PDA

View Full Version : Những “bộ óc 1.0″…



BigBoy
05-12-2023, 01:53
Huy Đức (https://www.facebook.com/Osinhuyduc/posts/pfbid0Tfu6bpsxWgo6eFseWBvssvf3F5HspCnEJugHkeGSBVAZ 7BMxwkD2peWgwk7gyreVl)


4-12-2023


https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2023/12/5.jpeg
Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia, Ḥa Lạc, Hà Nội. Ảnh: Dân Trí

Kỹ sư Dương Ngọc Thái [làm việc cho Google] vừa gửi cho tôi bài viết này, nhân anh đọc về “Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia” ở Ḥa Lạc. Không lạ khi những “bộ óc 1.0″ như Nguyễn Mạnh Hùng, Nguyễn Thiện Nhân… cùng sát cánh bên Nguyễn Chí Dũng , cha đẻ” của ṭa nhà rất “phần cứng” này. Nhưng, một người được nói là đứng đầu một tập đoàn “phần mềm” như ông Trương Gia B́nh, hôm khánh thành, cũng xuất hiện rất vơ-đét, rất tiên phong ở cái Trung tâm ấy.


Xin mời đọc bài viết của kỹ sư Dương Ngọc Thái:



***[B]
Dương Ngọc Thái: Những tượng đài đổi mới sáng tạo (https://vnhacker.substack.com/p/tuong-ai-oi-moi-sang-tao)


Hai mươi năm trước, tôi mở công ty công nghệ cùng vài người bạn, làm giám đốc ở tuổi đôi mươi. Công ty có bảy người, ai cũng chức danh đầy ḿnh. Hồi đó cơn sốt startup chưa lan đến Việt Nam, nếu không tôi cũng đă tự phong cho ḿnh là founder.


Chúng tôi dành nhiều thời gian làm website công ty, thiết kế logo, chọn slogan, in danh thiếp, tạo địa chỉ email, mở văn pḥng, mua bàn ghế, sắm máy móc thiết bị, kư giấy tờ phân chia cổ phần, quyền hạn và trách nhiệm.


Nói chung, chúng tôi có đầy đủ những ǵ một doanh nghiệp phải có, chỉ thiếu mỗi khách hàng. Kết quả, công ty dẹp tiệm, không tạo ra đồng doanh thu nào.


Lần thứ hai mở công ty, tôi không làm những thứ râu ria, màu mè, tập trung 100% t́m kiếm và phục vụ khách hàng. Công ty làm đến năm thứ hai mới có website, năm thứ ba mới có văn pḥng nhỏ, chẳng ai có chức danh ǵ, ngoại trừ khi cần giao tiếp với khách.


Chúng tôi chỉ làm những ǵ vừa đủ để vận hành công ty, tập trung tạo doanh thu, mở rộng thị trường, thu hút tài năng. Đến hôm nay, chúng tôi đă có một đội ngũ đủ tốt, doanh thu tạm ổn, khách hàng hài ḷng.


Giữa hai trải nghiệm này là gần 12 năm tôi làm việc ở Google. Google nổi tiếng với văn pḥng đẹp, nhưng ít ai biết trong phần lớn lịch sử, Google chỉ thuê chỗ, sửa sang lại, chứ không xây mới.


Google làm ăn hối hả gần 20 năm, lên đỉnh cao mới tính xây trụ sở vào năm 2015. Vậy mà lúc đó vẫn có nhiều ư kiến lo ngại rằng công ty đă hết khả năng sáng tạo, không c̣n biết làm ǵ mới lấy tiền đi xây nhà.


Mấu chốt kinh doanh thành công là làm ra thứ nhiều người muốn. Các công ty ở Silicon Valley không vội xây trụ sở, v́ có xây 10 ṭa nhà cũng không thể giúp họ giải quyết đúng vấn đề thế giới đang cần.


Làm ra cái nhiều người muốn là một quá tŕnh mơ hồ, tốn tiền, dễ thất bại. Cục Thống kê Lao động Mỹ cho biết, một nửa số doanh nghiệp mới thường đóng cửa trong ṿng năm năm và 65% sẽ dẹp tiệm trong ṿng một thập kỷ. Lư do thứ nhất: làm ra thứ chẳng ai cần. Lư do thứ hai: hết tiền. Chưa có công ty chết v́ thiếu văn pḥng.


Mỗi năm, Singapore tổ chức cuộc thi t́m kiếm giải pháp cho những vấn đề lớn của an ninh mạng. Chính phủ Singapore cam kết cấp vốn lên đến một triệu SGD, không hoàn lại và cũng không nhận bất kỳ quyền lợi hay cổ phần của các dự án. Yêu cầu duy nhất, nhưng rất khôn ngoan, là các đội phải đăng kư thành lập doanh nghiệp ở Singapore và phải thuê ít nhất 50% nhân lực là người Quốc đảo. Tôi biết đă có ít nhất một đội từ Việt Nam được chọn, hiện vẫn đang làm ăn như doanh nghiệp Singapore.


Chính phủ Mỹ cũng có nhiều chương tŕnh tài trợ trực tiếp, cắt giảm hay hoàn thuế cho startup và doanh nghiệp nhỏ. Chương tŕnh Small Business Innovation Research ra đời năm 1982, mỗi năm vẫn đang giải ngân trung b́nh 2,5 tỷ USD cho các công ty nhỏ để thúc đẩy nghiên cứu phát triển, chuyển giao công nghệ trong mọi lĩnh vực.


Một chuyên gia nói với tôi rằng Việt Nam không thể làm như các nước, v́ ai nhận tiền ngân sách mà làm ăn thua lỗ sẽ phải chịu trách nhiệm, có thể bị đi tù. Có lẽ trước tiên, nhà chức trách cần rà soát lại và đổi mới những quy chế đang trói chân sáng tạo. Không thể tạo ra cái mới trên nền tư duy cũ.


“Build something people want” là tôn chỉ của Y Combinator, vườn ươm công nghệ tư nhân đă tạo ra hàng loạt siêu kỳ lân chục tỷ USD như Dropbox, Stripe, Airbnb, Doordash… Họ được coi như tượng đài đổi mới sáng tạo, giải quyết nhiều vấn đề thiết thực của thế giới, dù sau lưng họ là hàng ngh́n công ty đă chết.


Muốn kích thích sáng tạo th́ phải bớt màu mè và sẵn ḷng chào đón thất bại. Bằng không, tôi e Việt Nam sẽ chỉ xây dựng được những tượng đài đổi mới sáng tạo không giải quyết được vấn đề cấp thiết nào.