PDA

View Full Version : Mỹ ép Việt Nam “cắt dây rốn” với Trung Quốc trong đàm phán thương mại



BigBoy
04-06-2025, 17:13
https://eadn-wc04-9642573.nxedge.io/wp-content/uploads/2025/06/my-ra-dieu-kien-696x453.jpg


WASHINGTON – HÀ NỘI – Chính phủ Mỹ vừa chính thức gửi tới Việt Nam một danh sách đ̣i hỏi cứng rắn, buộc Hà Nội phải cắt giảm sự lệ thuộc vào nguyên liệu và phụ tùng sản xuất có nguồn gốc từ Trung Quốc – động thái khiến các nhà quan sát đánh giá là một “gáo nước lạnh” vào nỗ lực giữ cân bằng chiến lược giữa hai siêu cường của Việt Nam.


Bản tin ngày 3 Tháng Sáu của hăng Reuters dẫn lời các viên chức được thuyết tŕnh nội dung đàm phán cho biết Washington đang gia tăng sức ép trong các cuộc thương thuyết song phương với Hà Nội. Danh sách điều kiện đi kèm với một phụ lục đính kèm văn bản khung do phái đoàn Mỹ chuẩn bị, được chuyển cho phía Việt Nam vào cuối Tháng Năm, sau ṿng đàm phán thứ hai nhằm tránh mức thuế quan đối ứng lên tới 46%.


Theo đó, Washington yêu cầu các nhà máy ở Việt Nam phải từng bước giảm sử dụng nguyên vật liệu và linh kiện từ Trung Quốc nếu muốn duy tŕ ưu đăi thương mại. Đồng thời, Việt Nam được yêu cầu tăng cường kiểm soát chuỗi cung ứng – cả về nguồn gốc, quy tŕnh và khối lượng – mặc dù phía Mỹ không đưa ra ngưỡng cụ thể. Đây là một thách thức cực kỳ lớn với ngành sản xuất trong nước vốn đang phụ thuộc sâu vào nguyên liệu từ Hoa Lục để phục vụ xuất khẩu, đặc biệt là sang Mỹ.


Một trong những nguồn tin am hiểu nội dung đàm phán nhận định với Reuters rằng đây là “đ̣i hỏi có tính hệ thống,” không chỉ là một yêu cầu kỹ thuật mà mang tính chính trị sâu sắc, nằm trong chiến lược tách rời chuỗi cung ứng toàn cầu khỏi Trung Quốc của chính quyền Tổng thống Donald Trump.


Hồi đầu năm, Mỹ đă tiến hành các ṿng đàm phán tương tự với một số đối tác khác như Nhật Bản, Ấn Độ và Liên Âu, và mới đây đă gửi văn bản yêu cầu các nước “đưa ra đề nghị tốt nhất” trước hạn chót là ngày Thứ Tư tuần này. Tuy nhiên, không rơ Việt Nam có phản hồi đúng hạn hay không.


Điểm mấu chốt là sự đan xen sâu sắc giữa công nghiệp Việt Nam và chuỗi cung ứng Trung Quốc. Từ điện thoại, máy tính bảng của Apple đến giày dép, quần áo của Nike – phần lớn đều dựa vào nguồn nguyên liệu, linh kiện, thậm chí cả thiết kế kỹ thuật từ Hoa Lục. Việc “thoát Trung” không thể diễn ra trong một sớm một chiều và sẽ cần đầu tư lớn, thời gian dài cũng như sự hỗ trợ từ các bên.


Mặc dù vậy, yêu cầu từ Mỹ đang đặt Hà Nội trước lựa chọn chiến lược mang tính định h́nh lâu dài: tiếp tục phụ thuộc vào Trung Quốc trong sản xuất để duy tŕ ḍng xuất khẩu, hay dịch chuyển cấu trúc chuỗi cung ứng để bảo đảm tiếp cận thị trường Mỹ trong dài hạn?


Một nhà phân tích độc lập tại Washington b́nh luận: “Nếu Việt Nam đồng ư với các điều kiện này, họ có thể tiếp cận sâu hơn với thị trường Mỹ. Nhưng nếu từ chối, nguy cơ bị đánh thuế nặng và mất lợi thế cạnh tranh sẽ hiện hữu.”


Giữa bối cảnh cạnh tranh địa chính trị ngày càng gay gắt, Hà Nội giờ đây không c̣n có thể đứng ngoài cuộc chơi giữa hai cường quốc. Những ǵ Mỹ vừa đưa ra không đơn thuần là đàm phán thương mại – mà là phép thử chiến lược cho chính sách đối ngoại của Việt Nam.