PDA

View Full Version : Chính quyền Trump cắt giảm mạnh Hội đồng An ninh Quốc gia, dọn đường cho mô h́nh quyền lực tập trung



BigBoy
26-05-2025, 04:54
https://eadn-wc04-9642573.nxedge.io/wp-content/uploads/2025/05/Screenshot-2025-05-23-173945-696x452.jpg


Ngày 23 Tháng Năm, Chính quyền Tổng thống Donald Trump đă tiến hành một đợt cắt giảm nhân sự quy mô lớn tại Hội đồng An ninh Quốc gia (NSC) – cơ quan điều phối chính sách an ninh – đối ngoại then chốt của Nhà Trắng. Hàng chục viên chức bị sa thải đột ngột, trong bước đi được đánh giá là nhằm tinh gọn bộ máy và thu hẹp vai tṛ của NSC trong quá tŕnh hoạch định chính sách quốc gia.


Động thái này diễn ra dưới quyền tân Cố vấn An ninh Quốc gia Marco Rubio, người đồng thời đang kiêm nhiệm chức vụ Ngoại trưởng Mỹ, sau khi người tiền nhiệm Mike Waltz bị buộc rời ghế v́ những sai sót trong điều hành. Đây là dấu hiệu rơ ràng cho thấy Tổng thống Trump đang củng cố lại bộ máy chính sách đối ngoại theo hướng tập trung quyền lực tối đa vào Nhà Trắng.


Theo Washington Post, đội ngũ NSC – từng lên tới 300–400 người dưới thời các tổng thống Obama và Biden – sẽ bị thu hẹp xuống chỉ c̣n khoảng 50 nhân sự. Những người bị sa thải bao gồm cả viên chức chuyên môn từ Bộ Ngoại giao, Lầu Năm Góc và cộng đồng t́nh báo, lẫn các nhân sự chính trị được bổ nhiệm trong nhiệm kỳ đầu.


Một quan chức Nhà Trắng xác nhận việc cắt giảm đă được thực hiện, đồng thời thông báo bổ nhiệm hai phó cố vấn an ninh quốc gia mới: Andy Baker, cựu cố vấn của Phó Tổng thống JD Vance, và Robert Gabriel, người từng giữ vai tṛ cố vấn chính sách cho ông Trump.


Trong giới quan sát chính sách, việc cắt giảm mạnh NSC không phải là điều bất ngờ. Ngay từ đầu nhiệm kỳ hai, ông Trump đă phát đi tín hiệu muốn chuyển đổi mô h́nh NSC từ vai tṛ hoạch định chính sách sang vai tṛ điều phối thực thi – một mô h́nh được giới diều hâu trong nội bộ Đảng Cộng ḥa ủng hộ, nhằm tránh “t́nh trạng siêu quản lư chính sách” như họ cáo buộc dưới thời chính quyền Dân chủ.


Alexander Gray, cựu chánh văn pḥng NSC dưới nhiệm kỳ đầu của ông Trump, b́nh luận: “NSC không phải là viện nghiên cứu chính sách. Nó có nhiệm vụ thực hiện các chỉ đạo của tổng thống, không phải là nơi h́nh thành chính sách độc lập.”


Các cựu quan chức cũng cho biết Tổng thống Trump lo ngại NSC có thể trở thành một “nhà nước ngầm”, nơi các ư kiến phản biện hoặc phản đối có thể làm chậm hoặc cản trở các quyết định hành pháp. Việc thu hẹp bộ máy NSC được xem là biện pháp pḥng ngừa quyền lực của tổng thống bị phân tán hay bị “giam hăm” trong một cơ cấu hành chính quá cồng kềnh.


Một nguồn tin từng làm việc tại NSC cho biết:“Mục tiêu của đợt thanh lọc này là đảm bảo rằng tổng thống không bị vướng phải những ‘giải pháp thay thế’ đến từ các nhóm chuyên môn vốn thường xuyên tŕ hoăn hoặc bác bỏ các quyết định từ cấp cao nhất.”


Đáng chú ư, nhiệm kỳ đầu của ông Trump từng chứng kiến sự bất ổn định kéo dài trong nội bộ NSC, với bốn đời cố vấn an ninh quốc gia liên tiếp thay nhau nắm quyền. Trong đó, John Bolton, người giữ chức lâu nhất, sau khi rời nhiệm sở đă trở thành một trong những chỉ trích dữ dội nhất của chính sách đối ngoại Trump, đặc biệt là quan điểm đơn phương và xu hướng rút khỏi các cam kết quốc tế.


Với đợt tái cấu trúc lần này, Tổng thống Trump đang gửi đi thông điệp mạnh mẽ: Mọi chính sách an ninh và đối ngoại sẽ đi theo ư chí trực tiếp từ Pḥng Bầu dục, không c̣n “gian bếp thứ hai” trong Nhà Trắng như cách giới phân tích từng ví NSC thời kỳ Obama–Biden. Đây là mô h́nh được cho là phản ánh sâu sắc tư duy “CEO Nhà Trắng” của ông Trump – nơi hiệu quả ra quyết định đặt trên sự đa nguyên nội bộ.


Tuy nhiên, các nhà phân tích cũng cảnh báo rằng một NSC quá gọn, thiếu chuyên gia độc lập, có thể khiến chính sách trở nên thiếu chiều sâu, dễ dẫn đến các tính toán sai lầm trong bối cảnh thế giới đầy biến động như hiện nay.