BigBoy
16-05-2025, 02:16
https://eadn-wc04-9642573.nxedge.io/wp-content/uploads/2025/05/trump-noi-Iran.jpg
Trong lúc khu vực Trung Đông tiếp tục nóng lên từng ngày, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố hôm 15/5 rằng Washington đang tiến rất gần đến một thỏa thuận hạt nhân mang tính bước ngoặt với Iran, nhấn mạnh đây là một nỗ lực nhằm đạt đến “ḥa b́nh lâu dài”.
“Chúng tôi đang đàm phán rất nghiêm túc với Iran,” ông Trump nói trong chuyến thăm các nước vùng Vịnh, theo AFP. “Có hai con đường: một đang diễn ra tốt đẹp, và con đường kia là vũ lực. Nhưng tôi không muốn đi theo cách đó.”
Tuy nhiên, những phát biểu lạc quan này lại trái ngược với thực tế mà các nhà quan sát ghi nhận. Một nguồn tin ngoại giao tiết lộ với Reuters rằng các cuộc đàm phán vẫn c̣n nhiều khoảng cách, đặc biệt là về các “ranh giới đỏ” mà cả hai bên đều chưa sẵn sàng nhượng bộ.
Cuộc đàm phán gần nhất giữa hai bên diễn ra tại Oman vào ngày 11/5. Mặc dù được mô tả là “tiến triển”, các động thái sau đó của Washington lại làm dấy lên nghi ngờ về thiện chí. Ngày 14/5, Bộ Tài chính Mỹ bất ngờ áp đặt thêm lệnh trừng phạt mới, nhắm vào 6 cá nhân và 12 tổ chức tại Iran và Trung Quốc, bị cáo buộc hỗ trợ Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran sản xuất vật liệu cho tên lửa đạn đạo xuyên lục địa.
Phía Iran lập tức lên tiếng chỉ trích. Tổng thống Masoud Pezeshkian, trong một phản ứng gay gắt, cáo buộc Mỹ là nguồn gốc gây bất ổn tại Trung Đông. “Ông Trump nghĩ có thể trừng phạt và đe dọa chúng tôi rồi nói về nhân quyền,” ông nói. “Mọi tội ác và bất ổn khu vực đều do Mỹ gây ra. Ông ấy chỉ muốn gây rối ở Iran.”
Tuy vậy, trong một tuyên bố đáng chú ư cùng ngày, ông Ali Shamkhani – cố vấn của Lănh tụ tối cao Iran Ali Khamenei – phát đi thông điệp ḥa hoăn hơn. Theo NBC, ông Shamkhani cho biết Iran sẵn sàng không bao giờ chế tạo vũ khí hạt nhân, sẽ loại bỏ kho uranium làm giàu cao, chỉ làm giàu ở mức thấp phục vụ mục đích dân sự, và cho phép thanh tra viên quốc tế giám sát.
Đây được xem là tín hiệu mở cánh cửa đàm phán, nhưng cũng phản ánh sự giằng co giữa hai nhánh quyền lực tại Tehran: một bên muốn đạt thỏa thuận để gỡ bỏ cấm vận kinh tế, bên kia dè chừng với Mỹ và cảnh giác trước áp lực từ Washington.
Tuyên bố của ông Trump về khả năng “rất gần thỏa thuận” có thể là một chiến thuật gây áp lực, hoặc đơn giản là nhằm tạo h́nh ảnh lănh đạo biết cách “đàm phán thay v́ chiến tranh” trong bối cảnh bầu cử Mỹ đang tới gần.
Dù thế nào, giữa những lời lẽ cứng rắn, các biện pháp trừng phạt mới và những phát biểu đầy ẩn ư, bức tranh đàm phán Mỹ–Iran vẫn là một ván cờ phức tạp. Câu hỏi đặt ra không chỉ là “có đạt được thỏa thuận không?”, mà là ai sẽ nhượng bộ trước, và với cái giá nào. Trong lúc đó, cả khu vực – và thế giới – tiếp tục nín thở chờ đợi.
Trong lúc khu vực Trung Đông tiếp tục nóng lên từng ngày, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố hôm 15/5 rằng Washington đang tiến rất gần đến một thỏa thuận hạt nhân mang tính bước ngoặt với Iran, nhấn mạnh đây là một nỗ lực nhằm đạt đến “ḥa b́nh lâu dài”.
“Chúng tôi đang đàm phán rất nghiêm túc với Iran,” ông Trump nói trong chuyến thăm các nước vùng Vịnh, theo AFP. “Có hai con đường: một đang diễn ra tốt đẹp, và con đường kia là vũ lực. Nhưng tôi không muốn đi theo cách đó.”
Tuy nhiên, những phát biểu lạc quan này lại trái ngược với thực tế mà các nhà quan sát ghi nhận. Một nguồn tin ngoại giao tiết lộ với Reuters rằng các cuộc đàm phán vẫn c̣n nhiều khoảng cách, đặc biệt là về các “ranh giới đỏ” mà cả hai bên đều chưa sẵn sàng nhượng bộ.
Cuộc đàm phán gần nhất giữa hai bên diễn ra tại Oman vào ngày 11/5. Mặc dù được mô tả là “tiến triển”, các động thái sau đó của Washington lại làm dấy lên nghi ngờ về thiện chí. Ngày 14/5, Bộ Tài chính Mỹ bất ngờ áp đặt thêm lệnh trừng phạt mới, nhắm vào 6 cá nhân và 12 tổ chức tại Iran và Trung Quốc, bị cáo buộc hỗ trợ Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran sản xuất vật liệu cho tên lửa đạn đạo xuyên lục địa.
Phía Iran lập tức lên tiếng chỉ trích. Tổng thống Masoud Pezeshkian, trong một phản ứng gay gắt, cáo buộc Mỹ là nguồn gốc gây bất ổn tại Trung Đông. “Ông Trump nghĩ có thể trừng phạt và đe dọa chúng tôi rồi nói về nhân quyền,” ông nói. “Mọi tội ác và bất ổn khu vực đều do Mỹ gây ra. Ông ấy chỉ muốn gây rối ở Iran.”
Tuy vậy, trong một tuyên bố đáng chú ư cùng ngày, ông Ali Shamkhani – cố vấn của Lănh tụ tối cao Iran Ali Khamenei – phát đi thông điệp ḥa hoăn hơn. Theo NBC, ông Shamkhani cho biết Iran sẵn sàng không bao giờ chế tạo vũ khí hạt nhân, sẽ loại bỏ kho uranium làm giàu cao, chỉ làm giàu ở mức thấp phục vụ mục đích dân sự, và cho phép thanh tra viên quốc tế giám sát.
Đây được xem là tín hiệu mở cánh cửa đàm phán, nhưng cũng phản ánh sự giằng co giữa hai nhánh quyền lực tại Tehran: một bên muốn đạt thỏa thuận để gỡ bỏ cấm vận kinh tế, bên kia dè chừng với Mỹ và cảnh giác trước áp lực từ Washington.
Tuyên bố của ông Trump về khả năng “rất gần thỏa thuận” có thể là một chiến thuật gây áp lực, hoặc đơn giản là nhằm tạo h́nh ảnh lănh đạo biết cách “đàm phán thay v́ chiến tranh” trong bối cảnh bầu cử Mỹ đang tới gần.
Dù thế nào, giữa những lời lẽ cứng rắn, các biện pháp trừng phạt mới và những phát biểu đầy ẩn ư, bức tranh đàm phán Mỹ–Iran vẫn là một ván cờ phức tạp. Câu hỏi đặt ra không chỉ là “có đạt được thỏa thuận không?”, mà là ai sẽ nhượng bộ trước, và với cái giá nào. Trong lúc đó, cả khu vực – và thế giới – tiếp tục nín thở chờ đợi.