BigBoy
06-12-2023, 18:24
Ann Đỗ (https://www.facebook.com/anndocrazy/posts/pfbid02kHtyTFwjKQZhZgA64yB1XS6bqx5yzn9VoBP7X6TjAGS VdL4L8fbwUVzekNboq6ufl)
6-12-2023
Chả biết tui thuộc hệ năo ǵ, nhưng học ngoại ngữ rất chậm. Hồi nhỏ học tiếng Nga từ lớp 6 đến 9, lớp 10 học tiếng Anh hệ ba năm. Đại học học ba cái tiếng Anh Streamline ǵ đó lẹt đẹt đủ đậu, chỉ có mỗi môn tiếng Anh kỹ thuật là tạm.
Sau này, quyết t́m học bổng để đi nước ngoài, luyện TOEFL, học kiểu ǵ cũng không nghe được, nói th́ bập bẹ. Vậy nhưng cứ sách tiếng Anh kỹ thuật th́ đọc tốt, viết email OK. Sau này đi làm cho Mỹ nữa th́ nói cũng câu được câu chăng, sang Úc th́ cũng phải học 9 tháng tiếng Anh mới đủ điểm vào khóa sau Đại học. Nói chung là, đọc, viết OK, nghe nói th́ như hẹ.
Gần đây, tui có ngâm cứu chút ít về vấn đề đọc hiểu của trẻ nhỏ th́ biết rằng, muốn học ngoại ngữ hay ngôn ngữ th́ đều cần có môi trường. Môi trường bao gồm gia đ́nh và nhà trường. Khi trẻ nhỏ tiếp xúc càng nhiều người có tŕnh độ th́ vốn từ, khả năng đọc hiểu ngày càng khá. Muốn học cái chi khác th́ đầu tiên phải đọc và hiểu được văn bản thông qua lời nói và chữ viết. Ngôn ngữ cần phải trau dồi liên tục mới giỏi và ngôn ngữ là thứ đầu tiên giúp ta vào đời.
Quay trở lại việc học ngoại ngữ ở Việt Nam. Suốt quá tŕnh cấp 2 đến cấp 3, thầy cô giáo chỉ dạy 12 th́ ngữ pháp, nghe nói th́ hầu như không có, phát âm th́ có số ít giáo viên phát âm hay, c̣n đa số th́ dở như hẹ v́ đa số có giao tiếp hay trau dồi ǵ đâu mà đ̣i giỏi. Muốn nghe được th́ phải phát âm chuẩn đă, mà chuẩn là ǵ? Ít nhất chỉ là phát âm được chữ ‘s’, ‘es’, ‘ed’, cuối chữ là đă hay rồi, chưa kể giọng Mỹ, giọng Anh hay các nước Á châu nói tiếng Anh khác nó phát âm hơi khác nhau chút.
Theo nghiên cứu th́ những trẻ ở quốc gia nói tiếng Anh, chỉ vài tuổi là có thể phát âm hay dùng ‘ed’, ‘s’, ‘es’ và câu có ngữ pháp giản đơn v́ chúng nó được cha mẹ, mọi người xung quanh dùng tự nhiên hàng ngày. Câu cú ngữ pháp phức tạp hơn th́ càng lớn càng tiếp xúc và học hỏi th́ ngày càng giàu có hơn. Bọn trẻ ở tiểu học mỗi ngày mỗi đọc sách, từ truyện tranh cho đến tiểu thuyết, để nâng vốn từ vựng và khả năng đọc hiểu.
Muốn giúp trẻ say mê đọc và học th́ thầy cô giáo tiểu học phải giỏi, phải biết món “đọc tương tác”, tức là không chỉ đọc như máy mà phải biết kể chuyện, biết đặt câu hỏi và khuyến khích học sinh tư duy, trả lời, tạo niềm vui hứng thú học hành. Viết lách cũng vậy. Cho cái dàn bài, chất liệu và sáng tác. Mỗi lớp level lên dần, nhưng sẽ tùy học sinh mà cho độ khó dễ khác nhau, không dạy kiểu bằng đầu bằng đít. Thầy cô cũng cần tôn trọng tư duy suy nghĩ của học tṛ, không đ̣i hỏi ai phải giống ai, hiểu và nâng đỡ.
Về chương tŕnh ngoại ngữ tự chọn, học sinh có thể chọn ngoại ngữ ḿnh thích, tiếng Trung, Ư, Việt, Pháp, Nhật,… nhưng tiếng Anh (ngôn ngữ chính) vẫn là phương tiện chính để h́nh thành tư duy, kiến thức trong suốt đời Học sinh-Sinh viên (nói riêng ở các quốc gia nói tiếng Anh).
Quay trở lại chương tŕnh giáo dục ở Việt Nam. Các giáo tŕnh hiện nay được biên soạn dựa trên cái ǵ? Nếu nói từ tiểu học, trẻ nhỏ khi vào học được tập đọc, tập viết chữ, đặt câu, ngữ pháp. Nhưng việc học tiếng Việt đó có giúp cho trẻ phát triển các môn học khác hay không? Tức có nâng khả năng đọc hiểu cho trẻ chưa? Trong viết lách có giúp trẻ phát triển tư duy, bày tỏ t́nh cảm sắc thái bản thân chưa? Có hiểu được các cấu trúc văn bản không? Đối với các môn thuộc khoa học đă cập nhật các kiến thức mới chưa? Liệu học những môn khoa học mà Việt Nam không có nền tảng th́ nên học bằng ngoại ngữ nào? Có khuyến khích trẻ học thêm đọc thêm để mở rộng kiến thức và kích thích say mê khoa học không? Chính giáo viên phải là những người đi tiên phong trong việc nâng cấp kỹ năng sư phạm, kiến thức, ngoại ngữ, khoa học để giúp học tṛ của ḿnh phát triển bản thân.
Nhưng dường như hiện nay, giáo viên tiểu học lại là những thầy cô có điểm đầu vào kém, yêu cầu tŕnh độ không cao v́ nghĩ giáo dục trẻ em dễ ẹc. Chính v́ điều đó, cộng với việc kiến thức mở trên internet ngày càng phổ biến, nên giáo viên trở nên tụt hậu và bị coi thường. Chương tŕnh ngữ văn, ngoại ngữ cũng trở nên nhàm chán, c̣i cọc. Đọc mà không hiểu th́ làm sao yêu thích môn sử, môn văn… Toán hay các môn khoa học là cả một trời các khái niệm, thuật ngữ, không nghe, không cập nhật th́ làm sao yêu thích và hiểu nó?
Đây là giai đoạn phổ thông, đại học th́ sao? Có thể nói, tất cả các lănh vực ngành nghề hiện nay, từ Hàn, Nhật, Trung, Đài, Sing,… đều phải học sách tiếng Anh để họ phát triển khoa học công nghệ. Nếu nói Việt Nam muốn chọn bán dẫn, chip, th́ tiếng Anh là phương tiện đầu tiên, đi thẳng, không ṿng vo biên phiên dịch tốn kém. Các ngành khoa học khác không nói v́ nó đă lâu đời.
Nếu các bạn trẻ chọn ngành thương mại, du lịch, tiếng Trung là OK, nếu chọn ngành t́nh báo, phiên dịch, công an, an ninh,… chọn tiếng Trung th́ OK, nếu chọn lịch sử, văn thơ cổ, tiếng Trung OK. Nhưng muốn học Khoa học th́ nhất định phải là tiếng Anh nha các bạn (tối thiểu đấy).
6-12-2023
Chả biết tui thuộc hệ năo ǵ, nhưng học ngoại ngữ rất chậm. Hồi nhỏ học tiếng Nga từ lớp 6 đến 9, lớp 10 học tiếng Anh hệ ba năm. Đại học học ba cái tiếng Anh Streamline ǵ đó lẹt đẹt đủ đậu, chỉ có mỗi môn tiếng Anh kỹ thuật là tạm.
Sau này, quyết t́m học bổng để đi nước ngoài, luyện TOEFL, học kiểu ǵ cũng không nghe được, nói th́ bập bẹ. Vậy nhưng cứ sách tiếng Anh kỹ thuật th́ đọc tốt, viết email OK. Sau này đi làm cho Mỹ nữa th́ nói cũng câu được câu chăng, sang Úc th́ cũng phải học 9 tháng tiếng Anh mới đủ điểm vào khóa sau Đại học. Nói chung là, đọc, viết OK, nghe nói th́ như hẹ.
Gần đây, tui có ngâm cứu chút ít về vấn đề đọc hiểu của trẻ nhỏ th́ biết rằng, muốn học ngoại ngữ hay ngôn ngữ th́ đều cần có môi trường. Môi trường bao gồm gia đ́nh và nhà trường. Khi trẻ nhỏ tiếp xúc càng nhiều người có tŕnh độ th́ vốn từ, khả năng đọc hiểu ngày càng khá. Muốn học cái chi khác th́ đầu tiên phải đọc và hiểu được văn bản thông qua lời nói và chữ viết. Ngôn ngữ cần phải trau dồi liên tục mới giỏi và ngôn ngữ là thứ đầu tiên giúp ta vào đời.
Quay trở lại việc học ngoại ngữ ở Việt Nam. Suốt quá tŕnh cấp 2 đến cấp 3, thầy cô giáo chỉ dạy 12 th́ ngữ pháp, nghe nói th́ hầu như không có, phát âm th́ có số ít giáo viên phát âm hay, c̣n đa số th́ dở như hẹ v́ đa số có giao tiếp hay trau dồi ǵ đâu mà đ̣i giỏi. Muốn nghe được th́ phải phát âm chuẩn đă, mà chuẩn là ǵ? Ít nhất chỉ là phát âm được chữ ‘s’, ‘es’, ‘ed’, cuối chữ là đă hay rồi, chưa kể giọng Mỹ, giọng Anh hay các nước Á châu nói tiếng Anh khác nó phát âm hơi khác nhau chút.
Theo nghiên cứu th́ những trẻ ở quốc gia nói tiếng Anh, chỉ vài tuổi là có thể phát âm hay dùng ‘ed’, ‘s’, ‘es’ và câu có ngữ pháp giản đơn v́ chúng nó được cha mẹ, mọi người xung quanh dùng tự nhiên hàng ngày. Câu cú ngữ pháp phức tạp hơn th́ càng lớn càng tiếp xúc và học hỏi th́ ngày càng giàu có hơn. Bọn trẻ ở tiểu học mỗi ngày mỗi đọc sách, từ truyện tranh cho đến tiểu thuyết, để nâng vốn từ vựng và khả năng đọc hiểu.
Muốn giúp trẻ say mê đọc và học th́ thầy cô giáo tiểu học phải giỏi, phải biết món “đọc tương tác”, tức là không chỉ đọc như máy mà phải biết kể chuyện, biết đặt câu hỏi và khuyến khích học sinh tư duy, trả lời, tạo niềm vui hứng thú học hành. Viết lách cũng vậy. Cho cái dàn bài, chất liệu và sáng tác. Mỗi lớp level lên dần, nhưng sẽ tùy học sinh mà cho độ khó dễ khác nhau, không dạy kiểu bằng đầu bằng đít. Thầy cô cũng cần tôn trọng tư duy suy nghĩ của học tṛ, không đ̣i hỏi ai phải giống ai, hiểu và nâng đỡ.
Về chương tŕnh ngoại ngữ tự chọn, học sinh có thể chọn ngoại ngữ ḿnh thích, tiếng Trung, Ư, Việt, Pháp, Nhật,… nhưng tiếng Anh (ngôn ngữ chính) vẫn là phương tiện chính để h́nh thành tư duy, kiến thức trong suốt đời Học sinh-Sinh viên (nói riêng ở các quốc gia nói tiếng Anh).
Quay trở lại chương tŕnh giáo dục ở Việt Nam. Các giáo tŕnh hiện nay được biên soạn dựa trên cái ǵ? Nếu nói từ tiểu học, trẻ nhỏ khi vào học được tập đọc, tập viết chữ, đặt câu, ngữ pháp. Nhưng việc học tiếng Việt đó có giúp cho trẻ phát triển các môn học khác hay không? Tức có nâng khả năng đọc hiểu cho trẻ chưa? Trong viết lách có giúp trẻ phát triển tư duy, bày tỏ t́nh cảm sắc thái bản thân chưa? Có hiểu được các cấu trúc văn bản không? Đối với các môn thuộc khoa học đă cập nhật các kiến thức mới chưa? Liệu học những môn khoa học mà Việt Nam không có nền tảng th́ nên học bằng ngoại ngữ nào? Có khuyến khích trẻ học thêm đọc thêm để mở rộng kiến thức và kích thích say mê khoa học không? Chính giáo viên phải là những người đi tiên phong trong việc nâng cấp kỹ năng sư phạm, kiến thức, ngoại ngữ, khoa học để giúp học tṛ của ḿnh phát triển bản thân.
Nhưng dường như hiện nay, giáo viên tiểu học lại là những thầy cô có điểm đầu vào kém, yêu cầu tŕnh độ không cao v́ nghĩ giáo dục trẻ em dễ ẹc. Chính v́ điều đó, cộng với việc kiến thức mở trên internet ngày càng phổ biến, nên giáo viên trở nên tụt hậu và bị coi thường. Chương tŕnh ngữ văn, ngoại ngữ cũng trở nên nhàm chán, c̣i cọc. Đọc mà không hiểu th́ làm sao yêu thích môn sử, môn văn… Toán hay các môn khoa học là cả một trời các khái niệm, thuật ngữ, không nghe, không cập nhật th́ làm sao yêu thích và hiểu nó?
Đây là giai đoạn phổ thông, đại học th́ sao? Có thể nói, tất cả các lănh vực ngành nghề hiện nay, từ Hàn, Nhật, Trung, Đài, Sing,… đều phải học sách tiếng Anh để họ phát triển khoa học công nghệ. Nếu nói Việt Nam muốn chọn bán dẫn, chip, th́ tiếng Anh là phương tiện đầu tiên, đi thẳng, không ṿng vo biên phiên dịch tốn kém. Các ngành khoa học khác không nói v́ nó đă lâu đời.
Nếu các bạn trẻ chọn ngành thương mại, du lịch, tiếng Trung là OK, nếu chọn ngành t́nh báo, phiên dịch, công an, an ninh,… chọn tiếng Trung th́ OK, nếu chọn lịch sử, văn thơ cổ, tiếng Trung OK. Nhưng muốn học Khoa học th́ nhất định phải là tiếng Anh nha các bạn (tối thiểu đấy).