BigBoy
26-05-2025, 04:44
https://eadn-wc04-9642573.nxedge.io/wp-content/uploads/2025/05/saian.jpg
Cuộc họp thượng đỉnh lần thứ 46 của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đă khai mạc hôm 24 Tháng Năm tại thủ đô Kuala Lumpur, Malaysia, trong bối cảnh khu vực đối mặt ba thách thức nghiêm trọng: tranh chấp Biển Đông, cuộc nội chiến kéo dài tại Myanmar, và áp lực kinh tế từ cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc.
Hội nghị kéo dài đến ngày 27 Tháng Năm, quy tụ lănh đạo 10 nước thành viên, diễn ra trong không khí nặng nề, khi các vấn đề địa-chính trị và kinh tế đều bộc lộ mức độ gay gắt và bế tắc. Dù ASEAN vẫn duy tŕ lập trường không liên kết, nhưng thực tế cho thấy những khác biệt sâu sắc trong hệ thống chính trị – từ độc tài cộng sản đến quân chủ lập hiến – khiến việc đưa ra tiếng nói chung ngày càng khó khăn.
Biển Đông: Căng thẳng âm ỉ và những lời cảnh báo
Biển Đông tiếp tục là điểm nóng, đặc biệt trong bối cảnh Trung Quốc gia tăng hành động lấn chiếm tại các khu vực tranh chấp. Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr., theo hăng tin PNA, khẳng định sẽ nhấn mạnh lập trường bảo vệ chủ quyền lănh thổ, dựa trên luật pháp quốc tế và phán quyết năm 2016 của Ṭa Trọng tài Quốc tế. Trong khi đó, phát biểu của Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim có xu hướng giảm nhẹ tầm quan trọng của các tranh chấp này, thể hiện sự bất đồng không nhỏ trong nội bộ ASEAN về cách tiếp cận vấn đề Trung Quốc.
Myanmar: Một cuộc khủng hoảng kéo dài không lối thoát
Cuộc nội chiến tại Myanmar sau cuộc đảo chính quân sự năm 2021 vẫn không có dấu hiệu hạ nhiệt. Tướng Ming Aung Hlaing – người cầm đầu tập đoàn quân phiệt – vẫn bị cấm tham dự các cuộc họp ASEAN do bác bỏ kế hoạch ḥa b́nh của khối. Thủ tướng Malaysia, trong vai tṛ chủ tịch luân phiên, đă tiếp xúc cả với lănh đạo quân đội và các nhóm đối lập, nhưng chủ yếu tập trung vào cứu trợ nhân đạo sau trận động đất làm hơn 3,700 người chết. Một giải pháp chính trị thực sự vẫn nằm ngoài tầm tay, nhất là khi chế độ quân phiệt Myanmar được Trung Quốc hậu thuẫn về cả tài chính lẫn quân sự.
Kinh tế ASEAN trước áp lực thuế quan từ Mỹ
Trong khi đó, mặt trận kinh tế cũng không kém phần căng thẳng. Nhiều nước ASEAN – đặc biệt là Việt Nam và Campuchia – đang chịu mức thuế quan nặng từ Washington trong bối cảnh chính quyền Mỹ gia tăng biện pháp bảo hộ thương mại. Việt Nam hiện bị áp mức thuế lên tới 46%, Campuchia tới 49%. Cả hai đều t́m cách điều chỉnh chính sách nhập khẩu hàng Mỹ và đối phó với các yêu cầu từ phía Hoa Kỳ, nhưng đến nay vẫn chưa đạt kết quả khả quan.
Thủ tướng Anwar Ibrahim tuyên bố ASEAN đang cân nhắc khả năng đàm phán với Mỹ với tư cách một khối thống nhất. Tuy nhiên, sự thiếu đồng thuận nội bộ, cộng với sự lệ thuộc kinh tế vào cả Trung Quốc lẫn Hoa Kỳ, khiến mục tiêu này khó thành hiện thực.
Một khối “đoàn kết trong khác biệt”?
Dù ASEAN luôn khẳng định tôn chỉ “đồng thuận và không can thiệp”, thực tế đang cho thấy giới hạn rơ rệt của nguyên tắc này. Các mâu thuẫn địa chính trị, cạnh tranh lợi ích và thiếu cơ chế cưỡng chế khiến khối này thường xuyên rơi vào thế bị động trước các khủng hoảng lớn.
Trong khi người dân khu vực ngày càng lo ngại về sự xâm lược của Bắc Kinh trên biển, bạo lực kéo dài ở Myanmar và sự tác động của kinh tế toàn cầu, ASEAN vẫn loay hoay với các bản tuyên bố chung thiếu tính ràng buộc. Thượng đỉnh tại Kuala Lumpur lần này có thể sẽ khép lại với lời lẽ khéo léo, nhưng vẫn không đủ sức nặng để giải quyết những khủng hoảng đă kéo dài suốt nhiều năm qua.
Cuộc họp thượng đỉnh lần thứ 46 của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đă khai mạc hôm 24 Tháng Năm tại thủ đô Kuala Lumpur, Malaysia, trong bối cảnh khu vực đối mặt ba thách thức nghiêm trọng: tranh chấp Biển Đông, cuộc nội chiến kéo dài tại Myanmar, và áp lực kinh tế từ cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc.
Hội nghị kéo dài đến ngày 27 Tháng Năm, quy tụ lănh đạo 10 nước thành viên, diễn ra trong không khí nặng nề, khi các vấn đề địa-chính trị và kinh tế đều bộc lộ mức độ gay gắt và bế tắc. Dù ASEAN vẫn duy tŕ lập trường không liên kết, nhưng thực tế cho thấy những khác biệt sâu sắc trong hệ thống chính trị – từ độc tài cộng sản đến quân chủ lập hiến – khiến việc đưa ra tiếng nói chung ngày càng khó khăn.
Biển Đông: Căng thẳng âm ỉ và những lời cảnh báo
Biển Đông tiếp tục là điểm nóng, đặc biệt trong bối cảnh Trung Quốc gia tăng hành động lấn chiếm tại các khu vực tranh chấp. Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr., theo hăng tin PNA, khẳng định sẽ nhấn mạnh lập trường bảo vệ chủ quyền lănh thổ, dựa trên luật pháp quốc tế và phán quyết năm 2016 của Ṭa Trọng tài Quốc tế. Trong khi đó, phát biểu của Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim có xu hướng giảm nhẹ tầm quan trọng của các tranh chấp này, thể hiện sự bất đồng không nhỏ trong nội bộ ASEAN về cách tiếp cận vấn đề Trung Quốc.
Myanmar: Một cuộc khủng hoảng kéo dài không lối thoát
Cuộc nội chiến tại Myanmar sau cuộc đảo chính quân sự năm 2021 vẫn không có dấu hiệu hạ nhiệt. Tướng Ming Aung Hlaing – người cầm đầu tập đoàn quân phiệt – vẫn bị cấm tham dự các cuộc họp ASEAN do bác bỏ kế hoạch ḥa b́nh của khối. Thủ tướng Malaysia, trong vai tṛ chủ tịch luân phiên, đă tiếp xúc cả với lănh đạo quân đội và các nhóm đối lập, nhưng chủ yếu tập trung vào cứu trợ nhân đạo sau trận động đất làm hơn 3,700 người chết. Một giải pháp chính trị thực sự vẫn nằm ngoài tầm tay, nhất là khi chế độ quân phiệt Myanmar được Trung Quốc hậu thuẫn về cả tài chính lẫn quân sự.
Kinh tế ASEAN trước áp lực thuế quan từ Mỹ
Trong khi đó, mặt trận kinh tế cũng không kém phần căng thẳng. Nhiều nước ASEAN – đặc biệt là Việt Nam và Campuchia – đang chịu mức thuế quan nặng từ Washington trong bối cảnh chính quyền Mỹ gia tăng biện pháp bảo hộ thương mại. Việt Nam hiện bị áp mức thuế lên tới 46%, Campuchia tới 49%. Cả hai đều t́m cách điều chỉnh chính sách nhập khẩu hàng Mỹ và đối phó với các yêu cầu từ phía Hoa Kỳ, nhưng đến nay vẫn chưa đạt kết quả khả quan.
Thủ tướng Anwar Ibrahim tuyên bố ASEAN đang cân nhắc khả năng đàm phán với Mỹ với tư cách một khối thống nhất. Tuy nhiên, sự thiếu đồng thuận nội bộ, cộng với sự lệ thuộc kinh tế vào cả Trung Quốc lẫn Hoa Kỳ, khiến mục tiêu này khó thành hiện thực.
Một khối “đoàn kết trong khác biệt”?
Dù ASEAN luôn khẳng định tôn chỉ “đồng thuận và không can thiệp”, thực tế đang cho thấy giới hạn rơ rệt của nguyên tắc này. Các mâu thuẫn địa chính trị, cạnh tranh lợi ích và thiếu cơ chế cưỡng chế khiến khối này thường xuyên rơi vào thế bị động trước các khủng hoảng lớn.
Trong khi người dân khu vực ngày càng lo ngại về sự xâm lược của Bắc Kinh trên biển, bạo lực kéo dài ở Myanmar và sự tác động của kinh tế toàn cầu, ASEAN vẫn loay hoay với các bản tuyên bố chung thiếu tính ràng buộc. Thượng đỉnh tại Kuala Lumpur lần này có thể sẽ khép lại với lời lẽ khéo léo, nhưng vẫn không đủ sức nặng để giải quyết những khủng hoảng đă kéo dài suốt nhiều năm qua.