"Việt Nam, Một Quân Đội Bị Bỏ Quên"
Tác giả cuốn "Việt Nam, Một Quân Đội Bị Bỏ Quên" trả lời phỏng vấn RFA-Nguyễn Khanh, phóng viên đài RFA
http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/ForgottenArmyAnExclusiveInterviewWithDrAndrewWeist _Khanh-20080219.html/BookVietnamForgottenWar150.jpgQuyển
sách viết bằng Anh Ngữ mang nhan đề “Việt Nam, Một Quân Đội Bị Bỏ Quên: Anh Hùng Và Kẻ Phản Bội Trong Quân Lực Việt Nam Cộng Ḥa” do Giáo Sư Tiến Sĩ Sử Học Andrew Wiest viết, mới được ra mắt hôm Chủ Nhật vừa rồi. Ngay sau buổi ra mắt sách, Tiến Sĩ Wiest đă dành cho Nguyễn Khanh của Ban Việt Ngữ chúng tôi cuộc phỏng vấn đặc biệt sau đây.
Nguyễn Khanh: Là người chào đời trong thập niên 60, ông đâu có liên hệ ǵ với cuộc chiến Việt Nam. Tại sao ông lại viết quyển sách về cuộc chiến ông không hề liên quan?
Tiến sĩ Andrew Wiest: Mặc dù lúc đó tôi c̣n quá nhỏ, nhưng phải nói là tôi lớn lên với cuộc chiến Việt Nam. Lúc đó truyền h́nh, báo chí lúc nào cũng nói đến cuộc chiến, và cuộc chiến này có ảnh hưởng sâu đậm với những người lớn tuổi hơn tôi.
Đây là cuộc chiến mang nhiều bí mật. Một cuộc chiến hầu như không được giảng dậy trong lớp học, không được viết thành sách để những thế hệ sau này có thể hiểu những chuyện ǵ đă xảy ra, một cuộc chiến mà theo tôi, h́nh như chính người Mỹ muốn quên đi, quên càng nhanh càng tốt, không ai muốn nói tới nó. Chính những bí mật đó đă khiến tôi chú ư đến cuộc chiến Việt Nam.
Khi tôi quyết định theo học các lớp sử quân sự, tôi hy vọng sẽ được giảng dậy về cuộc chiến này, nhưng chẳng ai nói tới cả. Tôi có cảm tưởng là mọi người muốn bảo tôi rằng quên nó đi, đừng nhắc tới làm ǵ, và điều đó lại làm tôi càng phải chú ư hơn.
Nguyễn Khanh: như vậy, phải chăng qua quyển sách này, ông muốn cho người đọc một cái nh́n, một hiểu biết đúng về cuộc chiến? Một cái nh́n, một hiểu biết cân bằng hơn?
Tiến sĩ Andrew Wiest: tôi hy vọng như vậy. Trong quyển sách, tôi có tŕnh bày là quân đội miền Nam Việt Nam không được sử sách nhắc đến ǵ mấy, hoặc là quân đội miền Nam Việt Nam không được tŕnh bày một cách cặn kẽ trước người đọc Mỹ. V́ thế trong quyển sách này, tôi giới thiệu đến người đọc hai nhân vật của quân đội Việt Nam Cộng Ḥa, một anh hùng, một phản bội, và hy vọng từ đó tất cả mọi người nh́n cuộc chiến dưới những góc nh́n khác nhau.
Tôi cũng hy vọng là h́nh ảnh tương phản tuyệt đối và đặc biệt này, anh hùng tuyệt đối, phản bội cũng tuyệt đối, sẽ giúp tôi tŕnh bày câu chuyện trong một khung cảnh báo quát hơn.
Nguyễn Khanh: nhưng thưa Giáo Sư, cuộc chiến kết thúc đă gần 33 năm rồi, các vết thương có lẽ cũng đă lành. Ở thời điểm như vậy mà ông vẫn bỏ th́ giờ để viết về một cuộc chiến chính ông nói mọi người đều muốn quên?
Đây là cuộc chiến mang nhiều bí mật. Một cuộc chiến hầu như không được giảng dậy trong lớp học, không được viết thành sách để những thế hệ sau này có thể hiểu những chuyện ǵ đă xảy ra, một cuộc chiến mà theo tôi, h́nh như chính người Mỹ muốn quên đi, quên càng nhanh càng tốt, không ai muốn nói tới nó. Chính những bí mật đó đă khiến tôi chú ư đến cuộc chiến Việt Nam.
Tiến sĩ Andrew Wiest: phải thành thật mà nói với ông rằng trong bối cảnh chiến tranh thời đó, th́ câu chuyện mà tôi t́m được là một câu chuyện tuyệt vời. Khi lớn lên, tôi được đọc biết bao nhiêu chuyện tuyệt diệu nói về cuộc thế chiến thứ Hai, từ chuyện trốn thoát khỏi ngục từ Đức Quốc Xă, cho đến những câu chuyện anh hùng ở trận chiến Normandy, kể cả chuyện những kẻ phản bội đồng đội.
Khi nghe được câu chuyện của ông Phạm Văn Đính và chuyện của ông Trần Ngọc Huế, tôi cũng chỉ mong ḿnh kể lại được một câu chuyện đầy sống động liên quan đến cuộc chiến Việt Nam, về cuộc chiến bị quên lăng.
Những người thật sự liên hệ đến cuộc chiến này chính là những người Việt Nam bị bỏ quên. Họ chiến đấu hết sức ḿnh, chiến đấu dũng cảm hơn cả những người đă tham gia các cuộc chiến trước đó. Họ đă chiến đấu trong niềm tự hào của những kẻ anh hùng, và họ cũng đă chiến đấu trong những nỗi khốn cùng của người không may lâm vào cuộc chiến.
Là một sử gia, tôi quyết định t́m cho được những ǵ mới về chiến tranh Việt Nam, y hệt như những người đi t́m cái mới khi muốn viết về trận thế chiến thứ Nhất. Có cả tỷ tỷ quyển sách viết về trận thế chiến thứ nhất rồi, trong khi cuộc chiến Việt Nam th́ chưa, nên tôi mừng v́ t́m thấy được một viên hột xoàn quư giá nằm dưới đáy sông. Thành ra, tôi viết quyển sách với một niềm hứng thú.
http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/ForgottenArmyAnExclusiveInterviewWithDrAndrewWeist _Khanh-20080219.html/AndewWiest_ForgottenArmy_200.jpg
Nguyễn Khanh: phải chăng v́ thế mà một phần quyển sách được ông đặt là “Việt Nam: Một Quân Đội Bị Bỏ Quên”? Tại sao họ lại bị bỏ quên và họ bị bỏ quên như thế nào?
Tiến sĩ Andrew Wiest: câu hỏi của ông hay quá!!! Thật ra tựa lúc đầu tôi đề nghị với nhà xuất bản là “Con Đường Danh Dự” v́ có một quyển sách thật hay đă được quay thành phim viết về Thế Chiến Thứ Nhất mang nhan đề là “Con Đường Vinh Quang”. Tôi dùng “Con Đường Danh Dự” v́ muốn tŕnh bày cho người đọc thấy cả hai nhân vật, một anh hùng, một phản bội đều mang trong ḷng ư tưởng “danh dự”, và để cho người đọc phán quyết xem ai là người có thể tin được.
Khi tôi gửi quyển sách đến nhà xuất bản, th́ người chịu trách nhiệm đọc và chọn quyển sách nói rằng tựa do tôi đặt không giúp người đọc biết là quyển sách họ cầm trong tay nói về cuộc chiến Việt Nam, cần phải có một cái tựa khác để độc giả biết ngay quyển sách của tôi nói về chuyện ǵ. Cuộc cùng, chúng tôi đồng ư “Việt Nam: Một Quân Đội Bị Bỏ Quên” là một tựa sách hay, và chúng tôi cũng đồng ư dùng cả lá cờ vàng 3 sọc đỏ chạy ngay trên b́a quyển sách để tạo lôi cuốn.
C̣n về câu hỏi ông đặt ra quân đội này đă bị bỏ quên như thế nào? Thưa ông, họ bị bỏ quên v́ chẳng ai viết về họ cả. Thế giới Tây Phương không ai muốn viết, muốn nhắc về họ. Qua tiếp xúc với cộng đồng người Việt ở hải ngoại, điều tôi t́m thấy là một lịch sử đấu tranh anh hùng mà hầu như người khác, chẳng mấy ai biết.
Nguyễn Khanh: và đó là thông điệp mà ông muốn gửi đến người đọc???
Tiến sĩ Andrew Wiest: tôi nghĩ đây là một thông điệp mạnh mẽ được gửi đến người đọc. Đương nhiên trong cộng đồng người miền Nam, quân đội này không bao giờ bị bỏ quên. Đó là một quân đội trong quá khứ có một sức sống mănh liệt, và sức sống này vẫn c̣n hiện diện với họ ngày hôm nay cũng như trong tương lai.
Tôi xin kể cho ông nghe một câu chuyện. Mới đây, khi đến thành phố Adelai ở Australia, tôi ghé thăm Đài Tưởng Niệm Chiến Tranh Việt Nam và nh́n thấy người lính Australia bên cạnh người lính Miền Nam, nh́n thấy lá cờ Australia bên cạnh lá cờ Miền Nam Việt Nam. Nếu đến Đài Tưởng Niệm ở thủ đô Washington, ông thấy tất cả đều là h́nh ảnh của người lính Mỹ. Tôi có thể nói là với nhân dân Hoa Kỳ, điều họ nhớ đến là quân đội Mỹ đă từng chiến đấu ở Việt Nam, nhớ những kinh nghiệm từ bài học Việt Nam. Và đó là lư do tại sao tôi lại dùng từ “bị bỏ quên”.
Tôi nghĩ đây là một thông điệp mạnh mẽ được gửi đến người đọc. Đương nhiên trong cộng đồng người miền Nam, quân đội này không bao giờ bị bỏ quên. Đó là một quân đội trong quá khứ có một sức sống mănh liệt, và sức sống này vẫn c̣n hiện diện với họ ngày hôm nay cũng như trong tương lai.
Nguyễn Khanh: tôi có cảm tưởng ông đang muốn làm điều mà tôi xin được gọi là sửa lại lịch sử cho đúng. Thưa ông, có phải như vậy không?
Tiến sĩ Andrew Wiest: tôi không dùng từ “sửa lại lịch sử” mà tôi muốn dùng từ “đóng góp thêm”. Lịch sử cuộc chiến Việt Nam thường chỉ được tŕnh bầy ở bề nổi, không được tŕnh bầy ở bề sâu. Tôi nghĩ rằng không phải chỉ quyển sách này, mà những quyển sách khác viết về nguyên nhân dẫn đến chiến tranh, nguyên nhân khu vực, nguyên nhân toàn cầu, nếu người viết thoát được cải vỏ bọc Mỹ Quốc, th́ người viết sẽ có được cái nh́n sâu rộng hơn. Tôi tin đó là hướng mà tôi đang đi.
Nguyễn Khanh: sau quyển sách ra mắt ngày hôm nay, quyển sách kế tiếp ông sẽ viết về đề tài ǵ? Liệu có phải là cuộc chiến Việt Nam nữa không?
Tiến sĩ Andrew Wiest: tôi cũng hy vọng như vậy. Như ông thấy, tôi mất 7 năm trời mới hoàn tất được quyển sách này. Có thể là lần này tôi may mắn t́m được một câu chuyện thật tuyệt vời để kể lại với người đọc, đưa ra được những chứng cớ xác đáng để các nhà sử học dùng làm tài liệu nghiên cứu. Là một nhà sử học, đó là mục tiêu tôi đặt hàng đầu: các nhà sử học khác có tài liệu đích thực để tham khảo, và người đọc có được một quyển sách hay để đọc.
Nếu viết thêm về cuộc chiến Việt Nam, có thể tôi sẽ viết về những người đă được tưởng thưởng các huy chương cao quư của quân đội Hoa Kỳ, như huy chương Sao Bạc, Sao Đồng. T́m tài liệu chắc không khó, nhưng viết ra theo cái nh́n của người viết sử th́ rất khó. Tôi không muốn viết một quyển sách để sau đó nghe mọi người bảo quyển sách đọc th́ hay, nhưng chẳng có ǵ để đóng góp cho kho tàng sử liệu cả.
Ngay cả chuyện các cố vấn Mỹ cũng là đề tài đáng viết. Sách nói về cuộc chiến đều là sách nói về các trận đánh, và không ai nói về vai tṛ của các cố vấn Hoa Kỳ cả. Họ cũng thuộc thành phần bị bỏ quên, và tôi tin đó là một quyển sách đáng viết.
Nguyễn Khanh: cám ơn Tiến Sĩ Wiest.
https://www.youtube.com/watch?v=bEVOwTRRASI
