"Ḥn đảo ma" giữa biển khơi Nhật Bản trở thành di sản văn hóa thế giới
"Ḥn đảo ma" giữa biển khơi Nhật Bản trở thành di sản văn hóa thế giới
Hoang đảo nổi tiếng ghê rợn của Nhật Bản được UNESCO vinh danh làm Di sản Văn hóa thế giới. Để làm được chuyện đó, tất nhiên là cả một sự nỗ lực không ngừng.
Nhật Bản là đất nước của cảnh sắc, văn hóa và ẩm thực, cùng vô vàn những yếu tố thu hút khách du lịch. Trong đó phải kể đến một địa điểm nằm ngoài khơi Nagasaki, nơi từng được sử dụng làm bối cảnh cho một bộ phim của chàng "Điệp viên 007" James Bond. Đó là "ḥn đảo ma" Hashima - hay Gunkanjima.
Có lẽ nhiều người đă từng nghe đến cái tên của ḥn đảo gắn liền với sự bí ẩn và ma mị. Tuy nhiên, chính ḥn đảo này lại được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa thế giới năm 2015. Lư do là ǵ, bạn sẽ biết ngay dưới đây.
Ḥn đảo gắn liền với một thời kỳ lịch sử
Cách thành phố Nagasaki khoảng 15km là một ḥn đảo bị bỏ hoang, vắng bóng người ở nhưng lại ch́m trong những điều bí ẩn. Đảo Hashima, từng là thánh địa khai thác than trên biển, ḥn đảo này là một đại diện rơ nét cho quá tŕnh công nghiệp hóa nhanh chóng của Nhật Bản.
Trên thực tế, ḥn đảo này c̣n được gọi là Gunkanjima (có nghĩa là Đảo Chiến hạm), sở dĩ nó có cái tên như vậy là do h́nh dáng của ḥn đảo này rất giống với một con tàu thiết giáp hạm của Nhật Bản. Về mặt lịch sử, đảo Hashima chính thức hoạt động như một cơ sở khai thác than từ năm 1887 cho đến năm 1974.
Tuy nhiên, khi trữ lượng than bắt đầu cạn kiệt và dầu mỏ bắt đầu thay thế than, ḥn đảo này đă buộc phải đóng cửa và những người sinh sống tại đây cũng rời đi.
Sau đó, đảo Hashima đă bị bỏ qua trong gần ba thập kỷ. Nhưng khi những bức tường bê tông bị bỏ hoang dần sụp đổ theo thời gian và hệ thực vật phát triển mạnh mẽ, ḥn đảo đổ nát này đă thu hút sự chú ư của những người quan tâm đến sự nguyên vẹn của các di tích lịch sử.
Sau khoảng 50 phút đi tàu từ bến Nagashaki về phía Tây Nam, người ta sẽ nh́n thấy một chiếc "chiến hạm" sừng sững nổi ở giữa biển khơi.
H́nh dạng kỳ lạ của ḥn đảo là v́ đó là một ḥn đảo nhân tạo, là sản phẩm của tập đoàn Mitsubishi tạo ra từ năm 1887, với mục đích trở thành mỏ khai thác than đá chất lượng cao dưới đáy biển.
Thời kỳ đó, Gunkanjima là nguồn cung nhiên liệu chính cho nhà máy thép khổng lồ Yawa, do đó cần đến một nguồn nhân công rất lớn. Diện tích chỉ 6,3 ha, nhưng Gunkanjima có đến 71 ṭa nhà, cao ốc, dây chuyền mỏ than.
Thời kỳ đỉnh điểm vào năm 1959, ḥn đảo đă từng là nơi đông đúc nhất thế giới, chật chội đến mức hơn 5.000 con người phải chen chúc trong một ṭa nhà có diện tích khoảng 0,16km vuông.
Với mục đích trở thành nơi ăn chốn ở định cư của công nhân, đảo Gunkanjima không thiếu thứ ǵ, trừ... nghĩa địa. Trường học, sân chơi, pḥng gym, rạp chiếu phim, quán bar, nhà hàng... thậm chí có cả những ngôi chùa, đền thờ thần linh nữa.
Tuy nhiên vào cuối thập kỷ 60 của thế kỷ XX, nền kinh tế Nhật Bản bỗng nhảy vọt với sự xâm chiếm của dầu mỏ. Các mỏ than dần đi vào quên lăng, và đến đầu năm 1974, Mitsubishi tuyên bố đóng cửa ḥn đảo Gunkanjima.
Vào một ngày giữa tháng 4/1974, khi cư dân đảo cuối cùng lên thuyền trở về Nagasaki th́ cùng là lúc ḥn đảo chính thức bị bỏ hoang. Ngày nay, "ḥn đảo ma" là cái tên người ta nhớ nhất khi nhắc đến ḥn đảo này.
Một ḥn đảo mang ư nghĩa biểu tượng
Trước khi dầu mỏ trở thành trụ cột năng lượng của quốc gia, th́ than đá là nhiên liệu chủ yếu và Gunkanjima chính là một biểu tượng quan trọng của thời đại công nghiệp hóa thần kỳ.
Năm 2001, Mitsubishi đă hiến tặng đảo Hashima cho thị trấn Takashima, rồi đến năm 2005 chính thức thuộc về Nagasaki.
Kể từ năm đó, thành phố bắt đầu thực hiện một chiến dịch quảng bá du lịch cho ḥn đảo: cho phép nhà báo lên đảo, khôi phục cầu tàu phục vụ du lịch, cải tạo một số khu vực đă xuống cấp. Những ṭa nhà quá cũ và không an toàn đều bị cấm vào.
Và rồi công sức của họ cũng được đền đáp. Vào tháng 7/2015, UNESCO chính thức công nhận đảo "chiến hạm" là một di sản văn hóa thế giới. Đó là sự ghi nhận xứng đáng cho một địa điểm gắn với lịch sử thời đại công nghiệp và sản xuất.
Thế giới cần biết đến Nhật Bản là một quốc gia luôn đổi mới và sáng tạo về mặt công nghệ. Đó cũng là một giải pháp thúc đẩy con người luôn t́m ṭi và đổi mới, như cái cách đất nước này vẫn đang thực hiện.
