PDA

View Full Version : Ṭa án Mỹ chặn kế hoạch giải thể Bộ Giáo dục của ông Trump: Quyền hành pháp đang bị giới hạn?



BigBoy
29-05-2025, 14:29
https://eadn-wc04-9642573.nxedge.io/wp-content/uploads/2025/05/Screenshot-2025-05-23-173945-696x452.jpg


Một loạt phán quyết từ các thẩm phán liên bang đă giáng đ̣n mạnh vào kế hoạch tinh giản bộ máy chính phủ của Tổng thống Donald Trump, trong đó nổi bật là quyết định chặn việc giải thể Bộ Giáo dục – một mục tiêu gây tranh căi trong nỗ lực thu gọn chính phủ theo hướng “hiệu quả và ít tốn kém hơn.”


Theo Reuters ngày 23 Tháng Năm, Thẩm phán Myong Joun tại Boston (Massachusetts), người được bổ nhiệm dưới thời Tổng thống Joe Biden, đă ra lệnh ngừng kế hoạch sa thải hơn 1.300 nhân viên của Bộ Giáo dục và yêu cầu chính quyền phục hồi toàn bộ vị trí việc làm đă bị cắt. Ông cũng tuyên bố việc chuyển giao các chương tŕnh hỗ trợ vay sinh viên và các chương tŕnh đặc biệt sang các cơ quan khác là trái luật nếu không được Quốc hội thông qua.


Phán quyết được đưa ra sau khi một nhóm tiểu bang do đảng Dân chủ điều hành, các học khu và công đoàn giáo viên đồng loạt đệ đơn kiện, cho rằng chính quyền Trump đang âm thầm thực hiện kế hoạch giải thể Bộ Giáo dục mà không cần thông qua luật.


“Hồ sơ cho thấy rơ ràng rằng ư định thực sự là giải thể cơ quan này mà không có bất kỳ sự cho phép hợp pháp nào,” Thẩm phán Joun nhấn mạnh trong bản án. Ông kết luận rằng việc cắt giảm nhân sự quy mô lớn đă khiến bộ này không thể thực hiện các chức năng cơ bản theo luật định.


Chính quyền Trump lập luận rằng đây không phải là hành động “giải thể” mà chỉ là nỗ lực nhằm loại bỏ sự cồng kềnh, hợp lư hóa bộ máy để vận hành hiệu quả hơn. Tuy nhiên, giới chỉ trích cho rằng đây là cách che đậy một hành động mang tính phá bỏ thể chế.


Phát ngôn viên Bộ Giáo dục, bà Madi Biedermann, lập tức phản pháo, cho rằng phán quyết của Thẩm phán Joun “mang động cơ chính trị” và được đưa ra bởi “một người không được bầu.” Trong khi đó, Nhà Trắng thông qua ông Harrison Fields gọi quyết định này là “một sai lầm rơ ràng.”


Không chỉ ở Massachusetts, một phán quyết tương tự cũng vừa được đưa ra tại California. Tại San Francisco hôm 22 Tháng Năm, Thẩm phán Susan Illston cũng bác bỏ kế hoạch của ông Trump nhằm tái cấu trúc toàn bộ bộ máy chính phủ, cho rằng những thay đổi lớn như vậy không thể thực hiện nếu thiếu sự đồng thuận từ Quốc hội.


Theo bà Illston, các đợt sa thải gần đây “có khả năng là bất hợp pháp” và nếu tiếp tục sẽ gây “thiệt hại rộng răi cho công chúng.” Chính quyền Trump đă khẩn cấp đề nghị Tối Cao Pháp Viện đ́nh chỉ thi hành phán quyết, viện dẫn lư do “xâm phạm quyền hành pháp.”


Các quyết định trên có thể là chỉ dấu cho thấy ṭa án liên bang sẽ đóng vai tṛ ngày càng quan trọng trong việc kiểm soát quyền lực của nhánh hành pháp, đặc biệt khi những quyết định của Tổng thống Trump tiếp tục vấp phải phản đối từ các bang do đảng Dân chủ lănh đạo và từ các tổ chức xă hội dân sự.


Trong bối cảnh mùa bầu cử đang đến gần, việc ông Trump liên tục đụng độ với hệ thống tư pháp trong các nỗ lực tái cấu trúc chính phủ không chỉ là cuộc chiến thể chế – mà c̣n là màn khởi động gay gắt cho cuộc đua chính trị cam go phía trước.


Triều Tiên gặp sự cố nghiêm trọng khi hạ thủy tàu khu trục: Kim Jong-un nổi giận, mở cuộc điều tra nội bộ


Một sự cố kỹ thuật nghiêm trọng đă xảy ra trong lễ hạ thủy tàu khu trục mới của Triều Tiên, khiến đích thân lănh đạo Kim Jong-un nổi giận và yêu cầu mở cuộc điều tra toàn diện. Vụ việc không chỉ gây xôn xao trong nội bộ quân đội mà c̣n được xem là một cú đ̣n giáng vào h́nh ảnh lănh đạo cứng rắn mà ông Kim đang ra sức duy tŕ.


Theo hăng thông tấn KCNA hôm 21 Tháng Năm, sự cố xảy ra tại xưởng đóng tàu Chongjin ở đông bắc Triều Tiên khi một tàu khu trục trọng tải 5.000 tấn bị mất thăng bằng trong quá tŕnh trượt xuống nước. Mũi tàu không thể rời khỏi đường trượt, trong khi một số phần đáy bị “nghiền nát,” gây ra t́nh trạng nghiêng lệch nghiêm trọng và nước biển tràn vào khoang đuôi tàu qua hệ thống thoát nước.


Các kiểm tra sơ bộ loại trừ khả năng thân tàu bị thủng, nhưng mạn phải bị trầy xước và khoang đuôi bị ngập nước. Dù được đánh giá là “không gây thiệt hại nghiêm trọng,” nhưng vụ việc đă đủ nghiêm trọng để Quân ủy Trung ương đảng Lao động Triều Tiên phải vào cuộc điều tra nguyên nhân và xác định người chịu trách nhiệm.


Theo báo cáo gửi đến Quân ủy, phải mất từ 2–3 ngày để bơm toàn bộ nước ra khỏi tàu và ít nhất 10 ngày nữa để sửa chữa phần mạn bị hư hỏng. Ông Kim Jong-un, người trực tiếp theo dơi lễ hạ thủy, đă chỉ trích vụ việc là “một hành vi tội phạm không thể dung thứ,” và yêu cầu xử lư nghiêm những người liên quan.


Nguồn tin từ Reuters cho biết ông Hong Kil Ho, quản lư xưởng đóng tàu Chongjin, đă bị triệu tập lên cơ quan thực thi pháp luật từ ngày 22 Tháng Năm, như một phần trong chiến dịch điều tra người chịu trách nhiệm.


Cùng ngày, quân đội Hàn Quốc xác nhận tàu khu trục vẫn trong t́nh trạng nghiêng trên mặt nước. Trong khi đó, Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) của Mỹ dẫn h́nh ảnh vệ tinh cho thấy phần đuôi tàu đă trượt xuống nước do các bánh xe dưới thân tàu vận hành sai lệch, c̣n phần mũi vẫn mắc kẹt trên đường trượt.


CSIS nhận định xưởng Chongjin – vốn chuyên sản xuất tàu cá và tàu chở hàng – “thiếu chuyên môn nghiêm trọng” trong việc hạ thủy các tàu chiến lớn. Điều này đặt ra nghi vấn về năng lực kỹ thuật của Triều Tiên khi mở rộng hạm đội hải quân trong bối cảnh gia tăng căng thẳng khu vực.


Giới phân tích cho rằng sự cố xảy ra trước đám đông lớn có thể là nguyên nhân khiến ông Kim mất mặt và phản ứng quyết liệt. KCNA thậm chí gọi vụ việc là biểu hiện của “sự vô trách nhiệm và thiếu thận trọng” – những khuyết điểm bị xem là đe dọa đến an ninh quốc gia trong bối cảnh Triều Tiên liên tục phô trương sức mạnh quân sự để đối trọng với Hàn Quốc, Mỹ và đồng minh.


Vụ tai nạn lần này không chỉ làm chậm chương tŕnh hiện đại hóa hải quân của B́nh Nhưỡng, mà c̣n phơi bày những bất cập nội tại trong hệ thống quản lư kỹ thuật quân sự vốn luôn bị bao trùm bởi sự bí mật và áp lực chính trị.