tcl
12-10-2016, 23:53
By Huy Phương - October 11, 2016
Cái quên làm cho tôi khó chịu và xấu hổ nhất là quên tên bạn bè đang đứng trước mặt ḿnh. Rơ ràng chúng tôi biết nhau quá nhiều, có khi đă sống với nhau qua một thời gian mài đũng quần trên ghế nhà trường, trong đơn vị quân đội hay lăn lóc với nhau trong trại tù. Giá như mà sơ giao th́ c̣n có thể giả lả: “Xin lỗi ông, lâu ngày quá tôi quên mất tên ông”, đằng này quá thân t́nh, thú thật không biết phải xử trí làm sao, không lẽ cứ “mày mày tao tao” hay “anh anh tôi tôi” mà không gọi được cái tên cho thân mật. Được nhớ lại cái tên mà reo lên một tiếng mừng rỡ, thân t́nh th́ đẹp đẽ, vui sướng biết bao nhiêu. Nói chuyện này ra, cũng có nhiều bạn bè đồng cảnh ngộ đem ḷng thương hại, thông cảm với với ḿnh và nếu có người giúp ḿnh trong t́nh huống khó khăn này, th́ chỉ có bà vợ. Nếu có vợ đi bên cạnh th́ đành quay sang hỏi nhỏ tên người này. Có khi đang ở ngoài phố, phải điện thoại về nhà hỏi có c̣n nhớ tên cái ông này, bà nọ, hồi đó, ở đâu tên ǵ không?
Rơ ràng là đến tuổi này, trí nhớ coi bộ bắt đầu trục trặc, khó có thể phục hồi như người ta có thể phục hồi bu-gi xe gắn máy. Chuyện nhỏ như cái ch́a khoá xe vào nhà không nhớ vứt ở đâu, cái bill điện đến ngày quá hạn trả, lúc lấy ở thùng thư vào thuận tay không biết bỏ nơi nào, mặc dầu ngay cửa ra vào đă có tấm gỗ gắn mấy chùm ch́a khoá, hay cái ngăn đựng bill. Chuyện lớn như ngày sinh nhật mẹ vợ, ngày giỗ ông già, hứa cuối tuần này đưa vợ đi công việc. Chuyện lớn hay nhỏ đều phải nhờ cậy đến bộ nhớ của “một nửa kia” của ḿnh là bà vợ nhà, người thân tín đang ở bên cạnh. Các bạn cũng biết đàn bà có khả năng nhớ rất lâu, mà nhớ rất dai, họ có thể dễ dàng giúp bạn trong những trường hợp như thế, nhưng phải khéo léo mà xử dụng đừng bấm nhầm nút mà toi mạng.
Bây giờ đôi khi lái xe ra khỏi nhà, lên freeway rồi mới chợt hỏi, ḿnh đi đâu đây? Định thần một hồi mới nhớ ra công việc phải làm, nơi ḿnh phải tới. Có khi quên cái cell phone ở nhà, cũng có lúc quên cả ví đựng bằng lái xe, giấy tờ. Buồn lắm, nếu một ngày kia ở chỗ làm việc ra, hay đi đâu đó mà không c̣n nhớ cả con đường về nhà, th́ giờ này làm sao nhớ nỗi “con đường xưa em đi.” Th́ ra, lú lẫn, quên trước quên sau cũng là một cái bệnh. Có những cụ già không c̣n nhận ra con cháu, không nhận ra đêm ngày, không nhận ra ḿnh đă dùng bữa chưa. Ôi tuổi già u ơ như một đứa trẻ nít. Ngay cả người đầu gối tay ấp của ḿnh gần hết cuộc đời cũng không c̣n nhớ mà lẩn thẩn hỏi:“Ai đây!” Người bị bệnh lú lẫn Alzheimer’s thường quên những điều trong hiện tại mà c̣n nhớ lại những điều rất xa trong quá khứ, rồi dần dần, trí óc như có một đám mây mù che kín. Tưởng như những khuôn mặt thân yêu, những khổ đau, hạnh phúc ở đời “fade out” như một đoạn phim rồi tan biến hẳn.
Hạnh phúc thay có những điều chúng ta đă quên được như nhiều điều bất hạnh trong quá khứ, nhưng cũng khổ đau cho chúng ta, nếu giờ đây không c̣n nhớ những ǵ chúng ta đă từng muốn nhớ măi. Bi quan th́ người ta cho rằng được quên tất cả là một điều hạnh phúc, nhưng nếu chúng ta c̣n thấy cuộc đời đẹp mà không c̣n nhớ ǵ th́ cũng tội nghiệp. H́nh như những người bị bệnh lăng quên, không cảm thấy buồn mà cũng không thấy vui, cũng không để lộ cảm xúc trên nét mặt, như những triết gia, những nhà tu đă đạt tới ư nghĩa của cuộc đời này, vốn tất cả đều là huyễn ảo, không có thực.
Có nhiều điều chúng ta tưởng ḿnh đă quên, nhưng không? Nó được d́m sâu vào trong tiềm thức, nếu tiềm thức có đáy sâu th́ nó ở dưới đó, rồi một ngày kia, trong giấc mơ nó hiện ra. Đó là những ngày xưa thơ ấu, con đường làng, khuôn mặt của những người thân yêu trong ngày tháng cũ mà trong những lúc b́nh thường, có muốn nhớ lại cũng không làm sao nhớ nỗi. Có những chuyện muốn quên đi mà không làm sao quên được. Ba mươi lăm năm rồi, nhiều đêm tôi vẫn c̣n thấy ác mộng, những ngày trong trại tù tuyệt vọng không có ngày về.
Có những biến cố xẩy ra trong cuộc đời mà người ta khó có thể quên. Bạn nghĩ ǵ khi có những cuộc vượt biên hăi hùng đầy máu và nước mắt, mà sự kêu gào khóc than không với được đến Trời, những nỗi đau khổ nghẹn ngào như xuống đến tận cùng Địa Ngục. Và cuối cùng, chúng ta đă sống sót để có được ngày hôm nay. Bạn nghĩ ǵ với những ngày đói khát giữ biển cả mênh mông, trong t́nh trạng tuyệt vọng phải ăn thịt đồng loại để sống c̣n, những đêm cầu nguyện để có được một những giọt nước mưa từ trời cao để có thể thấm vào đôi môi khô héo v́ nắng cháy giữa biển Đông. Và cuối cùng chúng ta đă sống sót đến đây, ăn uống dư thừa, đôi khi phải sợ cả thực phẩm, phải kiêng khem. Bạn c̣n nhớ những ngày chúng ta bỏ nước ra đi trong đêm cuối cùng của cuộc chiến, ở ngoài trận tuyến súng vẫn c̣n nổ, và người anh em chúng ta đang c̣n ngă xuống, chưa bao giờ tháo chạy hay biết đầu hàng. Bạn có bao giờ nhớ lại ngày đứng trước hàng quân, nhận lấy tấm huy chương và ṿng hoa chiến thắng giữa tiếng kèn khai quân hiệu, trong nhà Vĩnh Biệt, anh em chúng ta, thi thể không c̣n nguyên vẹn, chưa được chôn cất. Niên trưởng là người tướng lănh cầm quân, có c̣n nhớ ǵ không? Mỗi lần thêm một ngôi sao trên cổ áo th́ trong nghĩa trang dài thêm những hàng bia mộ, và những ṿng khăn tang đă được quấn lên đầu bao nhiêu mẹ goá, con mồ côi.
Có những điều mới được nói ra hôm qua đây, nay đă trở thành xa lạ, chẳng những như người ta chưa hề nói, mà c̣n hành động trái ngược hoàn toàn lại những điều đă nói.
Có thể trong cuộc đời có nhiều điều phải quên để mà sống, nhưng cũng có nhiều điều quên có thể trở thành những điều ô nhục không bao giờ rửa sạch, nhiều điều quên của người sống có thể cho linh hồn bao nhiêu người chết oan khuất không được siêu thoát.
“Anh nói với em như ŕu chém xuống đá
Như rạ chém xuống đất
Như mật rót vào tai
Bây chừ anh đă nghe ai
Xiêu ḷng lạc dạ, chẳng đoái hoài đến em.”
Đây không phải là quên, mà là phản bội.
Xin tạ lỗi cùng người yêu dấu, bằng hữu xa gần, trong cuộc đời này có nhiều điều muốn quên đi để sống mà quên không được, cũng có nhiều điều rất muốn nhớ mà nhớ măi không ra.
Ngày xưa ở Việt Nam người viết cũng đă từng gặp rất nhiều bác lớn tuổi bị lú lẫn đi chơi trong xóm nhưng không biết đường về nhà. Có khi th́ con cái đă dọn cơm ăn rồi, nhưng lại trách móc là tụi nó chưa dọn…Thuở đó, ḿnh nghĩ rằng hễ già cả rồi th́ ai cũng có thể bị lú lẫn hết. Có người bị nặng, có người bị nhẹ. Chỉ đơn giản vậy thôi!
Cho đến sau ngày định cư tại Canada năm 1980, ḿnh mới được nghe đến cái tên Alzheimer lần đầu tiên.
Đây là một căn bệnh của người già nên ít ai quan tâm đến như bệnh tim mạch, ung thư hay tiểu đường.
Người Việt Nam ḿnh dù cho sống ở đâu đi nữa cũng vẫn có thể vướng bệnh Alzheimer như mọi dân tộc khác…
http://baotreonline.com/wp-content/uploads/2016/10/lu-lan.jpg
nguồnwww.eventshigh.com
Alzheimer, căn bệnh của thế kỷ
Alzheimer là bệnh thoái hóa (neurodegenerative), không phục hồi của hệ thần kinh. Bệnh nhân dần dần bị mất trí nhớ, thay đổi tâm tánh và sa sút trí tuệ (dementia, démence).
Bệnh do Bác Sĩ Alois Alzheimer (Đức Quốc) t́m ra vào năm 1906 sau khi giải phẫu khám nghiệm một người đàn bà chết v́ chứng sa sút trí tuệ.
Quan sát năo bộ cho thấy có sự hiện diện của rất nhiều mảng thoái hóa amyloides (neuritic plaques, plaques amyloides) bên ngoài tế bào thần kinh chết và những xoắn sợi thần kinh (neurofibrillary tangles, écheveaux neurofibrillaires) do protein Tau tạo ra nằm trong tế bào. Các mảng amyloides và các xoắn sợi thần kinh làm tổn hại hệ thần kinh và ngăn trở sự dẫn truyền mệnh lệnh.
Bệnh dần dần dẫn đến sự sa sút trí tuệ ở người già.
Đây là một hội chứng phức tạp bao gồm nhiều bệnh lư khác nhau như sự mất trí nhớ, mất khả năng phán xét, lư luận, thay đổi nhân cách, tâm tánh, cử chỉ, hành động.
Cả nhiều thế kỷ qua, người ta vẫn thường tuởng rằng hiện tượng trên là một giai đoạn b́nh thường trong tiến tŕnh lăo hóa.
Ngày nay, khoa học cho biết sự sa sút trí tuệ là hậu quả của nhiều bệnh lư khác nhau như: đứng đầu là Alzheimer, tai biến mạch máu năo stroke, bệnh Parkinson, bệnh Hungtinton, bệnh Creutzfeldt –Jacob (c̣n gọi là bệnh ḅ điên), cancer năo, chấn thương sọ năo, lạm dụng rượu, và một vài loại thuốc Tây, v.v…
Thống kê cho biết, tại Canada hiện có 300.000 người bị Alzheimer. Cứ 20 người tuổi trên 65 th́ có một người bị Alzheimer. Theo ước đoán, v́ tầng lớp người già không ngớt gia tăng thêm lên măi, cho nên số bệnh nhân Alzheimer có thể lên đến 3- 4 triệu người vào năm 2031.
Hoa Kỳ hiện có 5,3 triệu bệnh nhân Alzheimer, trong số nầy gồm có 5,1 triệu người trên 65 tuổi, và 200.000 người bệnh dưới 65 tuổi.
Alzheimer không những chỉ tàn phá bệnh nhân mà thôi, nhưng nó cũng ảnh hưởng nặng nề luôn đến sinh hoạt gia đ́nh và cuộc sống của người thân nữa
baotreonline
Cái quên làm cho tôi khó chịu và xấu hổ nhất là quên tên bạn bè đang đứng trước mặt ḿnh. Rơ ràng chúng tôi biết nhau quá nhiều, có khi đă sống với nhau qua một thời gian mài đũng quần trên ghế nhà trường, trong đơn vị quân đội hay lăn lóc với nhau trong trại tù. Giá như mà sơ giao th́ c̣n có thể giả lả: “Xin lỗi ông, lâu ngày quá tôi quên mất tên ông”, đằng này quá thân t́nh, thú thật không biết phải xử trí làm sao, không lẽ cứ “mày mày tao tao” hay “anh anh tôi tôi” mà không gọi được cái tên cho thân mật. Được nhớ lại cái tên mà reo lên một tiếng mừng rỡ, thân t́nh th́ đẹp đẽ, vui sướng biết bao nhiêu. Nói chuyện này ra, cũng có nhiều bạn bè đồng cảnh ngộ đem ḷng thương hại, thông cảm với với ḿnh và nếu có người giúp ḿnh trong t́nh huống khó khăn này, th́ chỉ có bà vợ. Nếu có vợ đi bên cạnh th́ đành quay sang hỏi nhỏ tên người này. Có khi đang ở ngoài phố, phải điện thoại về nhà hỏi có c̣n nhớ tên cái ông này, bà nọ, hồi đó, ở đâu tên ǵ không?
Rơ ràng là đến tuổi này, trí nhớ coi bộ bắt đầu trục trặc, khó có thể phục hồi như người ta có thể phục hồi bu-gi xe gắn máy. Chuyện nhỏ như cái ch́a khoá xe vào nhà không nhớ vứt ở đâu, cái bill điện đến ngày quá hạn trả, lúc lấy ở thùng thư vào thuận tay không biết bỏ nơi nào, mặc dầu ngay cửa ra vào đă có tấm gỗ gắn mấy chùm ch́a khoá, hay cái ngăn đựng bill. Chuyện lớn như ngày sinh nhật mẹ vợ, ngày giỗ ông già, hứa cuối tuần này đưa vợ đi công việc. Chuyện lớn hay nhỏ đều phải nhờ cậy đến bộ nhớ của “một nửa kia” của ḿnh là bà vợ nhà, người thân tín đang ở bên cạnh. Các bạn cũng biết đàn bà có khả năng nhớ rất lâu, mà nhớ rất dai, họ có thể dễ dàng giúp bạn trong những trường hợp như thế, nhưng phải khéo léo mà xử dụng đừng bấm nhầm nút mà toi mạng.
Bây giờ đôi khi lái xe ra khỏi nhà, lên freeway rồi mới chợt hỏi, ḿnh đi đâu đây? Định thần một hồi mới nhớ ra công việc phải làm, nơi ḿnh phải tới. Có khi quên cái cell phone ở nhà, cũng có lúc quên cả ví đựng bằng lái xe, giấy tờ. Buồn lắm, nếu một ngày kia ở chỗ làm việc ra, hay đi đâu đó mà không c̣n nhớ cả con đường về nhà, th́ giờ này làm sao nhớ nỗi “con đường xưa em đi.” Th́ ra, lú lẫn, quên trước quên sau cũng là một cái bệnh. Có những cụ già không c̣n nhận ra con cháu, không nhận ra đêm ngày, không nhận ra ḿnh đă dùng bữa chưa. Ôi tuổi già u ơ như một đứa trẻ nít. Ngay cả người đầu gối tay ấp của ḿnh gần hết cuộc đời cũng không c̣n nhớ mà lẩn thẩn hỏi:“Ai đây!” Người bị bệnh lú lẫn Alzheimer’s thường quên những điều trong hiện tại mà c̣n nhớ lại những điều rất xa trong quá khứ, rồi dần dần, trí óc như có một đám mây mù che kín. Tưởng như những khuôn mặt thân yêu, những khổ đau, hạnh phúc ở đời “fade out” như một đoạn phim rồi tan biến hẳn.
Hạnh phúc thay có những điều chúng ta đă quên được như nhiều điều bất hạnh trong quá khứ, nhưng cũng khổ đau cho chúng ta, nếu giờ đây không c̣n nhớ những ǵ chúng ta đă từng muốn nhớ măi. Bi quan th́ người ta cho rằng được quên tất cả là một điều hạnh phúc, nhưng nếu chúng ta c̣n thấy cuộc đời đẹp mà không c̣n nhớ ǵ th́ cũng tội nghiệp. H́nh như những người bị bệnh lăng quên, không cảm thấy buồn mà cũng không thấy vui, cũng không để lộ cảm xúc trên nét mặt, như những triết gia, những nhà tu đă đạt tới ư nghĩa của cuộc đời này, vốn tất cả đều là huyễn ảo, không có thực.
Có nhiều điều chúng ta tưởng ḿnh đă quên, nhưng không? Nó được d́m sâu vào trong tiềm thức, nếu tiềm thức có đáy sâu th́ nó ở dưới đó, rồi một ngày kia, trong giấc mơ nó hiện ra. Đó là những ngày xưa thơ ấu, con đường làng, khuôn mặt của những người thân yêu trong ngày tháng cũ mà trong những lúc b́nh thường, có muốn nhớ lại cũng không làm sao nhớ nỗi. Có những chuyện muốn quên đi mà không làm sao quên được. Ba mươi lăm năm rồi, nhiều đêm tôi vẫn c̣n thấy ác mộng, những ngày trong trại tù tuyệt vọng không có ngày về.
Có những biến cố xẩy ra trong cuộc đời mà người ta khó có thể quên. Bạn nghĩ ǵ khi có những cuộc vượt biên hăi hùng đầy máu và nước mắt, mà sự kêu gào khóc than không với được đến Trời, những nỗi đau khổ nghẹn ngào như xuống đến tận cùng Địa Ngục. Và cuối cùng, chúng ta đă sống sót để có được ngày hôm nay. Bạn nghĩ ǵ với những ngày đói khát giữ biển cả mênh mông, trong t́nh trạng tuyệt vọng phải ăn thịt đồng loại để sống c̣n, những đêm cầu nguyện để có được một những giọt nước mưa từ trời cao để có thể thấm vào đôi môi khô héo v́ nắng cháy giữa biển Đông. Và cuối cùng chúng ta đă sống sót đến đây, ăn uống dư thừa, đôi khi phải sợ cả thực phẩm, phải kiêng khem. Bạn c̣n nhớ những ngày chúng ta bỏ nước ra đi trong đêm cuối cùng của cuộc chiến, ở ngoài trận tuyến súng vẫn c̣n nổ, và người anh em chúng ta đang c̣n ngă xuống, chưa bao giờ tháo chạy hay biết đầu hàng. Bạn có bao giờ nhớ lại ngày đứng trước hàng quân, nhận lấy tấm huy chương và ṿng hoa chiến thắng giữa tiếng kèn khai quân hiệu, trong nhà Vĩnh Biệt, anh em chúng ta, thi thể không c̣n nguyên vẹn, chưa được chôn cất. Niên trưởng là người tướng lănh cầm quân, có c̣n nhớ ǵ không? Mỗi lần thêm một ngôi sao trên cổ áo th́ trong nghĩa trang dài thêm những hàng bia mộ, và những ṿng khăn tang đă được quấn lên đầu bao nhiêu mẹ goá, con mồ côi.
Có những điều mới được nói ra hôm qua đây, nay đă trở thành xa lạ, chẳng những như người ta chưa hề nói, mà c̣n hành động trái ngược hoàn toàn lại những điều đă nói.
Có thể trong cuộc đời có nhiều điều phải quên để mà sống, nhưng cũng có nhiều điều quên có thể trở thành những điều ô nhục không bao giờ rửa sạch, nhiều điều quên của người sống có thể cho linh hồn bao nhiêu người chết oan khuất không được siêu thoát.
“Anh nói với em như ŕu chém xuống đá
Như rạ chém xuống đất
Như mật rót vào tai
Bây chừ anh đă nghe ai
Xiêu ḷng lạc dạ, chẳng đoái hoài đến em.”
Đây không phải là quên, mà là phản bội.
Xin tạ lỗi cùng người yêu dấu, bằng hữu xa gần, trong cuộc đời này có nhiều điều muốn quên đi để sống mà quên không được, cũng có nhiều điều rất muốn nhớ mà nhớ măi không ra.
Ngày xưa ở Việt Nam người viết cũng đă từng gặp rất nhiều bác lớn tuổi bị lú lẫn đi chơi trong xóm nhưng không biết đường về nhà. Có khi th́ con cái đă dọn cơm ăn rồi, nhưng lại trách móc là tụi nó chưa dọn…Thuở đó, ḿnh nghĩ rằng hễ già cả rồi th́ ai cũng có thể bị lú lẫn hết. Có người bị nặng, có người bị nhẹ. Chỉ đơn giản vậy thôi!
Cho đến sau ngày định cư tại Canada năm 1980, ḿnh mới được nghe đến cái tên Alzheimer lần đầu tiên.
Đây là một căn bệnh của người già nên ít ai quan tâm đến như bệnh tim mạch, ung thư hay tiểu đường.
Người Việt Nam ḿnh dù cho sống ở đâu đi nữa cũng vẫn có thể vướng bệnh Alzheimer như mọi dân tộc khác…
http://baotreonline.com/wp-content/uploads/2016/10/lu-lan.jpg
nguồnwww.eventshigh.com
Alzheimer, căn bệnh của thế kỷ
Alzheimer là bệnh thoái hóa (neurodegenerative), không phục hồi của hệ thần kinh. Bệnh nhân dần dần bị mất trí nhớ, thay đổi tâm tánh và sa sút trí tuệ (dementia, démence).
Bệnh do Bác Sĩ Alois Alzheimer (Đức Quốc) t́m ra vào năm 1906 sau khi giải phẫu khám nghiệm một người đàn bà chết v́ chứng sa sút trí tuệ.
Quan sát năo bộ cho thấy có sự hiện diện của rất nhiều mảng thoái hóa amyloides (neuritic plaques, plaques amyloides) bên ngoài tế bào thần kinh chết và những xoắn sợi thần kinh (neurofibrillary tangles, écheveaux neurofibrillaires) do protein Tau tạo ra nằm trong tế bào. Các mảng amyloides và các xoắn sợi thần kinh làm tổn hại hệ thần kinh và ngăn trở sự dẫn truyền mệnh lệnh.
Bệnh dần dần dẫn đến sự sa sút trí tuệ ở người già.
Đây là một hội chứng phức tạp bao gồm nhiều bệnh lư khác nhau như sự mất trí nhớ, mất khả năng phán xét, lư luận, thay đổi nhân cách, tâm tánh, cử chỉ, hành động.
Cả nhiều thế kỷ qua, người ta vẫn thường tuởng rằng hiện tượng trên là một giai đoạn b́nh thường trong tiến tŕnh lăo hóa.
Ngày nay, khoa học cho biết sự sa sút trí tuệ là hậu quả của nhiều bệnh lư khác nhau như: đứng đầu là Alzheimer, tai biến mạch máu năo stroke, bệnh Parkinson, bệnh Hungtinton, bệnh Creutzfeldt –Jacob (c̣n gọi là bệnh ḅ điên), cancer năo, chấn thương sọ năo, lạm dụng rượu, và một vài loại thuốc Tây, v.v…
Thống kê cho biết, tại Canada hiện có 300.000 người bị Alzheimer. Cứ 20 người tuổi trên 65 th́ có một người bị Alzheimer. Theo ước đoán, v́ tầng lớp người già không ngớt gia tăng thêm lên măi, cho nên số bệnh nhân Alzheimer có thể lên đến 3- 4 triệu người vào năm 2031.
Hoa Kỳ hiện có 5,3 triệu bệnh nhân Alzheimer, trong số nầy gồm có 5,1 triệu người trên 65 tuổi, và 200.000 người bệnh dưới 65 tuổi.
Alzheimer không những chỉ tàn phá bệnh nhân mà thôi, nhưng nó cũng ảnh hưởng nặng nề luôn đến sinh hoạt gia đ́nh và cuộc sống của người thân nữa
baotreonline