2020

Chợt mắt tôi thấy thấp thoáng h́nh như có những cột mốc cắm thành hai hàng song song, hàng này cách hàng kia chừng bốn thước, như dấu mốc mà Công-Binh Bắc-Việt đă đánh dấu để phóng đường cho xe đi trong tương lai.
Tôi rẽ cỏ tranh bước tới gần, th́ đúng là địch đă cắm mốc! Cột mốc là một khúc nứa, cao cỡ ba mét, mỗi ngọn cột đều buộc một mảnh vải tai nheo màu xanh, đỏ, tím, vàng rất dễ nhận ra!
Tôi nhớ lại, cuối năm 1973, Công-Binh Việt-Cộng cũng đă đánh dấu một con đường như thế này nối dài từ thung lũng Ia Drang tiến về vùng 10 cây số Bắc Pleime; cây lớn mọc trên mặt đường có đánh dấu đều bị cưa nửa vời.
Tới tháng Tư năm 1974, khi triển khai chiến dịch, chiến xa địch chỉ cần chạy ngay giữa hai hàng mốc th́ những cây cối này sẽ găy ngay, xe tank cứ thế, đè lên cây mà lao tới.
Như thế th́ trong tương lai, nếu có chuyện đánh nhau, chắc chắn con đường đă đánh mốc này sẽ được địch dùng cho chiến xa tiến vào vùng Đông Nam của thị xă.
Từ b́a rừng, quay đầu nh́n lại, tôi thấy hệ thống tường đất cao với nhiều lớp rào pḥng thủ dư sức ngăn cản chiến xa; như vậy, muốn vào thị xă, xe tank của địch bắt buộc phải dùng con hẻm độc đạo bên rào Trại 181 Pháo Binh.
Muốn chặn chúng lại, ta chỉ c̣n cách duy nhất là thắt nút ngơ hẻm này bằng ḿn chống chiến xa và thép gai ṿng loại concertina.
Nhưng để cho chắc ăn, tôi vẫn tiếp tục dẫn quân đi ṿng quanh rào để thăm ḍ thêm. Tôi thấy mặt Đông Nam của căn cứ là một dải đất śnh lầy, tiếp giáp với bờ suối; khu vực đất thấp này bộ binh di chuyển c̣n khó khăn, chắc chắn chiến xa không thể vượt qua được.
Sau khi hoàn tất công tác thám sát địa thế, về tới cổng trại, tôi mới nghĩ lại, thật là may mắn cho tôi, đêm qua địch chưa đánh!
Đêm qua, tôi chưa chuẩn bị, mà địch ra tay th́ chắc chắn đơn vị tôi tan tành rồi.
Tôi cấp tốc gọi cho Đại tá Tỉnh trưởng cho xe đón tôi vào để báo cho ông một phát giác thật quan trọng.
Sau khi nghe tôi tŕnh bày chi tiết những ǵ vừa chứng kiến, ông Đại tá vỗ vai tôi rồi hối thúc,
– Lẹ lên! Lẹ lên! Chú lấy một chiếc Dodge rồi chạy xuống Trung Tâm Yểm Trợ Tiếp Vận Tiểu Khu lấy tất cả những ǵ chú cần! Mau lên! Mau lên!
Sau hai chuyến chuyển vận, tôi nhận được mười lăm cuộn concertina, hai chục khẩu M72 và trên một chục quả ḿn chống chiến xa.
Ba toán Viễn Thám đă lănh 6 khẩu M72 rồi; số c̣n lại tôi chia đều cho các đại đội. Mỗi đại đội đều có ba toán chống tank do chính tay tôi huấn luyện trong thời gian pḥng thủ Kiến-Đức.
Thực ra th́ chúng tôi bắn XM 202 giỏi hơn M72. Gần nửa năm trấn thủ Kiến-Đức, kho đạn của Tiểu Khu Quảng-Đức có bao nhiêu XM 202 đều bị tôi trưng dụng hết.
Súng chống tank hữu hiệu nhứt là XM202 với đạn màu đỏ, tức là đạn khói, đạn lân tinh. Trúng đạn lân tinh, xe tank sẽ cháy ngay. C̣n bắn đạn với liều thuốc lơm màu đen th́ chỉ làm cho nó đứt xích hay lủng bộ phận phun khói sau lưng; bắn ngang hông cũng có hy vọng; c̣n bắn trúng pháo tháp T54 th́ coi như “găi ngứa” cho nó mà thôi.
Thế là từ chiều cho tới tối, hai ông Thiếu úy Đặng Thành Học và Phạm Văn Thủy phải nhịn đói, vất vả căng kẽm gai và moi lỗ gài ḿn trên con hẻm. Mười quả ḿn mới có ng̣i, nằm đè lên mười quả ḿn cũ đă bị Việt-Cộng tháo ng̣i, thế là ḿnh có mười lỗ ḿn đôi. Nếu dính một lỗ ḿn đôi, chắc chắn chiếc T54 cán ḿn sẽ banh xác!
Công việc thiết trí trận địa của tôi coi như đă hoàn tất.
Và tôi có thể yên tâm là, từ tối ngày 7 tháng Tư năm 1975, Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân của tôi đă ở trong tư thế sẵn sàng đương cự với bất cứ địch thủ nào.
Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ 4)

Mặt trận Xuân Lộc – Long Khánh. Nguồn: Ḍng Sông Cũ – WordPress.com
Nhiều kỳ – kỳ 4
Người ta nói trong trận Xuân-Lộc tháng Tư năm 1975 cả hai ông Tướng Hoàng Cầm và Lê Minh Đảo đều được đánh giá là toàn hảo. Cả hai vị chỉ huy Nam Quân và Bắc Quân đều đă bỏ ra rất nhiều công sức để chuẩn bị trận đánh này.
Nếu không có những biến chuyển bất ngờ th́ chắc chắn trận Xuân- Lộc sẽ diễn tiến đúng theo bài bản đă dựng sẵn của cả hai ông tư lệnh.
Chiều hôm qua trong lúc vào Bộ Tư Lệnh Sư Đoàn để xin mấy bộ bản đồ Xuân-Lộc và cái đặc lệnh truyền tin, tôi đă được nghe Đại tá Hứa Yến Lến kể sơ lược t́nh h́nh bạn và địch trong vùng.
Lực lượng bạn gồm có Sư Đoàn 18 Bộ Binh, và lực lượng Địa Phương Quân của Tiểu khu Long-Khánh, nay được tăng cường thêm một đơn vị Biệt Động Quân duy nhất là Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân của tôi.
Qua lời Đại Tá Lến, tôi biết thêm, trong thời gian vừa qua Chuẩn tướng Lê Minh Đảo đă bỏ công thiết trí nhiều vị trí chỉ huy tiền tiêu, pḥng khi chiến trận xảy ra, bộ chỉ huy hành quân có thể di động từ vị trí này tới vị trí kia. Pháo binh cũng di động không ngừng. Đặc biệt là khi bắn phá th́ tập trung hỏa lực để tăng cường hiệu quả.
Về phía địch th́ hầu như ai cũng hay, sau khi thanh toán xong Vùng 1 Chiến Thuật và Cao-Nguyên Vùng 2 của Việt-Nam Cộng-Ḥa, Cộng Quân đă có đủ trong tay yếu tố tất thắng gồm cả nhân lực và khí tài.
Bản tin t́nh báo do Pḥng 2 Quân Đoàn III cung cấp cũng ghi rơ, người chỉ huy binh đoàn Cộng Quân sẽ tiến công Xuân-Lộc là một danh tướng của Miền Bắc, Thiếu tướng Hoàng Cầm.
Tôi đă biết Hoàng Cầm là người từng chỉ huy các đơn vị Cộng-Sản đánh chiếm căn cứ Biên Pḥng Bu Prang ở làng Bù Bông, Quảng-Đức cuối năm 1973.
Hoàng Cầm cũng là người chỉ huy trận Phước- Long đầu năm 1975. Ngày đó tôi đang trấn giữ vùng giáp ranh Quảng-Đức và Phước-Long; những quân nhân thoát chạy từ Phước- Long về Quảng-Đức phần nhiều đều do đơn vị dưới quyền tôi tiếp cứu, trong số đó có ông Thiếu tá Cảnh-Sát Quốc-GiaPhước-Long tên là Tư.
Từ cuối năm 1974 tôi đă từng đối mặt với Trung Đoàn 271 trực thuộc Sư Đoàn 7 Cộng-Sản Bắc-Việt của Hoàng Cầm trong một thời gian khá dài.
Vài ngày, trước khi rút khỏi Quảng-Đức, tôi đă đánh cho đơn vị này một trận thất điên bát đảo.
Hiện thời, tại chiến trường Long-Khánh, dưới quyền Thiếu tướng Hoàng Cầm có 3 sư đoàn bộ binh cùng với một trung đoàn xe tank và một trung đoàn pháo binh. Đó là chưa kể tới lực lượng địch dự bị tăng viện cho mặt trận này có thể lên tới cấp quân đoàn.
Ai cũng biết ba yếu tố quyết định thắng lợi của một trận đánh là: “Thiên Thời, Địa Lợi, và Nhân Ḥa”
Trong chiến dịch này, Tướng Hoàng Cầm đă nắm chắc hai trong ba yếu tố quan trọng trên.
1) Về “Thiên Thời” bây giờ đang tiết cuối Xuân, đường sá khô ráo, việc vận hành quân lương, binh lính và cơ giới thật thuận tiện.
2) Về “Địa Lợi” xung quanh Xuân-Lộc là rừng lá xanh ŕ, dù có bay rà sát đọt cây, trinh sát cơ của Việt-Nam Cộng-Ḥa cũng khó mà t́m ra vị trí trú quân của những binh đoàn Cộng-Sản.
Trong khi đó th́ Thị trấn Xuân-Lộc của Việt-Nam Cộng-Ḥa lại nằm phơi ḿnh lồ lộ, đứng từ xa mà dùng ống nḥm, người ta có thể thấy từng nóc nhà, từng khu phố.
Cũng v́ có “Địa Lợi” nên Hoàng Cầm có thể tự do đi đâu th́ đi, có thể đích thân điều nghiên thực địa, rồi chọn lựa mục tiêu. Từ đó, ông ta biết được nơi nào có thể đánh, nơi nào không cần đánh.
Trong thiên “Hư Thực” c̣n gọi là thiên “Biến Hóa” của Tôn Tử Binh Pháp có ghi:

Xem thêm: Tấm bảng Black Lives Matter gây xôn xao

“Người giỏi đánh, quân địch không biết đâu mà giữ. Người giỏi giữ, quân địch không biết đâu mà đánh.”
Hoàng Cầm là một tướng tài, ông ta là “Người giỏi đánh, quân địch không biết đâu mà giữ.”
Dù cho không phải là Hoàng Cầm, mà bất cứ người cầm quân nào cũng phải biết rằng, “Đánh mà chắc chắn lấy được, phải đánh vào chỗ họ không giữ.”
Bởi vậy, khi thấy con hẻm chiến thuật bên hông phi trường Xuân-Lộc đă bị lực lượng trú pḥng chẳng những “không giữ” mà c̣n coi nhẹ, bỏ quên, nên Hoàng Cầm đă “biến hóa” nó thành một lưỡi dao găm để đâm một nhát trí mạng xuyên qua trái tim của thị trấn.
Nhưng đâu ngờ ngày đó trong số những người chỉ huy pḥng thủ cũng có “Người giỏi giữ, quân địch không biết đâu mà đánh.”
Người đó đă nh́n ra sự lợi hại của con hẻm này, nên đă “biến hóa” nó thành tử lộ đón chờ những chiếc tank T54 của Hoàng Cầm sẽ đi qua.
Tóm lại, sự thắng bại trên mỗi chiến trường không chỉ do tài thao lược của cấp chỉ huy, do tay nghề và ḷng quyết chiến của người lính, mà nó c̣n phụ thuộc vào những nước cờ “biến hóa” đúng thời, đúng khắc của người cầm quân.
Gần tối ngày 7 tháng Tư, giữa cái nhà ṿm có mái tôn rộng thênh thang, tôi ngồi một ḿnh với chai bia cổ cao. Thường th́ người đối ẩm của tôi là Thiếu úy Đặng Thành Học. Giờ này chú Học c̣n bận gài mấy quả ḿn chưa về.
Có tiếng động cơ xe gắn máy hướng sân bay, rồi tiếng léo nhéo từ cái lô cốt ngoài cổng chính, người to tiếng là Đại úy Ngũ Văn Hoàn,
– Mi cứ vào tŕnh diện ổng đi! Chắc ổng không la đâu!
Rồi ai đó nói nhỏ hơn,
– Nhờ Hoàng Long dẫn em vào gặp Thái Sơn! Vào một ḿnh, em sợ lắm!
– Hồi sáng mày ngon lắm mà! Sao giờ này lại “thỏ đế” vậy! Rồi! Đi! Đi theo tao!
Đại úy Hoàn, danh hiệu là Hoàng Long, chân chưa kịp cột dây giày, bước thấp bước cao, đang đi về phía tôi, sau lưng ông là một người tôi chưa nh́n rơ mặt.
Ông Hoàn nói,
-Thằng Thọ vừa về lại tiểu đoàn. Nó không dám vào gặp Thái Sơn, nó nhờ tôi dẫn nó tŕnh diện Thái Sơn đây!
Thấy Binh nh́ Phan Thọ cứ nép ḿnh sau lưng ông Hoàn, tôi lấy làm lạ, bỏ chai bia xuống rồi nhẹ nhàng,
– Sao mi không đi luôn mà c̣n về đây làm chi vậy?
Anh Binh nh́ nấu cơm của tôi lúc này như vừa hoàn hồn, hết sợ, ào tới ôm chân tôi rồi khóc,
– Hu! Hu! Hu! Em đâu có bỏ Thái Sơn! Em chỉ chạy về thăm má em rồi em trở lại! Em đâu có bỏ ông thầy!
– Ủa! Nhà mi ở gần đây à? Sao không xin phép về thăm mà vội vàng bỏ súng chạy đi, làm cho anh em cứ tưởng rằng mi bỏ hàng, bỏ ngũ?
– Dạ! Nhà em ở sát bến xe. Má em bán bún trong chợ. Tại v́ Thái Sơn ra lệnh cấm quân, em đâu dám xin phép! Em cũng không dám “dù” về thăm má. Sáng nay nhân lúc Thái Sơn không có mặt, em đánh liều chạy về nhà. Anh Hai em có cái xe đ̣. Cả nhà em đă chuẩn bị, sáng mai th́ chạy về Hố-Nai. Anh Hai em và mấy đứa em của em đều khuyên em đi theo gia đ́nh. Nhưng em biết rằng giờ này Thái Sơn không c̣n ai thân thuộc. Em không nỡ bỏ Thái Sơn. Má em cũng nói, tùy ư em, muốn đi th́ đi, muốn ở th́ ở. Nhưng em biết ư má muốn em ở lại với Thái Sơn. Có điều… có điều… một ngàn đồng của Thái Sơn, em tiêu mất hai trăm rồi! Thằng xe thồ đ̣i hai trăm tiền công chở em từ chợ về đây. Tám trăm c̣n lại, em đă đưa cho Hoàng Long để trả lại cho Thái Sơn!
Thằng em tôi vừa khóc sụt sùi, vừa nói một hơi không nghỉ. Rồi nó cầm bàn tay phải của tôi, bóp bóp không chịu buông. Tôi thấy h́nh như bàn tay lạnh giá của tôi vừa ấm lại. Đồng thời cũng giây phút ấy, tôi thấy hai mắt ḿnh hơi cay cay…
Đêm đó người căng vơng, đắp mền cho tôi vẫn là thằng em Phan Thọ.

Xem thêm: Người ngồi nghe chim hót

Sáng hôm sau, người pha cà phê cho tôi cũng vẫn là nó.
Cho tới năm ngày sau nữa th́ Binh nh́ Phan Thọ bị pḥng không 12.8 ly của Việt-Cộng bắn thủng ruột khi đang leo lên tháo khẩu súng đại liên gắn trên chiếc chiến xa T54 vừa bị bắn cháy.
Chiến tranh đă tạo nên nhiều trang sử liệt oanh, quang vinh, nhiều tấm gương hy sinh can đảm, những mối t́nh đẹp, những mối t́nh buồn, những cuộc chia ly, những chiến công rất phi thường. Nhưng cũng c̣n có những chuyện rất lạ thường phát sinh từ cái t́nh “huynh đệ chi binh” mà ra. Chính v́ cái t́nh “huynh đệ chi binh” đó, mà thầy tṛ tôi, dù gặp hiểm nguy, dù cho sắp chết, cũng không nỡ ḷng nào mà bỏ nhau.

Đ/Tá Hứa Yến Lến, Th/Tá Vương Mộng Long, Th/Tướng Lê Minh Đảo, Th/Tá Nguyễn Hữu Chế (USA 2009)
Tôi là một người đă trải qua một đời chinh chiến, những kỷ niệm in sâu trong tâm tưởng của tôi, suốt đời không quên được, chính là những chuyện liên quan tới ân t́nh của những thằng em dưới quyền tôi.
Tới tối ngày 7 tháng Tư, sau khi nghe Đại tá Phúc báo cho biết rằng gần 5 giờ chiều hôm đó hai Tiểu Đoàn 63 và 81 Biệt Động Quân đă được Chinook của Phi Đoàn 237 bốc về thả ở phi trường Phan-Thiết, tôi bèn vào Trung Tâm Hành Quân Tiểu Khu Long-Khánh, gọi cho Trung Tâm Hành Quân Quân Đoàn III xin liên lạc với Trung tướng Tư lệnh Quân Khu 3 để cám ơn.
Qua ba cửa ải là, một ông Chuẩn úy sĩ quan trực mà tôi không biết tên, tới ông Thiếu tá Nho, rồi đến ông Đại tá Thọ, tôi mới được nói chuyện với Tướng Toàn.
Tôi cám ơn Trung tướng Tư lệnh Quân Khu 3 đă nể t́nh tôi quen biết nên ông đă ra tay cứu vớt Liên Đoàn 24 Biệt Động Quân của Vùng 2.
Đầu máy bên kia tôi không rơ Tướng Toàn nghĩ ǵ, chỉ nghe ông “Ừ! À!” mấy tiếng.
Tới lúc tôi hỏi ông,
– Sao Trung tướng không đem toàn bộ Liên Đoàn 24 về Long-Khánh cho tôi, mà lại để hai tiểu đoàn kia ở Phan-Thiết vậy?
Th́ ông Toàn nổi dóa,
– Đ! M! Đem tụi nó về Xuân-Lộc làm chi? Tau đâu cần tụi nó!
La hét xong, Tướng Toàn cúp máy.
Sau trận Long-Khánh, gặp lại nhau ở B́nh-Ba, nghe tôi nhắc lại chuyện tôi đă làm cho ông nổi giận, khiến ông v́ tự ái mà cứu hai tiểu đoàn Biệt Động Quân bạn, th́ ông Toàn cười,
– Nếu hôm đó tau không ghé thăm mi, th́ tau đâu có bị mi khích tướng? Tau đă để tụi nó chết trong rừng rồi! Tau là Tư lệnh Vùng 3! Tau đâu có trách nhiệm ǵ với Vùng 2? Không ai có quyền bắt tau phải bốc tụi nó cả! Tau chỉ cần mi thôi, nên tau bỏ tụi nó ngoài Phan-Thiết.
Tôi đâu có lạ ǵ ông Tướng Nguyễn Văn Toàn? Ông ta là người hứa đó rồi quên đó!
Ấy vậy mà lúc này đây, lần đầu tôi thấy ông ta tỏ ra là một người coi trọng nghĩa khí, đă hứa th́ phải làm, đă nợ th́ phải trả.
Tôi sẽ măi măi không quên cái phong cách giang hồ trượng nghĩa mà Trung tướng Nguyễn Văn Toàn đă đối xử với tôi, và các đơn vị dưới quyền tôi ngày ấy.
Như vậy là từ giờ phút này, điều băn khoăn, áy náy nhất của tôi đă được giải quyết, tôi đă không c̣n phải lo lắng ǵ tới số phận của hai Tiểu Đoàn 63 và 81 Biệt Động Quân nữa.

Xem thêm: Quẩn quanh ngày tháng

Mặt khác, tôi cũng đă yên tâm về mặt trang bị, v́ chỉ sau một ngày, chúng tôi đă được cấp phát gạo, đạn, giày vớ, và điện tŕ đầy đủ. Dù không nhận được khẩu súng cộng đồng nào, chúng tôi vẫn có thể coi như một tiểu đoàn khinh chiến, dạn dày kinh nghiệm, đủ sức chiến đấu trong bất cứ t́nh huống nào.
Sáng ngày 8 tháng Tư tôi đang ngồi bên cái lô cốt cổng chính, uống cà phê cùng ông tiểu đoàn phó th́ một anh lính tay cầm chiếc radio nhỏ chạy ào tới, miệng lắp bắp,
– Tŕnh Thái Sơn, Sài-G̣n có loạn! Sài-G̣n có đảo chánh!
Tôi giựt cái máy thu thanh trên tay người lính. Trong máy, là tiếng Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu đang kêu gọi toàn dân, toàn quân hăy đoàn kết sau lưng ông để chống lại một cuộc dấy binh lật đổ ông.
Tiếp đó là nhạc quân hành, giống y như cảnh đă xảy ra nhiều năm trước đây, khi chính trường có biến động.
Tôi rời cái pháo đài, đi một ṿng ra lệnh cho anh em tu sửa hệ thống hầm hố và giao thông hào, cốt ư là để cho họ bận bịu công việc mà đừng bàn tán xôn xao về những tin tức phát đi từ thủ đô Sài-G̣n.
Đại úy Hoàn đi kế bên, nh́n tôi dọ dẫm,
– Thái Sơn nghĩ sao, nếu có đảo chánh?
Tôi là người có quá nhiều kinh nghiệm với những vụ đấu đá của các sứ quân thời hậu đảo chánh năm 1963, và tôi đă từng là nạn nhân với nhiều năm sống xấc bấc, xang bang v́ dính líu tới mấy chuyện này rồi.
Tôi buột miệng,
– Buồn quá! Sắp mất nước tới nơi mà mấy ông to đầu c̣n lo tranh giành nhau!
Tới trưa th́ mọi chuyện sáng tỏ, không có đảo chánh, mà chỉ có chuyện một phi công nội tuyến đem bom thả xuống dinh Độc-Lập.
Tôi tản bộ ra khỏi ṿng rào, ghé thăm Thiếu úy Thủy và Đại Đội 4/82, rồi tiện thể đi quan sát cây cầu nằm cách bờ rào hướng Đông Nam của Trại 181 Pháo Binh không xa.
Tôi c̣n hai quả ḿn chống chiến xa và vài cuộn concertina chưa dùng tới, nên tôi giao cho Đại Đội 4/82 lo gài ḿn và rào kín một đầu cầu. Cẩn tắc vô áy náy! Dư vật liệu chống tank th́ ta cứ đề pḥng trước là hơn.
Khoảng hai giờ chiều, trong máy truyền tin, trên tần số của Chiến Đoàn 43 có tiếng Chuẩn tướng Lê Minh Đảo,
– Tiên Giao đây Hằng Minh!
– Hằng Minh đây Tiên Giao nghe!
– Em đang ở đâu vậy? Qua muốn gặp em ở đầu phi đạo.
– Tôi đang ở đó!
– Qua xuống ngay!
(Hằng Minh = là danh hiệu của Tướng Đảo, Tiên Giao = là tên đứa con gái thứ ba của tôi, cũng là danh hiệu do tôi chọn cho Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân.)
Chiếc C&C đáp, một người nhảy xuống đầu phi đạo, chiếc tàu bay đi. Tướng Lê Minh Đảo vẫn gọn gàng, súng ngắn, nón sắt nhưng xuống đất ḿnh ên, không có người hộ tống, không tùy viên, không máy truyền tin.
Ông Tướng thay v́ đưa tay cho tôi bắt, lại dang tay ôm tôi một cái thật chặt rồi thả ra, cứ như phong cách của các ông chỉ huy Phương Tây.
Với cử chỉ thật là vồn vă, Tướng Đảo vỗ vai tôi,
– Qua mới từ Long-B́nh lên đây cốt ư là để thăm đơn vị của em vài phút rồi qua phải đi ngay.
Sau đó ông Tướng nh́n tôi, nhẹ giọng,
– Em đă cảm thấy okay với không khí ở đây chưa?
Thật hững hờ, tôi đáp lời ông,
– Cám ơn Chuẩn tướng! Ở đây chắc chắn là thoải mái hơn những ngày vừa đói, vừa đánh, vừa lui, ở trong rừng.
Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ 5)

Mặt trận Xuân Lộc – Long Khánh. Nguồn: Ḍng Sông Cũ – WordPress.com
Nhiều kỳ – kỳ 5
Tướng Đảo ngỏ ư muốn tôi dẫn ông đi một ṿng của tuyến pḥng thủ để thăm hỏi và khích lệ tinh thần anh em binh sĩ.
Lúc này tôi mới rơ dụng ư của ông Tướng, cố ư đi một ḿnh, không đem theo tùy tùng, để thuộc cấp nh́n vào, thấy được sự ḥa đồng, b́nh dị của ông.
Dừng chân nơi đầu con hẻm, chỗ tôi đặt cái chốt hỗn hợp Biệt Động Quân và Địa Phương Quân, Tướng Đảo thắc mắc,
– H́nh như Long mới cho rào con lộ này th́ phải?
Tôi phải từ từ kể cho ông Tướng nghe chuyện tôi đă phát giác ra những quả ḿn đă bị tháo ng̣i, chuyện Việt-Cộng đă đánh mốc con đường ở ngoài kia, và chuyện tôi chuẩn bị băi ḿn, rồi rào giậu ra sao cho ông Tướng Tư lệnh Sư Đoàn biết.
Nghe xong, Chuẩn tướng Tư lệnh Sư Đoàn 18 Bộ Binh vội nắm tay tôi,
– Đi! Long phải dẫn qua đi quan sát con hẻm này ngay!
Tôi ra lệnh cho các quân nhân đang giữ cái chốt đầu con hẻm gỡ một bên rào, rồi tiến ra ngoài băi tranh giữ an ninh, để cho ông Tư lệnh chiến trường đi thám sát trận địa.
Tướng Đảo đă thận trọng bước từng bước một theo con hẻm, bỏ công quan sát từng hố ḿn, từng lớp kẽm gai, rồi đứng ngẩn người hồi lâu như đang suy tính điều ǵ đó.
Ra tới ngoài đồng cỏ, ông Tướng c̣n muốn tôi dẫn ông tiếp tục thám sát con đường mà Việt-Cộng đă cắm mốc trong vườn xoài, vườn chuối, nhưng tôi không đồng ư,
– Tôi không thể đưa Chuẩn tướng đi vào rừng được, nguy hiểm lắm! Nếu có chuyện bất trắc, sợ rằng ḿnh trở tay không kịp.
Sau vài phút ngắm nh́n khu đồng tranh và vườn chuối ngoài xa, ông Tướng giơ tay chỉ về phía b́a rừng,
-Tối nay em nhớ gửi cho qua một hỏa tập đánh chặn ngay cửa rừng, pḥng khi địch ào vào cánh đồng tranh kia th́ ḿnh khóa đít nó lại bằng pháo binh, khiến cho chúng nó tiến không được, mà thối cũng không xong!
– Thưa Chuẩn tướng, chiều hôm qua tôi đă đưa những hỏa tập tiên liệu cho Đại tá Hiếu rồi!
Về tới cổng trại 181 Pháo Binh, Tướng Đảo dang hai tay ôm vai tôi thật thân thiết,
– Em giỏi! Qua công nhận là em giỏi! Hổm rày qua đă coi thường em, tính cho em ở càng xa thành phố càng tốt, không ngờ chuyện cho em đóng quân ở đây lại là điều may! Nếu giao chỗ này cho ai khác, không phải là em, th́ yếu điểm này đă bị bỏ quên rồi! Chúng ta sẽ chết v́ con hẻm này! Mai mốt phải đánh nhau mà xe tank địch bị chận lại ở đây th́ em là người có công đầu đó! You’re excellent!
Nghe lời khen của Tướng Đảo mà ḷng tôi cứ dửng dưng, không mảy may vui thích hay tự hào.
Ở Vùng 2, tôi đă từng được Tướng Ân, Tướng Du, Tướng Toàn, Tướng Cẩm, Tướng Niệm… vỗ vai khen giỏi nhiều lần rồi, vậy mà đầu tháng 3 năm 1975, trên đồi Kiến-Đức, tôi chỉ biết chết đứng giữa trời mà nh́n gia đ́nh vợ con tôi đắm ch́m trong biển lửa Ban Mê Thuột.
Tôi đưa ông Tư lệnh vào căn cứ 181 Pháo Binh để cho ông tṛ chuyện với anh em binh sĩ đang tạm trú nơi này. Sự ân cần, thân ái của ông đă làm những người lính Thượng của Vùng 2 cảm thấy được an ủi phần nào.
Lúc trở ra, qua cái lô cốt cổng chính, nh́n thấy mấy cháu bé đang chơi đùa giữa sân, Tướng Đảo ngạc nhiên,
– Gia đ́nh binh sĩ của Long hay của đơn vị nào vậy?
Tôi lắc đầu,
– Đó là gia đ́nh của các anh em Pháo Binh Sư Đoàn. Con cái của chúng tôi đă mất hết rồi! Ở Ban Mê Thuột!
Nghe tôi trả lời, Tướng Đảo bèn cầm tay tôi, nhỏ giọng,
– Qua biết v́ sao về tới đây em lại dùng danh hiệu “Tiên Giao” Mong rằng hiện thời cháu bé Tiên Giao, con gái của em, vẫn b́nh an. Đại tá Hưng đă kể cho qua nghe t́nh trạng hiện thời của gia đ́nh em. Qua cũng đă nghe Trung tướng Tư lệnh Quân Đoàn nhắc lại những chiến tích của em ở Vùng 2. Trung tướng ngợi khen em lắm! Qua rất ân hận trong mấy ngày vừa qua, qua đă đối xử với em không tốt. Bây giờ th́ qua biết lỗi rồi. Qua tin rằng những ngày sắp tới, anh em ḿnh sẽ không c̣n ǵ lấn cấn nữa. Em và những người lính của em đă chịu thiệt tḥi quá nhiều mà vẫn c̣n giữ được kỷ luật như thế th́ quả là rất đáng khen. Trong cuộc chiến tranh này, những quân nhân nơi tuyến đầu là những người chịu hy sinh và thiệt tḥi nhiều nhất. Qua rất thông cảm với em và những người lính dưới quyền em! Từ nay có ǵ cần tới qua giúp th́ em cứ nói, đừng ngại ngùng ǵ cả”
Nghe Tướng Đảo nói, tôi chợt thấy được an ủi phần nào.

Xem thêm: Samurai! - Saburo Sakai (kỳ 10)

Ông Toàn và ông Đảo là hai h́nh ảnh trái ngược nhau, ông Toàn thô lỗ, cộc cằn bao nhiêu th́ ông Đảo ân cần, lịch sự bấy nhiêu.
Trung tướng Nguyễn Văn Toàn là một sĩ quan Quân Phiệt; ông ta chỉ huy bằng quyền lực, và h́nh phạt. Trong thời gian hơn hai năm làm việc dưới quyền ông, tôi chưa từng được nghe ông nói một câu thân t́nh. Với Tướng Toàn chỉ có “lệnh!” và “lệnh!” cùng với h́nh phạt.
Trong khi đó, làm việc với Chuẩn tướng Lê Minh Đảo, tôi thấy dễ chịu hơn, thoải mái hơn. Qua tiếp xúc lần này, tôi đă thấy rằng Tướng Đảo là một người chỉ huy c̣n có một trái tim biết rung động, biết chia sẻ niềm vui, nỗi buồn của những người dưới quyền ḿnh.
Ít có ông Tướng nào tự nhận ḿnh có lỗi trước mặt thuộc cấp, rồi có lời hối lỗi.
Ngày hôm nay Tướng Đảo đă cho tôi một cái gương sáng về nhân cách để noi theo.
Trước khi lên máy bay để về Long-B́nh, Chuẩn tướng Tư lệnh Sư Đoàn 18 Bộ Binh móc túi đưa cho tôi mảnh giấy nhỏ ghi tần số riêng của ông và căn dặn tôi phải có một cái máy vô tuyến giữ tần số đó để cho ông có thể liên lạc trực tiếp với tôi khi cần.
Sau thời gian một tháng, đêm nào cũng chập chờn, tối ngày 8 tháng Tư năm 1975, tôi an tâm lên vơng, đi ngủ sớm.
Thế rồi, rạng đông ngày 9 tháng Tư năm 1975, lúc trời c̣n mù sương, tôi giật ḿnh thức dậy.
“Ùm! Ùm! Ùm!” – “Vèo! Vèo! Vèo!”- “Xèo! Xèo! Xèo!”- “Oành! Oành! Oành!” từ ba hướng Đông, Tây, và Bắc, đủ loại đạn xé gió bay vào Xuân-Lộc.
Tôi phóng xuống đất chạy ra tuyến pḥng thủ của Đại Đội 1/ 82, ở đó tôi có cái hầm dă chiến với h́nh thù của một cái giếng lộ thiên.
Đất Xuân-Lộc là loại đất pha đá tổ ong, moi được một cái lỗ đường kính bốn gang tay, sâu tới đầu gối đă là trần ai rồi, mong ǵ đào được những đường giao thông hào cao một đầu, một với và những cái hàm ếch chống pháo như ở Pleime!
Hố cá nhân chỉ che được nửa người, nếu bị cối bắn tập trung trên mục tiêu th́ lính của tôi bị đứt đầu như chơi.
Tôi nghĩ rằng, khi điều nghiên trận địa, thấy căn cứ này chỉ là mấy cái nhà tôn bị bỏ trống, không người canh gác, nên địch đă loại cái trại này ra ngoài danh sách những mục tiêu cần đánh phá.
Thêm vào lư do đó, có thể bề mặt của trại 181 Pháo Binh này quá nhỏ, nếu so với diện tích của toàn thị trấn Xuân-Lộc th́ chẳng thấm vào đâu. V́ thế mà, trong suốt thời gian địch pháo kích, chẳng có trái đạn đại bác nào rơi trên vị trí Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân trú đóng cả.
Đạn cứ “Vèo! Vèo! Xèo! Xèo!” bay qua đầu chúng tôi rồi nổ “Oành! Oành! Ùm! Ùm!” toé lửa trên phi đạo, trên đường phố, trên các ṭa nhà lầu của Ṭa hành chánh tỉnh.

Xem thêm: Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ 7)

Trong gần hai giờ đồng hồ, thị trấn Xuân-Lộc đă hứng chịu hàng chục ngh́n trái đạn 130 ly, 122ly, 105 ly và 120 ly.
Tôi leo lên cái lô cốt giữa sân trại nh́n về hướng thành phố. Thành phố Xuân-Lộc đang bốc cháy! Lửa đỏ, khói trắng, khói đen ngùn ngụt bốc lên cao.
Trong thời gian ba ngày ở đây, tôi mới có dịp đi qua thị xă này hai ba ṿng nên chẳng biết ǵ, ngoài Bộ Tư Lệnh Sư Đoàn 18 Bộ Binh, và cái chợ. H́nh như lúc này cái chợ đang cháy, và Bộ Tư Lệnh Sư Đoàn cũng đang cháy.
Ông đại đội trưởng Địa Phương Quân B́nh-Long gọi tôi, báo cáo rằng phi đạo đă lănh hàng trăm viên đại bác, ông ta phải cho quân dạt về hướng Nam, tá túc trong vườn chuối và vườn cây điều lộn hột trong xóm nhà dân.
Ông trung úy c̣n yêu cầu tôi cho phản pháo ngay trên vài tọa độ mà ông ta mới chấm được.

Cựu Th/Tá Vương Mộng Long & cựu Th/Tướng Lê Minh Đảo cùng vài anh em cựu sĩ quan của Sư Đoàn 18 BB (USA 2009)
Tôi nói với ông ấy cứ yên trí bám sát b́a Nam của sân bay. Có ǵ lạ, tôi sẽ cho lệnh sau. Hiện thời th́ pháo binh của ta cứ mạnh ai nấy bắn. Pháo địch có mặt khắp nơi vùng hướng Bắc, Đông, và Tây; không có ai rảnh mà nhận đơn phản pháo!
Tôi không liên lạc được Trung Đoàn 43 Bộ Binh, cũng không liên lạc được Tiểu Khu Long-Khánh; các tần số đều tắc nghẽn, đài này át đài kia, chẳng nghe được ǵ cho trọn câu.
Tôi mở tần số của Hằng Minh th́ nghe ông Tư lệnh đang đàm thoại với anh sĩ quan điều không tiền tuyến đang bay trên chiếc phi cơ L 19. Không Quân Việt-Nam Cộng-Ḥa đă hiện diện, hai chiếc F 5 vừa trút bom xong, bay đi, th́ hai chiếc A 37 đă có mặt.
Bom đạn của oanh tạc cơ tạo thành một màn khói bụi thứ hai bốc nhanh lên trời cao. Bầu trời sáng nay không có gió, nên khói, bụi cứ cuồn cuộn tới mây mà chưa tan.
Có nhiều tiếng “Lụp bụp! Lụp bụp!” gịn giă trong mây, đó là tiếng nổ do đạn 37 ly và 57 ly pḥng không của địch.
Những lúc máy bay của ta vắng bóng trên vùng th́ 37 ly của Việt-Cộng lại hạ ṇng quét qua quét lại trên tường thành pḥng thủ.
Có lúc góc quét của những giàn pḥng không này chệch về hướng Đông Nam khiến cho từng chùm lửa của 37 ly cứ bay “Vèo! Vèo!” qua đầu chúng tôi rồi toé khói trong rừng cây.
Tôi đứng trên pháo đài, tay cầm điếu Lucky nh́n từng đám khói đen, khói trắng, bốc lên trong phố, cứ như ḿnh là một người ngoại cuộc, đang nh́n người khác biểu diễn cho ḿnh coi.
Thấy chỗ ḿnh đóng quân yên như bàn thạch, ông tiểu đoàn phó cũng leo lên đứng cạnh tôi.
Bất th́nh ĺnh, trên ngọn tranh trong đồng cỏ ngoài xa, có một lá cờ xanh đỏ đang nhấp nhô lao tới! Khẩu 12.8 ly trên chiếc xe tank liên tục nhả đạn “Đùng! Đùng! Đùng!” về phía trước.
Có lẽ xạ thủ Việt-Cộng không biết địch nằm, ngồi chỗ nào, nên hắn cứ tưới đạn lên hàng rào kẽm gai của tường đất pḥng thủ.
Đứng trên lô cốt, tôi và Đại úy Hoàn nh́n thấy một chiếc PT76 h́nh thù như một cái xà lan, với lá cờ Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam căng gió đang nhắm hướng con hẻm bên hông trại 181 Pháo Binh mà từ từ tiến tới. Sau lưng nó là những cành lá ngụy trang của một đoàn quân rất đông đang di động.
Trong gió, tai tôi nghe tiếng cán binh tùng thiết bắt đầu reo ḥ “Xung phong! Xung phong!”
Trên đồng cỏ, Cộng Quân đang diễn tập màn đánh hiệp đồng bộ binh, thiết giáp trước mặt những tay súng bách chiến vừa về từ Vùng 2 Chiến thuật.

Xem thêm: Đâu chỉ là một cái tên!

Có điều những người đang diễn tập đó không biết chúng tôi đang có mặt trên pḥng tuyến để chờ đợi họ. C̣n họ th́ cứ cắm đầu chạy trong đồng tranh cao quá đầu người, không biết rằng sau rặng tre xanh, có hàng trăm cặp mắt đang theo dơi họ.
Tôi ra lệnh cho Đại úy Hoàn,
– Cho tất cả anh em bắn đan cánh sẻ!
Ông Hoàn lớn tiếng ra lệnh:
“Chuẩn bị! Chuẩn bị!”
Tiếp đó ông Đại úy dang hai tay ngang vai rồi đánh chéo hai cánh tay lại thành chữ “X” trước ngực, giống như người ta ra thủ lệnh cho một chiếc trực thăng hạ cánh; hiệu lệnh này tất cả anh em trong đơn vị đều đă thuộc nằm ḷng, họ tự động xoay mũi súng, một về trái, một về phải chờ đợi.
Khi nghe ông tiểu đoàn phó ban khẩu lệnh “Bắn!” th́ cứ thế, xạ thủ bóp c̣, chỉ một hướng không thay đổi.
Hàng trăm lằn đạn M16 giao nhau, ngoài đồng cỏ tranh, những cành lá ngụy trang bị đốn ngă, không đứng lên được nữa.
Chỉ một phút sau, không c̣n cán binh Việt-Cộng tùng thiết nào chạy sau chiếc xe tank.
Trong hàng rào các chiến sĩ Cộng-Ḥa vừa siết c̣ súng, vừa la: “Biệt Động Quân! Sát! Biệt Động Quân! Sát!”
Tiếng la vang dội trên cánh đồng lồng lộng gió, khiến cho những bộ đội Cộng-Sản mới ló đầu ra khỏi vườn chuối đă hoảng hồn vội vàng quay đầu co gị chạy ngược vào rừng.
Trong khi đó chiếc thủy xa PT76 cứ lừng lững tiến vào con hẻm; tên xạ thủ pḥng không 12.8 ly và năm, sáu cán binh ngồi trên lưng nó đă bị Biệt Động Quân bắn chết hết rồi.
Bên hàng rào tre đă có bốn năm khẩu M72 sẵn sàng! Có lẽ việc bắn hạ chiếc xe này c̣n dễ hơn là chuyện bắn cho trúng cái mục tiêu giả nằm ẩn hiện trong rừng Kiến-Đức mỗi khi thực tập.
Vượt qua cửa ngơ của tử lộ vài thước th́ guồng quay xích của chiếc chiến xa Việt-Cộng bị thép gai ṿng cuốn chặt khiến cho nó cứ xoay dọc, rồi lại xoay ngang; nó rướn lên hai mét rồi lại lui hai mét.
“Ùm!” xích xe cán trên quả ḿn đôi! Cùng lúc, một trái đạn M72 bay tới! Ngay lập tức, chiếc thủy xa PT76 bốc cháy như ngọn đuốc! Nó đă cháy trong thế quay ngang, nên đương nhiên biến thành một cái ụ bằng thép chắn trước mặt con hẻm độc đạo dẫn vào sân bay Xuân-Lộc!
Xăng cháy, đạn dược chứa trong xe cũng cháy theo rồi nổ “Ùng! Ùng! Ùm! Ùm! Lép bép! Lép bép!”
Cột khói đen từ chiếc PT 76 ngùn ngụt bốc lên cao ngút, đă gây chú ư cho những người ngồi trên chiếc trực thăng chỉ huy đang bay trên không phận Xuân-Lộc.
Trên máy vô tuyến có tần số riêng của Chuẩn tướng Lê Minh Đảo tôi nghe ông la lên,
– Tiên Giao đây Hằng Minh! Tiên Giao đây Hằng Minh!
Tôi chụp ống liên hợp,
– Tiên Giao nghe!
– Tiên Giao vừa bắn cháy một chiếc tank có phải không? Qua thấy khói đen đang bốc lên ở chỗ em!
– Đúng ra th́ chiếc PT 76 này vướng ḿn trước khi bị bắn!
– “Dzậy” là tụi nó tới số rồi! Tụi nó chui đầu vào cái bẫy của em! Em là Number One đó!
Bất th́nh ĺnh trên trời, chiếc C&C hạ cao độ một cách thật đột ngột, thật khẩn cấp, như thể là nó đang rơi tự do!
“Bụp bụp! Bụp bụp!” đạn pḥng không 37 ly của Việt-Cộng đua nhau nổ như pháo bông giữa ban ngày để nghênh đón chiếc C&C của ông Tướng Tư lệnh! Cuộc điện đàm bị cắt đứt. Chiếc C& C bị bắn rớt rồi hay là đă bay đi đâu mất tôi cũng chẳng biết.
Mười lăm phút sau tôi mới nghe lại được tiếng Chuẩn Tướng Đảo, lúc này trực thăng của ông đang bay xa về hướng Nam để tránh pḥng không.
Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ 6)

Mặt trận Xuân Lộc – Long Khánh. Nguồn: Ḍng Sông Cũ – WordPress.com
Nhiều kỳ – kỳ 6
Thấy pháo địch tạm ngưng, tôi chạy ra ngoài ṿng rào, ra lệnh cho toán quân đang đóng chốt ở đầu con hẻm tiến lên chiếm cái PT76, rồi dùng nó làm một pháo đài pḥng thủ.
Mặt khác, v́ sợ rằng địch quân nh́n thấy chiếc PT 76 đă nằm chặn mất con đường hẻm, th́ chúng sẽ dùng con hương lộ hướng Nam mà tiến lên, nên tôi lập tức ra lệnh cho Thiếu úy Thủy gỡ hai quả ḿn chống chiến xa nơi đầu cầu, rồi dùng một trái Claymore kích hỏa cho hai quả ḿn đó đánh sập cây cầu bắc ngang suối Gia Liêu.
Tôi cũng dặn chú Thủy nhớ cho hai toán chống tank của Đại đội 4/82 lội qua suối, ém quân trong bụi để đề pḥng những chiếc tank tiến lên theo hương lộ.
Ngay lúc này từ đầu sân bay, một chiếc Cessna đang vượt đường băng. Chiếc L 19 chất đầy hành khách, có những cái áo màu xanh, màu đỏ của phụ nữ.
Tôi đứng ngay cuối phi trường; anh phi công đă thấy tôi đưa cái bản đồ lên vẫy vẫy mấy cái, ngụ ư: “Chúc may mắn!”
Anh ta cũng tḥ tay ra cửa vẫy lại. Mấy chục năm qua rồi, nếu t́nh cờ đọc được những gịng chữ này, anh bạn Không Quân lái chiếc Cessna ngày ấy chắc sẽ nhớ lại kỷ niệm này.
Tôi trở vào tuyến pḥng thủ, tiếp tục leo lên pháo đài.
Trong phố có tiếng súng giao tranh nổ rộ, đủ loại súng đang bắn nhau. Chắc địch đă có mặt trong trung tâm thành phố rồi!
H́nh như sau khi pháo kích, địch bắt đầu mở những đợt tấn công trực diện vào các đơn vị trấn thủ trong ṿng đai có bờ đất và hàng rào để hỗ trợ cho các mũi Đặc-Công và Trinh-Sát đang có mặt trong thành phố.
Đối lại, trên bờ đất pḥng thủ, những khẩu đại liên, đại bác của quân ta cũng liên tục tưới đạn như mưa về hướng Bắc. Giờ đây bốn phương, tám hướng của Xuân-Lộc đều có đạn bay, lửa cháy thật là hỗn loạn.
Từ khu vườn chuối, vườn xoài, bộ binh địch bắt đầu đợt xung phong lần thứ hai. Vẫn những cành lá ngụy trang nhấp nhô trong đồng tranh.
Địch quân vẫn chưa nh́n thấy chúng tôi, địch quân lại bị đốn ngă.
Bỗng tôi thấy khói trắng liên tiếp phụt lên trong khu đất thấp của thung lũng trước mặt.
“Oành! Oành! Oành!”
Cái lô cốt mà tôi đang đứng lănh hai, ba trái đạn đại bác 100 ly th́ nghiêng qua một bên!
Tai tôi nghe được tiếng đạn nổ trước khi nghe tiếng súng khai hỏa chỉ v́ đại bác của địch bắn tôi với cự ly quá gần.
Lúc này tôi mới phát giác, cách hàng rào của trại 181 Pháo Binh chừng hai trăm mét là năm hay sáu chiếc T54 xếp hàng ngang đang khạc đạn.
Cỏ tranh cao quá, súng lại nổ rền trời, nên đoàn xe tank tới gần bên mà tôi không hay.
Trên ngọn cỏ chỉ thấy những cái cần ăngten nhún tới, nhún lui, và thấp thoáng những cái pháo tháp nhấp nhô v́ xe chạy trên thế đất ḷng chảo quá lồi lơm và gập ghềnh.
Nơi b́a rừng, trên dốc, tôi c̣n thấy cả chục chiếc T54 khác đang chui ra từ con lộ đă được Công-Binh Việt-Cộng đánh dấu trước đây.
Nh́n đoàn T54 này chẳng khác ǵ một đàn bọ hung đang ḅ lổm ngổm.
Tôi vội nằm áp bụng trên nóc lô cốt, rồi theo chiều nghiêng của cái pháo đài, buông tay cho thân ḿnh trượt xuống sân. Nhảy hai bước, tôi đă ngồi trong cái giếng cạn.
Đoàn chiến xa bỗng chuyển đội h́nh, theo hàng một, vừa tiến vừa bắn “Đùng! Đùng!” nhắm vào hệ thống tường đất pḥng thủ bao quanh thị trấn.
Chiếc T54 đi đầu mở hết tốc lực, rồi phóng tới húc mũi vào chiếc PT 76 đang nằm im.
Tiểu đội Biệt Động Quân núp sau chiếc PT 76 bị hàng rào thép gai concertina chặn đường lui, bèn theo nhau chui vào cái lỗ trống trong rặng tre đực mà nhào vào sân trại.
Sau khi tông mạnh vào hông chiếc thiết vận xa, chiếc tank T54 cố sức hất chiếc chiến xa lội nước này sang bên phải con hẻm, để dọn đường cho nó tiến lên.
Bên phải là tường đất cao, với nhiều lớp hàng rào. Bên trái chỉ có lũy tre đực với một lớp rào, xe tank có thể đè lên rào tre để ṿng qua chiếc PT76 đang nằm ụ.

Xem thêm: ‘Những Truyện Ngắn Hay Nhất của Quê Hương Chúng Ta’

Vị trí hiện thời của chiếc tank T54 chỉ cách ban chỉ huy của Đại Đội 1/ 82 chừng hai chục thước.
Ngồi trong cái giếng khô, tôi thấy Thiếu úy Đặng Thành Học, Đại đội trưởng Đại Đội 1/82 đứng xơng lưng với khẩu súng chống tank trên vai phải.
Thiếu úy Học bóp c̣!
Đuôi cái ống phóng M72 phụt ra những tia lửa chói lóa cùng với tiếng “Ùm!”
Nhưng khổ thay! Khẩu M72 này quá cũ, quả đạn vừa ra khỏi ṇng súng th́ rơi ngay trên mặt lộ, cách hàng rào chỉ ba hay bốn mét. Trái đạn M72 lăn long lóc như củ khoai!
Tên xạ thủ súng 12.8 ly trên xe của Việt-Cộng đă nh́n thấy Thiếu úy Học, nó xoay mũi súng về bên trái,
“Choác! Choác! Choác!”
hàng tre đực bị đốn găy gục xuống, đè trên đầu những người đang ngồi dưới dăy hố sau rặng tre.
Vừa hay chiếc T54 lui lại để lấy đà, vô t́nh cái đuôi của nó phơi bày trước mắt Hạ sĩ Mom Sol.
Anh Trưởng toán Viễn Thám 821 bấm nút!
Viên đạn M72 nhắm ngay bộ phận mềm nhất của chiếc chiến xa mà chui vào!
“Bùm!”
Con quái vật T54 hung hăn banh xác! “Năm anh em trên chiếc xe tăng” cũng banh xác theo!
Xăng, đạn trên xe phát nổ, “Ùng! Oành! Ùng! Oành!”
Chiếc tank này bị bắn cháy ngay bên hàng rào, đám lửa bùng lên, phừng phừng phà ra xung quanh, làm cho lớp rào tre cũng phát cháy theo, quân ta phải bỏ tuyến ùa nhau chạy vào sân, núp sau mấy cái lô cốt.
Lúc này trong cái lô cốt hướng Đông, lũ trẻ con cũng bắt đầu khóc như vỡ chợ.
Nh́n thấy một chiếc AC 119 bay trên cao, tôi vặn máy truyền tin sang tần số giải tỏa của Chiến Đoàn 43. May quá, tần số này không bị nhiễu loạn! Tôi xin được tần số không lục để liên lạc với chiếc AC 119.
Đại tá Hiếu đang lo chống đỡ những đợt tấn công trực diện đang đè nặng trên pḥng tuyến của ông, nên ông không có th́ giờ liên lạc với cái máy bay trên trời, ông giao nó cho tôi.
Thế là chiếc AC 119 trút từng cơn mưa đạn 20 ly trên đồng tranh. Đạn đại bác 20 ly không đục thủng được pháo tháp của chiến xa, nhưng chắc chắn có nhiều tên xạ thủ giữ súng 12.8 ly đă bị bắn chết, nên đột nhiên bọn T54 trở đầu chạy lui về hướng Đông.
Tôi yêu cầu hỏa lực của AC 119 cứ tự do nhả đạn từ vùng đồng tranh, cách hàng rào 200 mét kéo dài về hướng Đông.
Có một chiếc T54 c̣n nổ máy nằm ngay trong cái thung lũng thấp, nó bị M72 của Đại Đội 3/82 bắn đứt xích. Tên Việt-Cộng, xạ thủ 12.8 ly chết rồi, xác nó nằm vắt trên lườn xe, bốn người anh em “Sinh Bắc Tử Nam” của nó đă bỏ xe mà chạy mất dạng.
Trung úy Trần Văn Phước xin tôi cho phép chú ấy gửi người chui ra khỏi rào dùng lựu đạn thanh toán cái T54 này cho dứt hậu họa. Tôi trả lời đồng ư; vài phút tiếp đó, chiếc chiến xa này bốc cháy.
Xa hơn, về phía Đông, c̣n một chiếc T54 nữa cũng đang nằm im trên đồi tranh. Tôi không dám cho người đi tới đó để kiểm soát.
Chiếc C&C của Hằng Minh lại xuất hiện trên trời, hơi xa về phía Nam, hướng Tân-Phong,
– Tiên Giao đây Hằng Minh!
– Tiên Giao nghe Hằng Minh!
Tướng Đảo hỏi,
– H́nh như có thêm mấy chiếc tank nữa vướng ḿn của em rồi phải không?
Nghe ông Tướng nói, tôi ph́ cười,
– Không phải tụi nó bị ḿn đâu! Tụi tôi vừa bắn đó!
Ông Tư lệnh reo lên,
– Qua biết em giỏi lắm mà! You’re excellent! Okay! Đánh cho tụi nó tà đầu hết cục cựa nghe em!
– Vâng! Tôi sẽ đánh cho tụi nó tà đầu, hết cục cựa!
Chuẩn tướng Đảo cho tôi biết rằng vài phút trước, Đại tá Tỉnh trưởng đă đề nghị ông Tư lệnh cho Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân vào tái chiếm các cơ sở, căn cứ mà địch đang chiếm giữ trong thành phố, nhưng Tướng Đảo đă từ chối, v́ thời gian này chúng tôi đang bị xe tank địch tấn công.

Xem thêm: Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ 5)

Tới xế chiều th́ sự liên lạc giữa Tiểu Đoàn 82 với Chiến Đoàn 43 và Tiểu Khu Long- Khánh đă trở lại b́nh thường.
Tôi vắn tắt báo cáo cho hai ông đàn anh biết t́nh h́nh trong khu vực của tôi.
Tổng kết thiệt hại ngày hôm đó Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân có ba người bị thương nhẹ, không có người chết; Đại Đội Địa Phương Quân của Long-An hoàn toàn vô sự; c̣n Đại Đội Địa Phương Quân B́nh-Long có hai người chết v́ bị pháo kích, không ai bị thương.
Tôi xin hai ông chỉ huy tiếp tế thêm hỏa tiễn M 72 cho tôi, càng nhiều càng tốt.
Ông Đại tá Tỉnh trưởng cho tôi hay Khách-Sạn Long-Khánh bị Đặc Công chiếm giữ từ nửa đêm qua, tới giờ này Cảnh-Sát Dă-Chiến vẫn chưa lấy lại được.
Cái tháp chứa nước giữa phố cũng bị Việt-Cộng leo lên đặt một khẩu đại liên trên nóc. Từ đó, khẩu súng này đang là mối nguy cho các cánh quân của ta, Đại tá Phúc đang yêu cầu xe tank của Thiết Đoàn 5 Kỵ Binh đánh sập cái tháp chứa nước này.
Đại tá Phúc cũng cho tôi hay, trong đợt pháo kích dữ dằn sáng nay của Cộng Quân, tư dinh của ông đă bị pháo địch bắn sập một phần, c̣n tư dinh của Tướng Đảo hiện thời chỉ là một đống gạch vụn! May mắn là đêm qua Tướng Đảo ngủ ở tiền cứ Long-B́nh nên thoát nạn!
Giờ này, trong đường phố vẫn c̣n đánh nhau rất dữ, súng nổ không dứt.
Địa Phương Quân của Tiểu Khu Long-Khánh và quân của Chiến Đoàn 43, Thiết Đoàn 5 Kỵ Binh, cũng như Đại Đội Trinh Sát của Sư Đoàn 18 c̣n đang tiếp tục tranh giành với địch từng thước đất trong vùng trung tâm thị trấn. Quân bạn pḥng thủ ṿng đai hướng Đông và Bắc thị trấn cũng đă bắn hạ được nhiều xe tank của Cộng-Quân.
Cuối cùng, ông Phúc yêu cầu, nếu tôi c̣n quân (?) th́ gửi vào tăng viện cho Tiểu Khu.
Măi tới khi nghe tôi kể lại diễn tiến t́nh h́nh suốt ngày hôm đó của vùng Đông Nam Xuân-Lộc, Đại tá Phúc mới biết rằng chúng tôi không c̣n là đơn vị trừ bị cho chiến trường nữa, mà chúng tôi đă sớm trở thành một lá khiên ngăn địch ngay bên cạnh Ṭa hành chánh tỉnh.
Nghe hiểu chuyện này, ông Đại tá Tỉnh trưởng bèn gửi lời khen ngợi và cám ơn anh em đơn vị tôi đă giữ cho sân bay Long-Khánh và Ṭa hành chánh tỉnh thoát một cuộc tấn công bất ngờ bằng xe tank của Cộng Quân.
Tôi cũng được Đại tá Hiếu, Chiến đoàn trưởng Chiến Đoàn 43 thông báo rằng, do tin kiểm thính của Sư Đoàn 18 Bộ Binh th́ đơn vị Cộng-Sản tấn công chúng tôi là Trung Đoàn 209 của Sư Đoàn 7 Cộng-Sản Bắc-Việt phối hợp với một đơn vị tank của Quân-Khu 7 Cộng-Sản.
Cũng do tin kiểm thính mà tôi được biết rằng đơn vị cơ giới nặng gồm có xe tank T54 và xe ủi đất của Cộng-Sản đă tới tuyến xung phong chậm 15 phút v́ đi lạc. Từ đó tôi mới hiểu v́ sao đoàn chiến xa T54 đă tới sau chiếc PT76 một khoảng thời gian khá lâu.
Tôi leo ra ngoài hàng rào, đến quan sát cái lỗ ḿn đôi đă nổ. Mặt đất chỉ bị khoét một cái hố to bằng cái thúng, vậy mà cả một phần bên trái chiếc thủy xa PT76 đă nát bươm. C̣n chiếc T54 ở cách đó vài thước th́ nằm bẹp sát mặt đất, bánh xích cháy đen, h́nh thù không khác một cục than.
Ngay ngày đầu chiến trận, đoàn chiến xa Việt-Cộng đă bị Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân chặn lại tại đầu con lộ đất dẫn vào phi trường Xuân-Lộc. Lưỡi dao găm của Thiếu tướng Hoàng Cầm đă bị chặt găy ngay khi vừa rút ra khỏi vỏ!
Đúng là, “Nhất ẩm, nhất trác, giai do tiền định!” (Chuyện lớn, chuyện nhỏ trên đời đều đă do Trời sắp đặt!)
Nếu ngày 6 tháng Tư năm 1975 Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân của tôi không có mặt ở đây, nếu tôi không chịu bỏ công đi thám sát con lộ này, không thấy những quả ḿn đă bị tháo ng̣i nổ, th́ chắc chắn sáng ngày 9 tháng 4 năm 1975 những chiếc tank T54 của Quân-Khu 7 Cộng-Sản đă nằm đầy trong sân Bộ Tư Lệnh Sư Đoàn 18 Bộ Binh và trên sân Tiểu Khu Long-Khánh rồi!

Xem thêm: Tuổi già

Tới tối th́ Đại tá Chiến đoàn trưởng Chiến Đoàn 43 gửi cho tôi một khẩu Bazoka Trung Cộng cùng 12 viên đạn. Đây là một khẩu súng cá nhân chống tank với ṇng 82 ly, rất nhẹ nhàng và dễ sử dụng. Khẩu súng này là chiến lợi phẩm do Sư Đoàn 18 Bộ Binh tịch thu được của Việt-Cộng trước đây cả năm.
Đêm xuống, thành phố Xuân-Lộc không ngủ, thành phố ngập trong lửa khói. Dưới đất, xung quanh vành đai pḥng thủ là những hỏa tập pháo binh theo nhau bùng lên rồi tắt. Từ bờ thành pḥng thủ, những tràng đạn lửa nối đuôi nhau và đan vào nhau bay ra đồng cỏ; trên không trung th́ sáng lóa v́ hỏa châu của quân bạn và đạn pḥng không của địch.
Giờ này mặt trận Đông Nam của tôi lại rất yên. Doanh trại 181 Pháo Binh ẩn ḿnh dưới ṿm tre xanh ví như một ḥn đảo nhỏ dính vào cái đảo lớn, trên cái đảo lớn Xuân-Lộc là những hỏa diệm sơn đang sùng sục sôi và đang phun khói.
Ngồi trong chiến hào, chúng tôi chong súng chờ địch tới, mà trong ḷng th́ b́nh tĩnh như không. V́ mới qua một ngày đọ sức, chúng tôi đă thấy khả năng tác chiến của Trung Đoàn 209, Sư Đoàn 7 Cộng-Sản c̣n thua xa nếu đem so sánh với các trung đoàn chủ lực trực thuộc Sư Đoàn F 320 A Cộng-Sản ở Tây Nguyên.
Nhất là trong t́nh h́nh hiện thời Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân của tôi c̣n có cả một sư đoàn quân bạn đang giữ lưng, nên chúng tôi cảm thấy thật là vững tâm, chẳng thấy lo lắng ǵ.
Sáng ngày 10 tháng Tư, tôi đích thân bắn viên đạn chống tank đầu tiên từ khẩu Bazoka 82 ly Trung Cộng nhắm vào cái T54 nằm trên đồi tranh. Chiếc xe này đă bị bắn đứt xích ngày hôm trước. Kết quả là, chỉ cần một viên 82 ly trúng ngang hông, chiếc chiến xa này đă cháy ngay!
Có một chuyện vui đă xảy ra sáng hôm đó là, sau khi tôi bắn cháy chiếc chiến xa trên băi tranh th́ lập tức, nhiều khẩu đại pháo của quân bạn nằm trong ṿng đai thị trấn cũng nhắm vào nó mà bắn liên tục, khiến cho xác của chiếc T54 lúc th́ bị quay ngang, lúc lại quay dọc!
Sau đó, Thiếu úy Đặng Thành Học, Đại đội trưởng Đại Đội 1/82 là người được tôi ủy nhiệm cho công tác đánh tank T54 do Liên Xô chế tạo bằng khẩu súng chống tank 82 ly do Trung-Cộng chế tạo.
Mười giờ sáng th́ có tiếng súng nổ nơi đầu vườn chuối, rồi một đám khói tím bốc lên.
Từ khuya, tôi đă gài sẵn hai toán Viễn Thám chống tank nơi b́a rừng. Trong trận này Viễn Thám không có máy truyền tin, nhưng nh́n và nghe những tín hiệu vừa xảy ra, tôi hồi hộp đợi chờ.
Chỉ một phút sau khi cụm khói tím dâng cao th́ trong vườn chuối, một chiếc T54 đă bắt đầu nổ và bốc khói.
Tôi la lên: “Hoan hô! Hoan hô!”
Thiếu úy Đặng Thành Học cũng nhảy tưng tưng, phụ họa theo, “Hoan hô! Hoan hô!”
Toán Viễn Thám 823 quả là giỏi! Thuộc bài quá!
Trong thời gian c̣n ở Kiến-Đức tôi đă bỏ công, bỏ sức ra nhiều ngày để huấn luyện cho một số chuyên viên, thực hành nhuần nhuyễn bài học đánh tank có một không hai này.
Ai cũng biết, khi di chuyển trên đường trường, nhất là trên những đoạn độc đạo nguy hiểm, các đơn vị xe tank, dù của ta hay của địch đều phải giữ cự ly khá xa. Đó là dịp may để ta có thể bắn hạ từng chiếc một.
Trước hết, ta phải bắn chết tên xạ thủ 12.8 ly, nó là tai mắt của chiếc tank; tiếp theo là bung một quả lựu đạn khói, làm màn chắn che mắt cái tank bạn của nó ở cách nó không xa, không cho xạ thủ cây đại liên trên xe thứ hai có thể thấy ḿnh mà bắn; sau cùng là bóp c̣ khẩu M72, nhắm ngay phần phun khói sau đít cái tank mục tiêu, đây là phần mỏng nhất, dễ bắn thủng nhất.
Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ 7)

Mặt trận Xuân Lộc – Long Khánh. Nguồn: Ḍng Sông Cũ – WordPress.com
Nhiều kỳ – kỳ 7
Ba công tác này phải được ba Viễn Thám Viên thực hành thật ăn khớp, nhịp nhàng. Thực hành mà trật nhịp th́ cả toán Viễn Thám đó coi như khó mà thoát chết!
Nơi b́a rừng đột nhiên biến động!
Mặc cho chiếc tank cháy cản đường, những chiếc đi sau né sang một bên rồi tiếp tục tiến lên.
Khẩu Bazoka khai hỏa! Thêm một chiếc T54 nữa đứt xích!
Lúc này từ trong ṿng đai pḥng thủ của Chiến Đoàn 43 cũng có nhiều họng súng nhắm vào đoàn T54. Lại thêm vài chiếc tank nữa bị hạ!
Nhưng, đoàn chiến xa bỗng đồng loạt tạt về bên trái hướng tiến. V́ bị tường đất pḥng thủ che khuất, nên các chiến sĩ trụ trên ṿng đai không c̣n thấy những chiếc xe tank, họ không c̣n có thể tiếp tục yểm trợ trực tiếp cho chúng tôi nữa.
Giờ này Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân bắt đầu lâm nguy! Hàng chục quả đạn 100 ly ào ào bay vào Trại 181 Pháo Binh và phi trường!
Tôi la lên,
– Anh em 1 mau vào núp sau các lô cốt! C̣n tất cả anh em 2 và 3 men theo bờ rào rút ra đầu cầu!
Ra tới ngoài rào, tôi cho quân dàn theo cái rănh thoát nước từ phi trường xuống đầu cầu, người này bố trí sát cánh người kia.
Bỗng đoàn chiến xa ngừng lại không tiến nữa. Chúng ẩn ḿnh trong khu đồng tranh ḷng chảo, nơi này nằm trong tử giác của những khẩu đại bác trong ṿng rào của tỉnh.
Có tiếng Thiếu úy Học gọi cho tôi rồi báo cáo,
– Có mấy chiếc T54 bị bắn cháy đă được xe ủi đất của tụi nó kéo đi!
Tôi đánh liều chạy vào quan sát t́nh h́nh, quả thực ngoài kia có vài cái máy cày hạng nặng đang ́ ạch kéo đi những chiếc chiến xa đă bị thương.
Tôi liên lạc được với Thiếu tá Nguyễn Văn Dư, Tiểu đoàn trưởng Tiểu Đoàn 3/43 Bộ Binh đóng trong ṿng rào. Khẩu cối 81 ly của anh Dư đang rảnh, tôi yêu cầu anh bạn Dư bắn tập trung hai chục viên đạn nổ ngay nơi cửa rừng. Từ lúc đó cho tới chiều tối, không thấy chiến xa địch quay trở lại.
Chiều 10 tháng Tư tiếng súng trong thành phố có chiều lắng dịu. Đại tá tỉnh trưởng báo cho tôi hay rằng cái tháp chứa nước đă bị chiến xa của Thiết Đoàn 5 Kỵ Binh bắn sập, tụi Việt-Cộng nằm trên bể nước chết hết rồi!
Ông tỉnh trưởng cũng thông báo cho tôi biết, từ tối 10 tháng Tư, Đại Đội Địa Phương Quân của Long-An sẽ được điều động vào trong hàng rào tiểu khu để bảo vệ tiểu khu.
Đại Đội Địa Phương Quân của Long-An đi rồi, tôi không c̣n quân giữ nửa phần hướng Tây của phi trường, nên đành gọi Đại Đội Địa Phương Quân B́nh-Long rút hết về đóng quân với tôi, phi đạo Xuân-Lộc đành bỏ trống.
Rạng đông 11 tháng 4 năm 1975, khởi đầu ngày thứ ba của trận Xuân-Lộc, thành phố lại lănh thêm một trận mưa pháo kích lâu chừng hơn một tiếng đồng hồ.
Tôi không biết những khu vực khác t́nh h́nh ra sao, riêng mặt trận Đông Nam thị xă th́ phi đạo Xuân-Lộc đă hứng ít nhất là vài trăm viên đại bác. Phi trường này bị bỏ trống từ tối hôm trước, nên quân bạn không có ai bị thương.
Lúc pháo binh địch vừa dứt th́ khói tím bốc lên trong vườn chuối, thêm một T54 bị làm thịt. Hai toán chống tank của Đại Đội 3/82 đă ém quân chờ ở cửa rừng từ mờ sáng. Chiếc tank này đi riêng lẻ, có vẻ như đang ḅ ngu ngơ làm nhiệm vụ ḍ đường, nên chết liền tại chỗ.
Trưa ngày 11 tháng Tư lại có khói tím bốc lên trong vườn chuối, nhưng không thấy khói đen bốc lên, không nghe tiếng đạn nổ “Bùng! Bùng! Lép! Bép!” do xe tank bị cháy, mà chỉ có tiếng đại liên 12.8 ly “Chóc! Chóc! Chóc! Chóc!” gịn giă vọng lại.
Tôi lo lắng ngồi chờ hoài. Măi tới xế chiều, một anh trưởng toán diệt tank của Đại Đội 3/82 mới về tới cái cổng sau của doanh trại.

Xem thêm: ‘Những Truyện Ngắn Hay Nhất của Quê Hương Chúng Ta’

Anh binh nh́ này tay trái ôm vai phải máu c̣n đang chảy, vừa nhăn nhó, vừa nói, “Toán 1 của em mới bắn được thằng Việt-Cộng giữ đại liên trên xe tank thứ nhất th́ bị chiếc xe thứ hai phát giác. Hai thằng bạn của em chết liền, c̣n em bị đạn trúng vai. Toán 2 lên cứu tụi em th́ chết hết rồi!”
Có lẽ địch quân đă biết chiến thuật diệt tank của chúng tôi rồi, nên chúng đă t́m ra cách đối phó lại. Từ giờ đó, tôi không dám cho quân mạo hiểm vào khu vườn xoài, rừng chuối nữa.
Cũng lúc này Đại tá Lê Xuân Hiếu báo cho tôi hay, ông vừa ra lệnh cho khẩu đội hỏa tiễn TOW chạy ra giúp sức cho tôi ngăn tank của địch. Ở trong ṿng rào và tường đất pḥng thủ, họ không nh́n thấy những chiếc chiến xa này.
Nghe nói có TOW tới trợ lực tôi mừng quá, vội leo ra khỏi cái rănh thoát nước rồi đứng chờ.
Chỉ mấy phút sau chiếc Jeep chở khẩu đội TOW xuất hiện.
Ông chỉ huy khẩu đội TOW nón sắt, áo giáp dềnh dàng, chẳng biết cấp bậc ǵ, chậm răi bước xuống xe.
Tiếng ông sang sảng,
– Chiến xa Việt-Cộng đâu? Các anh mau mau chỉ cho tui! Chiến xa Việt-Cộng …
Ông ta chưa dứt câu th́, “Oành! Oành!” hai trái 100 ly của chiến xa Việt-Cộng đă bắn trúng một gian chứa máy bay L19, làm cho mái tôn bay tung toé, khói bốc mịt mù.
Theo phản ứng tự nhiên, để giữ mạng, tôi và hai anh lính cận vệ nhảy ào xuống cái rănh nước bên đường.
Các ông xạ thủ hỏa tiễn TOW cũng bỏ xe mà nằm bẹp xuống mặt lộ để tránh bị văng miểng.
Trái 100 ly thứ ba rơi trên phi đạo, quét một vệt lửa kéo dài cả chục thước rồi đốn ngă một gốc điều lộn hột.
Một phút sau, thấy t́nh h́nh có vẻ yên, tôi ngóc đầu lên quan sát xung quanh, th́ thấy mấy ông xạ thủ TOW đang vội vàng giành nhau leo lên xe.
Thấy tôi đứng giương mắt ngó, ông khẩu đội trưởng bèn lớn tiếng phân bua,
– Ở đây cũng không có xạ trường! Chúng tôi chẳng nh́n thấy ǵ cả!
Lúc này tôi cũng nhận ra, ngoài miếng đất cao ở đầu cầu Gia Liêu th́ không chỗ nào có thể đặt TOW được, nếu đem TOW ra đầu cầu th́ khẩu đội này sẽ không được tường đất bảo vệ, chắc chắn sẽ bị tank tấn công. Tôi đành khoát tay cho phép khẩu đội TOW rời vị trí.
Từ đó cho tới ngày trận Xuân-Lộc kết thúc, tôi không c̣n dịp tái ngộ khẩu TOW này nữa.
Chuyện khẩu súng chống tank TOW ra đi không làm cho tôi lo lắng bằng tin vừa nhận được là cây Bazoka 82 ly Trung Cộng đă bị đại bác 100 ly bắn nát rồi!
Chiều hôm đó Đại tá Hiếu báo cho tôi hay, tin t́nh báo vừa ghi nhận có một đơn vị lớn của Cộng-Quân, không rơ phiên hiệu, mới được điều động tới vùng Đông của xă Bảo-Định nằm trên Quốc lộ 1. Ông khuyên tôi nên lưu ư đề pḥng. Sau đó, ông Đại tá cũng hứa sẽ t́m cách kiếm thêm quân để gửi tăng viện cho tôi.

Vợ chồng cựu Th/Tá Vương Mộng Long nhận nón kỷ niệm của Sư Đoàn 18 BB.
Tôi nghĩ rằng, nếu đêm nay địch đồng thời mở hai mũi giáp công chính Đông và Đông Nam th́ tôi chỉ c̣n cách cho anh em, ai ở chỗ nào nằm chỗ đó mà tự vệ, v́ không c̣n lực lượng nào trừ bị cả.
Để có địa thế tương đối tốt có thể chống lại một cuộc tập kích từ hướng Nam, tôi cho quân căng hàng ngang từ bờ rào Trại 181 rồi cứ thế, kéo dài sát bờ Bắc suối Gia Liêu.
Con suối này không sâu lắm, bên hướng Bắc là vườn điều lộn hột, bên hướng Nam là một vạt cỏ trống trải, sau vạt đất trống là vườn cây chôm chôm và măng cụt. Măi sau này tôi mới nghe biết tên của vườn cây này là Đồn Điền Thống Tướng Lê Văn Tỵ.

Xem thêm: Nhà văn Nguyễn Thị Thụy Vũ cuộc đời và tác phẩm

Trời sập tối, tôi đang buồn v́ chuyện năm anh lính diệt tank của Đại Đội 3/82 vừa chết mất xác th́ Đại Đội 1/82 đă báo cáo rằng có tiếng chiến xa gầm rú vùng vườn chuối.
Tôi cho Đại Đội 1/82 bỏ pḥng tuyến, rút vào cố thủ trong các pháo đài, chỉ để hai toán diệt tank nằm ở đầu hẻm, nơi chiếc PT76 bị cháy.
Đồng thời, tôi liên lạc được với Đại tá Hiếu, nhờ súng chống tank của Chiến Đoàn 43 bắn tối đa vào khu vực này để ngăn địch.
Không lâu sau, ông chiến đoàn trưởng báo cho tôi hay đoàn chiến xa địch đă di chuyển về vùng Tây Bắc, nơi này là khu vực trách nhiệm của Chiến Đoàn 52 Bộ Binh. Nghe xong tin này, tôi mới thở phào nhẹ nhơm.
Vào giờ đài BBC tiếng Việt bắt đầu phát tin th́ Thiếu úy Phạm Văn Thủy Đại đội trưởng Đại Đội 4/82 báo cáo rằng có nhiều ánh đèn pin lấp lóe trên hương lộ hướng Nam.
Tôi ở với Đại Đội 2/82 của Chuẩn úy Gấm cách cuối sân bay chừng một trăm mét, trước mặt tôi là con suối, xung quanh là vườn điều, cây cao, nên không nh́n thấy ǵ.
Tôi phải đem toán Viễn Thám của Mom Sol đi cùng tôi ra đầu cầu theo dơi t́nh h́nh. Rơ ràng bộ binh Việt-Cộng đang chuyển quân từ Đông sang Tây.
Những chớp loé của ánh đèn pin không di chuyển mà lại nằm cố định như những cột mốc đánh dấu cho quân Việt-Cộng đi theo một hướng.
Tôi không có tiền sát viên pháo binh, muốn xin hỏa yểm phải gọi qua Chiến Đoàn 43 Bộ Binh. Đại tá Hiếu nói rằng, pháo binh trong vùng c̣n rất bận rộn, tôi không được ưu tiên v́ chưa chạm địch.
Tôi mở tần số của Hằng Minh th́ được biết pháo binh ở Tân-Phong cũng không rảnh.
Tôi mô tả t́nh h́nh địch cho Chuẩn tướng Đảo, ông bảo tôi chờ sẽ có cách giúp đỡ. Mười phút sau tôi được tin sẽ có AC 119 cho tôi.
Cả tiểu đoàn chẳng có cái đèn pin nào để làm tín hiệu cho máy bay. Cuối cùng, tôi nghĩ ra một cách là gỡ vách ván, cột gỗ từ cái nhà chứa L 19 ra đốt một đống lửa giữa sân bay nơi đầu phi đạo, rồi chỉ hướng cho AC 119 cứ hướng 180 độ, tầm xa một cây số mà tưới đạn.
Chiếc AC 119 mới bay được một ṿng, thả xong mấy trái hỏa châu và phun được một tràng đại bác 20 ly xuống vườn chôm chôm, măng cụt, th́ từ hướng núi Chứa Chan pḥng không 37 ly của Việt-Cộng bắt đầu khai hỏa.
Thế là con rồng lửa AC 119 bỏ ngang nhiệm vụ yểm trợ cho Biệt Động Quân, quay qua đánh nhau tay đôi với pḥng không Bắc-Việt.
Đêm cuối tháng 2 Âm Lịch, bầu trời tối đen, chiếc máy bay lại tắt hết đèn cánh, đèn đuôi, nên chẳng biết nó đang ở chỗ nào. Đùng một cái, nó tưới đạn, “Ồ! Ồ! Ồ!” trên rừng lá.
Pḥng không Việt-Cộng vội đổi hướng, “Bụp! Bụp! Bụp!” đại bác 37 ly nhắm mắt bắn theo đuôi những lằn lửa 20 ly của máy bay.
Chiếc AC 119 có vẻ thắng thế, v́ nó ở trên cao, nh́n xuống biết ngay địch thủ đang nằm chỗ nào. C̣n giàn phóng 37 ly của Việt-Cộng nằm trong rừng, nên xoay trở đă khó, lại thêm tầm quan sát bị hạn chế nên hai bên đánh nhau được chừng mười lăm phút th́ không c̣n thấy 37 ly hoạt động nữa.
Chiếc AC 119 trở lại vùng, thả hỏa châu và bắn yểm trợ cho tôi chừng mười lăm phút nữa th́ bay đi.
Chiếc Khủng Long AC 119 rời vùng, nhưng tôi vẫn ngồi trên bờ suối, thức gần như trắng đêm.
Đâu ngờ mới mờ sáng ngày 12 tháng Tư, tôi vừa chợp mắt được vài phút đă nghe bên tai, tiếng súng tay nổ rền, đồng thời trong phi trường sau lưng tôi, là ánh chớp chói ḷa của thủ pháo “Ùm! Ùm! Ùm!”
Th́ ra, có một mũi Đặc-Công Việt-Cộng đă chui ra khỏi xóm nhà hướng Nam sân bay Xuân-Lộc. Chúng vừa chạy ṿng ṿng trên phi đạo, vừa ném bộc phá vào căn nhà ṿm chứa vật dụng tu sửa và làm vườn không có người canh giữ.

Xem thêm: Tuổi già

Tiếp đó, bọn này tràn qua đường băng, tung bộc phá vào dăy nhà chứa máy bay L19, khiến cho nhiều tấm vách và mái tôn bay tung.
Chưa kịp bén mảng tới cửa trại 181 Pháo Binh, đám Đặc-Công này đă bị các chiến sĩ Địa Phương Quân B́nh-Long bắn chết hết.
Ngay khi mặt trời vừa lên th́ nơi khu rừng hướng Nam có tiếng súng lệnh: “Bép! Bép! Bép!” chen lẫn tiếng la hét, và bóng người thấp thoáng.
Phút sau, tôi thấy bên kia suối, một toán bộ đội Việt-Cộng xuất hiện. Dạo này địch có vẻ thích đánh nhau ban ngày và đánh công khai!
Trước mắt tôi, địch quân từng đợt hàng ngang tiến, trông chẳng khác một đơn vị bộ binh đang diễn tập trong quân trường!
Việt-Cộng đánh nhau kiểu này th́ chẳng khác ǵ nạp mạng cho Biệt Động Quân!
Bên kia suối, từng hàng người tiến lên thật nhịp nhàng. Những tên bộ đội Bắc-Việt quân phục màu xanh, nón cối cũng màu xanh, ôm súng ngang hông, sát vai nhau; có một điều quái lạ là chúng không bắn một viên đạn nào, cứ lừng lững tiến.
Chẳng lẽ bọn này là những con người máy? Hay chúng là những h́nh nộm biết đi!
Địch không bắn ta, nhưng ta vẫn phải bắn địch v́ địch đang tiến lên, địch chỉ c̣n cách ta chưa đầy một trăm mét, ngay bên kia bờ suối!
V́ đóng quân một hàng ngang, tuyến pḥng ngự không có chiều sâu, nên tôi cũng chỉ là một khinh binh, với khẩu M16. Đằng trước tôi không có ai, đằng sau tôi cũng không có ai.
Hôm đó tôi bóp c̣ súng mà cảm thấy ngón tay ḿnh hơi nhờn nhợn, không biết những sinh vật đang lừng lững xông tới để cho ḿnh giết có phải là con người hay không!
Sau này, lần đầu được xem phim “The Walking Dead” tôi vẫn tỉnh bơ, không thấy sợ, chỉ v́ mấy chục năm trước, tôi đă tận mắt chứng kiến những thây ma đang sát cánh bên nhau, hàng hàng, lớp lớp, đi từ vườn cây Thống tướng Tỵ ra bờ suối Gia Liêu một ngày tháng Tư năm 1975 ở Xuân-Lộc.
Ít hôm sau, qua cung từ của những tù binh, tôi mới biết lư do v́ sao những người lính Bắc-Việt cứ ôm súng lừng lững đi lên mà không bắn; chỉ v́ họ đă được học tập là vào Nam, họ không cần phải đánh nhau, chỉ cần xếp hàng mà tiến vào “tiếp thu” những phi trường, quận lỵ và thành phố mục tiêu.
Sáng hôm đó, sau ba, bốn đợt tiến hàng ngang bị đốn ngă, đè lên nhau mà chết th́ Cộng Quân có vẻ đă chùn bước.
Thấy vậy, tôi cho anh em cứ nhắm mắt bóp c̣, đuổi bọn chúng đi càng xa càng đỡ lo.
Bắn địch bằng súng tay được chừng nửa giờ th́ tôi được Hằng Minh đích thân thông báo rằng tôi sẽ có pháo binh yểm trợ tập trung.
Tọa độ vừa gửi đi không lâu, th́ cả một vùng cây cối sum sê bên kia suối bị đạn đủ loại đánh cho tan tành, tơi tả.
Hằng Minh bay trên trời, hướng Tân-Phong, ông Tướng lớn tiếng thúc quân,
– Đánh cho tụi nó tà đầu nghe em!
– Tôi nhận 5! Tụi nó tà đầu rồi!
Pháo binh tàn sát cái đồn điền xong th́ mặt trận trở lại yên tĩnh.
Tới mười giờ th́ Đại tá Chiến đoàn trưởng Chiến Đoàn 43 tăng phái cho tôi một đại đội tác chiến trực thuộc Tiểu Đoàn 3/43 Bộ Binh.
Anh trung úy đại đội trưởng đại đội này là một sĩ quan hiện dịch tôi không nhớ tên, h́nh như chú ấy xuất thân khóa 24 Vơ Bị (?)
Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ 8)

Mặt trận Xuân Lộc – Long Khánh. Nguồn: Ḍng Sông Cũ – WordPress.com
Nhiều kỳ – kỳ 8
Tôi giao cho đại đội bộ binh tăng phái đóng quân dọc theo khu nhà chứa máy bay L19, thay thế cho Đại Đội Địa Phương Quân B́nh-Long. Đại đội bộ binh này sẽ giữ vai tṛ trừ bị. C̣n Đại Đội Địa Phương Quân B́nh -Long chuyển sang trấn giữ đoạn đường từ b́a rào trại 181 Pháo Binh tới đầu cầu, bắt tay với Đại Đội 4/82.
Giữa trưa bỗng có một chiếc tank T54 đơn độc đi cặp theo bờ đất pḥng thủ của Xuân-Lộc rồi tiến vào vùng phục kích của Đại Đội 1/82. Chiếc tank bị bắn cháy ngay lập tức.
Tôi đang ngồi ăn cơm th́ nghe ông phóng viên nhà báo và Binh nh́ Phan Thọ hí hửng gọi nhau rồi theo nhau nhanh chân chạy vào ṿng rào Trại 181.
Không lâu sau có tiếng pḥng không 12.8 ly gịn giă phía ngoài xa. Rồi có tiếng Thiếu úy Học trong máy,
– Tŕnh Thái Sơn! Thằng Thọ bị thương lủng ruột, máu ra nhiều lắm!
Binh nh́ Phan Thọ thấy chiếc T54 nằm cách hàng rào không xa, nên rủ anh nhà báo ra đó để chụp cho nó cái h́nh kỷ niệm ghi lại cảnh nó hiên ngang đứng bên pháo tháp, chuẩn bị tháo khẩu đại liên đem về sân bay làm chiến lợi phẩm. Đâu ngờ, chiếc tank thứ nh́ vừa trờ tới, lập tức đạn đại liên văi như mưa.
Chỉ trúng có một viên đại liên thôi, Binh nh́ Thọ đă bị vỡ bụng, lộn cổ xuống đất rồi. Anh chàng phóng viên vứt máy chụp h́nh ḅ lê ḅ càng, nằm nép sau lưng chiếc xe bị cháy để tránh đạn.
Cũng may, lúc này pháo binh từ ṿng đai kịp thời yểm trợ, bắn ào ào về hướng chiếc tank thứ hai khiến cho nó trở đầu chạy vào vườn chuối.
Tôi phải cho đại đội bộ binh tăng phái mở rộng ṿng đai an ninh để Đại Đội 1/82 yên tâm làm công tác tải thương và kéo thép gai ṿng quanh chiếc T54 vừa cháy, không cho địch kéo nó đi.
Tản thương xong, tôi cho Đại Đội 1/82 rút ra ngoài sân bay, đại đội bộ binh vào giữ trại Pháo Binh 181.
Xế chiều địch mở một cú đột kích bằng hỏa lực, với đủ loại súng bắn thẳng từ trong b́a rừng nhắm vào bờ rào trại. Tiếp sau đó là một đợt tấn công bằng bộ binh.
Mục tiêu của đợt tấn kích này là bờ rào chính Đông của trại 181 Pháo Binh.
Chắc chắn đơn vị Việt-Cộng có mặt chiều nay là thành phần của E 209 Sư Đoàn 7, v́ cách tiến sát và tác xạ không khác những cán binh đă xuất hiện ở đây ba ngày trước. Kỳ này địch không có chiến xa tham chiến.
Lúc này hai phần ba quân số của tôi đă trải dài trên bờ Bắc con suối, nên tôi chỉ c̣n trông cậy vào những khẩu M16 của anh em Địa Phương Quân B́nh-Long đang trấn giữ ngoài đầu cầu bắn tập trung về hướng Đông Bắc để chi viện cho đại đội pḥng thủ.
Tôi cũng gọi được anh Thiếu tá Dư, và yêu cầu anh cho khẩu cối 81 ly yểm trợ tối đa cho tôi.
Sau đó, không rơ do lệnh của ai mà trên đầu tôi có hai chiếc trực thăng vơ trang xuất hiện rồi cứ vần vũ trên cao như có ư chờ.
H́nh như hai chiếc tàu này đang giữ nhiệm vụ hộ tống cho hợp đoàn trực thăng nào đó, nay bất ngờ được chuyển vùng để yểm trợ cho chúng tôi.
Tới khi chiếc UH1 chỉ huy có mặt trên vùng th́ tôi mới được người trên tàu gọi trong tần số của Chiến Đoàn 43 Bộ Binh.
Hỏa lực hùng hậu của hai chiếc trực thăng vơ trang đă khiến mũi tấn kích của địch bị bẻ găy ngay. V́ không thấy khẩu pḥng không nào của địch ló dạng, nên tôi yêu cầu trực thăng vũ trang tiếp tục đánh dọc theo hướng địch rút chạy, xa về hướng Đông. Không lâu sau th́ tiếng súng im.
Kết quả lần chạm súng này đă khiến cho đại đội bộ binh bị thiệt hại khá nặng, với năm người chết và hơn chục người khác bị thương. Công tác vận chuyển gần hai chục thương binh, tử sĩ ra khỏi vùng cũng tốn một thời gian khá lâu mới hoàn tất.

Xem thêm: Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ 6)

Tới tối, Đại tá Chiến đoàn trưởng Chiến Đoàn 43 báo cho tôi một tin vui là Lữ Đoàn 1 Nhảy Dù Việt-Nam Cộng-Ḥa đă vào vùng để tiếp viện cho Xuân-Lộc. Ông cũng yêu cầu tôi cố gắng cầm cự, chịu đựng thêm vài ngày nữa, hy vọng t́nh h́nh sẽ sáng sủa hơn.
Sáng 13 tháng Tư, nhiều cụm khói bốc lên trên vùng trời của xă Bảo-Định hướng Nam, cùng với tiếng nổ ́ ầm của đại bác. Có lẽ giao tranh đă bắt đầu giữa quân Dù và đơn vị Việt-Cộng đă từng đánh nhau với tôi ngày trước đây.
Tới trưa th́ nhiều đợt máy bay F5 và A37 luân phiên nhau nhào lộn trên trời.
Chiều 13 tháng Tư, trong tần số của Hằng Minh, tôi nghe được lời nhắn của Trung tá Nguyễn Văn Đỉnh, Lữ đoàn trưởng Lữ Đoàn 1 Dù,
– “Nhí” yên chí giữ vững vị trí! Có anh vào tiếp tay với chú đây!
Trung tá Nguyễn Văn Đỉnh xuất thân khóa 15 Vơ Bị, tôi tốt nghiệp khóa 20, anh Đỉnh gọi tôi là “Nhí” cũng là đúng thôi!
Bốn ngày nay, nguyên mặt trận hướng chính Đông tôi chống đỡ đă khờ rồi, hai ngày vừa qua, tôi lại phải đối diện thêm một trung đoàn địch tiến đánh từ hướng Nam. Tôi nghĩ, không chóng th́ chày Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân của tôi cũng tan hàng mất!
Nay được tin có một lữ đoàn Dù vào tiếp viện tôi mừng quá!
Những ngày kế đó, mặt chính Bắc và chính Đông của tôi thật là yên tĩnh.
Tôi đă cho người đi vào khu vườn chuối, t́m được xác năm người lính chết trong rừng v́ xe tank mấy ngày trước.
Đại úy Hoàn nảy ra sáng kiến dùng lựu đạn khói màu vàng xịt trên thành chiếc PT76 và bốn chiếc T54 nằm sát hàng rào những gịng chữ “Tiểu Đoàn 82 BĐQ diệt tank”
Sáng 14 tháng Tư năm 1975 Đại tá Hiếu ra lệnh cho tôi phải chuẩn bị đón tiếp một phái đoàn nghị sĩ và dân biểu Quốc Hội từ Sài-G̣n sẽ tới thăm chiến sĩ tiền tuyến.
Phái đoàn này dự trù sẽ tới quan sát những chiếc chiến xa bị Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân bắn cháy.
Tôi cho Đại Đội 1/82 bung ra xa để giữ an ninh cho quư vị đại diện dân muốn có chứng tích chiến trường th́ ra đứng chụp h́nh, chụp ảnh bên xác mấy chiếc chiến xa rồi đem về văn pḥng mà treo.
Tới trưa th́ phái đoàn Quốc Hội tới cổng trại 181 Pháo Binh trên chiếc xe GMC mười bánh.
Phái đoàn có bảy ông, ba bà, quần lượt, áo là thẳng nếp, lịch sự vô cùng.
Tôi dẫn phái đoàn đi một ṿng quanh bờ Bắc con suối để các ông bà đại diện dân thăm hỏi và trao những gói quà tượng trưng cho những anh em hiện diện.
Phái đoàn c̣n đem cho chúng tôi một thùng sách báo Sài-G̣n. Chúng tôi lấy làm ngạc nhiên và thích thú khi thấy trên mặt báo Chính Luận, Trắng Đen và Tiền Tuyến có in h́nh những chiếc T54 được các báo ghi chú rơ ràng là do Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân bắn cháy.
Th́ ra những h́nh ảnh này đă được chụp và gửi đi do anh phóng viên đang có mặt ngay bên cạnh tôi kể từ ngày 10 tháng Tư năm 1975. Ngày nào anh ta cũng thậm thụt đi về giữa sân bay và ṭa hành chánh để nhờ xe của Tiểu Khu chuyển tin ra Tân Phong.
Tin tức và h́nh ảnh từ Tân Phong sẽ bay về Sài-G̣n trên những chiếc trực thăng liên lạc, tiếp tế, tản thương. Đôi khi tin tức c̣n được “quá giang” trên chiếc C&C của Chuẩn tướng Tư lệnh chiến trường.
Thấy quư vị dân biểu, nghị sĩ có vẻ háo hức muốn đi xem những chiếc chiến xa T54 đă bị bắn cháy, nên tôi giao cho ông tiểu đoàn phó nhiệm vụ hướng dẫn họ ra ngoài rào để chụp ảnh.

Xem thêm: Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ 5)

V́ con hẻm đă bị rào, khách quư đành phải khom lưng chui qua lỗ ḅ, lỗ dê mà ra.
Có vài vị thượng khách sau khi chụp h́nh xong, c̣n nhanh tay túm được mấy cái vỏ đạn đồng của đại bác, tính đem về văn pḥng cắm hoa cho đẹp.
Trong khi chờ đợi quư vị dân biểu trở về, tôi đi một ṿng quanh trại. Tới bên cái lô cốt hướng Đông tôi giật ḿnh khi bị một cháu bé bất th́nh ĺnh níu tay,
– Chú ơi! Chú ơi! Ba con đâu rồi? Ba con đâu rồi? Con đói quá chú ơi!
Tôi cúi xuống nh́n mặt cháu bé, cháu gái cỡ chừng 5 hay 6 tuổi, mặt cháu xanh xao v́ đói. Thấy cháu, tôi bỗng nhớ con tôi, đứa con gái đầu của tôi c̣n nhỏ hơn cháu gái này, tôi ôn tồn,
– Ba cháu đi hành quân chưa về! Cháu đói lắm hả? Để chú lấy cơm cho cháu ăn nhé!
Cháu bé dang hai tay ôm chân tôi rồi nức nở,
– Con đói! Con đói! Chú ơi!
Tôi bế cháu lên rồi tḥ đầu vào cửa lô cốt quan sát. Mùi hôi thối xông ra làm cho tôi nghẹt mũi. Có lẽ từ ngày đầu chiến trận, số gia đ́nh binh sĩ trú ẩn trong cái pháo đài này đă không dám đi ra ngoài. Họ đă phóng uế ngay trên vị trí ăn ngủ của họ. Diện tích của cái lô cốt này chỉ chừng hơn một sải tay mỗi chiều mà chứa tới gần chục nhân mạng.
Một chị vợ lính tóc tai bù xù, ló đầu ra cửa sụt sùi,
– Thiếu tá ơi! Mấy ngày nay tụi em đói quá! Thiếu tá có ǵ cho mấy đứa bé ăn! Nếu không tụi nó chết mất!
Tôi quay qua ra lệnh cho anh lính cận vệ,
– Thằng Bích đem nồi cơm trưa của thầy tṛ ḿnh ra chỗ nhà chứa L 19 chờ tao!

Vợ chồng Th/Tá Vương Mộng Long & Th/Tướng Lê Minh Đảo (USA-2009)
Cũng may là, trong thời gian qua Đặc-Công của Việt-Cộng không nhắm vào cái trại 181 Pháo Binh bé tí này.
Nếu chúng nó vào được đây th́ chỉ cần một trái bộc phá ném qua lỗ châu mai th́ gần chục nhân mạng nằm trong cái lô cốt hướng Đông chắc chắn đă đi đời!
Tôi vội vàng bảo các chị vợ lính thu xếp những thứ cần thiết rồi đem con cái ra sân bay chuẩn bị di tản.
Nồi cơm trưa của ba thầy tṛ tôi chia không đủ một chén nhỏ cho mỗi thân nhân binh sĩ.
Những đứa bé ăn xong bát cơm rồi mà miệng vẫn c̣n nhóp nhép, tḥm thèm. Dù đă vét sạch mấy hộp thịt Quân Tiếp Vụ, các cháu vẫn c̣n le lưỡi cố liếm láp những cái vỏ hộp mà chẳng chịu vứt đi.
Tôi ra lệnh cho ông tài xế sắp xếp chỗ cho ba bà vợ lính và mấy cháu nhỏ quá giang chiếc GMC này để về Tân-Phong lánh nạn.
Đoàn quan khách đi thăm chiến trường đă quay trở lại. Tôi thấy mặt mũi vị nào cũng hớn hở, tươi vui.
Sẵn có ông phóng viên nhà báo đang ở đây, quư vị dân biểu, nghị sĩ đua nhau phát biểu những lời tuyên bố thật hùng hồn nhằm khích lệ tinh thần binh sĩ và trấn an dân chúng đô thành.
Bỗng đâu, từ hướng Đông, một trái 75 ly bay “Vèo!” qua đầu phái đoàn, rơi xuống cuối phi trường hướng Tây, rồi nổ một tiếng “Ùm!”
Thế là quư vị đại diện cho dân miệng la chí chóe, chúi đầu xuống đất, nằm đè lên nhau ngay trên mặt lộ!
Tôi hét,
– Tất cả lên xe!
Ông hạ sĩ tài xế lập tức nổ máy, bóp c̣i, “Te! Te! Te!”
Bảy ông, ba bà dân biểu, nghị sĩ, vội vàng chen nhau leo lên xe, có người đánh rơi cả máy chụp h́nh và giày dép.
Chiếc xe lao đi, trên mặt đất c̣n lại năm sáu cái vỏ đạn 100 ly bằng đồng nằm chỏng chơ.
Quư vị dân cử măi lo chụp ảnh, chụp h́nh, nên đă quên, không trao cho tôi số tiền mà Quốc Hội đă hứa thưởng cho mỗi chiếc chiến xa bắn được là 30 ngàn đồng một cái.

Xem thêm: Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ 7)

Tính tới ngày 14 tháng Tư năm 1975, Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân đă bắn cháy và bắn hư hại trên một chục chiến xa địch, nhưng chúng tôi chỉ kiểm soát được sáu chiếc tank bị cháy ở gần ṿng rào Trại 181 Pháo Binh.
Mỗi chiến xa Việt-Cộng chỉ có một khẩu 12.8 ly thôi, do đó chúng tôi chỉ gỡ được 6 khẩu pḥng không đem về trưng bày nơi đầu phi đạo. Như vậy là Quốc Hội đă nợ Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân 180 ngàn đồng!
Nhưng ngày chúng tôi rút quân về tới Long-B́nh, tôi chỉ nhận được 30 ngàn đồng tiền thưởng, gọi là tiền thưởng “tượng trưng”.
Tôi đă giao cho ông Đại đội trưởng Đại Đội Địa Phương Quân B́nh-Long 7 ngàn đồng, số tiền c̣n lại tôi chia đều cho các đại đội của tôi, vừa đủ cho mỗi người mua một bao thuốc lá!
Từ 15 tháng Tư tới 20 tháng Tư năm 1975 vùng trách nhiệm của tôi không có ǵ biến động lớn.
Sau khi Lữ Đoàn 1 Dù tái chiếm xă Bảo-Định, th́ đơn vị tôi chỉ c̣n giữ vai tṛ của một cái đe, yên tâm án ngữ mặt Tây Bắc suối Gia Liêu để cho quân Dù giáng những nhát búa chí tử lên lực lượng địch đang đóng chốt trong đồn điền của Thống tướng Lê Văn Tỵ.
Từ khi Lữ Đoàn 1 Dù lâm trận th́ ngày nào pháo binh của quân bạn cũng bắn liên tục vùng hướng Nam, rồi cứ thế tiến dần lên hướng Bắc.
Khi Pháo binh và Không quân oanh kích gần tuyến pḥng thủ của Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân hơn th́ Việt-Cộng bắt đầu thoát chạy ra bờ suối.
Con suối không lớn lắm, và cũng không sâu lắm, nhưng những cán binh Bắc-Việt đă không thể vượt qua, v́ nơi bờ bên này hàng chục khẩu súng của Biệt Động Quân đă sẵn sàng.
Những toán Việt-Cộng vượt thoát sau này đă biết bên bờ Bắc con suối có người, nên thay v́ cắm đầu chạy thục mạng, chúng đă khôn hơn, biết cởi áo lót ra làm cờ trắng đầu hàng, rồi theo chân nhau từ từ bước tới.
Những tên bộ đội Bắc-Việt c̣n rất trẻ, mặt không c̣n hột máu, mắt không dám nh́n lên mỗi khi tôi và anh phóng viên nhà báo có lời hỏi han. Tên tù binh nào khai cũng giống nhau:
“Thưa Thủ trưởng, nhà cháu mới mười lăm. Nhà cháu là thanh niên xung phong, sau đổi thành t́nh nguyện quân đi giải phóng Miền Nam. Nhà cháu được học tập là vào Nam chỉ để tiếp thu, không cần đánh nhau! Nhà cháu sợ đánh nhau lắm!”
Đại khái, cung từ khai thác tù binh, ngoài tên tuổi, đơn vị và ngày xâm nhập của chúng, chúng tôi không c̣n biết ǵ hơn. Cũng may là thời gian canh giữ tù không lâu, chỉ vừa nghe chúng tôi thông báo, th́ vài ba phút sau ông Tỉnh trưởng đă cho xe ra mang chúng đi rồi.
Chúng tôi tiếp tục làm đe cho quân Dù làm búa, cho tới một hôm, pháo binh Dù “Xè! Xè! Oành! Oành!” nổ ngay trên tuyến pḥng ngự của tôi!
Gặp cảnh tản đạn này th́ chỉ c̣n cách vắt gị lên cổ mà chạy, chần chờ gọi máy liên lạc được với quân bạn, chờ cho họ ngưng tác xạ, th́ ḿnh đă chết hết rồi!
Tôi cho quân cấp tốc bỏ tuyến lui vào giữ sân bay.
Bố trí xong, tôi quay đầu nh́n lại th́ thấy sau lưng ḿnh có vài người lạ đang đuổi theo. Hóa ra đó là một tốp Việt-Cộng bị pháo dội trên đầu, nên bỏ hàng ngũ mà chạy chết.
Bọn này vứt súng, cùng nhau phóng về hướng Bắc, ào qua suối rồi theo chân Biệt Động Quân! Tới đầu phi đạo th́ bốn tên bộ đội Bắc-Việt vội vàng giơ hai tay lên trời đầu hàng!
Đợt pháo tập trung của quân Dù sáng hôm đó đă khiến cho Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân của tôi thiệt mất ba người chết, bốn bị thương!
Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ cuối)

Mặt trận Xuân Lộc – Long Khánh. Nguồn: Ḍng Sông Cũ – WordPress.com
Nhiều kỳ – kỳ cuối
Tuyến pḥng ngự mới của chúng tôi bây giờ là cái mương thoát nước nằm sát đường băng của phi trường. Ở vị trí này chúng tôi không thấy ǵ bên kia suối, nhưng xạ trường và thị trường trước mặt th́ rất trống, nếu có chỉ dấu ǵ mới của địch th́ chúng tôi cũng phát hiện ngay.
Cũng trong khoảng thời gian này, vào một buổi trưa, Đại tá Chiến đoàn trưởng Chiến Đoàn 43 gọi cho tôi, bắt tôi xác nhận đi, xác nhận lại, xem trên một tọa độ cách tôi 6 hay 7 cây số về hướng Bắc Đông Bắc có quân bạn hay không? Tôi cứ một tiếng “Không!” mà trả lời.
Sau đó tôi thấy trên trời có chiếc vận tải cơ C 130 bay ṿng ṿng trên cao, rồi một tiếng “Ùm!” âm vang.
Hóa ra đó là một quả bom loại tối tân nhất đă được thả xuống chiến trường Long-Khánh.
Măi lâu lắm, sau chiến tranh tôi mới biết đó là một quả bom nhiệt hạch, có tên CBU 85 (?) hay CBU 82 (?) ǵ đó có tầm sát hại rất là khủng khiếp. Tôi cũng nghe nói trong thời gian này c̣n một quả bom cùng loại đă được thả xuống vùng hướng Tây của thị trấn Xuân-Lộc.
H́nh như hai quả bom đó đă dẫn chiến trận rẽ sang một khúc quanh. Địch quân bỏ Xuân-Lộc, đi ṿng về hướng Tây để vây hăm thủ đô Sài-G̣n.
Năm giờ sáng ngày 18 tháng Tư có tiếng chiến xa gầm rú ầm ầm ngoài xa hướng Bắc và hướng Đông. Pháo binh từ Tân-Phong và Núi Thị đều bắn tập trung thành một tuyến rào cản sát vành đai thị trấn.
Suốt ngày hôm đó chúng tôi chờ măi không thấy xe tank địch tiến lên, không thấy chiến xa địch bắn một viên đạn nào. Tới chiều tối, đoàn chiến xa Việt-Cộng theo nhau rút đi mất.
Đêm 18 tháng Tư tôi nhận được tin kiểm thính cho biết, một tiểu đoàn Cộng-Sản đang bị quân Dù vây hăm trong đồn điền của Thống tướng Lê Văn Tỵ sẽ kéo cờ trắng đầu hàng.
Tôi nghĩ đơn vị Việt-Cộng này đă bị lính của Lữ Đoàn 1 Dù vây kín ba mặt Đông, Tây và Nam, chỉ c̣n mặt Bắc là bỏ ngỏ, biết đâu chúng nó sẽ kéo nhau về hướng Bắc, là chỗ tôi đóng quân để đầu hàng th́ cũng vất vả cho chúng tôi lắm! Chỉ có cái việc lo chuyện ăn, ở cho họ cũng đă đủ mệt rồi!
Ai ngờ chiều 20 tháng Tư tôi được Đại tá Lê Xuân Hiếu gọi vào Trung Tâm Hành Quân Chiến Đoàn 43 để thông báo rằng, Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu vừa ra lệnh cho chúng tôi phải lập tức rút quân, bỏ rơi Long-Khánh!
Tôi phải hoàn trả đại đội bộ binh tăng phái cho Thiếu tá Dư v́ Tiểu Đoàn 3/43 của anh Dư sẽ giữ vai tṛ tùng thiết cho Thiết Đoàn 5 Kỵ Binh trong cuộc hành quân triệt thoái này.
Tới giờ phút đó th́ Đại Đội Địa Phương Quân B́nh-Long không c̣n thống thuộc ai, v́ thế đại đội này cứ theo chân đơn vị tôi như một thành phần của Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân cho tới ngày về tới căn cứ Long-B́nh.
Tôi nhận được lệnh rút lui, mà trong ḷng không khỏi ngỡ ngàng.
Mười hai ngày qua chúng tôi đă chiến đấu quên ḿnh để bảo vệ quê hương và bảo vệ danh dự của Quân- Đội
Trong chiến dịch Xuân-Lộc tháng Tư năm 1975 Cộng Quân có hai yếu tố quan trọng là “Thiên Thời” và “Địa Lợi” nhưng những người tử thủ Xuân-Lộc, lại có yếu tố quyết định sống c̣n, đó là “Nhân Ḥa”
V́ có yếu tố “Nhân Ḥa” ngàn người như một, quyết chiến, quyết thắng, nên Quân- Lực Việt-Nam Cộng-Ḥa đă đánh cho địch ngất ngư, đánh cho địch “tà đầu”.
Tháng Tư năm 1975, chiến trường Xuân-Lộc đă là mồ chôn của quân xâm lăng!
Rơ ràng chúng tôi đang là người chiến thắng!
Vậy mà bỗng dưng chiều nay Tổng thống dọa cắt tiếp liệu, tiếp vận, không cho chúng tôi tiếp tục chiến đấu, bắt chúng tôi cấp tốc lui binh.
V́ hai chữ “tử thủ” mà mới hôm qua, những người anh em của tôi c̣n đổ máu giành giựt từng thước đất với quân thù, tôi đă chôn họ dưới những cái huyệt moi vội vàng, sâu chưa tới đầu gối.

Xem thêm: Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ 7)

Hôm nay, có khi xác của họ c̣n chưa kịp lạnh.
Trong mười năm chinh chiến, tôi đă từng nhiều lần đóng vai tṛ của một người “tử thủ” từ một ngọn đồi không tên nơi biên giới Việt Miên, tới những cái tiền đồn mà địa danh của chúng đă được ghi vào quân sử như Đức-Cơ, Pleime, bây giờ là Long-Khánh.
Không biết ngày mai, sau Long-Khánh tôi sẽ c̣n phải “tử thủ” rồi lại phải bỏ rơi nơi nào nữa đây?
Tôi có mặt ở Xuân-Lộc đúng nửa tháng, vậy mà h́nh thù, dáng dấp thị trấn này như thế nào tôi cũng không hay. Ngoài cái phi trường và vài đoạn đường ngắn quanh đó, tôi không biết ǵ hơn.
Trước lúc ra lệnh cho quân vào đội h́nh di chuyển, tôi dẫn theo toán Viễn Thám của Mom Sol đi tới đầu phi đạo hướng Đông để có đôi lời khấn nguyện cho linh hồn 12 chiến sĩ của Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân đă ngủ yên trên chiến trường Xuân-Lộc sớm phiêu du nơi chốn Thiên Đường.
Đoàn người bắt đầu rời vị trí, tới đầu con lộ đất, trong bóng đêm, tôi ngừng lại vài phút lặng nh́n con đường hẻm ẩn ḿnh dưới ṿm tre đen. Con đường hẻm này tôi đă ví như Lạc Phụng Ba của Phụng Sồ thời Tam Quốc.
Nơi cuối con hẻm và trên đồng cỏ ngoài kia là xác những chiếc chiến xa Việt-Cộng đă bị bắn cháy nằm rải rác. Trên lưng mỗi chiến xa đó đều được sơn một gịng chữ bằng khói màu vàng “Tiểu Đoàn 82 BĐQ diệt tank”
Sự hiện diện của Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân trong trận Xuân-Lộc tháng Tư năm 1975 quả là một điều quá bất ngờ, ngoài dự liệu của Thiếu tướng Hoàng Cầm.
V́ thế trên đoạn sạn đạo này, “Người giỏi đánh” và “Người giỏi giữ” đă t́nh cờ đối đầu nhau.
Và trên con hẻm oan nghiệt ấy, danh tướng Hoàng Cầm của Bắc-Việt đă thành bại tướng.
Phải chăng chuyện hội ngộ của hai người cầm quân ngày đó đă được thiên cơ tiên liệu, an bài?
Đi qua cái nhà chứa máy bay đă tan tành, đổ nát, tôi thấy 2 chiếc L.19 vẫn c̣n nằm trong đó.
Tới trước ṭa tỉnh trưởng, Đại tá Phạm Văn Phúc chạy ra cổng, nắm tay tôi và ngỏ lời muốn tháp tùng theo đoàn quân của Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân, tôi đă chối từ.
Tôi không cho ông Đại tá Tỉnh trưởng đi theo, v́ tôi đă được lệnh chỉ bảo vệ Chuẩn tướng Tư lệnh chiến trường và Đại tá Chiến đoàn trưởng Chiến Đoàn 43 thôi.
Bốn mươi lăm năm sau, tôi vẫn chưa quên được h́nh ảnh thật là cảm động lúc chia tay, trong bóng tối, ông Đại úy trưởng quầy hàng Quân Tiếp Vụ Tiểu Khu Long-Khánh đă hối hả chạy đi, chạy lại, giữa chiếc xe Dodge chở hàng và đoàn quân đang di chuyển để dúi vào tay những người lính vài gói ḿ ăn liền và vài bao thuốc lá.
Không rơ sau ngày chiến tranh kết thúc, ông đại úy này có c̣n sống hay không?
Trong cuộc lui binh rời bỏ Xuân -Lộc, Long-Khánh đêm 20 tháng 4 năm 1975, Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân đă hoàn thành nhiệm vụ được giao phó.
Sáng 21 tháng 4 năm 1975 Chuẩn tướng Tư lệnh chiến trường và Đại tá Chiến đoàn trưởng Chiến Đoàn 43 đă được chúng tôi bảo vệ an toàn về tới B́nh Ba, Phước-Tuy.
Tôi cũng không thể ngờ rằng, v́ tôi đă từ chối không cho ông Đại tá Tỉnh trưởng Long-Khánh đi theo Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân mà chỉ vài tiếng đồng hồ sau th́ Đại tá Phạm Văn Phúc đă bị địch bắt sống khi ông đang trên đường lui binh.
Ông tiểu đoàn phó của tôi là Đại úy Ngũ Văn Hoàn v́ bị đau chân nên không theo kịp đơn vị. Ông ta bị tụt lại đàng sau phải đi theo quân Dù. Tới tối ngày 21 tháng Tư ông Hoàn mới tới chỗ chúng tôi trú quân.

Xem thêm: Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ 5)

Những anh lính người Nùng trong toán bảo vệ cho ông đại úy như Trung sĩ Nông Văn Tụi, Binh 1 Vi Văn Trung và toán Viễn Thám của Binh 1 Nguyễn Tuấn cũng không thấy về, không rơ họ đă bị thất lạc, hay họ đă chết trên đường Liên Tỉnh Lộ số 2.
Ngày 21 tháng Tư năm 1975 Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu từ chức.
Người lên thay ông Nguyễn Văn Thiệu là Phó tổng thống Trần Văn Hương đă hết lời ca ngợi chiến thắng Xuân-Lộc tháng Tư năm 1975.
Sau khi nhậm chức, Tổng thống Hương đă ra quyết định thăng một cấp đặc cách tại mặt trận cho tất cả quân nhân có mặt ở Xuân-Lộc trong suốt thời gian dầu sôi lửa bỏng. Trận Xuân-Lộc đă trở thành chiến thắng oanh liệt sau cùng của Quân-Lực Việt-Nam Cộng-Ḥa.
Chiều 22 tháng 4 năm 1975 Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân về tới Long-B́nh.
Tôi được tin báo rằng hai Tiểu Đoàn 63 và 81 Biệt Động Quân dưới quyền chỉ huy của Thiếu tá Trần Đ́nh Đàng đă được bốc về đây ngay sau khi bị Cộng Quân đẩy lui ra khỏi phi trường Phan-Thiết. Ngày đó đoàn trực thăng đi đón một Lữ Đoàn Nhảy Dù ở mặt trận Phan Rang đă không liên lạc được với quân Dù nên phải về không, trên đường về họ đă xuống cứu đơn vị Biệt Động Quân của Thiếu tá Đàng.
Những ngày cuối tháng Tư năm 1975, Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân nằm ứng chiến sẵn sàng trong căn cứ Long-B́nh, trong khi người thủ đô Sài-G̣n cuống cuồng t́m đường đưa gia đ́nh di tản.
Giữ lời ước nguyện, anh em của Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân đă không ĺa bỏ nhau. Ngày 28 tháng Tư năm 1975 tôi dẫn quân vào vùng. Cho tới trưa 30 tháng Tư năm 1975 chúng tôi vẫn c̣n vững tay súng, sát cánh bên nhau, cùng nhau đi tới cuối đường để bảo vệ quê hương.
Trong 48 giờ cuối cùng của cuộc chiến tranh Việt-Nam, hơn một trăm người anh em Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân của tôi đă phơi thây trên chiến địa.
Trong số những anh hùng vị quốc bị nghiền nát dưới bánh xích chiến xa T54 của quân thù có Đại úy Ngũ Văn Hoàn, Tiểu đoàn phó của tôi và Binh 1 Lê Văn Bích, người nấu cơm cho tôi.

o O o
Trong cuộc chiến tranh này, tôi đă cố gắng hết sức ḿnh để làm tṛn nghĩa vụ một công dân Việt-Nam Cộng-Ḥa. Là một người lính, tôi đă chiến đấu tới giờ phút cuối cùng để bảo vệ đất nước, bảo vệ danh dự Quân Đội.
V́ thế, suốt những năm dài bị giam giữ, tù đày, lúc nào đầu tôi cũng ngửng cao.
Mười ba năm sau khi thua trận, tôi được tha về.
Cám ơn Trời! Vợ con tôi vẫn c̣n là của tôi.
Thời buổi ấy, kỷ niệm chiến chinh của dĩ văng, hầu như đă quên; suốt ngày tôi chỉ lo chuyện cơm, áo, gạo, tiền.
Thế rồi số phận đổi thay, tôi được nhận vào định cư ở Hoa-Kỳ theo diện H.O.
Qua tới Mỹ, tôi có dịp gặp lại những người chỉ huy cũ của chiến trường Xuân-Lộc, Long-Khánh năm 1975 là Thiếu tướng Lê Minh Đảo, Đại tá Hứa Yến Lến, Đại tá Lê Xuân Hiếu, Trung tá Nguyễn Văn Đỉnh, và Thiếu tá Nguyễn Hữu Chế.
Từ đây, tôi biết tin Trung tá Trần Văn Nô Thiết đoàn trưởng Thiết Đoàn 5 Kỵ Binh đă qua đời v́ bạo bệnh sau khi được tha về từ trại cải tạo.
Tôi cũng nghe tin, chỉ một ngày sau lệnh buông súng đầu hàng, th́ anh bạn của tôi là Thiếu tá Nguyễn Văn Dư, Tiểu đoàn trưởng Tiểu Đoàn 3/43 Bộ Binh đă bị Việt-Cộng t́m tới tận nhà, đánh găy hai chân rồi đem đi thủ tiêu mất xác.
Tướng Đảo cũng cho chúng tôi hay, cựu Đại tá Phạm Văn Phúc sau ngày ra tù th́ t́nh nguyện ở lại Việt-Nam và đă qua đời.
Ở Hoa-Kỳ, hiện thời cựu Trung tá Nguyễn Văn Đỉnh đă phải ngồi xe lăn, đi đâu cũng cần người phụ giúp.
Cựu Đại tá Lê Xuân Hiếu và tôi th́ chọn cuộc sống âm thầm, ẩn dật, chỉ giao thiệp với một số bạn bè giới hạn.
C̣n cựu Thiếu tướng Lê Minh Đảo, Đại tá Hứa Yến Lến, và Thiếu tá Nguyễn Hữu Chế lại thường xuyên xuất hiện trước công chúng, họp mặt với các hội đoàn.

Xem thêm: Mặt trận Đông Nam – Xuân-Lộc 1975 (kỳ 8)

Tướng Đảo hay nói với tôi và anh Hiếu câu này:
“Ḿnh là chứng nhân của lịch sử. Ḿnh không kể lại, không nói ra, th́ ai sẽ thay mặt cho ḿnh đây?”
Hằng năm, cứ tới gần ngày 30 tháng Tư, th́ cựu Thiếu tướng Lê Minh Đảo lại bận rộn với những buổi thuyết tŕnh, họp báo.
Nhân dịp này, đồng bào Việt Hải Ngoại lại được nghe Tướng Đảo tường thuật lại diễn tiến từng ngày của chiến thắng lẫy lừng Xuân-Lộc năm xưa.
Trong những buổi họp báo đó, thế nào Tướng Đảo cũng nhắc tới Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân của Thiếu tá Vương Mộng Long như là một bất ngờ của trận đánh này.
Có một lần, khi trả lời phỏng vấn, vị cựu Tư lệnh Sư Đoàn 18 Bộ Binh đă cao hứng, khen Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân là một đơn vị có cung cách đánh giặc thật “Thần Sầu”.
Tôi nghĩ rằng ở thế giới bên kia, linh hồn những người đàn em của tôi đă nằm xuống v́ đất nước sẽ rất vui khi nghe được những lời tuyên dương của ông Tướng Tư lệnh Mặt Trận Long-Khánh.
Với người khác th́ Thiếu tướng Lê Minh Đảo là “Tư Lệnh” là “Người hùng” v́ Tướng Lê Minh Đảo là linh hồn của chiến thắng Xuân-Lộc lẫy lừng. Thiếu tướng Lê Minh Đảo là người ở tù cải tạo lâu năm nhất. Sang Mỹ, ông cũng là một chiến sĩ chống Cộng không mệt mỏi. Ông Lê Minh Đảo c̣n là một thuyết khách, đồng thời là một nghệ sĩ tài hoa.
Nhưng với riêng tôi, th́ ông Đảo lại là một người anh mà tôi thực ḷng quư mến.
Ngoài t́nh đồng môn Vơ-Bị, t́nh chiến hữu, giữa tôi và Tướng Đảo c̣n những kỷ niệm khó quên trong thời gian chúng tôi chung sống khi bị giam giữ tù đày ở Trại cải tạo Nam-Hà A, ngoài Bắc-Việt.
Từ lâu rồi, ông Đảo đă là “Anh Tư” của vợ chồng tôi.
Theo thông lệ, hàng năm chúng tôi đều hẹn gặp Thiếu tướng Lê Minh Đảo một lần ở tư gia của Đại tá Lê Xuân Hiếu dưới Portland, Oregon, để tâm t́nh và thăm hỏi nhau.
Mỗi khi gặp lại, tôi đều phải “báo cáo” với “Anh Tư” t́nh trạng hiện thời của cháu Tiên Giao, đứa con gái thứ ba của tôi, mà tên nó đă trở thành danh hiệu truyền tin của Tiểu Đoàn 82 Biệt Động Quân trong trận Xuân-Lộc tháng Tư năm 1975.
Trong số một vài người mà tôi coi là thân thiết th́ Anh Tư là người độc nhất biết tường tận từng bước trưởng thành của cháu Tiên Giao, từ khi nó bắt đầu vào đại học cho tới ngày nó trở thành một manager của một công ty lớn, rồi có gia đ́nh, và có một cháu trai.
Lần chúng tôi gặp nhau gần nhất là tháng 9 năm 2014.
Từ năm 2015 chúng tôi không c̣n hội họp ở nhà anh Hiếu nữa, nhưng vẫn thường xuyên gọi điện thoại hỏi thăm nhau.
Và mỗi năm, theo thói quen, cứ tới ngày đầu tháng Tư tôi vẫn không quên vấn an vị cựu Tư lệnh chiến trường Long-Khánh; lần nào tôi cũng được nghe ông cổ vũ:
“Bây giờ em không c̣n súng! Nhưng em c̣n cây bút! Em cố gắng nói cho đồng bào ḿnh, cho con em ḿnh và thế hệ mai sau biết rằng, anh em ta đă đem hết sức ḿnh để phục vụ quê hương, phục vụ đồng bào! Cố gắng nghe em!”
Cuối tháng Ba năm 2020 trên ṿm trời Bắc Mỹ có một v́ sao rụng.
Hằng Minh đă ra đi rồi!
Thế là từ đây, con chim đầu đàn của chiến trường Xuân-Lộc, Long-Khánh tháng Tư năm 1975 măi măi xa bầy.
Giờ này ở nơi thế giới mới xa thăm thẳm, Anh Tư có c̣n nghe được tiếng của em không?
“Hằng Minh đây Tiên Giao gọi! Tháng Tư lại về rồi! Hằng Minh ơi!”