BigBoy
17-02-2025, 18:19
SACRAMENTO, California (NV) – Califortnia không bị thâm hụt ngân sách. Thống Đốc Gavin New som tuyên bố một mức thặng dư “khiêm tốn” hơn, gần $17 tỷ so với kế hoạch, báo mạng CalMatters viết ngày 10 Tháng Giêng.
Văn Pḥng Thống đốc Gavin Newsom sẽ chính thức đưa ra cách California nên chi tiêu số tiền như thế nào. Tổng ngân sách là $322 tỷ – là kế hoạch chi tiêu lớn thứ hai của tiểu bang từ trước đến nay.
https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/01/DP-California-Budget-Surplus-1-scaled.jpg (https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/01/DP-California-Budget-Surplus-1-scaled.jpg)
Sau hai năm bị thâm thủng ngân sách, California vừa có dư chút ít nhờ “thắt lưng, buộc bung.” (H́nh minh họa: Chip Somodevilla/Getty Images)
Vị thống đốc tuyên bố hôm 10 Tháng Giêng rằng quỹ chung tiểu bang sẽ tăng lên $229 tỷ trong tài khóa 2025-26.
Con số này nhiều hơn khoảng $10 tỷ so với những ǵ văn pḥng ông và các nhà lập pháp dự đoán vào Tháng Sáu năm ngoái và nhiều hơn khoảng $17 tỷ so với ngân sách tài khóa 2024-25.
Triển vọng tài chính tươi sáng hơn nhiều so với năm ngoái khi các nhà lập pháp và thống đốc tranh nhau lấp lỗ hổng ngân sách hơn $46 tỷ. Vào Tháng Sáu, họ đă đạt được thỏa thuận cắt giảm $16 tỷ chi tiêu, tŕ hoăn thêm $3 tỷ tài trợ cho các dịch vụ khác nhau và rút tổng cộng $12 tỷ từ quỹ dự pḥng của tiểu bang trong hai năm tài chính.
Mặc dù phần lớn kế hoạch ngân sách này sẽ thay đổi trước khi được Quốc Hội và thống đốc hoàn tất vào cuối Tháng Sáu, nhưng ngân sách Tháng Giêng thường được coi là tuyên bố mở đầu về các giá trị tài chính và là điểm khởi đầu cho các cuộc đàm phán giữa thống đốc và lănh đạo tại lưỡng viện Quốc Hội.
Ngay cả khi doanh thu dự trù gia tăng, ông Newsom thừa nhận rằng triển vọng tài chính của California vẫn bấp bênh, một phần do mâu thuẫn giữa tiểu bang với chính quyền Tổng Thống Donald Trump.
Ông Trump đă nhiều lần đe dọa cắt viện trợ thảm họa liên bang cho California, nơi đang phải đối mặt với một trong những trận cháy rừng có sức tàn phá mạnh nhất mới đây. Trong khi cựu Tổng Thống Joe Biden đă chấp thuận yêu cầu của ông Newsom về việc ban bố thảm họa lớn – cho phép tiểu bang khai thác các chương tŕnh hỗ trợ của liên bang – tiểu bang vẫn có thể cần thêm tài trợ thảm họa liên bang dưới thời chính quyền Trump.
Vào Tháng Mười năm ngoái, ông Newsom nói với báo mạng Politico rằng sẽ thành lập một quỹ cấp tiểu bang để cứu trợ thiên tai trong trường hợp ông Trump rút tiền liên bang.
Chỉ riêng tác động kinh tế của các vụ cháy rừng vừa xảy ra ở khu vực Los Angeles ước tính ít nhất là $135 tỷ, tăng ước tính trước đó lên khoảng $50 tỷ. Ông Dan DePodwin, giám đốc cấp cao về hoạt động dự báo tại AccuWeather, cho biết, con số này dựa trên thiệt hại gây ra cho nhà cửa, xe cộ, doanh nghiệp và hoạt động kinh tế bị mất mát. Phát ngôn viên của Văn Pḥng Dịch Vụ Khẩn Cấp của thống đốc cho biết c̣n quá sớm để tính toán thiệt hại của các vụ hỏa hoạn đối với tiểu bang.
https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/01/DP-California-Budget-Surplus-2-scaled.jpg (https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/01/DP-California-Budget-Surplus-2-scaled.jpg)
Tông Thống Joe Biden (trái) lắng nghe Thống Đốc Gavin Newsom (giữa) tŕnh bày thiệt hại sơ khởi của vụ cháy rừng ngày 8 Tháng Giêng, 2025 ở Los Angeles. (H́nh: Roberto Schmidt/AFP via Getty Images)
Ngoài ra, các nhà lập pháp tiểu bang đang có kế hoạch chi nhiều tiền cho California “đề pḥng Trump,” bao gồm $25 triệu cho Bộ Tư Pháp để chi trả các chi phí pháp lư.
Đề xuất ngân sách của ông Newsom bao gồm $17 tỷ dự trữ. Tuy nhiên, ông cảnh báo, bang có thể quyết định dành nhiều tiền hơn v́ sự bất ổn kinh tế mà chính quyền của ông dự đoán từ các chính sách thương mại và nhập cư của ông Trump.
Ông Newsom vẫn giữ thỏa thuận năm ngoái với các nhà lập pháp để rút $7.1 tỷ từ tài khoản dự trữ chính của tiểu bang – mặc dù văn pḥng ông dự trù rằng doanh thu sẽ tăng thêm $16.5 tỷ.
Khoản thu nhập đó cao gấp đôi so với những ǵ Văn Pḥng Phân Tích Lập Pháp dự kiến trong một báo cáo hồi Tháng Giêng.
Ông Newsom cho biết chính quyền của ông đang thắt chặt chi tiêu, bao gồm cả việc loại bỏ 6,500 vị trí trống để tiết kiệm được $ 1.2 tỷ. Năm ngoái, ông Newsom và các nhà lập pháp cho biết việc loại bỏ nhiều vị trí tuyển dụng khác nhau sẽ giúp tiết kiệm được $1.5 tỷ.
Ngân sách chính phủ thực chất là hàng trăm tài khoản được lấp đầy bằng trái phiếu được cử tri thông qua; thuế, giấy phép và phí hỗ trợ các chương tŕnh cụ thể; và quỹ chung, cho đến nay là ngân khố tiền mặt lớn nhất mà các nhà lập pháp sử dụng để phê duyệt chi tiêu cho nhiều chương tŕnh, như bệnh viện, nhà tù, hệ thống ṭa án, và giáo dục.
Quỹ chung thường là trọng tâm của các thỏa thuận ngân sách giữa cơ quan lập pháp và thống đốc.
Các quỹ liên bang, năm nay bổ sung hơn $150 tỷ vào chi tiêu ở California ngoài ngân sách tiểu bang, chủ yếu đổ vào bảo hiểm y tế và dịch vụ xă hội cho người dân có thu nhập thấp, cộng với việc chuyển số tiền mặt nhỏ hơn cho các trường học K-12, đại học, lực lượng lao động chương tŕnh phát triển, và giao thông vận tải.
AP cũng công nhận tin vui của California
Hăng thông tấn AP cũng cho rằng đây là một tin đáng hoan nghênh.
Nhưng AP dè dặt nhận định rằng ngân sách mà ông Newsom công bố chủ yếu là ngân sách giữ chỗ khi California chờ liệu Tổng Thống Donald Trump có thực hiện đúng lời đe dọa thu hồi hàng tỷ đô la của liên bang hay không, điều này có thể buộc các nhà lập pháp phải cắt giảm mạnh mẽ các chương tŕnh thiết yếu. Khoảng một phần ba ngân sách của California dựa vào nguồn tài trợ của liên bang, bao gồm hàng chục tỷ đô la được dùng để cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Ông Trump nhậm chức vào ngày 20 Tháng Giêng và ông Newsom phải kư ngân sách cuối cùng vào cuối Tháng Sáu.
Các nhà lập pháp California, ngoài việc xem xét cấp $25 triệu cho Văn Pḥng Bộ Trưởng Tư Pháp Rob Bonta để đương đầu với những thử thách pháp lư có thể có với chính quyền Trump, c̣n quan tâm đến các vụ kiện tụng có thể xảy ra giữa California và Washington DC về chính sách khí hậu và quyền của người nhập cư. Các thượng nghị sĩ tiểu bang cũng đă đề xuất tài trợ bổ sung để cung cấp dịch vụ pháp lư miễn phí cho cộng đồng người nhập cư.
Một dự án có thể gặp trở ngại là đường sắt cao tốc của California nhằm vận chuyển hành khách giữa Los Angeles và San Francisco, nhưng lại thiếu vốn và chậm tiến độ.
Ông Trump đă hủy gần $1 tỷ tài trợ liên bang trong nhiệm kỳ đầu tiên vào năm 2019 và một số thành viên Quốc Hội đảng Cộng Ḥa đă nhắm tới dự án v́ chi phí của nó. Tổng Thống Joe Biden sau đó đă khôi phục số viện trợ được phân bổ.
Có lẽ dự đoán sự khó khăn, ông Newsom cũng đă đến một công trường xây dựng mới đây để nêu bật tiến độ bao gồm việc xin tất cả các giấy phép môi trường cần thiết để xây dựng.
“Đây không chỉ là một dự án giao thông. Đây là một dự án chuyển đổi,” ông Newsom nói. “Với những người nghi ngờ và không tham gia, chúng tôi sẽ thực hiện dự án này cho bằng được.”
Về ngân sách, ông Newsom đưa ra một số chi tiết về khoản chi tiêu được đề nghị nhưng tự hào về tiến bộ trong các vấn đề mà California phải đối phó với những lời chỉ trích, bao gồm đầu tư vào giáo dục và hạ tầng cơ sở cũng như nỗ lực giải quyết cuộc khủng hoảng vô gia cư.
Vị thống đốc Dân Chủ lạc quan về tương lai California bất chấp những bất ổn trước mắt.
“Chúng ta đang gặp những cơn gió ngược, một thời điểm hoàn toàn khác trong lịch sử Hoa Kỳ,” ông nói. “Và chúng ta cần chuẩn bị.”
Chính quyền Newsom có kế hoạch cung cấp thêm thông tin chi tiết về đề nghị ngân sách sớm để tŕnh bày với các nhà lập pháp.
Ông Newsom cho biết ông đề nghị một ít chi tiêu mới, nhưng ngân sách cho phép tiểu bang thực hiện đầy đủ chương tŕnh Mẫu Giáo chuyển tiếp phổ cập đầu tiên của đất nước, giúp khoảng 400,000 trẻ 4 tuổi khắp California được học miễn phí.
Đó là nỗ lực mà ông Newsom ủng hộ từ năm 2021. Kế hoạch của ông cũng gồm việc tăng tín dụng thuế phim và truyền h́nh của tiểu bang lên $750 triệu hàng năm, lấy lại việc làm cho Hollywood từ New York và Georgia.
Ông cho biết việc lập kế hoạch tốt trong ngân sách vừa qua đă giúp California tránh thiếu hụt lớn trong năm nay.
“Năm ngoái, chúng tôi đă cố gắng làm cho ngân sách năm nay ổn thỏa,” ông nói.
Văn pḥng thống đốc cũng ước tính doanh thu thuế năm nay cao hơn dự đoán là $16.5 tỷ, nhờ thị trường chứng khoán bùng nổ và mức tăng thu nhập nhanh chóng của người dân California có thu nhập cao.
Điều này giúp tiểu bang vượt qua nền kinh tế tŕ trệ với tốc độ tăng trưởng việc làm hạn chế và chi tiêu tiêu dùng tiếp tục yếu.
Nền kinh tế của California lớn thứ năm trên thế giới. Năm ngoái, tiểu bang phải đối mặt với mức thâm hụt ngân sách ước tính là $46.8 tỷ và trong năm trước đó, mức thâm hụt ngân sách là $32 tỷ.
Ông Newsom cho biết, tiểu bang cũng tiết kiệm được $1.2 tỷ trong hai năm bằng cách loại bỏ khoảng 6,500 vị trí trống trong các cơ quan của tiểu bang và $3.5 tỷ khác nhờ cắt giảm ngân sách du lịch và hiện đại hóa hệ thống CNTT.
Văn Pḥng Thống đốc Gavin Newsom sẽ chính thức đưa ra cách California nên chi tiêu số tiền như thế nào. Tổng ngân sách là $322 tỷ – là kế hoạch chi tiêu lớn thứ hai của tiểu bang từ trước đến nay.
https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/01/DP-California-Budget-Surplus-1-scaled.jpg (https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/01/DP-California-Budget-Surplus-1-scaled.jpg)
Sau hai năm bị thâm thủng ngân sách, California vừa có dư chút ít nhờ “thắt lưng, buộc bung.” (H́nh minh họa: Chip Somodevilla/Getty Images)
Vị thống đốc tuyên bố hôm 10 Tháng Giêng rằng quỹ chung tiểu bang sẽ tăng lên $229 tỷ trong tài khóa 2025-26.
Con số này nhiều hơn khoảng $10 tỷ so với những ǵ văn pḥng ông và các nhà lập pháp dự đoán vào Tháng Sáu năm ngoái và nhiều hơn khoảng $17 tỷ so với ngân sách tài khóa 2024-25.
Triển vọng tài chính tươi sáng hơn nhiều so với năm ngoái khi các nhà lập pháp và thống đốc tranh nhau lấp lỗ hổng ngân sách hơn $46 tỷ. Vào Tháng Sáu, họ đă đạt được thỏa thuận cắt giảm $16 tỷ chi tiêu, tŕ hoăn thêm $3 tỷ tài trợ cho các dịch vụ khác nhau và rút tổng cộng $12 tỷ từ quỹ dự pḥng của tiểu bang trong hai năm tài chính.
Mặc dù phần lớn kế hoạch ngân sách này sẽ thay đổi trước khi được Quốc Hội và thống đốc hoàn tất vào cuối Tháng Sáu, nhưng ngân sách Tháng Giêng thường được coi là tuyên bố mở đầu về các giá trị tài chính và là điểm khởi đầu cho các cuộc đàm phán giữa thống đốc và lănh đạo tại lưỡng viện Quốc Hội.
Ngay cả khi doanh thu dự trù gia tăng, ông Newsom thừa nhận rằng triển vọng tài chính của California vẫn bấp bênh, một phần do mâu thuẫn giữa tiểu bang với chính quyền Tổng Thống Donald Trump.
Ông Trump đă nhiều lần đe dọa cắt viện trợ thảm họa liên bang cho California, nơi đang phải đối mặt với một trong những trận cháy rừng có sức tàn phá mạnh nhất mới đây. Trong khi cựu Tổng Thống Joe Biden đă chấp thuận yêu cầu của ông Newsom về việc ban bố thảm họa lớn – cho phép tiểu bang khai thác các chương tŕnh hỗ trợ của liên bang – tiểu bang vẫn có thể cần thêm tài trợ thảm họa liên bang dưới thời chính quyền Trump.
Vào Tháng Mười năm ngoái, ông Newsom nói với báo mạng Politico rằng sẽ thành lập một quỹ cấp tiểu bang để cứu trợ thiên tai trong trường hợp ông Trump rút tiền liên bang.
Chỉ riêng tác động kinh tế của các vụ cháy rừng vừa xảy ra ở khu vực Los Angeles ước tính ít nhất là $135 tỷ, tăng ước tính trước đó lên khoảng $50 tỷ. Ông Dan DePodwin, giám đốc cấp cao về hoạt động dự báo tại AccuWeather, cho biết, con số này dựa trên thiệt hại gây ra cho nhà cửa, xe cộ, doanh nghiệp và hoạt động kinh tế bị mất mát. Phát ngôn viên của Văn Pḥng Dịch Vụ Khẩn Cấp của thống đốc cho biết c̣n quá sớm để tính toán thiệt hại của các vụ hỏa hoạn đối với tiểu bang.
https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/01/DP-California-Budget-Surplus-2-scaled.jpg (https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/01/DP-California-Budget-Surplus-2-scaled.jpg)
Tông Thống Joe Biden (trái) lắng nghe Thống Đốc Gavin Newsom (giữa) tŕnh bày thiệt hại sơ khởi của vụ cháy rừng ngày 8 Tháng Giêng, 2025 ở Los Angeles. (H́nh: Roberto Schmidt/AFP via Getty Images)
Ngoài ra, các nhà lập pháp tiểu bang đang có kế hoạch chi nhiều tiền cho California “đề pḥng Trump,” bao gồm $25 triệu cho Bộ Tư Pháp để chi trả các chi phí pháp lư.
Đề xuất ngân sách của ông Newsom bao gồm $17 tỷ dự trữ. Tuy nhiên, ông cảnh báo, bang có thể quyết định dành nhiều tiền hơn v́ sự bất ổn kinh tế mà chính quyền của ông dự đoán từ các chính sách thương mại và nhập cư của ông Trump.
Ông Newsom vẫn giữ thỏa thuận năm ngoái với các nhà lập pháp để rút $7.1 tỷ từ tài khoản dự trữ chính của tiểu bang – mặc dù văn pḥng ông dự trù rằng doanh thu sẽ tăng thêm $16.5 tỷ.
Khoản thu nhập đó cao gấp đôi so với những ǵ Văn Pḥng Phân Tích Lập Pháp dự kiến trong một báo cáo hồi Tháng Giêng.
Ông Newsom cho biết chính quyền của ông đang thắt chặt chi tiêu, bao gồm cả việc loại bỏ 6,500 vị trí trống để tiết kiệm được $ 1.2 tỷ. Năm ngoái, ông Newsom và các nhà lập pháp cho biết việc loại bỏ nhiều vị trí tuyển dụng khác nhau sẽ giúp tiết kiệm được $1.5 tỷ.
Ngân sách chính phủ thực chất là hàng trăm tài khoản được lấp đầy bằng trái phiếu được cử tri thông qua; thuế, giấy phép và phí hỗ trợ các chương tŕnh cụ thể; và quỹ chung, cho đến nay là ngân khố tiền mặt lớn nhất mà các nhà lập pháp sử dụng để phê duyệt chi tiêu cho nhiều chương tŕnh, như bệnh viện, nhà tù, hệ thống ṭa án, và giáo dục.
Quỹ chung thường là trọng tâm của các thỏa thuận ngân sách giữa cơ quan lập pháp và thống đốc.
Các quỹ liên bang, năm nay bổ sung hơn $150 tỷ vào chi tiêu ở California ngoài ngân sách tiểu bang, chủ yếu đổ vào bảo hiểm y tế và dịch vụ xă hội cho người dân có thu nhập thấp, cộng với việc chuyển số tiền mặt nhỏ hơn cho các trường học K-12, đại học, lực lượng lao động chương tŕnh phát triển, và giao thông vận tải.
AP cũng công nhận tin vui của California
Hăng thông tấn AP cũng cho rằng đây là một tin đáng hoan nghênh.
Nhưng AP dè dặt nhận định rằng ngân sách mà ông Newsom công bố chủ yếu là ngân sách giữ chỗ khi California chờ liệu Tổng Thống Donald Trump có thực hiện đúng lời đe dọa thu hồi hàng tỷ đô la của liên bang hay không, điều này có thể buộc các nhà lập pháp phải cắt giảm mạnh mẽ các chương tŕnh thiết yếu. Khoảng một phần ba ngân sách của California dựa vào nguồn tài trợ của liên bang, bao gồm hàng chục tỷ đô la được dùng để cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Ông Trump nhậm chức vào ngày 20 Tháng Giêng và ông Newsom phải kư ngân sách cuối cùng vào cuối Tháng Sáu.
Các nhà lập pháp California, ngoài việc xem xét cấp $25 triệu cho Văn Pḥng Bộ Trưởng Tư Pháp Rob Bonta để đương đầu với những thử thách pháp lư có thể có với chính quyền Trump, c̣n quan tâm đến các vụ kiện tụng có thể xảy ra giữa California và Washington DC về chính sách khí hậu và quyền của người nhập cư. Các thượng nghị sĩ tiểu bang cũng đă đề xuất tài trợ bổ sung để cung cấp dịch vụ pháp lư miễn phí cho cộng đồng người nhập cư.
Một dự án có thể gặp trở ngại là đường sắt cao tốc của California nhằm vận chuyển hành khách giữa Los Angeles và San Francisco, nhưng lại thiếu vốn và chậm tiến độ.
Ông Trump đă hủy gần $1 tỷ tài trợ liên bang trong nhiệm kỳ đầu tiên vào năm 2019 và một số thành viên Quốc Hội đảng Cộng Ḥa đă nhắm tới dự án v́ chi phí của nó. Tổng Thống Joe Biden sau đó đă khôi phục số viện trợ được phân bổ.
Có lẽ dự đoán sự khó khăn, ông Newsom cũng đă đến một công trường xây dựng mới đây để nêu bật tiến độ bao gồm việc xin tất cả các giấy phép môi trường cần thiết để xây dựng.
“Đây không chỉ là một dự án giao thông. Đây là một dự án chuyển đổi,” ông Newsom nói. “Với những người nghi ngờ và không tham gia, chúng tôi sẽ thực hiện dự án này cho bằng được.”
Về ngân sách, ông Newsom đưa ra một số chi tiết về khoản chi tiêu được đề nghị nhưng tự hào về tiến bộ trong các vấn đề mà California phải đối phó với những lời chỉ trích, bao gồm đầu tư vào giáo dục và hạ tầng cơ sở cũng như nỗ lực giải quyết cuộc khủng hoảng vô gia cư.
Vị thống đốc Dân Chủ lạc quan về tương lai California bất chấp những bất ổn trước mắt.
“Chúng ta đang gặp những cơn gió ngược, một thời điểm hoàn toàn khác trong lịch sử Hoa Kỳ,” ông nói. “Và chúng ta cần chuẩn bị.”
Chính quyền Newsom có kế hoạch cung cấp thêm thông tin chi tiết về đề nghị ngân sách sớm để tŕnh bày với các nhà lập pháp.
Ông Newsom cho biết ông đề nghị một ít chi tiêu mới, nhưng ngân sách cho phép tiểu bang thực hiện đầy đủ chương tŕnh Mẫu Giáo chuyển tiếp phổ cập đầu tiên của đất nước, giúp khoảng 400,000 trẻ 4 tuổi khắp California được học miễn phí.
Đó là nỗ lực mà ông Newsom ủng hộ từ năm 2021. Kế hoạch của ông cũng gồm việc tăng tín dụng thuế phim và truyền h́nh của tiểu bang lên $750 triệu hàng năm, lấy lại việc làm cho Hollywood từ New York và Georgia.
Ông cho biết việc lập kế hoạch tốt trong ngân sách vừa qua đă giúp California tránh thiếu hụt lớn trong năm nay.
“Năm ngoái, chúng tôi đă cố gắng làm cho ngân sách năm nay ổn thỏa,” ông nói.
Văn pḥng thống đốc cũng ước tính doanh thu thuế năm nay cao hơn dự đoán là $16.5 tỷ, nhờ thị trường chứng khoán bùng nổ và mức tăng thu nhập nhanh chóng của người dân California có thu nhập cao.
Điều này giúp tiểu bang vượt qua nền kinh tế tŕ trệ với tốc độ tăng trưởng việc làm hạn chế và chi tiêu tiêu dùng tiếp tục yếu.
Nền kinh tế của California lớn thứ năm trên thế giới. Năm ngoái, tiểu bang phải đối mặt với mức thâm hụt ngân sách ước tính là $46.8 tỷ và trong năm trước đó, mức thâm hụt ngân sách là $32 tỷ.
Ông Newsom cho biết, tiểu bang cũng tiết kiệm được $1.2 tỷ trong hai năm bằng cách loại bỏ khoảng 6,500 vị trí trống trong các cơ quan của tiểu bang và $3.5 tỷ khác nhờ cắt giảm ngân sách du lịch và hiện đại hóa hệ thống CNTT.