BigBoy
29-10-2024, 23:56
https://eadn-wc04-9642573.nxedge.io/wp-content/uploads/2024/10/Screenshot-2024-10-29-065429-696x380.jpg (https://eadn-wc04-9642573.nxedge.io/wp-content/uploads/2024/10/Screenshot-2024-10-29-065429.jpg)
Trong cuộc đối thoại căng thẳng và kín đáo giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh và Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden vào cuối năm ngoái, ông Tập đă đề nghị phía Mỹ thay đổi cách diễn đạt về lập trường Đài Loan. Trung Quốc muốn Hoa Kỳ tuyên bố rơ ràng rằng nước này “phản đối độc lập của Đài Loan,” thay v́ cách nói mơ hồ hiện tại là “không ủng hộ” nền độc lập của Đài Loan. Tuy nhiên, Mỹ đă thẳng thừng từ chối yêu cầu này, giữ nguyên cách dùng từ cũ, dù vẫn nhất quán với chính sách “Một Trung Quốc” từ lâu nay.
Cuộc gặp mặt vào tháng 11 năm ngoái giữa hai nhà lănh đạo diễn ra gần San Francisco và cho thấy rơ những mâu thuẫn nhạy cảm trong quan hệ Trung-Mỹ. Vấn đề Đài Loan vốn là điểm nóng trong chính sách đối ngoại giữa hai siêu cường, và đây cũng là lần đầu tiên phía Trung Quốc trực tiếp thúc ép phía Mỹ phải thay đổi cách diễn đạt về vấn đề Đài Loan ở cấp cao nhất. Phía Nhà Trắng đă nhấn mạnh rằng Mỹ không có kế hoạch thay đổi ngôn ngữ của ḿnh, đồng thời vẫn duy tŕ cam kết theo Đạo luật Quan hệ Đài Loan (TRA) – cho phép cung cấp khí tài để Đài Loan có thể tự vệ. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng không b́nh luận ǵ ngoài việc nhấn mạnh quan điểm nhất quán của họ về chủ quyền Đài Loan, trong khi chính quyền Đài Loan từ chối đưa ra phát biểu.
Bối cảnh lịch sử và sự leo thang quân sự
Đài Loan hiện vẫn mang tên chính thức là Trung Hoa Dân Quốc, do chính phủ này di cư ra đảo từ năm 1949 sau khi thất bại trước quân đội cộng sản của Mao Trạch Đông trên đất liền. Dù không tuyên bố là một quốc gia mới, Đài Loan từ lâu đă khẳng định vai tṛ như một quốc gia có chủ quyền độc lập khỏi Trung Quốc đại lục. Bắc Kinh vẫn xem Đài Loan là một phần lănh thổ của ḿnh và chưa bao giờ từ bỏ ư định sử dụng vũ lực để kiểm soát đảo này. Những năm gần đây, Trung Quốc đă gia tăng các hoạt động quân sự tại eo biển Đài Loan. Đặc biệt, vào đầu tháng này, Bắc Kinh đă tiến hành tập trận lớn với sự tham gia của 153 máy bay quân sự, mô phỏng các t́nh huống như phong tỏa và tấn công mục tiêu ở Đài Loan.
Việc phía Mỹ từ chối thay đổi ngôn ngữ về vấn đề Đài Loan có ảnh hưởng không nhỏ đến cục diện khu vực Châu Á-Thái B́nh Dương, đặc biệt là đối với các đồng minh và đối thủ của Mỹ. Nếu Mỹ có bất kỳ điều chỉnh nào trong cách nói của ḿnh, một số quốc gia trong khu vực sẽ hiểu điều đó như là dấu hiệu thay đổi chính sách theo hướng ít hỗ trợ Đài Loan hơn.
Những tác động tiềm ẩn và lập trường của ông Biden
Tổng thống Biden đă có những phát ngôn trước đây khiến Bắc Kinh tức giận, khi gợi ư rằng Mỹ có thể bảo vệ Đài Loan nếu bị tấn công – khác với chính sách “mơ hồ chiến lược” lâu nay của Hoa Kỳ. Phát biểu này của ông Biden khiến Trung Quốc lo ngại và tạo thêm áp lực đối với quan hệ song phương. Tuy nhiên, với sự phức tạp của vấn đề, ông Biden vẫn quyết định giữ lập trường kiên định về chính sách “Một Trung Quốc” và duy tŕ cách diễn đạt cũ.
Theo dự kiến, ông Biden có thể sẽ tiếp tục trao đổi với ông Tập vào cuối năm nay, có thể qua điện thoại hoặc bên lề các hội nghị quốc tế như G20 ở Brazil hoặc APEC ở Peru. Việc đối thoại cấp cao này sẽ rất quan trọng để định hướng mối quan hệ Mỹ – Trung trong thời gian tới.
Khả năng tác động đến tương lai quan hệ Mỹ – Trung
Khi nhiệm kỳ của ông Biden kết thúc, ông sẽ phải chuyển giao vấn đề căng thẳng Đài Loan cho người kế nhiệm, có thể là Phó Tổng thống Kamala Harris hoặc cựu Tổng thống Donald Trump. Việc xử lư vấn đề Đài Loan không chỉ quan trọng đối với chính sách đối ngoại của Mỹ mà c̣n ảnh hưởng lớn đến an ninh khu vực và sự ổn định tại Châu Á-Thái B́nh Dương, một khu vực giàu thương mại và nhạy cảm về địa chính trị.
Trong cuộc đối thoại căng thẳng và kín đáo giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh và Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden vào cuối năm ngoái, ông Tập đă đề nghị phía Mỹ thay đổi cách diễn đạt về lập trường Đài Loan. Trung Quốc muốn Hoa Kỳ tuyên bố rơ ràng rằng nước này “phản đối độc lập của Đài Loan,” thay v́ cách nói mơ hồ hiện tại là “không ủng hộ” nền độc lập của Đài Loan. Tuy nhiên, Mỹ đă thẳng thừng từ chối yêu cầu này, giữ nguyên cách dùng từ cũ, dù vẫn nhất quán với chính sách “Một Trung Quốc” từ lâu nay.
Cuộc gặp mặt vào tháng 11 năm ngoái giữa hai nhà lănh đạo diễn ra gần San Francisco và cho thấy rơ những mâu thuẫn nhạy cảm trong quan hệ Trung-Mỹ. Vấn đề Đài Loan vốn là điểm nóng trong chính sách đối ngoại giữa hai siêu cường, và đây cũng là lần đầu tiên phía Trung Quốc trực tiếp thúc ép phía Mỹ phải thay đổi cách diễn đạt về vấn đề Đài Loan ở cấp cao nhất. Phía Nhà Trắng đă nhấn mạnh rằng Mỹ không có kế hoạch thay đổi ngôn ngữ của ḿnh, đồng thời vẫn duy tŕ cam kết theo Đạo luật Quan hệ Đài Loan (TRA) – cho phép cung cấp khí tài để Đài Loan có thể tự vệ. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng không b́nh luận ǵ ngoài việc nhấn mạnh quan điểm nhất quán của họ về chủ quyền Đài Loan, trong khi chính quyền Đài Loan từ chối đưa ra phát biểu.
Bối cảnh lịch sử và sự leo thang quân sự
Đài Loan hiện vẫn mang tên chính thức là Trung Hoa Dân Quốc, do chính phủ này di cư ra đảo từ năm 1949 sau khi thất bại trước quân đội cộng sản của Mao Trạch Đông trên đất liền. Dù không tuyên bố là một quốc gia mới, Đài Loan từ lâu đă khẳng định vai tṛ như một quốc gia có chủ quyền độc lập khỏi Trung Quốc đại lục. Bắc Kinh vẫn xem Đài Loan là một phần lănh thổ của ḿnh và chưa bao giờ từ bỏ ư định sử dụng vũ lực để kiểm soát đảo này. Những năm gần đây, Trung Quốc đă gia tăng các hoạt động quân sự tại eo biển Đài Loan. Đặc biệt, vào đầu tháng này, Bắc Kinh đă tiến hành tập trận lớn với sự tham gia của 153 máy bay quân sự, mô phỏng các t́nh huống như phong tỏa và tấn công mục tiêu ở Đài Loan.
Việc phía Mỹ từ chối thay đổi ngôn ngữ về vấn đề Đài Loan có ảnh hưởng không nhỏ đến cục diện khu vực Châu Á-Thái B́nh Dương, đặc biệt là đối với các đồng minh và đối thủ của Mỹ. Nếu Mỹ có bất kỳ điều chỉnh nào trong cách nói của ḿnh, một số quốc gia trong khu vực sẽ hiểu điều đó như là dấu hiệu thay đổi chính sách theo hướng ít hỗ trợ Đài Loan hơn.
Những tác động tiềm ẩn và lập trường của ông Biden
Tổng thống Biden đă có những phát ngôn trước đây khiến Bắc Kinh tức giận, khi gợi ư rằng Mỹ có thể bảo vệ Đài Loan nếu bị tấn công – khác với chính sách “mơ hồ chiến lược” lâu nay của Hoa Kỳ. Phát biểu này của ông Biden khiến Trung Quốc lo ngại và tạo thêm áp lực đối với quan hệ song phương. Tuy nhiên, với sự phức tạp của vấn đề, ông Biden vẫn quyết định giữ lập trường kiên định về chính sách “Một Trung Quốc” và duy tŕ cách diễn đạt cũ.
Theo dự kiến, ông Biden có thể sẽ tiếp tục trao đổi với ông Tập vào cuối năm nay, có thể qua điện thoại hoặc bên lề các hội nghị quốc tế như G20 ở Brazil hoặc APEC ở Peru. Việc đối thoại cấp cao này sẽ rất quan trọng để định hướng mối quan hệ Mỹ – Trung trong thời gian tới.
Khả năng tác động đến tương lai quan hệ Mỹ – Trung
Khi nhiệm kỳ của ông Biden kết thúc, ông sẽ phải chuyển giao vấn đề căng thẳng Đài Loan cho người kế nhiệm, có thể là Phó Tổng thống Kamala Harris hoặc cựu Tổng thống Donald Trump. Việc xử lư vấn đề Đài Loan không chỉ quan trọng đối với chính sách đối ngoại của Mỹ mà c̣n ảnh hưởng lớn đến an ninh khu vực và sự ổn định tại Châu Á-Thái B́nh Dương, một khu vực giàu thương mại và nhạy cảm về địa chính trị.