PDA

View Full Version : Tập Cận B́nh bị các đảng viên lăo thành ở Bắc Đới Hà khiển trách



BigBoy
13-09-2023, 01:34
Tác giả: Katsuji Nakazawa/ Nikkei Asia (https://asia.nikkei.com/Editor-s-Picks/China-up-close/Analysis-Xi-reprimanded-by-elders-at-Beidaihe-over-direction-of-nation)


Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng/ Nghiên cứu Quốc tế (https://nghiencuuquocte.org/2023/09/11/tap-can-binh-bi-cac-dang-vien-lao-thanh-o-bac-doi-ha-khien-trach/)


5-9-2023


Sự vắng mặt của Chủ tịch Trung Quốc ở G-20 đă gợi ư về t́nh trạng hỗn loạn trong chính trị nội bộ nước này.


Đang có những dấu hiệu cho thấy bất ổn trong chính trị nội bộ Trung Quốc.


Hôm thứ Hai (04/09/2023), có thông báo rằng Chủ tịch Tập Cận B́nh sẽ không tham dự hội nghị thượng đỉnh sắp tới của Nhóm 20 nền kinh tế lớn ở Ấn Độ. Thủ tướng Lư Cường sẽ thay ông dự sự kiện.


Đây sẽ là lần đầu tiên Tập bỏ qua hội nghị thượng đỉnh G20, sự kiện mà ông luôn coi trọng với tư cách là nhà lănh đạo cao nhất của Trung Quốc.


Nguyên nhân dường như đến từ mật nghị Bắc Đới Hà mùa hè này, vốn là cuộc họp thường niên của các nhà lănh đạo đương nhiệm và đă nghỉ hưu của Đảng Cộng sản Trung Quốc tại khu nghỉ mát ven biển Bắc Đới Hà, tỉnh Hà Bắc.


Nội dung các cuộc thảo luận không chính thức này chưa bao giờ được công bố, nhưng chi tiết của cuộc thảo luận năm nay lại vừa xuất hiện. Nói ngắn gọn, mật nghị Bắc Đới Hà lần này có cảm giác khác biệt đáng kể so với 10 cuộc họp trước đó, diễn ra kể từ khi Tập trở thành Tổng bí thư vào năm 2012.


Các nguồn tin cho biết, tại cuộc họp năm nay, một nhóm đảng viên lăo thành đă khiển trách nhà lănh đạo cấp cao theo những cách mà họ chưa từng làm cho đến bây giờ. Theo thông tin thu thập được, Tập sau đó đă bày tỏ sự thất vọng với các trợ lư thân cận nhất của ḿnh.


https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2023/09/1-22-300x169.png
Tập Cận B́nh dường như đang tránh các hội nghị quốc tế, nơi nền kinh tế đang chậm lại của Trung Quốc có thể bị đưa ra thảo luận. © Reuters

Bắc Đới Hà năm nay được tổ chức mà không có sự hiện diện của những nhân vật lăo thành quyền lực nhất trong đảng. Cựu Chủ tịch Giang Trạch Dân (https://nghiencuuquocte.org/2022/12/05/giang-trach-dan-nha-lanh-dao-tam-voc-du-tung-bi-xem-thuong/) đă qua đời ở tuổi 96 vào tháng 11 năm ngoái, trong khi người tiền nhiệm trực tiếp của Tập, Hồ Cẩm Đào (https://nghiencuuquocte.org/2022/10/27/tan-kich-xung-quanh-ho-cam-dao-cho-thay-diem-yeu-co-ban-cua-bac-kinh/), hiện 80 tuổi, hiếm khi được nh́n thấy kể từ khi bị hộ tống ra khỏi Đại lễ đường Nhân dân tại đại hội đảng toàn quốc hồi tháng 10 năm ngoái.


Sự vắng mặt của những nhân vật này có thể đă tạo ra một t́nh huống có lợi cho Tập. Nhưng sự việc không đơn giản như vậy.


Trung Quốc ngày nay không ở trong t́nh trạng tốt nhất. Nền kinh tế nước này đang suy thoái theo những cách chưa từng thấy kể từ khi quá tŕnh “cải cách và mở cửa” bắt đầu vào cuối những năm 1970. Lĩnh vực bất động sản sa sút nghiêm trọng, với ví dụ tiêu biểu là những khó khăn mà Tập đoàn Evergrande phải đối mặt. Tỷ lệ thất nghiệp ở thanh niên cao đến mức chính quyền Trung Quốc phải ngừng công bố số liệu trong mùa hè này.


Quân đội cũng ch́m trong hỗn loạn sau khi hai tướng lĩnh hàng đầu của Quân chủng Tên lửa bị thanh trừng. Vụ sa thải được đưa ra ánh sáng hồi tháng 7.


Ngoại trưởng Tần Cương đă bị cách chức mà không rơ lư do, với những nghi ngờ tiếp tục lan rộng trong Bộ.


T́nh trạng hỗn loạn đă khiến nhiều đảng viên lăo thành từng điều hành đảng trong thời kỳ kinh tế Trung Quốc đi lên lo lắng.


Các nguồn tin cho biết, trước Bắc Đới Hà, các đảng viên lăo thành đă triệu tập một cuộc họp riêng để tóm tắt ư kiến của ḿnh trước khi chuyển đến các nhà lănh đạo đương nhiệm. Cuộc họp đó có thể đă được tổ chức ở ngoại ô Bắc Kinh.


Sau đó, chỉ một vài người trong nhóm đảng viên lăo thành đến Bắc Đới Hà để truyền đạt thông điệp mà họ đă đồng thuận cho các nhà lănh đạo đương nhiệm. Các nguồn tin cho biết, cuộc gặp mặt trực tiếp với các nhà lănh đạo đương nhiệm, gồm cả Tập, diễn ra chỉ trong một ngày.


Nội dung chính của thông điệp là nếu t́nh trạng hỗn loạn chính trị, kinh tế, và xă hội tiếp tục diễn ra mà không có biện pháp đối phó hiệu quả nào được thực hiện, đảng có thể mất đi sự ủng hộ của công chúng, gây ra mối đe dọa cho sự cai trị của đảng.


“Chúng ta không thể có thêm hỗn loạn nữa,” những người này chỉ ra.


Nhân vật trung tâm trong nhóm đảng viên lăo thành là Tăng Khánh Hồng, nguyên phó chủ tịch nước và là một trong những phụ tá thân cận nhất của cố chủ tịch Giang.


https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2023/09/1-23-300x169.png
Tăng đóng vai tṛ quan trọng nhất trong

Tăng đóng vai tṛ quan trọng nhất trong việc mở đường cho Tập, một nhân vật ít được biết đến, nhanh chóng thăng tiến vào vị trí lănh đạo đảng.


Năm nay đă 84 tuổi, Tăng vẫn có ảnh hưởng trong đảng và có mạng lưới quan hệ cá nhân rộng khắp. Một số người nói rằng sau cái chết của Giang, Tăng thậm chí c̣n có vai tṛ lớn hơn.


Thế là mùa hè khó khăn của Tập đă bắt đầu. Sau khi bị các đảng viên lăo thành bất ngờ chỉ trích gay gắt, Tập đă hội ư với các trợ lư thân cận mà ông đă bố trí vào các chức vụ chủ chốt. Theo thông tin bị ṛ rỉ, Tập đă thể hiện sự thất vọng của ḿnh, chỉ trích ba người tiền nhiệm – Đặng Tiểu B́nh, Giang và Hồ.


Ông được cho là đă nói rằng, “Tất cả những vấn đề mà ba nhà lănh đạo tiền nhiệm để lại đều đè lên vai tôi. Tôi đă dành cả 10 năm qua để giải quyết chúng, nhưng chúng vẫn chưa được giải quyết. Vậy tôi có phải là người đáng trách không?”


Ông cũng được cho là đă nói với các trợ lư của ḿnh rằng nhiệm vụ của họ bây giờ là giải quyết những vấn đề c̣n sót lại này.


Hành động trút giận khiến các trợ lư của ông lo sợ, đặc biệt là Thủ tướng Lư Cường, người đứng thứ 2 trong hệ thống cấp bậc của đảng.


https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2023/09/1-24-300x169.png
Thủ tướng Lư Cường sẽ thay mặt Chủ tịch Tập Cận B́nh tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở New Delhi vào ngày 9-10/9.

Lư đang phụ trách một nền kinh tế phải đối mặt với những cơn gió lớn.


Một trong những cơn gió đó là mối quan hệ ngày càng xấu đi của Trung Quốc với phần lớn thế giới bên ngoài. Thương mại tŕ trệ và đầu tư nước ngoài vào nước này đang giảm mạnh.


Quyết định từ bỏ thượng đỉnh G20 sắp tới ở Ấn Độ của Tập có thể là một nỗ lực nhằm tránh bị mất mặt.


Nhiều khả năng, nền kinh tế Trung Quốc và ảnh hưởng của nó đối với nền kinh tế toàn cầu sẽ được thảo luận tại thượng đỉnh. Do đó, nội bộ đảng có lẽ đă đi đến kết luận rằng Thủ tướng Lư, người phụ trách nền kinh tế Trung Quốc, nên tới Ấn Độ để giải đáp những lo ngại này.


Tuy nhiên, việc bỏ qua G20 kéo theo một sự vắng mặt khác. Cuối tháng 8, ngay sau khi mật nghị Bắc Đới Hà kết thúc, Tập đă không xuất hiện tại một diễn đàn kinh doanh được tổ chức bên lề hội nghị thượng đỉnh BRICS với sự tham gia của Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, và Nam Phi, được tổ chức tại Nam Phi. Bài phát biểu của ông đă được Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào đọc.


Một giả thuyết cho rằng Tập đă không tham dự diễn đàn v́ người ta lo ngại ông có thể bị hỏi những câu hỏi trực tiếp về t́nh h́nh hoạt động kém cỏi của nền kinh tế Trung Quốc.



https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2023/09/1-25-300x169.png

Việc hai bên không chấp nhận những nhượng bộ lớn đang khiến Chủ tịch Tập Cận B́nh gặp khó khăn với chuyến thăm người đồng cấp Mỹ Joe Biden tại San Francisco vào tháng 11. © Reuters

Một yếu tố chính khác đằng sau sự vắng mặt của Tập tại G20 là không có đột phá nào trong quan hệ đang bị đ́nh trệ với Mỹ. Dù Washington hy vọng rằng chuyến thăm Trung Quốc của Bộ trưởng Thương mại Mỹ, Gina Raimondo, vào cuối tháng trước, sẽ là một bước đi hướng tới quan hệ ổn định hơn, nhưng phía Trung Quốc lại không nh́n nhận theo hướng đó.


Theo quan điểm của Bắc Kinh, Raimondo không mang theo “quà tặng” nào có lợi cho họ.


Với việc cả Mỹ và Trung Quốc đều không chấp nhận những nhượng bộ lớn trong các vấn đề kinh tế quan trọng, Tập khó có thể biện minh cho một cuộc gặp thân thiện với Tổng thống Mỹ Joe Biden. Trong hoàn cảnh hiện tại, không rơ liệu Tập có thể tới Mỹ vào tháng 11 để tham dự diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái B́nh Dương ở San Francisco hay không. Sự vắng mặt của ông trong hội nghị đó có thể sẽ là “báo động đỏ.”


Hiệu ứng cánh bướm của nền chính trị Trung Quốc chưa bao giờ khiến người ta hết ngạc nhiên. Hôm thứ Năm (31/08/2023), vài ngày sau khi mật nghị Bắc Đới Hà kết thúc, cựu Thủ tướng Lư Khắc Cường đă xuất hiện trước công chúng lần đầu tiên kể từ khi bị buộc phải nghỉ hưu hồi tháng Ba.


Người từng là nhân vật số 2 của Trung Quốc đă nở nụ cười rạng rỡ khi xuất hiện tại Di sản Thế giới Hang Mạc Cao, c̣n được gọi là Hang Ngh́n Phật, dọc theo Con đường Tơ lụa cổ ở tỉnh Cam Túc.


Ông được chào đón bởi một nhóm người hâm mộ hô vang “Ni hao [xin chào], thủ tướng!”


Dù Lư Cường đă lên đảm nhận vị trí thủ tướng và sẽ tham dự hội nghị thượng đỉnh G20 ở Ấn Độ thay cho Tập, nhưng đối với những người ở Hang Mạc Cao, Lư Khắc Cường vẫn là thủ tướng của họ.


Đoạn video về sự xuất hiện của Lư Khắc Cường đă được phát tán rộng răi trên mạng xă hội Trung Quốc trước khi bị chính quyền xóa bỏ.


Đó là một sự kiện mang tính biểu tượng. Lư Khắc Cường vẫn là một chính trị gia được ḷng dân, những lời cổ vũ dành cho ông ở Di sản Thế giới là không hề giả tạo.


Hiện đă nghỉ hưu, Lư Khắc Cường chắc chắn đă có mặt tại buổi họp mặt các đảng viên lăo thành trước thềm mật nghị Bắc Đới Hà.


Tập, người đă buộc Lư phải nghỉ hưu, đă vắng mặt trước công chúng nhiều ngày trong mùa hè này, bận đối phó với những lời khiển trách gay gắt từ các đảng viên lăo thành.


_______

Katsuji Nakazawa là nhà báo và biên tập viên cấp cao của Nikkei, hiện sinh sống tại Tokyo. Ông đă dành bảy năm làm phóng viên thường trú ở Trung Quốc và sau đó trở thành trưởng văn pḥng Trung Quốc. Ông đă nhận Giải Nhà báo Quốc tế Vaughn-Ueda năm 2014.