Blyde River Canyon, một Grand Canyon của Nam Phi

MPUMALANGA, Nam Phi (NV) – Trong số các thắng cảnh thiên nhiên của đất nước Nam Phi (South Africa), hẻm vực núi Blyde Canyon hay còn được gọi là Blyde River Canyon của Nam Phi được xem là một thắng cảnh thiên nhiên nổi tiếng. Liệu Blyde Canyon có thể sánh vai với Grand Canyon của Hoa Kỳ hay không?


https://www.nguoi-viet.com/wp-conten...-Nam-Phi-1.jpg
Blyde Canyon nhìn từ trên Three RandAwels. (Hình: Arthur Hickinbotham/Unsplash)

Nằm về phía Tây Nam của công viên quốc gia Kruger, Blyde River Canyon là một hẻm vực núi lớn sinh động. Với màu sắc xanh tươi của cây cỏ, các dòng sông lờ lững hòa lẫn với màu sắc của các tầng lớp đá mềm, đá cứng chồng chất nằm lẫn lên nhau tạo thành một thắng cảnh “vực hẻm núi” hùng vĩ, có thể so sánh với các hẻm vực núi khác trên thế giới.



Các nhà địa chất học cho rằng từ thuở tạo thiên lập đất, Blyde Canyon nguyên thủy là đáy biển của trái đất. Trải qua thời gian vài trăm triệu năm sau, “đáy biển” buồn chán vì cảnh đen tối của thủy cung, nên Blyde Canyon trồi lên ngẩng mặt ngắm trời đất và trăng sao vũ trụ. Người ta cho rằng hình thù của thung lũng và hình dáng núi non như ngày nay của Blyde Canyon là nhờ bàn tay phù thủy của đáy biển điêu khắc uốn nắn mà thành.


Nếu đem so sánh với Grand Canyon của Hoa Kỳ thì Blyde Canyon nhỏ hơn. Nhưng không vì thế mà Blyde Canyon kém đi vị thế hùng vĩ. Hình dáng kiến trúc của tạo hóa cũng như các nét đẹp không gian thiên nhiên của nó tạo cho Blyde Canyon một nét riêng biệt, không giống như những hẻm vực núi khác trên thế giới.


Khởi đầu, Blyde Canyon là một hẻm vực núi được hình thành từ hai bình nguyên có độ cao chênh lệch, cách nhau hơn 1,000 mét. Ở bình nguyên bên trên, chính quyền Nam Phi làm ra một con đường Panorama Route dài hơn 20 km dành cho du khách có thể thưởng ngoạn được tất cả các cảnh đẹp của Blyde Canyon từ trên nhìn cao xuống thung lũng. Các thắng cảnh như các ngọn thác Waterfalls chung quanh vực núi, cảnh quan God’s Window “cửa sổ nhà Trời,” “hẻm vực cột đá” The Pinnacle, Bourke’s Luck Portholes, Three Rondavels đều là các thắng cảnh “thiên nhiên vực thẳm” dành cho du khách thưởng ngoạn trên đoạn đường Panorama Route này.


Nếu Grand Canyon có con sông Colorado River chảy ôm theo hẻm vực núi, thì Blyde Canyon có con sông Blyde River chảy ôm dọc theo chiều sâu thung lũng và tạo thành một cảnh quan tuyệt đẹp ngay bên chân ngọn núi Three Rondawels. Cách xa nhau cả một đại dương Atlantic, mà sao hai hẻm vực núi này lại có nhiều điểm tương đồng như thế.


https://www.nguoi-viet.com/wp-conten...-Nam-Phi-2.jpg
Thắng cảnh Rondawels, các ngọn núi được tạo hóa kiến tạo theo hình dáng cylinde và Mosque. (Hình: Ute Heine/Pixabay)

Một không gian xanh tươi màu cây lá, kèm theo màu sắc vàng đỏ thẫm của các vách núi vây quanh. Dòng sông Blyde River chảy uốn quanh ngọn núi nhỏ, biến ngọn núi này thành một hòn đảo giữa dòng sông. Hình ảnh này khiến tôi nhớ đến hình ảnh ngọn núi “hạnh phúc” Putukusi và con sông thiêng Urubamba của không gian di tích đền đài đá Machu Picchu ở Peru. Tôi cũng nhớ ngay đến thắng cảnh “Vành móng ngựa” Horseshoe Bend của Glen Canyon được dòng sông Colorado ôm ấp chảy quanh. Một không gian lạ lẫm như thế, tôi cho đó là một bức tranh tuyệt tác khác của tạo hóa dành cho Blyde River Canyon.


Nhưng để muốn thưởng ngoạn được hình ảnh này ở Machu Picchu, bạn phải chịu khó đi đến Cổng Trời (Sun Gate) thì mới có duyên ngắm nhìn thắng cảnh này. Còn Blyde Canyon thì không như thế, bạn chỉ cần đứng trên hẻm vực là bạn đã thấy được một bức tranh tuyệt tác sơn thủy hữu tình (cũng giống như bạn chỉ cần đứng trên miệng hẻm vực Horseshoe Bend hay Grand Canyon là bạn đã có thể thưởng ngoạn toàn cảnh hùng vĩ của hẻm vực).


Mỗi lần tôi có dịp nhìn ngắm một không gian với hình ảnh ngọn núi được dòng sông lờ lững vây tròn chảy quanh, hình ảnh này luôn luôn làm chấn động tâm tư tôi. Trong tận cùng tâm tư, tôi luôn mơ đến một lần nào đó có cơ duyên được đặt chân đến ngọn núi thiêng Ngân Sơn (Kailash) bên Tây Tạng. Không biết đến bao giờ mới có được cơ may đến được ngọn Ngân Sơn cho thỏa niềm mơ ước khao khát của mình.


Thắng cảnh God’s Window “cửa sổ nhà Trời” thì hầu như luôn dành tặng cho những ai có duyên với nó. Khu vực này Mây và Gió đến rồi đi – đi rồi đến rất nhanh chóng. Chúng không thông báo cho bạn biết trước gió sẽ thổi mây đến hay gió sẽ thổi mây đi tạo cho bạn có duyên hay không có duyên để thưởng ngoạn cảnh đẹp trần gian dưới tầm mắt bạn. Đẹp nhất ở đây là lúc những tầng mây lơ lửng giữa khe núi, mờ mờ ảo ảo cho người nhìn thấy lờ mờ hình ảnh trần thế cách xa cả cây số dưới chân. Tuy tôi đã có dịp đến đây nhiều lần, nhưng chưa có lần nào tôi có duyên được với “cửa sổ nhà trời.” Lần nào gió cũng thổi mây đến, ít nhiều cũng che khuất không gian trần thế, không chịu cho tôi ngắm nhìn toàn vẹn không gian từ “cửa sổ nhà trời.” Chỉ biết rằng nếu trời trong xanh không mây, phóng mắt nhìn xa sẽ thấy được cả rặng núi biên giới của xứ Mobamzique láng giềng, còn không gian thần tiên hình như chỉ có thấy được trong chính tâm tư và trí tưởng tượng của mình.


https://www.nguoi-viet.com/wp-conten...-Nam-Phi-3.jpg
Thắng cảnh Bourke’s Luck Portholes với những lỗ hổng đá do dòng nước đục khắc xói mòn qua thời gian. (Hình: Alexander Joe/AFP via Getty Images)

Rời God’s Window, con đường Panorama Route đưa du khách đến với khu vực thác nước Berlyn Falls và Lisbon Falls. Những trận mưa đêm hòa lẫn với các dòng suối nước ở bình nguyên trên chảy vào những hẻm núi nhỏ, tuôn đổ xuống thành thác nước. Những ngọn thác này chảy đổ dồn nước về dòng sông chính Blyde River nằm dưới hẻm vực núi. Thác Berlyn và Lisbon tuy nhỏ nhưng có độ sâu đến hơn 80 mét cũng tạo thành một phong cảnh cho du khách dăm ba phút dừng chân nghỉ mệt. Chỉ có một điều khá lạ lùng là phần lớn tên các ngọn thác quanh vùng đều được đặt tên theo các thành phố Âu Châu, hay tên các ngọn thác nổi tiếng trên thế giới mà các nhà thám hiểm Âu Châu đã tìm thấy từ thế kỷ 17-18.


Thắng cảnh đẹp nhất bên trên thung lũng thì phải nói đến Bourke’s Luck Portholes. Còn thắng cảnh được cho là nguy hiểm, nhiều rủi ro nhất là The Pinnacle, nơi đây thường thì các tour du lịch không dám đưa du khách vào du ngoạn vì không ai muốn chọn sự rủi ro xảy ra. Sự trơn trượt và bất cẩn dễ tạo ra tai nạn, nhất là du khách ít khi để ý những lời cảnh báo của người hướng dẫn. Pinnacle nguyên là một khu hẻm đá rất sâu, đường đi thoai thoải và khá trơn trượt. Giữa hẻm là một ngọn đá cao vút đứng sừng sững, tạo cho người xem cảm giác hiếu kỳ, muốn lần đến gần để xem độ sâu của hẻm. Đây là điểm nguy hiểm nhất khi mà du khách không kìm giữ được sự hiếu kỳ của mình.


Riêng thắng cảnh Bourke’s Luck Portholes đã được chính quyền Nam Phi làm đường đi an toàn cho du khách bộ hành thưởng ngoạn. Tuy cũng phải lên xuống độ dốc ít nhiều, nhưng cũng không ảnh hưởng lắm cho những người lớn tuổi. Cả một “công trình xói mòn” của nước vào các lớp đá qua hàng trăm ngàn năm đã để lại cho du khách một bức tranh tuyệt tác khác trong hẻm vực Blyde Canyon. Những hẻm đá được dòng nước xói mòn đục khoét thành những ao hồ nhỏ, hay tạo thành những lỗ hổng xuyên qua phiến đá. Những đường nét, vết đi của dòng nước bào mòn trên đá rõ ràng đến độ cho tôi thấm đượm câu thành ngữ “nước chảy đá mòn.”


Có tận mắt thưởng ngoạn người ta càng thấm thía đến sức mạnh của nước. Nước rất mềm nhưng không ai bắt nắm được nước cả. Người ta có thể uống được nước nhưng không ai nhai được nước. Một trận động đất không nguy hiểm bằng một trận tsunami, nước cuốn phăng đi tất cả những gì chướng ngại trên đường đi của nó.


Đoạn đường Paranoma Route cũng còn là nơi mà bạn có thể bắt gặp những gian hàng xén, bán những món quà lưu niệm địa phương cho du khách. Thôi thì đủ cả mặt hàng từ các tượng các con thú hoang dã “big 5” bằng gỗ hay bằng đá, cho đến tượng các con hươu cao cổ, hà mã ngựa vằn. Các tấm khăn trải bàn, khăn choàng cổ mà tôi cho là “made in China,” được bày bán khắp nơi.


Phi Châu là một châu lục mà người ta thường hay nghe, và biết đến qua sự nghèo khó, hình ảnh các sa mạc nóng bỏng, và những người da đen nhọc nhằn đói khổ. Ít ai nghĩ rằng ở lục địa này cũng có rất nhiều địa danh hấp dẫn du khách khắp nơi trên thế giới như đất nước Egypt (Ai Cập), Morocco, Nam Phi, những nơi có nhiều địa danh lôi cuốn thu hút du khách.


https://www.nguoi-viet.com/wp-conten...i-4-scaled.jpg
Thác Berlyn Falls, một trong bảy thác nước trên đoạn đường Panorama Route. (Hình: en.wikipedia.org)

Riêng đất nước Nam Phi có lẽ vẫn còn là một đất nước có rất nhiều điều xa lạ với người Việt. Nhưng ít ai biết được từ giữa thế kỷ 19 vùng đất Nam Phi đã có nhiều quặng mỏ được khám phá. Sau khi những viên kim cương được tìm thấy tại khu trung bộ Nam Phi, cơn sốt đi tìm mỏ kim cương bùng nổ. Nhờ thế thành phố Kimberly của Nam Phi ra đời. Tiếp theo, tại vùng Đông Bắc Nam Phi cơn sốt đào đất tìm vàng trở thành một phong trào, người ta tranh nhau đến “đào đất tìm vàng” tại một vùng đất khô cằn nhưng đất có vàng. Vì thế thành phố Johannesburg ra đời! Cũng nhờ vào cơn sốt tìm vàng mà người ta khám phá ra vùng thung lũng thiên nhiên Blyde Canyon hùng vĩ.


Blyde River Canyon một thắng cảnh còn đậm nét hoang sơ nhưng rất đẹp và hữu tình. Một thắng cảnh thưởng ngoạn không thể thiếu cho những ai đặt chân đến Nam Phi.