BigBoy
21-04-2023, 13:43
https://www.baocalitoday.com/wp-content/uploads/2023/04/VIDEO_1_FoxNewsDominionThangNguoiMyThua-696x392.jpg (https://www.baocalitoday.com/wp-content/uploads/2023/04/VIDEO_1_FoxNewsDominionThangNguoiMyThua.jpg)
Có lẽ nhiều người trong chúng ta cảm thấy vui mừng với thỏa thuận vào phút cuối của Fox News khi đồng ư trả cho Dominion Voting Systems 787.5 triệu đô la, một số tiền rất lớn và là vụ kiện lớn nhất trong lịch sử ngành truyền thông tại Mỹ, riêng tôi có một cảm nhận khác, thưa quư vị.
Tôi cũng vui trước diễn biến này, nhưng không nhiều v́ tôi cho rằng đó vẫn chưa phải là một chiến thắng lớn cho tự do báo chí và cho nền dân chủ Mỹ.
Về trách nhiệm giải tŕnh của Fox News bởi những thông tin sai lệch họ cố t́nh phát tán đến người nghe chỉ v́ muốn t́m kiếm lợi nhuận là mục đích duy nhất.
Trong vụ Dominion, sự thật mới là vấn đề quan trọng. Thuyết âm mưu đă thất bại.
Trên thực tế, việc đưa sự thật đến với người xem của một phương tiện truyền thông lớn hay nhỏ đều được quyền tự do ngôn luận trong Tu chính án thứ nhất bảo vệ mạnh mẽ, nhưng sự đầu hàng của Fox News hôm thứ Ba đă nói lên một sự thật khác, đó là Tu chính án chỉ bảo vệ quyền tự do ngôn luận khi một người hay một tổ chức nói sự thật nhưng lại không hề trừng phạt một người hay tổ chức nói điều sai trái và cũng không có thể chế nào, luật pháp nào trừng phạt cả.
Hăy bắt đầu từ điểm này. Fox News đă thành công trong việc trốn tránh trách nhiệm trong vụ kiện Dominion, và thiệt hại đối với nền dân chủ của người Mỹ vẫn c̣n rất lớn, như thể chưa từng có vụ kiện xảy ra.
Đây là lư do tại sao.
Báo chí tự do của Hoa Kỳ hoạt động ngày nay dưới sự bảo vệ của vụ án mang tính bước ngoặt của Ṭa án Tối cao năm 1964 khi New York Times kiện Sullivan. Từ đó nó là bức tường thành bảo vệ tự do của người Mỹ và bức tường thành này liên tục bị những người bảo thủ cực đoan tấn công liên tục.
Trong vụ New York Times v. Sullivan, Ṭa án Tối cao đă dựng lên một hàng rào cao ngất trời để chống lại các vụ kiện phỉ báng thành công của các quan chức nhà nước — sau này được mở rộng cho “các nhân vật của công chúng” và các tập đoàn lớn như Dominion, một tổ chức bị phỉ báng bởi các phương tiện truyền thông.
Ṭa án yêu cầu những nguyên đơn như Dominion, Smartmatic xác định “ác ư thực sự” từ phía người chỉ trích, phỉ báng trước khi họ có thể thắng kiện. Trên thực tế, điều này có nghĩa là nguyên đơn không chỉ phải chứng minh rằng một phương tiện truyền thông đă công bố những tuyên bố sai sự thật, mà c̣n cố ư hoặc thiếu hiểu biết một cách liều lĩnh, không có nỗ lực nghiêm túc nào để xác định sự thật.
Trong quan điểm của New York Times kiện Sullivan, Phó Tư pháp William Brennan đă đưa ra lời tán thành mạnh mẽ về quyền tự do báo chí. Phát biểu trước ṭa án, ông viết về “cam kết sâu sắc của quốc gia đối với nguyên tắc rằng tranh luận về các vấn đề công cộng phải không bị ngăn cấm, mạnh mẽ và rộng răi.”
Nói cách khác, các nhà phê b́nh trên các phương tiện truyền thông cần nói lên sự thật trước quyền lực. Báo chí tự do có phạm vi rộng để đăng tải các cáo buộc về các nhân vật của công chúng và các tổ chức nổi tiếng, miễn là những cáo buộc đó không cố ư hoặc vô t́nh sai sự thật.
Khoản dàn xếp trị giá ba phần tư tỷ đô la hôm thứ Ba có nghĩa là Dominion đă vượt qua rào cản đó trong trường hợp này. Vụ dàn xếp tiền bồi thường chứng tỏ rằng “ác ư thực sự” vẫn có thể không cần phải chứng minh trong những trường hợp nghiêm trọng và theo quan điểm của Fox News, khi giàn xếp xong, tiền trả rồi, họ vẫn có thể tiếp tục với những lời nói dối khác của những nhân vật công chúng khác và sau một khoảng thời gian, nếu một người hay một tổ chức nào đó thưa kiện, họ sẽ trả tiền như vụ Dominion, thế là xong. Đơn giản là v́ số tiền phải trả chỉ là số ít so với số tiển thu vào với mức lớn gấp hơn nhiều lần. Tôi nghĩ nếu ai cũng biết được con số doanh thu nhờ phát tán những lời nói dối lớn của Trump mà Fox News có được, chắc sẽ giựt ḿnh và không c̣n xem con số 787.5 triệu đô là là một con số lớn nữa v́ chỉ trong 3 tháng cuối năm 2022, chỉ 3 tháng thôi, Fox news đă có lợi nhuận 321 triệu đô la, như vậy, trung b́nh họ có thể kiếm lại con số 787.5 triệu đô la chỉ sau 6 tháng. Riêng cổ phiếu của Century Fox đă giảm một vài điểm vào ngày thứ Ba sau khi thỏa thuận dàn xếp được công bố, nhưng tính đến thời điểm hôm nay, giá cổ phiếu của Fox News đă gần như phục hồi hoàn toàn, công ty vẫn giữ nguyên trị giá 17,5 tỷ đô la.
Có thể nói qua vụ kiện của Dominion lần này, người Mỹ không nên ăn mừng với số tiền bồi thường 787.5 triệu đô la, nó không đáng là ǵ so với xương máu của những người đi trước đă tạo dựng nên nền dân chủ Mỹ mà chúng ta c̣n giữ đến ngày nay nhất là trong môi trường phản dân chủ hiện nay.
Gần đây nhất là 10 tháng trước, Thẩm phán Da Đen mà cứ ngỡ ḿnh có nước da trắng thượng đẳng nhờ có bà vợ có nước da trắng bóc, Clarence Thomas đă để nghị nên xét lại phán quyết vụ New York Times kiện Sullivan năm 1964. Bây giờ là năm 2023, nhưng Clarence Thomas đang rảnh rỗi sinh nông nỗi, không có ǵ làm nên muốn đem một phán quyết công bằng được đưa ra từ cách đây 59 năm ra để mổ xẻ làm sao để có lợi cho đám bảo thủ cực đoan.
Mục đích của Clarence Thomas khi muốn lật lại vụ án này không quá khó để nh́n ra, đó là: Hăy hạ thấp bức tường ngăn chặn các vụ kiện phỉ báng của các chính trị gia và các nhân vật của công chúng khác. Hiện tại bức tường này quá cao để bất cứ ai có thể leo lên, Clarence thomas chỉ muốn hạ thấp xuống làm sao để những người có chiều cao b́nh thường như Tucker Carlson, Donald Trump, George Santos có thể trèo qua dễ dàng. Nói đến tên của nhà lập pháp Cộng ḥa này, Geroge Santos th́ tôi cũng sẵn đây nói luôn, đây là một minh chứng cho sự băng hoại đạo đức của xă hội và chính trường Mỹ trong thế kỷ này. Hạ viện Cộng ḥa vẫn quyết không buông tay kẻ dối trá, vẫn kênh kênh cái mặt trước ống kính và tuyên bố sẽ tiếp tục tái tranh cử năm 2024. Và tôi có thể bảo đảm với quư vị, nếu một con người dối trá, vô đạo đức như George Santos này mà ở Châu Âu, th́ chắc chắn hắn ta sẽ không thể bước chân vào cửa của Ṭa nhà Quốc Hội. Hầu hết các quốc gia Châu Âu, ngành lập pháp rất nghiêm khắc với hành vi nói dối nhưng ở Mỹ, với Hạ viện Cộng ḥa, chỉ là chuyện nhỏ, v́ giáo chủ với lời nói dối lớn vẫn chưa bị hề hấn ǵ th́ em út, tay chân với lời nói dối nhỏ có sá ǵ.
Sự dàn xếp của Fox News với Dominion đă chứng minh rằng, chỉ cần có tiền, họ có thể tiếp tục giữ vững vị trí là một hệ thống truyền thông có tốt có xấu, có hay có dỡ, và vụ Dominion thực ra chỉ là một điểm sai sót nhỏ trong hàng ngàn hàng vạn những nguồn tin sai sự thật khác mà họ nhồi nhét cho những người bảo thủ cuồng Trump ăn hàng ngày. Và quan trọng nhất là, họ có thể tiếp tục làm việc, tiếp tục lên sóng online và nấu những nồi lẫu thập cẩm bằng nhưng gia vị, rau cải ôi thiu cho những người chờ đón nghe họ, và tiền sẽ tiếp tục vào, họ sẽ lấy lại con số 787.5 triệu đô la chỉ trong một thời gian ngắn thôi.
Tuần này, vụ Dominion đă làm suy yếu phần nào uy tín của Fox News nhưng thiệt hại đối với nền dân chủ vẫn c̣n, thậm chí c̣n nguy hiểm hơn nếu người Mỹ có thể h́nh dung ra tác hại đối với quyền tự do báo chí nếu Donald Trump, Ron DeSantis hoặc Jim Jordan có thể vũ khí hóa tiêu chuẩn cẩu thả mà các thẩm phán bảo thủ như Clarence Thomas đang t́m cách đánh sập bức tường có từ năm 1964.
Quư vị chỉ cần nghĩ đến các cuộc điều tra của ProPublica được công bố trong tuần qua đă buộc Thẩm phán Clarence Thomas phải sửa các báo cáo tiết lộ tài chính trong quá khứ của ḿnh. Thật vậy, nếu những báo cáo của ProPublica không tiết lộ ra trước công chúng th́ những sự thật quan trọng đă không được nói ra, công chúng Mỹ sẽ không biết ǵ cả, kẻ tham nhũng như Clarence Thomas vẫn luôn được kính trọng trong chiếc với bỗng lộc suốt đời đó.
Trở lại với vụ án của Dominion, họ đă can đảm đưa vụ kiện New York Time kiện Sullivan vào thử thách trong trường hợp của chính họ. Nhưng bất kể là luật sư của phía Dominion, Justin Pearlson có nói rằng: “Sự thật luôn quan trọng và được nh́n nhận hơn những lời nói dối và thuyết âm mưu sai trái”.
Nhà nước pháp quyền và các cơ quan tư pháp đă làm tốt công việc của họ. Thẩm phán Eric Davis của Delaware, một luật gia có kinh nghiệm, đă nghiêm khắc với Fox News bằng một loạt phán quyết vững chắc, dựa trên bằng chứng, hạn chế những thủ đoạn tráo trở, lật lọng của nhóm luật sư của Fox News.
Thẩm phán Eric Davis đă triệu tập một bồi thẩm đoàn gồm 12 công dân b́nh thường, và phiên ṭa có thể phá hủy toàn bộ hoạt động kinh doanh của Fox News sẽ bắt đầu như b́nh thường nếu Fox News không nhanh chóng đưa ra một thỏa thuận vào những phút cuối cùng.
Phiên ṭa truyền thông thế kỷ đă không bao giờ xảy ra, và đă có rất nhiều người thất vọng v́ họ đă từng quá lạc quan về vụ kiện phỉ báng của Dominion chống lại Fox News sẽ đem đến những lời thừa nhận tội lỗi, sai trái mà họ đă cố t́nh làm, những lời xin lỗi đó sẽ phải nói công khai trên sóng truyền h́nh trước người dân cả nước, những lời xin lỗi đó c̣n đáng giá hơn hàng ngàn, hàng vạn lần giá trị của số tiền 787.5 đô la.
Nhiều người đă hy vọng hai t́nh huống có thể xảy ra, một là phiên ṭa sẽ phơi bày những tài liệu và lời khai đáng xấu hổ từ các nhân viên, người quản lư, những người dẫn chương tŕnh và chủ sở hữu của Fox, Rupert Murdoch, và những tiết lộ đó sẽ thay đổi các chương tŕnh và nội dung của công ty. Hoặc có thể Fox News sẽ bị buộc phải trả một số tiền khá lớn đủ để làm tê liệt công ty vĩnh viễn.
Nhưng rất tiếc, cả hai t́nh huống này đều không xảy ra. Và chỉ xảy ra một t́nh huống bất ngờ với một thỏa thuận Fox News trả một số tiền bồi thường cho Dominion Voting Systems 787.5 triệu đô la, và … chỉ có vậy thôi. Không phải xin lỗi, không phải thừa nhận lỗi công khai, không phải hứa hẹn sẽ làm tốt hơn. Không có điều kiện ǵ kèm theo cả.
Không có những lời thừa nhận đă cố t́nh phát tán những lời dối trá của Trump công khai, th́ những kẻ sùng bái Trump vẫn tiếp tục tin vào Fox News, tin vào Trump, và những ǵ đă xảy ra sẽ tiếp tục xảy ra với một cách nói khác để né tránh trách nhiệm giải tŕnh trong tương lai.
Lời kết:
Có thể có nhiều người cảm thấy thất vọng v́ Dominion đă không nhận được đủ con số 1,6 tỷ đô la nhưng quư vị cần hiểu rằng con số đó được tạo ra chỉ cho mục đích đàm phán. V́ số tiền mà Dominion đă thực sự giành được, mà không phải chịu rủi ro trong một phiên ṭa xét xử kéo dài và không thể đoán trước của bồi thẩm đoàn, với 787.5 triệu là giá trị lớn gần gấp bốn lần giá trị hiện tại của công ty Dominion. Đó là một vấn đề thực sự rất lớn. Đó là một vận may khổng lồ đối với một công ty nhỏ và các chủ sở hữu cổ phần tư nhân của nó. Nên chúng cần hiểu và thông cảm với Dominion rằng họ không thể đánh cược vận may khổng lồ này với số tiền 787.5 triệu đô la, v́ cũng có thể, nếu 1 trong 12 bồi thẩm viên lắc đầu, Dominion sẽ trắng tay.
Đó là vấn đề của Dominion nói riêng, c̣n đối với người Mỹ nói chung, th́ vẫn c̣n một vấn đề khác thậm chí c̣n lớn hơn, đó là: Hệ thống bảo vệ các quyền tự do của người Mỹ sẽ tồn tại lâu dài hơn, thậm chí c̣n mạnh mẽ hơn trước, chừng nào đa số người Mỹ tiếp tục “cam kết với sự thật” và với các thể chế dân chủ của chúng ta. Đó là vấn đề tùy thuộc vào người Mỹ.
Riêng với tôi, với cái nh́n từ bên ngoài nước Mỹ, tôi không cho đây là một chiến thắng đáng mừng, v́ qua vụ kiện của Dominion, tôi mới biết được giá trị thực sự của Tu chính án thứ nhất của Hiến pháp Hoa Kỳ chỉ có giá trị trương đương với 787.5 triệu đô là, cái giá rẻ mạt mà một công ty truyền thông Mỹ như Fox News có thể mua dễ dàng.
Sau khi thanh toán xong 787.5 triệu đô là cho Dominion, mọi hoạt động của Fox News sẽ trở lại như b́nh thường như chưa hề có chuyện ǵ xảy ra v́ vào tháng 2 mới đây, khi Fox News phải đối mặt với những tiêu đề gay gắt từ vụ Dominion, tổng số khán giả của nó đă tăng 7% so với tháng trước, theo Nielsen. Lượng người xem trong khung giờ vàng, phần sinh lợi nhất trong ngày phát sóng, đă tăng 25% ở những người trưởng thành trong độ tuổi từ 25 đến 54, đối tượng nhân khẩu học phù hợp nhất cho các nhà quảng cáo.
Một nhận xét nhanh từ luật sư kỳ cựu của Tu Chính Án Thứ Nhất, Martin Garbus đă nói rằng: “Với thỏa thuận dàn xếp, hai bên đều thắng. Con cáo đi tiếp con đường của nó. Dominion nhận được tiền mặt. Và người Mỹ, thua toàn tập.”
Việt Linh 21.04.2023
Có lẽ nhiều người trong chúng ta cảm thấy vui mừng với thỏa thuận vào phút cuối của Fox News khi đồng ư trả cho Dominion Voting Systems 787.5 triệu đô la, một số tiền rất lớn và là vụ kiện lớn nhất trong lịch sử ngành truyền thông tại Mỹ, riêng tôi có một cảm nhận khác, thưa quư vị.
Tôi cũng vui trước diễn biến này, nhưng không nhiều v́ tôi cho rằng đó vẫn chưa phải là một chiến thắng lớn cho tự do báo chí và cho nền dân chủ Mỹ.
Về trách nhiệm giải tŕnh của Fox News bởi những thông tin sai lệch họ cố t́nh phát tán đến người nghe chỉ v́ muốn t́m kiếm lợi nhuận là mục đích duy nhất.
Trong vụ Dominion, sự thật mới là vấn đề quan trọng. Thuyết âm mưu đă thất bại.
Trên thực tế, việc đưa sự thật đến với người xem của một phương tiện truyền thông lớn hay nhỏ đều được quyền tự do ngôn luận trong Tu chính án thứ nhất bảo vệ mạnh mẽ, nhưng sự đầu hàng của Fox News hôm thứ Ba đă nói lên một sự thật khác, đó là Tu chính án chỉ bảo vệ quyền tự do ngôn luận khi một người hay một tổ chức nói sự thật nhưng lại không hề trừng phạt một người hay tổ chức nói điều sai trái và cũng không có thể chế nào, luật pháp nào trừng phạt cả.
Hăy bắt đầu từ điểm này. Fox News đă thành công trong việc trốn tránh trách nhiệm trong vụ kiện Dominion, và thiệt hại đối với nền dân chủ của người Mỹ vẫn c̣n rất lớn, như thể chưa từng có vụ kiện xảy ra.
Đây là lư do tại sao.
Báo chí tự do của Hoa Kỳ hoạt động ngày nay dưới sự bảo vệ của vụ án mang tính bước ngoặt của Ṭa án Tối cao năm 1964 khi New York Times kiện Sullivan. Từ đó nó là bức tường thành bảo vệ tự do của người Mỹ và bức tường thành này liên tục bị những người bảo thủ cực đoan tấn công liên tục.
Trong vụ New York Times v. Sullivan, Ṭa án Tối cao đă dựng lên một hàng rào cao ngất trời để chống lại các vụ kiện phỉ báng thành công của các quan chức nhà nước — sau này được mở rộng cho “các nhân vật của công chúng” và các tập đoàn lớn như Dominion, một tổ chức bị phỉ báng bởi các phương tiện truyền thông.
Ṭa án yêu cầu những nguyên đơn như Dominion, Smartmatic xác định “ác ư thực sự” từ phía người chỉ trích, phỉ báng trước khi họ có thể thắng kiện. Trên thực tế, điều này có nghĩa là nguyên đơn không chỉ phải chứng minh rằng một phương tiện truyền thông đă công bố những tuyên bố sai sự thật, mà c̣n cố ư hoặc thiếu hiểu biết một cách liều lĩnh, không có nỗ lực nghiêm túc nào để xác định sự thật.
Trong quan điểm của New York Times kiện Sullivan, Phó Tư pháp William Brennan đă đưa ra lời tán thành mạnh mẽ về quyền tự do báo chí. Phát biểu trước ṭa án, ông viết về “cam kết sâu sắc của quốc gia đối với nguyên tắc rằng tranh luận về các vấn đề công cộng phải không bị ngăn cấm, mạnh mẽ và rộng răi.”
Nói cách khác, các nhà phê b́nh trên các phương tiện truyền thông cần nói lên sự thật trước quyền lực. Báo chí tự do có phạm vi rộng để đăng tải các cáo buộc về các nhân vật của công chúng và các tổ chức nổi tiếng, miễn là những cáo buộc đó không cố ư hoặc vô t́nh sai sự thật.
Khoản dàn xếp trị giá ba phần tư tỷ đô la hôm thứ Ba có nghĩa là Dominion đă vượt qua rào cản đó trong trường hợp này. Vụ dàn xếp tiền bồi thường chứng tỏ rằng “ác ư thực sự” vẫn có thể không cần phải chứng minh trong những trường hợp nghiêm trọng và theo quan điểm của Fox News, khi giàn xếp xong, tiền trả rồi, họ vẫn có thể tiếp tục với những lời nói dối khác của những nhân vật công chúng khác và sau một khoảng thời gian, nếu một người hay một tổ chức nào đó thưa kiện, họ sẽ trả tiền như vụ Dominion, thế là xong. Đơn giản là v́ số tiền phải trả chỉ là số ít so với số tiển thu vào với mức lớn gấp hơn nhiều lần. Tôi nghĩ nếu ai cũng biết được con số doanh thu nhờ phát tán những lời nói dối lớn của Trump mà Fox News có được, chắc sẽ giựt ḿnh và không c̣n xem con số 787.5 triệu đô là là một con số lớn nữa v́ chỉ trong 3 tháng cuối năm 2022, chỉ 3 tháng thôi, Fox news đă có lợi nhuận 321 triệu đô la, như vậy, trung b́nh họ có thể kiếm lại con số 787.5 triệu đô la chỉ sau 6 tháng. Riêng cổ phiếu của Century Fox đă giảm một vài điểm vào ngày thứ Ba sau khi thỏa thuận dàn xếp được công bố, nhưng tính đến thời điểm hôm nay, giá cổ phiếu của Fox News đă gần như phục hồi hoàn toàn, công ty vẫn giữ nguyên trị giá 17,5 tỷ đô la.
Có thể nói qua vụ kiện của Dominion lần này, người Mỹ không nên ăn mừng với số tiền bồi thường 787.5 triệu đô la, nó không đáng là ǵ so với xương máu của những người đi trước đă tạo dựng nên nền dân chủ Mỹ mà chúng ta c̣n giữ đến ngày nay nhất là trong môi trường phản dân chủ hiện nay.
Gần đây nhất là 10 tháng trước, Thẩm phán Da Đen mà cứ ngỡ ḿnh có nước da trắng thượng đẳng nhờ có bà vợ có nước da trắng bóc, Clarence Thomas đă để nghị nên xét lại phán quyết vụ New York Times kiện Sullivan năm 1964. Bây giờ là năm 2023, nhưng Clarence Thomas đang rảnh rỗi sinh nông nỗi, không có ǵ làm nên muốn đem một phán quyết công bằng được đưa ra từ cách đây 59 năm ra để mổ xẻ làm sao để có lợi cho đám bảo thủ cực đoan.
Mục đích của Clarence Thomas khi muốn lật lại vụ án này không quá khó để nh́n ra, đó là: Hăy hạ thấp bức tường ngăn chặn các vụ kiện phỉ báng của các chính trị gia và các nhân vật của công chúng khác. Hiện tại bức tường này quá cao để bất cứ ai có thể leo lên, Clarence thomas chỉ muốn hạ thấp xuống làm sao để những người có chiều cao b́nh thường như Tucker Carlson, Donald Trump, George Santos có thể trèo qua dễ dàng. Nói đến tên của nhà lập pháp Cộng ḥa này, Geroge Santos th́ tôi cũng sẵn đây nói luôn, đây là một minh chứng cho sự băng hoại đạo đức của xă hội và chính trường Mỹ trong thế kỷ này. Hạ viện Cộng ḥa vẫn quyết không buông tay kẻ dối trá, vẫn kênh kênh cái mặt trước ống kính và tuyên bố sẽ tiếp tục tái tranh cử năm 2024. Và tôi có thể bảo đảm với quư vị, nếu một con người dối trá, vô đạo đức như George Santos này mà ở Châu Âu, th́ chắc chắn hắn ta sẽ không thể bước chân vào cửa của Ṭa nhà Quốc Hội. Hầu hết các quốc gia Châu Âu, ngành lập pháp rất nghiêm khắc với hành vi nói dối nhưng ở Mỹ, với Hạ viện Cộng ḥa, chỉ là chuyện nhỏ, v́ giáo chủ với lời nói dối lớn vẫn chưa bị hề hấn ǵ th́ em út, tay chân với lời nói dối nhỏ có sá ǵ.
Sự dàn xếp của Fox News với Dominion đă chứng minh rằng, chỉ cần có tiền, họ có thể tiếp tục giữ vững vị trí là một hệ thống truyền thông có tốt có xấu, có hay có dỡ, và vụ Dominion thực ra chỉ là một điểm sai sót nhỏ trong hàng ngàn hàng vạn những nguồn tin sai sự thật khác mà họ nhồi nhét cho những người bảo thủ cuồng Trump ăn hàng ngày. Và quan trọng nhất là, họ có thể tiếp tục làm việc, tiếp tục lên sóng online và nấu những nồi lẫu thập cẩm bằng nhưng gia vị, rau cải ôi thiu cho những người chờ đón nghe họ, và tiền sẽ tiếp tục vào, họ sẽ lấy lại con số 787.5 triệu đô la chỉ trong một thời gian ngắn thôi.
Tuần này, vụ Dominion đă làm suy yếu phần nào uy tín của Fox News nhưng thiệt hại đối với nền dân chủ vẫn c̣n, thậm chí c̣n nguy hiểm hơn nếu người Mỹ có thể h́nh dung ra tác hại đối với quyền tự do báo chí nếu Donald Trump, Ron DeSantis hoặc Jim Jordan có thể vũ khí hóa tiêu chuẩn cẩu thả mà các thẩm phán bảo thủ như Clarence Thomas đang t́m cách đánh sập bức tường có từ năm 1964.
Quư vị chỉ cần nghĩ đến các cuộc điều tra của ProPublica được công bố trong tuần qua đă buộc Thẩm phán Clarence Thomas phải sửa các báo cáo tiết lộ tài chính trong quá khứ của ḿnh. Thật vậy, nếu những báo cáo của ProPublica không tiết lộ ra trước công chúng th́ những sự thật quan trọng đă không được nói ra, công chúng Mỹ sẽ không biết ǵ cả, kẻ tham nhũng như Clarence Thomas vẫn luôn được kính trọng trong chiếc với bỗng lộc suốt đời đó.
Trở lại với vụ án của Dominion, họ đă can đảm đưa vụ kiện New York Time kiện Sullivan vào thử thách trong trường hợp của chính họ. Nhưng bất kể là luật sư của phía Dominion, Justin Pearlson có nói rằng: “Sự thật luôn quan trọng và được nh́n nhận hơn những lời nói dối và thuyết âm mưu sai trái”.
Nhà nước pháp quyền và các cơ quan tư pháp đă làm tốt công việc của họ. Thẩm phán Eric Davis của Delaware, một luật gia có kinh nghiệm, đă nghiêm khắc với Fox News bằng một loạt phán quyết vững chắc, dựa trên bằng chứng, hạn chế những thủ đoạn tráo trở, lật lọng của nhóm luật sư của Fox News.
Thẩm phán Eric Davis đă triệu tập một bồi thẩm đoàn gồm 12 công dân b́nh thường, và phiên ṭa có thể phá hủy toàn bộ hoạt động kinh doanh của Fox News sẽ bắt đầu như b́nh thường nếu Fox News không nhanh chóng đưa ra một thỏa thuận vào những phút cuối cùng.
Phiên ṭa truyền thông thế kỷ đă không bao giờ xảy ra, và đă có rất nhiều người thất vọng v́ họ đă từng quá lạc quan về vụ kiện phỉ báng của Dominion chống lại Fox News sẽ đem đến những lời thừa nhận tội lỗi, sai trái mà họ đă cố t́nh làm, những lời xin lỗi đó sẽ phải nói công khai trên sóng truyền h́nh trước người dân cả nước, những lời xin lỗi đó c̣n đáng giá hơn hàng ngàn, hàng vạn lần giá trị của số tiền 787.5 đô la.
Nhiều người đă hy vọng hai t́nh huống có thể xảy ra, một là phiên ṭa sẽ phơi bày những tài liệu và lời khai đáng xấu hổ từ các nhân viên, người quản lư, những người dẫn chương tŕnh và chủ sở hữu của Fox, Rupert Murdoch, và những tiết lộ đó sẽ thay đổi các chương tŕnh và nội dung của công ty. Hoặc có thể Fox News sẽ bị buộc phải trả một số tiền khá lớn đủ để làm tê liệt công ty vĩnh viễn.
Nhưng rất tiếc, cả hai t́nh huống này đều không xảy ra. Và chỉ xảy ra một t́nh huống bất ngờ với một thỏa thuận Fox News trả một số tiền bồi thường cho Dominion Voting Systems 787.5 triệu đô la, và … chỉ có vậy thôi. Không phải xin lỗi, không phải thừa nhận lỗi công khai, không phải hứa hẹn sẽ làm tốt hơn. Không có điều kiện ǵ kèm theo cả.
Không có những lời thừa nhận đă cố t́nh phát tán những lời dối trá của Trump công khai, th́ những kẻ sùng bái Trump vẫn tiếp tục tin vào Fox News, tin vào Trump, và những ǵ đă xảy ra sẽ tiếp tục xảy ra với một cách nói khác để né tránh trách nhiệm giải tŕnh trong tương lai.
Lời kết:
Có thể có nhiều người cảm thấy thất vọng v́ Dominion đă không nhận được đủ con số 1,6 tỷ đô la nhưng quư vị cần hiểu rằng con số đó được tạo ra chỉ cho mục đích đàm phán. V́ số tiền mà Dominion đă thực sự giành được, mà không phải chịu rủi ro trong một phiên ṭa xét xử kéo dài và không thể đoán trước của bồi thẩm đoàn, với 787.5 triệu là giá trị lớn gần gấp bốn lần giá trị hiện tại của công ty Dominion. Đó là một vấn đề thực sự rất lớn. Đó là một vận may khổng lồ đối với một công ty nhỏ và các chủ sở hữu cổ phần tư nhân của nó. Nên chúng cần hiểu và thông cảm với Dominion rằng họ không thể đánh cược vận may khổng lồ này với số tiền 787.5 triệu đô la, v́ cũng có thể, nếu 1 trong 12 bồi thẩm viên lắc đầu, Dominion sẽ trắng tay.
Đó là vấn đề của Dominion nói riêng, c̣n đối với người Mỹ nói chung, th́ vẫn c̣n một vấn đề khác thậm chí c̣n lớn hơn, đó là: Hệ thống bảo vệ các quyền tự do của người Mỹ sẽ tồn tại lâu dài hơn, thậm chí c̣n mạnh mẽ hơn trước, chừng nào đa số người Mỹ tiếp tục “cam kết với sự thật” và với các thể chế dân chủ của chúng ta. Đó là vấn đề tùy thuộc vào người Mỹ.
Riêng với tôi, với cái nh́n từ bên ngoài nước Mỹ, tôi không cho đây là một chiến thắng đáng mừng, v́ qua vụ kiện của Dominion, tôi mới biết được giá trị thực sự của Tu chính án thứ nhất của Hiến pháp Hoa Kỳ chỉ có giá trị trương đương với 787.5 triệu đô là, cái giá rẻ mạt mà một công ty truyền thông Mỹ như Fox News có thể mua dễ dàng.
Sau khi thanh toán xong 787.5 triệu đô là cho Dominion, mọi hoạt động của Fox News sẽ trở lại như b́nh thường như chưa hề có chuyện ǵ xảy ra v́ vào tháng 2 mới đây, khi Fox News phải đối mặt với những tiêu đề gay gắt từ vụ Dominion, tổng số khán giả của nó đă tăng 7% so với tháng trước, theo Nielsen. Lượng người xem trong khung giờ vàng, phần sinh lợi nhất trong ngày phát sóng, đă tăng 25% ở những người trưởng thành trong độ tuổi từ 25 đến 54, đối tượng nhân khẩu học phù hợp nhất cho các nhà quảng cáo.
Một nhận xét nhanh từ luật sư kỳ cựu của Tu Chính Án Thứ Nhất, Martin Garbus đă nói rằng: “Với thỏa thuận dàn xếp, hai bên đều thắng. Con cáo đi tiếp con đường của nó. Dominion nhận được tiền mặt. Và người Mỹ, thua toàn tập.”
Việt Linh 21.04.2023