PDA

View Full Version : ‘Putin hóa’ nước Mỹ



BigBoy
11-03-2025, 14:10
Những người biểu t́nh trước Thượng Viện (Russell Senate Office Building) ngày 4 Tháng Ba, 2025 đă cầm bảng với hàng chữ “Putinization of America.”


https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/03/Binh-Luan-Trump-Putin-scaled.jpg (https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/03/Binh-Luan-Trump-Putin-scaled.jpg)
H́nh nộm Trump và Putin cùng nhau bóp chết Zelensky trong cuộc biểu t́nh hôm 3 Tháng Ba, 2025, ở Dusseldorf, Đức. (H́nh: Hesham Elsherif/Getty Images)

Báo chí Mỹ cũng liên tục đề cập vấn đề này trong những bài phân tích về chính sách đối ngoại nghiêng về Kremlin của Washington thời Trump 2.0. Đây thật ra không là lần đầu tiên. Trong ấn bản đề ngày 29 Tháng Năm, 2017, tờ TIME từng làm trang b́a với ảnh Ṭa Bạch Ốc bị khuất bởi một phần mái ṿm Kremlin…





Phiên bản Putin trong Ṭa Bạch Ốc


Trên tờ The New Yorker (ngày 20 Tháng Hai, 2025), cây bút b́nh luận Susan B. Glasser (người sáng lập tờ Politico Magazine và Foreign Policy) viết rằng Trump đang “Putin hóa” nước Mỹ (Trump’s Putinization of America).


Điểm khác biệt so với bốn năm đầu của Trump 1.0 là giờ đây Trump không chỉ áp dụng quan điểm ủng hộ Putin về cuộc xâm lược Ukraine mà c̣n áp dụng cách tiếp cận chính sách đối ngoại trên gần như mọi phương diện, phản ánh quan điểm Putin về trật tự thế giới, trong đó nổi cộm một ư chính rằng các cường quốc có thể thực hiện quyền kiểm soát gần như không giới hạn đối với các quốc gia nhỏ hơn nằm trong phạm vi ảnh hưởng của họ. Chỉ vài ngày vào Ṭa Bạch Ốc, Trump đă dọa chiếm hoàn toàn Tây Bán Cầu, từ Canada, Greenland đến Panama…


Ngày 7 Tháng Ba, 2025, sau khi dọa trừng phạt Kremlin nếu Nga không tạm buông súng, Trump nói rằng Vladimir Putin chắc chắn thể hiện sự “rộng lượng” (“generous”) trong đàm phán ḥa b́nh trong khi Ukraine luôn tỏ ra “khó khăn” (“difficult”). Trả lời báo chí tại Pḥng Bầu Dục, Trump nói: “Ông ấy (Putin) muốn chấm dứt chiến tranh và một khi chiến tranh kết thúc, tôi nghĩ ông ấy sẽ hào phóng hơn mức cần thiết. Và điều đó khá tốt.” Trump nói thêm: “Tôi tin ông ấy, tôi tin ông ấy. Tôi nghĩ chúng ta đang làm rất tốt với Nga.”


Trước đó vài ngày, chính quyền Trump đă tạm dừng viện trợ quân sự và chia sẻ dữ liệu t́nh báo với Ukraine. Simon Schama, nhà sử học nổi tiếng người Anh, nhận định rằng việc Trump dừng viện trợ quân sự và chia sẻ thông tin t́nh báo cho Ukraine chẳng khác nào một món quà vô giá mà Washington biếu không cho Kremlin.


Simon Schama nói: “Đây là một trong những ngày có tầm quan trọng lớn đối với lịch sử thế giới… Thế giới thực sự đảo lộn,” rằng quyết định của Trump “báo hiệu một sự kết thúc tàn khốc trong việc bảo vệ các nền dân chủ”; và “với hành động tàn bạo này, Trump đă biến Hoa Kỳ thành đồng minh quân sự của Vladimir Putin… Đây là một trong những ngày đen tối và đáng xấu hổ nhất lịch sử Mỹ…”


Việc Trump công khai thân Kremlin và ủng hộ chính sách tương tự Putin đang làm rung chuyển nước Mỹ lẫn thế giới. Kremlin chưa bao giờ có thể nhẹ nhơm như vậy. Tháng Mười Một, 2024, khi Trump tái đắc cử, Putin đă đề cập cái chết của trật tự thế giới cũ – trật tự được xây dựng trên các nguyên tắc của nền dân chủ tự do – và báo hiệu sự khởi đầu một kỷ nguyên độc tài mới ló dạng. “Chúng ta đang chứng kiến sự h́nh thành một trật tự thế giới hoàn toàn mới, không giống như chúng ta từng có trong quá khứ…,” Putin nói.


Loạt hành sử của Trump, đặc biệt trong vấn đề Ukraine, một lần nữa đă chứng minh quan điểm của Putin: Khuôn khổ pháp lư quốc tế cũ đă chết.


Chỉ ba năm trước, trước khi Nga đưa quân vào Ukraine, không ai có thể tưởng tượng một tổng thống Mỹ lại có thể hùng hổ đưa ra ư tưởng sáp nhập một quốc gia có chủ quyền (như trường hợp Trump đ̣i Canada trở thành tiểu bang thứ 51 của Mỹ). Sự ngang ngược như vậy trong chính sách đối ngoại những tưởng đă bị vứt vào thùng rác thế kỷ 19. Tuy nhiên, kể từ Tháng Hai, 2022, điều này đă trở thành chuẩn mực mới của thế kỷ 21.


Trong cuộc chiến Ukraine, Putin đă không thua, xét về một góc độ nào đó. Ông vẫn không bị lật đổ và chịu trách nhiệm cho hành động xâm lược. Ông luôn xuất hiện với vẻ ngoài mạnh mẽ, ít nhất trong mắt giới tinh hoa Nga. Điều đó khiến ông trở thành “h́nh mẫu” của thành công, bất chấp việc ông phá vỡ mọi quy ước quốc tế. Bắt nạt, từng bị coi là thứ cấm kỵ trong chiến lược ngoại giao, giờ đây là xu hướng.


25 năm trước, khi được chọn làm người kế nhiệm Boris Yeltsin, Putin là một kẻ vô danh. Thời điểm đó, ông cần tạo ra một h́nh ảnh mang lại sự nổi trội, đối lập với một Boris Yeltsin già nua ốm yếu. Putin tự khắc họa như một “người đàn ông thực thụ” – một vận động viên, một chiến binh dũng mănh, một vơ sĩ nhu đạo vô song, ḿnh trần, gân cốt, mạnh mẽ, quyết đoán… “Chúng tôi sẽ truy đuổi bọn khủng bố ở mọi nơi. Nếu ở sân bay, th́ ở sân bay. Nếu t́m thấy chúng trong nhà vệ sinh, chúng tôi sẽ vứt chúng vào nhà xí,” Putin nói vào năm 1999.


Những tuyên bố của Putin ngày càng ít giống lời lẽ của một chính trị gia b́nh thường. Ông dùng ngôn ngữ côn đồ đường phố. Theo quan điểm của ông, tỏ ra yếu đuối không phải là một lựa chọn v́, như ông nói, “kẻ yếu sẽ bị đánh.”


Bây giờ, người ta có thể thấy một phiên bản Putin trong Ṭa Bạch Ốc. Quan sát những hành động ban đầu của Trump qua lăng kính lịch sử chính trị Nga, có thể thấy điều ǵ đó tương tự đến kinh ngạc diễn ra ở Moscow cách đây gần đúng 25 năm bây giờ đang xảy ra ở Washington.


Ngày 2 Tháng Ba, 2025, phát ngôn viên Kremlin, Dmitry Peskov, nói: “Chính quyền mới (Trump) đang nhanh chóng thay đổi mọi cấu h́nh chính sách đối ngoại và điều này phần lớn trùng khớp với tầm nh́n chúng tôi.”


Peskov nói thêm: “Vẫn c̣n một chặng dài phía trước, v́ toàn bộ mối quan hệ song phương đang chịu tổn hại lớn. Nhưng nếu ư chí chính trị của hai nhà lănh đạo, Tổng Thống Putin và Tổng Thống Trump, được duy tŕ, th́ con đường này có thể h́nh thành một cách thành công và nhanh chóng.”


Ngoại Trưởng Nga Sergei Lavrov cũng nói rằng mục tiêu của Trump là “hợp lư lẽ thông thường,” tức t́m cách chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine bất chấp thiệt hại chính trị của Kyiv; trong khi cùng lúc lên án Châu Âu ủng hộ Tổng Thống Ukraine Volodymyr Zelensky.


Mới đây, ngày 3 Tháng Ba, Trump đă mắng mỏ Trung Tướng H.R. McMaster, từng là cố vấn an ninh quốc gia của ḿnh, và nói rằng nước Mỹ nên bớt lo ngại về Putin. Trước đó, H.R. McMaster nói Trump quá “nuông chiều” Putin trong khi tăng áp lực lên Zelensky.


Tại sao Trump thích Putin?


Không phải tự nhiên Trump phá bỏ “truyền thống” ghét Vladimir Putin của giới chính trị gia Mỹ nói chung. Trump gần như luôn mến mộ Putin. Tháng Mười Một, 2013, trùm công nghiệp giải trí Donald Trump đưa chương tŕnh Miss Universe đến Moscow, lần đầu tiên. Trump hy vọng một vị khách danh dự là Vladimir Putin sẽ đến dự. Giờ chót, Putin hủy. Tuy nhiên, Tổng thống Nga gửi một hộp quà làm bằng sơn mài, theo lời kể của tỷ phú Aras Agalarov, người làm trung gian cho quan hệ Trump-Putin.


Miss Universe không chỉ mang lại cho Trump một khoản khá lớn trong $14 triệu mà Agalarov cùng các nhà đầu tư Nga khác bỏ ra để đưa chương tŕnh này đến Moscow mà c̣n giúp kư một dự án Tháp Trump tại trung tâm thủ đô Nga (dự án này cuối cùng không thực hiện được).


Trump muốn đầu tư vào Nga từ rất lâu. Thập niên 1980, Trump cùng các thành viên gia đ́nh đă đến Moscow nhiều lần t́m kiếm cơ hội. Năm 1987, Trump đến Moscow cùng cô vợ Ivana để khảo sát địa điểm xây khách sạn. Dự tính này bất thành. Năm 1996, Trump móc nối một nhóm điều hành công nghiệp thuốc lá Mỹ dự kiến xây một chung cư cao cấp ở Moscow.


Năm 2005, Trump kư hợp đồng một năm với tập đoàn bất động sản Bayrock Group (New York) để lên kế hoạch cho dự án Trump Tower ở Moscow nhưng cũng không thành. Trong một buổi nói chuyện năm 2008, Donald Jr. (con của Trump) cho biết ḿnh đă đến Nga sáu lần trong 18 tháng trước đó. Và trong khi t́m cách đặt chân vào đất Nga, Trump đồng thời nhắm vào việc bán bất động sản tại Mỹ cũng như nhiều nơi khác cho người Nga. Năm 2008, Trump bán một biệt thự tại Palm Beach với giá $95 triệu cho tỷ phú Dmitry Rybolovlev (gần bốn năm trước đó, Trump mua căn biệt thự này với $41.4 triệu).


Nói với Washington Post, tỷ phú Aras Agalarov và con trai ông (nhạc sĩ pop Emin Agalarov) cho biết họ kết thân với Trump từ sau chương tŕnh Miss Universe.


Chính quyền Vladimir Putin cũng quan tâm đặc biệt đến Trump. Cựu d9ại sứ Nga tại Mỹ, Sergey I. Kislyak, thậm chí đến dự một buổi nói chuyện về chính sách đối ngoại của (ứng cử viên) Trump vào Tháng Tư, 2016. Các tùy viên thân tín của Trump cũng có những mối quan hệ làm ăn ở Nga. Cựu chủ tịch chiến dịch tranh cử của Trump, Paul Manafort, từ lâu đă có những giao dịch nhiều triệu đôla với các ông trùm Nga.


Một cố vấn khác của Trump, Michael Caputo, từng sống ở Nga vào thập niên 1990. Năm 2000, Caputo có một hợp đồng với tập đoàn truyền thông Gazprom Media nhằm cải thiện h́nh ảnh Vladimir Putin tại Mỹ. Carter Page, một cố vấn đối ngoại của Trump, từng quản lư một văn pḥng Merrill Lynch tại Moscow, có liên quan đến việc tư vấn cho tập đoàn năng lượng khổng lồ Gazprom…


Với công chúng Mỹ, họ nghĩ ǵ về chính sách thân Putin của Trump? The Washington Post (ngày 3 Tháng Ba) cho biết, dân Mỹ vẫn ủng hộ Ukraine nhiều hơn là nghiêng sang Nga. Cuộc thăm ḍ của Economist-YouGov vào Tháng Hai cho thấy có không đến 1/5 người Mỹ muốn Nga kiểm soát ít nhất “một số” lănh thổ. Chỉ có 14% muốn Ukraine nhượng lại lănh thổ, trong khi 44% ư kiến ủng hộ Ukraine tiếp tục chiến đấu.


Cuộc thăm ḍ 2024 do Chicago Council on Global Affairs thực hiện cho thấy 50% người Mỹ đánh giá rằng tham vọng lănh thổ của Nga là “mối đe dọa nghiêm trọng” đối với các lợi ích sống c̣n của Mỹ trong thập niên tới. Con số này đă giảm so với mức 67% khi cuộc chiến ở Ukraine bắt đầu nhưng vẫn đáng kể.


Tương tự, cuộc thăm ḍ của Pew cho thấy 59% người Mỹ coi Nga là “mối đe dọa quân sự lớn”. Và cuộc thăm ḍ Harvard vào Tháng Hai, 2025, cho thấy 63% người Mỹ lo ngại rằng nếu Nga giành được lănh thổ thành công trong cuộc chiến ở Ukraine, họ sẽ xâm lược các quốc gia khác.

binhdong
11-03-2025, 14:52
Vào bạch dinh chưa tṛn 100 ngày, Trump và Elon Musk đă phá tung nước Mỹ. Một tay đánh phá đồng minh lâu đời, một tay tỏ ra thiện cảm với Nga trong cuộc chiến tranh giửa Ukraine và Nga.