Kiemsi
20-10-2015, 05:06
CON C̉N NỢ BA
“Mùa báo hiếu từ phụ”
DTDB
Ba ơi, sắp đến ngày báo hiếu người cha rồi! Con nhớ quê hương ḿnh không có ngày lễ báo hiếu từ mẫu “Mother’s Day” hay ngày báo hiếu từ phụ “Father’s Day” như cái xứ con đang tạm dung đó ba!
Con biết ba sẽ cười hiền lành mà bảo với con rằng:
- Con bé nầy nhiều chuyện và rườm rà quá đi… Bởi ở xứ ḿnh cha mẹ hàng ngày chạy gạo cho cả nhà mở con mắt không lên … th́ c̣n có tâm t́nh ǵ mà nghĩ đến ngày báo hiếu, báo ơn con ơi. Công ơn cha mẹ bổn phận làm con không chỉ có ngày đó thôi đâu. Nhớ lúc đi tu nghiệp ở Mỹ, ba cũng biết ngày lễ báo hiếu từ mẫu hay từ phụ chớ. Bên dó, tới ngày lễ nếu con cái ở gần th́ đưa cha mẹ đi ăn sáng, ăn trưa, ăn chiều… ở xa th́ mua gởi cho cái áo, cái khăn, hay gởi cho mấy chục... Có tiền th́ được một trăm, hay nhiều hơn tùy hoàn cảnh gia đ́nh của họ. Theo ba nghĩ th́ công ơn cha mẹ sanh thành dưỡng dục như núi Thái, như đại dương vô bờ vô tận… chớ đâu chỉ có mấy ngày đó con…
Ba à, con sẽ vùi đầu vào ngực, ôm chầm lấy vai mà nhỏng nhẻo nũng nịu với ba:
- Ba ơi, theo con biết, mỗi năm xứ người có ngày báo hiếu là để gợi nhớ, để hâm nóng, để nhắc nhở ḷng tôn kính, thương yêu, hiếu thảo của con đối với cha mẹ. Đó cũng c̣n tùy thuộc vào tâm t́nh và hoàn cảnh của mỗi người nữa ba. C̣n con th́ ba đừng có lo nghe! Con nhớ thương và kính yêu ba dài dài, đều đều, cho đến ngày ĺa bỏ cơi đời, trong con cũng không hề lạt phai thương kính ba chút nào hết đó ba!
Những hồi ức quay về, Nghĩa chép miệng thở ra! Cô nh́n những cánh hải âu bay lượn giỡn đùa, cùng tiếng kêu vang vang của chúng trên trời cao, và những cây mọc trong nước sát mé bờ, có nhánh gie ra ngoài… Trên cành có tổ chim, mà chim mẹ đang đút từng miếng mồi nhỏ vào miệng lũ chim con… Cô cảm thấy buồn nao cơi ḷng, và thở dài nghĩ ngợi!
V́ cho đến bây giờ thật sự tôi cũng chưa biết mẹ ḿnh là ai? Có thể mẹ tôi đă qua đời rồi chăng? Cũng có thể v́ hoàn cảnh nào đó bà không nhận con? Có thể, có thể, và có thể lắm… Bao nhiêu nguyên nhân khiến tôi nghĩ và đặt câu hỏi trong đầu? Nhưng từ nhỏ đến giờ tôi vẫn không có câu giải đáp! V́ chưa bao giờ tôi được gặp và biết mặt mẹ ḿnh! Cho đến khi tôi biết đánh vần chữ “Mẹ, Má” khi tôi biết nhận xét, khi tôi hiểu, khi tôi biết nghĩ suy, và tôi biết tủi thân khi thấy những đứa trẻ tuổi cỡ ḿnh có mẹ!
Bởi mẹ bỏ Nghĩa cho nội, khi con bà chưa đầy 2 tuổi! Ngôi nhà cũ trống không của ông bà để lại, là di vật cuối cùng của gia đ́nh cũng bị giặc tịch thu lấy làm chỗ hội họp cho đám thanh niên trong phường. Họ bảo đó là nhà của “Ngụy quân” cho nên bà cháu tôi bao nhiêu năm ở trong căn nhà đó, đương nhiên có tên trong danh sách phải đi kinh tế mới! Trong khi cha tôi c̣n bị họ nhốt trong tù cải tạo.
Bà nội già cả mà đùm túm cháu lang thang sống hẩm hiu lây lất bữa khoai, bữa đậu ở xó chợ, gầm cầu! V́ bà cháu tôi giờ đây không c̣n nhà nữa, và v́ già yếu nên bịnh tật liên miên nữa… Cho đến ngày giặc thả ba tôi về, ông bị bịnh phù thủng trầm kha không lao dịch nổi.
V́ thế chúng mới cho về v́ lư do đơn giản là: ông ở trong tù chỉ tốn kém, chớ không có lợi lộc chi cả. Và nếu nhốt ông bị chết trong tù, th́ chúng sẽ thêm một cái tội với thế nhân nữa là: “Nhốt người vô tội, bịnh hoạn không thuốc men cho đến chết…” Tội nghiệp ba của tôi, sau bao nhiêu năm bị đày đọa trong tù ngục cải tạo. Thân thể ông đầy thương tật, yếu đuối, gầy c̣m như cái xác biết đi! Khi được giặc thả về, ba của tôi mất tất cả, cái ǵ cũng không có, chỉ có nhiều thứ bịnh!
Nỗi đau buồn mất mát đeo dính ba người chúng tôi. Không có ăn th́ tiền đâu mà thang thuốc… V́ bịnh tật, thiếu thốn, khổ đau, và nỗi buồn nối tiếp buồn theo… Ba tôi như người mất trí, bởi bà nội đột ngột qua đời, sau khi ông thả về chưa đầy ba tháng!
Đau khổ ngập ḷng, uất hận riêng mang, nhiều lần ba tôi đă ngửa mặt lên trời cao, nghẹn ngào mà than rằng:
- Ông Trời có bất công không? Hay kiếp trước tôi đă gây nhiều oan khiên cay nghiệt nên bây giờ nhận lănh bao nhiêu đau khổ buồn thương lần lượt chụp phủ xuống cha con tôi! Tội nghiệp con tôi c̣n nhỏ quá, xin cho tôi nhận lănh tất cả mọi sự việc đă vay. Mong Ơn Trên linh thiêng giúp cho cháu có cuộc sống an ổn, cuộc sống thật sự của kiếp một con người b́nh thường trên cơi đời nầy…
Không c̣n lối thoát, ba tôi phải đi xin ăn! Đó là việc làm duy nhứt để kiếm sống cho hai cha con tôi thôi. V́ khốn khổ chất chồng, và thương đau khóc mẹ, đôi mắt ông đă bị mù ḷa! Tội nghiệp ba tôi sống không bằng chết! Ông sống trong tăm tối không được ánh sáng mặt trời chiếu rọi, cùng nỗi đau đớn xâu xé, và xấu hổ ngửa tay xin tiền, mong nhờ vào từ tâm của thế nhân! Tuy đôi mắt bị mù ḷa, nhưng tâm hồn ba tôi trong sáng như nhật nguyệt. Ông thường dạy dỗ và nhắc nhở cho tôi biết ai là bạn, ai là kẻ thù… Ông cũng không v́ bịnh tật và hoàn cảnh hiện tại của ḿnh mà thất chí, rồi làm những chuyện không nên, hay nói năng xàm xỡ với những người chung quanh... Ông luôn giữ câu của người xưa: “Lành cho sạch/ Rách cho thơm” và luôn lấy đức báo oán, trước những cảnh trái ngang của đời ông.
Ba tôi đi xin ăn từ sáng sớm tới chiều tối mới về. Nhưng không bao giờ ông cho tôi đi theo. Tôi được ba gởi trong chùa để sư cụ sai vặt, và dạy cho biết chữ. Nhớ lại ngày nào, sư cụ cũng thấy cha con tôi hàng ngày gội nắng, dầm mưa lang thang đi qua chùa. Sư thương t́nh gọi lại hỏi thăm và cho cho cha con tôi tá túc ở mé hiên sau của chùa. Với trí hiểu biết non nớt của ḿnh, tôi không biết ba tôi đang nghĩ suy ǵ? Nhưng tôi biết chắc chắn một điều: “Ư chí mănh liệt để ông sinh tồn v́ không muốn con ḿnh côi cút, bơ vơ…” Tôi không sao quên, đó là ngôi chùa nghèo nằm sát bên bờ sông Bảo Định (Thành phố Mỹ Tho) nước rồng, nước lớn lửng lờ xuôi chảy. Những ngày gió lạnh mưa chan đi xin về đến chỗ ở, có khi ba tôi bị lạnh cóng cả người… Tôi la cầu cứu, sư nấu nước gừng nóng cho uống, sư châm cứu, cho đốt củi lửa hơ, và xức dầu nắn bóp để ba tôi giăn gân cốt, và từ từ khỏe lại…
“Hoàng thiên bất phụ hảo tâm nhân” Tôi vẫn nhớ chiều hôm đó, cha con tôi vui mừng và hết sức ngạc nhiên. Bởi có ông khách qua đường dừng lại cho ba tôi một số tiền lớn! Một số tiền rất lớn với một người mù đi xin ăn bữa đói bữa no… Vị thần độ mạng của cha con tôi, chính là một đồng đội cộng sự với ba ngày xưa. Giờ ông là một ngoại kiều về thăm quê hương bất ngờ gặp lại… Kể từ sau đó, ba tôi không c̣n đi xin ăn nữa, và gánh nặng xót xa trong ḷng ba có phần nào được nhẹ đi.
Cứ mỗi sáng sớm, khi vầng thái dương c̣n e ấp ở phương đông, chim chốc gọi đàn bay đi t́m mồi… Thành phố Mỹ Tho rộn tiếng c̣i, tiếng động cơ xe cộ, tiếng nguời bán hàng, tiếng trẻ con cười nói trên đường đến trường… Thấy chúng ôm tập sách, mặc áo quần lành lẽ… tâm hồn tôi se thắt, với những ước mơ thầm kín nở lớn trong long...
Mỗi ngày như mọi ngày, tôi dắt ba ra ngă tư Giếng Nước, ở đầu đường có nhiều người qua lại. Giúp ông treo tấm ni-long che nắng che mưa để ngồi bán vé số, chiều tối tôi mới đến dắt ba về. Cha con tôi đi giữa thành phố lên đèn, qua những ngôi biệt thự đồ sộ nguy nga tráng lệ, qua những nhà hàng, khách sạn cao ngất trời của bọn tư bản đỏ… Chúng đang phè phỡn vui cười, sống sa hoa trong đau khổ của nhân dân nghèo khổ...
Khi vui, ba thường kể cho con gái ḿnh nghe những chuyện ngày xưa lúc c̣n là lính chiến… Ba kể trong say sưa, với niềm tin lẫn niềm xúc động nghẹn ngào, và niềm hy vọng thầm kín… Dần dà ba tôi đă lấy lại mức sống b́nh thường trong tâm hồn, và thỉnh thoảng tôi c̣n bắt gặp niềm vui trong giọng nói, hoặc nụ cười nhẹ trên môi ông.
Ngày đó, nắng Sài G̣n đẹp lắm! Phố phường rực rỡ vàng màu cờ và sắc áo lính. Những người lính chiến trên Bốn Vùng Chiến Thuật đại diện các quân binh chủng, từ các chiến trường trở về dự trong ngày Đại lễ.
Ngồi tán dóc với mấy bà trong xóm, bà Tám y tá (chích thuốc theo toa bác sĩ) lên tiếng trước:
- Mấy chị biết con bà Hai bán bánh ḅ, bánh da lợn ngoài chợ, là cậu Nhân chớ? Tôi thấy cậu mặc bộ đồ lính Thủy Quân Lục Chiến, cùng một số quân nhân đại diện đơn vị về diễn hành “Ngày Quân lực 19 tháng 6” Ôi trông cậu ấy đẹp trai th́ thôi, và thật oai phong quá chừng chừng đi!
Bà Tư bán gạo, góp chuyện:
- Thế cho nên, sau mùa Quân lực đó, khi thấy bóng dáng thấp thoáng chàng về phép, th́ các em trong xóm lượn qua lượn lại nườm nượp hà! Họ mong coi có được lọt vào giếng mắt xanh của chàng, để làm người yêu lính chiến miền xa không?
Chị Tám Dung thợ uốn tóc mở to mắt ngạc nhiên, lên tiếng:
- Mấy chị nói “chơi hay nói giỡn”, bộ có vậy thiệt hả, sao tôi không biết vậy cà?
Chị Út Nga vợ ông Sáu Hiến, tài xế xe đ̣ đường Long An, Sài G̣n. Chị là phụ nữ trẻ nhất trong nhóm đang bàn chuyện thiên hạ sự. Tánh t́nh chị trẻ trung và hay nói tiếu. Ngồi kế bà Tư chị cười khè khè chêm vào những lời lẽ vui nhộn… Tiếng cười chưa dứt, th́ chị gống gân cổ trỗi giọng:
- Có chớ, sao không thật! Mấy bà nghĩ xem: “Bạn ơi quan hà xin cạn chén ly bôi/ Ngày mai tôi đă đă đi xa rồi… Giữa đoàn hùng binh có tôi đi hàng đầu/ Trở về là khi nước non vui b́nh yên…” Rồi chị bắc qua bài khác, hát câu đầu nầy nhảy qua câu đầu kia: “Đừng chê anh lính đám cưới nhà binh em ơi/ Em sẽ là cô dâu đẹp tuyệt vời …/ Đám cưới bọn ta tưng bừng biết mấy…/… Tám xe lội nước theo sau/ Chín xe đại bác đi đầu… Cưới em nhỏ lắm em ơi/ cưới em mời mấy trăm người… Có ai bằng đôi ta đâu…” Mèn ơi, mấy em nghe đến đó quưnh đít thiếu điều năn nỉ ỉ ôi, xin được sửa túi nâng khăn cho chàng ta là đàng khác…
Coi bộ chưa đă, chị hứng chí lớn tiếng:
- Nhưng “Sức mấy! Bỏ qua đi tám...” Bây giờ th́ hai bông mai vàng trên ve áo cậu Nhân, đă làm các em cho ḿnh là kiều nữ trong xóm nín khe… Bởi lúc chàng c̣n đi học, các nàng chê là thằng con bà bán bánh nghèo mạt rệp… Chê cho đă chớ có biết đâu anh chàng lính chiến Nhân “nhà nghèo, nhưng học giỏi, và đẹp giai” giờ anh ta tảng lờ làm ngơ các cô nàng trong xóm… Khiến các em vừa tức vừa tiếc hùi hụi, bởi ngày xưa lỡ dại chê nhằm người ta... đó mà!
Các bà phá lên cười rộ vui vẻ rồi trở về nhà ai phận nấy. Họ là những người phụ nữ lam lũ ở xóm nghèo, b́nh dân, vui vẻ, tốt bụng giúp đỡ cḥm xóm khi ai đau bịnh, tối lửa tắt đèn… Họ hay chọc ghẹo đối phương nhưng để vui cười chung, rồi qua đi chớ không nói xấu, nói hành nói tỏi, hay có ác ư với ai…
Cho đến một ngày kia, chàng Nhân dắt về giới thiệu với mẹ, cô Hồng Thủy làm ở sở Mỹ nơi chàng thường theo mấy người bạn ngoại quốc ghé mua hàng “PX” (cửa hàng của quân đội đồng minh, không có thuế) Bà Hai má Nhân là người mẹ dễ dăi, thương yêu và luôn chiều chuộng con. Bà nghĩ giờ con bà cũng đă lớn rồi, có thương cô nào th́ bà cưới cô ấy cho anh.
Thế là đám cưới nhà binh được tổ chức đơn sơ nhưng đầy đủ lục lễ cho con ḿnh. Dù là cảnh nhà mẹ góa con côi, nhưng bà Hai cũng đi đủ lễ, chớ không nói đơn sơ mà giảm quà lễ để thiên hạ cười chê mẹ con bà.
Sau ngày cưới, Hồng Thủy về sống với mẹ chồng. C̣n Nhân th́ luôn bôn ba ngoài chiến trận, đôi ba tháng mới về thăm gia đ́nh một lần. Khi dâu sanh đứa con gái, bà nội đặt cho tên Nghĩa (Nguyễn Thị Nhân Nghĩa) con của ông Nguyễn Vĩnh Nhân và bà Trương Hồng Thủy…
Bà Hai nghỉ buôn bán, vui mừng sung sướng ở nhà trông coi tâm can bửu bối, là đứa cháu nội bé nhỏ của bà đó đa! Bà để cho con ḿnh yên ḷng ngoài chiến tuyến, và con dâu đi làm! Thuở đó, ở góc nhỏ của phương trời miền Nam tự do, có gia đ́nh bà Hai, không giàu sang nhung lụa, nhưng ấm êm hạnh phúc dâng đầy.
Rồi thời thế đổi thay, “Ngày 30 tháng 4 năm 1975” th́ giặc phương Bắc ào át tràn vào cưỡng chíếm miền Nam. Gia đ́nh bà Hai tan nát, Nhân bị giặc bắt cầm tù trong cải tạo. Hồng Thủy ra buôn bán hàng ở chợ trời, nhưng không bao lâu vợ anh đi luôn không về nữa! Bà Hai già yếu phải đi bươi rác, lượm lon… khổ cực biết chừng nào để chắt chiu nuôi cháu, và bám víu cuộc sống nghèo nàn chờ ngày con trai trở về…
(Đó là những ǵ Nghĩa nghe bà nội kể lại, và cô hiểu biết suy xét theo thời gian tuổi lớn khôn dần…)
Bà chủ tiệm nước Cao Thăng ở chợ thành Mỹ Tho, thường đi chùa làm việc từ thiện… Qua lời sư, bà biết được t́nh cảnh cha con tôi. Nên khi sắp sửa trốn chạy khỏi nước Cộng sản nầy… bà cho hai cha con tôi một chỗ ngồi ở dưới tàu chở mấy trăm người vượt biên.
“Một chỗ ngồi nhỏ xíu dưới hầm tàu, nhưng to lớn vô cùng, to lớn như một thế giới cho những kẻ đi t́m tự do! Và đó đă thể hiện một tấm ḷng thương người, một tấm ḷng Bồ Tát bao la như đại dương của bà chủ tiệm Cao Thăng ( chủ tàu vượt biên…) đối với cha con chúng tôi”
Lúc đầu bà chủ tàu chỉ cho một người đi. Nhân nhường cho con gái đi, c̣n ông th́ ở lại!
Nghĩa khóc sướt mướt vùi đầu vào ngực ba bệu bạo:
- Con không đi, con không đi đâu! Con không thể xa ba… Chết sống chúng ta có nhau ba ơi…
Cặp mắt sâu hơm hàng ngày như hai cái hố nhỏ của ba tôi càng sâu thăm thẳm hơn! Mặt đanh lại, ông lạnh lùng bảo tôi:
- Nghĩa, hăy trả lời ba: “Con có thương, và muốn trả hiếu cho ba không?”
Giọng sũng nước mắt:
- Dạ có, dạ có… trên cơi đời nầy người con kính yêu nhứt là bà nội và ba… Ba chết con sẽ chết theo, ba ở đâu con sẽ ở đó… Xin ba đừng bắt con phải xa ba… Cho dù nơi con sắp đến giàu sang, nhung lụa, hay chốn Bồng lai tiên giới cũng vậy, nếu không có ba con sẽ không đi đâu ba ơi…
Nhân ôm chầm lấy đầu con ḿnh, vuốt tóc nghẹn lời thổn thức:
- Ba cũng không muốn xa con gái ba, nhưng v́ tương lai của con… Qua bên đó may ra con c̣n gặp được tấm ḷng nhân của người khác xứ, sẽ được đi học, và tiến thân… Con ở lại là gánh nặng cho ba, v́ ba không lo cho con được! Dù muốn lo nhưng t́nh cảnh ba mù ḷa, lại là một người thất bại bị kẻ thù trù dập cố t́nh hủy diệt th́ làm sao lo… Ở đây chúng ta ăn không no, lạnh không áo, vô gia cư, không nghề nghiệp, th́ tương lai của con sẽ về đâu? Và con c̣n chuyện quan trọng phải thay ba đang làm dang dở… Con ơi, trả hiếu cho ba, th́ con hăy nghe lời ba! Nghe lời ba tức là đă trả hiếu cho ba rồi đó con…
Tôi ôm chặc lấy ba vừa khóc vừa trả lời:
- Dạ con nghe ba… Con sẽ quyết làm những ǵ ba muốn, ba dặn ḍ… Con nghe ba, con nghe ba! Con thương ba lắm ba ơi!
Trong cuộc đời bé nhỏ của tôi, chưa bao giờ tôi sung sướng bằng! Dù sau nầy ngày tôi ra trường Y khoa, nhận bằng bác sĩ ở Mỹ, cũng không bằng! Tôi vẫn nhớ hoài, nhớ suốt đời kiếp nầy để không bao giờ quên ơn người, ơn đời.
Sáng hôm đó trời trong, mây tạnh và nắng hồng rạng rỡ chiếu lung linh trên cành cây so đũa. Lác đác trên những cành ẻo lả, bông so đũa trắng như mây trời và điểm những trái dài xanh như ngọc, mong manh treo ṭn ten trên cành ở hiên sau chùa. Tôi ngồi ôm bọc áo quần cũ vá chằng vá chịt của cha con tôi. Nhưng ḷng tôi ngập tràn hạnh phúc… cho dù trước mắt là hầm chông, là bẫy ḿn… tôi vẫn thản nhiên tiến bước, v́ có ba đi bên cạnh cuộc đời với tôi! Mặc dù ba tôi là người tàn phế, đang ngồi đó, trầm ngâm chẳng nói lời nào, trong đôi mắt sâu thẩm không c̣n thấy ánh sáng mặt trời, nhưng trên khuôn mặt hằn nét thống khổ, kiên cường, bất khuất đó đă cho tôi sức sống, niềm tin và niềm hy vọng mảnh liệt vô biên!
Trong đoàn người ngồi chờ xuống tàu lào xào, ồn ào lúc to lúc nhỏ, mặc dù người dẫn đường đă nhiều lần nhắc nhở giữ yên lặng… Tôi nhớ rất rơ, mấy hôm trước khi phải theo đoàn người vượt biên. Tôi buồn rầu v́ phải sắp xa người cha tật nguyền bịnh hoạn của ḿnh. Ngồi bẹp dưới góc cây trắc bá diệp ngoài sân chùa, nghe sư tụng kinh có ca có kệ, khi ḷng đang ngổn ngang trăm mối đau buồn, khiến tôi càng thêm sầu thúi ruột! Ngồi dựa gốc câythút thít khóc một ḿnh, tôi lơ đăng đưa mắt nh́n trời xanh mây trắng, nhưng trong tâm tư tôi trời như đang tối sầm, tưởng chừng như mây khói đèn đang kín trên cao… Và tôi cũng nghĩ dại, mong trời sập xuống chết hết cho rồi!
Từ trong Chánh điện bước ra, dáng sư cao gầy. Mặt sư lúc nào cũng trang nghiêm, trầm tĩnh. Thấy tôi sư bảo:
- Nghĩa, cha con đâu, ông đi bán vé số rồi à? Chừng nào ba con về, dắt lên gặp sư nghe… Con đang khóc đó hả?
Tôi mau lẹ lấy tay quẹt nhanh những giọt nước mắt c̣n đọng trên mi:
- Dạ, con khóc v́ không muốn xa ba con! Tội nghiệp ông mù ḷa, con đi rồi không ai đưa ba con ra chỗ bán vé số, không ai rót nước, đút cơm khi bịnh hoạn… Con thương ba con lắm sư cụ ơi…
Nhịn không được, tôi khóc ồ lên! Sư vuốt tóc tôi chép miệng nhẹ thở dài rồi trở vào chùa… Tiếng cầu kinh ḥa cùng tiếng mơ chuông lại ngân nga, êm êm rền vọng xa đưa… Mùi khói, nhang, trầm hương theo gió nhè nhẹ thoảng bay…
Chiều đó tôi dắt ba đến gặp sư, như sư đă dặn ḍ. Tôi thấy sư đang tỉa nhành chết, lá úa của những cây kiểng trước sân chùa. Sư vẫn điềm đạm, nét mặt suy tư, và chầm chậm bảo với chúng tôi:
- Nghe thấy hoàn cảnh của cha con anh, ông chủ Cao Thăng bảo vợ cho cả hai cha con cùng đi luôn một thể…
Cha con tôi qú xuống lạy sư! Không nói ǵ, tay lần chuỗi, mắt u buồn hiền lành, sư từ tốn khẽ bảo:
- Cầu xin Phật Tổ phù hộ cho cha con anh! Tôi chẳng giúp ǵ được, có lẽ do ḷng thương con của một người cha như anh, đă làm động ḷng người đời và động ḷng Trời khiến xui như vậy… Anh phải luôn ăn hiền ở lành, bởi Ơn Trên không bao giờ phụ kẻ có ḷng… Tôi sẽ cầu an cho cha con anh…
Sư quay qua vuốt tóc tôi:
- Nghĩa, sư biết con là đứa trẻ ngoan! Qua tới bờ bến tự do con ráng học hành… làm người tốt, để trả hiếu cho cha con và trả ơn đời…
Mười mấy ngày trên đường vượt tuyến sóng gió biển khơi. Rồi tàu cũng được cặp một bến ở Nam Dương Quần Đảo. Trên Hành tŕnh vượt biên của tàu bán chánh thức (Người đi trả chủ tàu bằng vàng. Chủ tàu đóng cho Việt cộng để được rời nước) mang số “Mỹ Tho 2736” Tàu vượt biên chúng tôi chết gần cả trăm người vừa già vừa trẻ em, v́ sóng gió dập dồn và yếu sức…
“Huyệt mộ người cha kính yêu của tôi, cũng ở ḷng đại dương trong chuyến bôn đào bằng đường biển nầy!”
Hôm nay cũng trên chuyến tàu ra biển, tôi theo đoàn y tế thiện nguyện, đi trị bịnh cho những tù nhân trong trại tù Alcatraz, ở ḥn đảo Alcatraz gần San Fransico thuộc tiểu bang California.
Nh́n trời nước bao la, nh́n thành phố San Fransico nhà cái cao, cái thấp… chập chùng san sát như dính liền nhau. Cả thành phố dưới bầu trời rạng rỡ nắng mai rực rỡ, và như nằm lững lờ trên mặt nước trong xanh lao xao sóng bủa chập chùng.
“Ba kính yêu của con ơi, con gái ba giờ đă lớn đang ở trên một nước tự do, ngắm nh́n trời xanh, in những vầng mây trắng cuồn cuộn nhẹ trôi là đà. Nắng mai chiếu lung linh, gió mát thổi bồng mái tóc con và là là trên mặt nước biển xanh, trong vắt thấy cả cá lội nhởn nhơ… Con nhớ ba lắm, con thương ba vô cùng… Con gái ba không phụ ḷng ba, giờ con đă thành tài như ba ước mong… Ngoài những giờ làm việc ở bịnh viện chuyên khoa về mắt… Thời gian c̣n lại, con ghi danh hành nghề trong các đoàn y tế thiện nguyện. Con đă đi Thái Lan, Cam-Bô-Chia, các nước vùng dân nghèo… cả ở Ép-Phi-Ca, Ai-Rắc nữa đó ba. Nhưng con chưa trở về cố quốc, v́ nơi đó vẫn c̣n chế độ Cộng sản bất công và đói nghèo, khốn khổ...
Sư cụ giúp chúng ta đă viên tịch… Gia đ́nh ông Cao Thăng chủ tàu cho cha con ḿnh vượt biên đang ở Canada (bà chủ qua đời từ mấy năm trước) các con ông đă thành nhân.
Lời dạy dỗ của ba là kim chỉ Nam đă và sẽ làm hành tŕnh cho con suốt cuộc đời nầy! Ngày xưa ba đi lính v́ v́ an nguy cho gia đ́nh và dân tộc. Không kể đến thân ḿnh, ba cùng đồng đội bảo vệ lănh thổ, lănh hải quê hương đất nước, cho một miền Nam Cộng Ḥa Tự Do của chúng ta. Hôm nay con gái ba làm những ǵ con có thể làm được như ba dạy bảo là giúp người, giúp đời, và…
Ba ơi, mặc dù ba nay đă ra người thiên cổ, nhưng con biết ba lúc nào cũng quanh quẩn bên con, nhắc nhở con, giúp đỡ con gái ba. Con thấy tủi thân không có ba như các bạn bè. Ai c̣n cha th́ xôn xao mua quà nầy quà kia cho cha, trong ngày lễ báo hiếu, vinh danh cha…
Thưa ba, mỗi năm ngày báo hiếu từ phụ, lại cận kề ngày Quân Lực của Việt Nam Cộng Ḥa. Con xin gởi ba tấm ḷng thành ghi nhớ ơn tiền nhân, nhớ ơn ba trong ngày báo hiếu từ phụ.
Ba đă cho con dáng dấp h́nh hài lành lặn nầy. Ba cho con tâm hồn tươi vui, khỏe mạnh nầy. Ba đă cho con tất cả, tất cả những ǵ con hiện có… Con đă làm những việc thiện mà ba dặn ḍ chỉ dạy…
Nhưng con vẫn c̣n nợ ba! Trước khi ĺa đời, ba đă trăn trối: “...Trước khi qua đời ba c̣n nhắc nhở/ …Hoàn cảnh nào cũng phải giữ sắt son/ Cha ấu lo nhân nghĩa sẽ không c̣n/ Trên đất nước mấy ngh́n năm Văn Hiến…” Thưa ba, chúng con những người trẻ lưu vong sẽ hoàn tất trong ngày không xa… sẽ dong ruỗi con đường ba đi c̣n dang dở…” Ba ơi “Con c̣n nợ ba”!
Trong tuyển tập truyện ngắn “Xứ Lạ T́nh Quê”
DƯ THỊ DIỄM BUỒN
“Mùa báo hiếu từ phụ”
DTDB
Ba ơi, sắp đến ngày báo hiếu người cha rồi! Con nhớ quê hương ḿnh không có ngày lễ báo hiếu từ mẫu “Mother’s Day” hay ngày báo hiếu từ phụ “Father’s Day” như cái xứ con đang tạm dung đó ba!
Con biết ba sẽ cười hiền lành mà bảo với con rằng:
- Con bé nầy nhiều chuyện và rườm rà quá đi… Bởi ở xứ ḿnh cha mẹ hàng ngày chạy gạo cho cả nhà mở con mắt không lên … th́ c̣n có tâm t́nh ǵ mà nghĩ đến ngày báo hiếu, báo ơn con ơi. Công ơn cha mẹ bổn phận làm con không chỉ có ngày đó thôi đâu. Nhớ lúc đi tu nghiệp ở Mỹ, ba cũng biết ngày lễ báo hiếu từ mẫu hay từ phụ chớ. Bên dó, tới ngày lễ nếu con cái ở gần th́ đưa cha mẹ đi ăn sáng, ăn trưa, ăn chiều… ở xa th́ mua gởi cho cái áo, cái khăn, hay gởi cho mấy chục... Có tiền th́ được một trăm, hay nhiều hơn tùy hoàn cảnh gia đ́nh của họ. Theo ba nghĩ th́ công ơn cha mẹ sanh thành dưỡng dục như núi Thái, như đại dương vô bờ vô tận… chớ đâu chỉ có mấy ngày đó con…
Ba à, con sẽ vùi đầu vào ngực, ôm chầm lấy vai mà nhỏng nhẻo nũng nịu với ba:
- Ba ơi, theo con biết, mỗi năm xứ người có ngày báo hiếu là để gợi nhớ, để hâm nóng, để nhắc nhở ḷng tôn kính, thương yêu, hiếu thảo của con đối với cha mẹ. Đó cũng c̣n tùy thuộc vào tâm t́nh và hoàn cảnh của mỗi người nữa ba. C̣n con th́ ba đừng có lo nghe! Con nhớ thương và kính yêu ba dài dài, đều đều, cho đến ngày ĺa bỏ cơi đời, trong con cũng không hề lạt phai thương kính ba chút nào hết đó ba!
Những hồi ức quay về, Nghĩa chép miệng thở ra! Cô nh́n những cánh hải âu bay lượn giỡn đùa, cùng tiếng kêu vang vang của chúng trên trời cao, và những cây mọc trong nước sát mé bờ, có nhánh gie ra ngoài… Trên cành có tổ chim, mà chim mẹ đang đút từng miếng mồi nhỏ vào miệng lũ chim con… Cô cảm thấy buồn nao cơi ḷng, và thở dài nghĩ ngợi!
V́ cho đến bây giờ thật sự tôi cũng chưa biết mẹ ḿnh là ai? Có thể mẹ tôi đă qua đời rồi chăng? Cũng có thể v́ hoàn cảnh nào đó bà không nhận con? Có thể, có thể, và có thể lắm… Bao nhiêu nguyên nhân khiến tôi nghĩ và đặt câu hỏi trong đầu? Nhưng từ nhỏ đến giờ tôi vẫn không có câu giải đáp! V́ chưa bao giờ tôi được gặp và biết mặt mẹ ḿnh! Cho đến khi tôi biết đánh vần chữ “Mẹ, Má” khi tôi biết nhận xét, khi tôi hiểu, khi tôi biết nghĩ suy, và tôi biết tủi thân khi thấy những đứa trẻ tuổi cỡ ḿnh có mẹ!
Bởi mẹ bỏ Nghĩa cho nội, khi con bà chưa đầy 2 tuổi! Ngôi nhà cũ trống không của ông bà để lại, là di vật cuối cùng của gia đ́nh cũng bị giặc tịch thu lấy làm chỗ hội họp cho đám thanh niên trong phường. Họ bảo đó là nhà của “Ngụy quân” cho nên bà cháu tôi bao nhiêu năm ở trong căn nhà đó, đương nhiên có tên trong danh sách phải đi kinh tế mới! Trong khi cha tôi c̣n bị họ nhốt trong tù cải tạo.
Bà nội già cả mà đùm túm cháu lang thang sống hẩm hiu lây lất bữa khoai, bữa đậu ở xó chợ, gầm cầu! V́ bà cháu tôi giờ đây không c̣n nhà nữa, và v́ già yếu nên bịnh tật liên miên nữa… Cho đến ngày giặc thả ba tôi về, ông bị bịnh phù thủng trầm kha không lao dịch nổi.
V́ thế chúng mới cho về v́ lư do đơn giản là: ông ở trong tù chỉ tốn kém, chớ không có lợi lộc chi cả. Và nếu nhốt ông bị chết trong tù, th́ chúng sẽ thêm một cái tội với thế nhân nữa là: “Nhốt người vô tội, bịnh hoạn không thuốc men cho đến chết…” Tội nghiệp ba của tôi, sau bao nhiêu năm bị đày đọa trong tù ngục cải tạo. Thân thể ông đầy thương tật, yếu đuối, gầy c̣m như cái xác biết đi! Khi được giặc thả về, ba của tôi mất tất cả, cái ǵ cũng không có, chỉ có nhiều thứ bịnh!
Nỗi đau buồn mất mát đeo dính ba người chúng tôi. Không có ăn th́ tiền đâu mà thang thuốc… V́ bịnh tật, thiếu thốn, khổ đau, và nỗi buồn nối tiếp buồn theo… Ba tôi như người mất trí, bởi bà nội đột ngột qua đời, sau khi ông thả về chưa đầy ba tháng!
Đau khổ ngập ḷng, uất hận riêng mang, nhiều lần ba tôi đă ngửa mặt lên trời cao, nghẹn ngào mà than rằng:
- Ông Trời có bất công không? Hay kiếp trước tôi đă gây nhiều oan khiên cay nghiệt nên bây giờ nhận lănh bao nhiêu đau khổ buồn thương lần lượt chụp phủ xuống cha con tôi! Tội nghiệp con tôi c̣n nhỏ quá, xin cho tôi nhận lănh tất cả mọi sự việc đă vay. Mong Ơn Trên linh thiêng giúp cho cháu có cuộc sống an ổn, cuộc sống thật sự của kiếp một con người b́nh thường trên cơi đời nầy…
Không c̣n lối thoát, ba tôi phải đi xin ăn! Đó là việc làm duy nhứt để kiếm sống cho hai cha con tôi thôi. V́ khốn khổ chất chồng, và thương đau khóc mẹ, đôi mắt ông đă bị mù ḷa! Tội nghiệp ba tôi sống không bằng chết! Ông sống trong tăm tối không được ánh sáng mặt trời chiếu rọi, cùng nỗi đau đớn xâu xé, và xấu hổ ngửa tay xin tiền, mong nhờ vào từ tâm của thế nhân! Tuy đôi mắt bị mù ḷa, nhưng tâm hồn ba tôi trong sáng như nhật nguyệt. Ông thường dạy dỗ và nhắc nhở cho tôi biết ai là bạn, ai là kẻ thù… Ông cũng không v́ bịnh tật và hoàn cảnh hiện tại của ḿnh mà thất chí, rồi làm những chuyện không nên, hay nói năng xàm xỡ với những người chung quanh... Ông luôn giữ câu của người xưa: “Lành cho sạch/ Rách cho thơm” và luôn lấy đức báo oán, trước những cảnh trái ngang của đời ông.
Ba tôi đi xin ăn từ sáng sớm tới chiều tối mới về. Nhưng không bao giờ ông cho tôi đi theo. Tôi được ba gởi trong chùa để sư cụ sai vặt, và dạy cho biết chữ. Nhớ lại ngày nào, sư cụ cũng thấy cha con tôi hàng ngày gội nắng, dầm mưa lang thang đi qua chùa. Sư thương t́nh gọi lại hỏi thăm và cho cho cha con tôi tá túc ở mé hiên sau của chùa. Với trí hiểu biết non nớt của ḿnh, tôi không biết ba tôi đang nghĩ suy ǵ? Nhưng tôi biết chắc chắn một điều: “Ư chí mănh liệt để ông sinh tồn v́ không muốn con ḿnh côi cút, bơ vơ…” Tôi không sao quên, đó là ngôi chùa nghèo nằm sát bên bờ sông Bảo Định (Thành phố Mỹ Tho) nước rồng, nước lớn lửng lờ xuôi chảy. Những ngày gió lạnh mưa chan đi xin về đến chỗ ở, có khi ba tôi bị lạnh cóng cả người… Tôi la cầu cứu, sư nấu nước gừng nóng cho uống, sư châm cứu, cho đốt củi lửa hơ, và xức dầu nắn bóp để ba tôi giăn gân cốt, và từ từ khỏe lại…
“Hoàng thiên bất phụ hảo tâm nhân” Tôi vẫn nhớ chiều hôm đó, cha con tôi vui mừng và hết sức ngạc nhiên. Bởi có ông khách qua đường dừng lại cho ba tôi một số tiền lớn! Một số tiền rất lớn với một người mù đi xin ăn bữa đói bữa no… Vị thần độ mạng của cha con tôi, chính là một đồng đội cộng sự với ba ngày xưa. Giờ ông là một ngoại kiều về thăm quê hương bất ngờ gặp lại… Kể từ sau đó, ba tôi không c̣n đi xin ăn nữa, và gánh nặng xót xa trong ḷng ba có phần nào được nhẹ đi.
Cứ mỗi sáng sớm, khi vầng thái dương c̣n e ấp ở phương đông, chim chốc gọi đàn bay đi t́m mồi… Thành phố Mỹ Tho rộn tiếng c̣i, tiếng động cơ xe cộ, tiếng nguời bán hàng, tiếng trẻ con cười nói trên đường đến trường… Thấy chúng ôm tập sách, mặc áo quần lành lẽ… tâm hồn tôi se thắt, với những ước mơ thầm kín nở lớn trong long...
Mỗi ngày như mọi ngày, tôi dắt ba ra ngă tư Giếng Nước, ở đầu đường có nhiều người qua lại. Giúp ông treo tấm ni-long che nắng che mưa để ngồi bán vé số, chiều tối tôi mới đến dắt ba về. Cha con tôi đi giữa thành phố lên đèn, qua những ngôi biệt thự đồ sộ nguy nga tráng lệ, qua những nhà hàng, khách sạn cao ngất trời của bọn tư bản đỏ… Chúng đang phè phỡn vui cười, sống sa hoa trong đau khổ của nhân dân nghèo khổ...
Khi vui, ba thường kể cho con gái ḿnh nghe những chuyện ngày xưa lúc c̣n là lính chiến… Ba kể trong say sưa, với niềm tin lẫn niềm xúc động nghẹn ngào, và niềm hy vọng thầm kín… Dần dà ba tôi đă lấy lại mức sống b́nh thường trong tâm hồn, và thỉnh thoảng tôi c̣n bắt gặp niềm vui trong giọng nói, hoặc nụ cười nhẹ trên môi ông.
Ngày đó, nắng Sài G̣n đẹp lắm! Phố phường rực rỡ vàng màu cờ và sắc áo lính. Những người lính chiến trên Bốn Vùng Chiến Thuật đại diện các quân binh chủng, từ các chiến trường trở về dự trong ngày Đại lễ.
Ngồi tán dóc với mấy bà trong xóm, bà Tám y tá (chích thuốc theo toa bác sĩ) lên tiếng trước:
- Mấy chị biết con bà Hai bán bánh ḅ, bánh da lợn ngoài chợ, là cậu Nhân chớ? Tôi thấy cậu mặc bộ đồ lính Thủy Quân Lục Chiến, cùng một số quân nhân đại diện đơn vị về diễn hành “Ngày Quân lực 19 tháng 6” Ôi trông cậu ấy đẹp trai th́ thôi, và thật oai phong quá chừng chừng đi!
Bà Tư bán gạo, góp chuyện:
- Thế cho nên, sau mùa Quân lực đó, khi thấy bóng dáng thấp thoáng chàng về phép, th́ các em trong xóm lượn qua lượn lại nườm nượp hà! Họ mong coi có được lọt vào giếng mắt xanh của chàng, để làm người yêu lính chiến miền xa không?
Chị Tám Dung thợ uốn tóc mở to mắt ngạc nhiên, lên tiếng:
- Mấy chị nói “chơi hay nói giỡn”, bộ có vậy thiệt hả, sao tôi không biết vậy cà?
Chị Út Nga vợ ông Sáu Hiến, tài xế xe đ̣ đường Long An, Sài G̣n. Chị là phụ nữ trẻ nhất trong nhóm đang bàn chuyện thiên hạ sự. Tánh t́nh chị trẻ trung và hay nói tiếu. Ngồi kế bà Tư chị cười khè khè chêm vào những lời lẽ vui nhộn… Tiếng cười chưa dứt, th́ chị gống gân cổ trỗi giọng:
- Có chớ, sao không thật! Mấy bà nghĩ xem: “Bạn ơi quan hà xin cạn chén ly bôi/ Ngày mai tôi đă đă đi xa rồi… Giữa đoàn hùng binh có tôi đi hàng đầu/ Trở về là khi nước non vui b́nh yên…” Rồi chị bắc qua bài khác, hát câu đầu nầy nhảy qua câu đầu kia: “Đừng chê anh lính đám cưới nhà binh em ơi/ Em sẽ là cô dâu đẹp tuyệt vời …/ Đám cưới bọn ta tưng bừng biết mấy…/… Tám xe lội nước theo sau/ Chín xe đại bác đi đầu… Cưới em nhỏ lắm em ơi/ cưới em mời mấy trăm người… Có ai bằng đôi ta đâu…” Mèn ơi, mấy em nghe đến đó quưnh đít thiếu điều năn nỉ ỉ ôi, xin được sửa túi nâng khăn cho chàng ta là đàng khác…
Coi bộ chưa đă, chị hứng chí lớn tiếng:
- Nhưng “Sức mấy! Bỏ qua đi tám...” Bây giờ th́ hai bông mai vàng trên ve áo cậu Nhân, đă làm các em cho ḿnh là kiều nữ trong xóm nín khe… Bởi lúc chàng c̣n đi học, các nàng chê là thằng con bà bán bánh nghèo mạt rệp… Chê cho đă chớ có biết đâu anh chàng lính chiến Nhân “nhà nghèo, nhưng học giỏi, và đẹp giai” giờ anh ta tảng lờ làm ngơ các cô nàng trong xóm… Khiến các em vừa tức vừa tiếc hùi hụi, bởi ngày xưa lỡ dại chê nhằm người ta... đó mà!
Các bà phá lên cười rộ vui vẻ rồi trở về nhà ai phận nấy. Họ là những người phụ nữ lam lũ ở xóm nghèo, b́nh dân, vui vẻ, tốt bụng giúp đỡ cḥm xóm khi ai đau bịnh, tối lửa tắt đèn… Họ hay chọc ghẹo đối phương nhưng để vui cười chung, rồi qua đi chớ không nói xấu, nói hành nói tỏi, hay có ác ư với ai…
Cho đến một ngày kia, chàng Nhân dắt về giới thiệu với mẹ, cô Hồng Thủy làm ở sở Mỹ nơi chàng thường theo mấy người bạn ngoại quốc ghé mua hàng “PX” (cửa hàng của quân đội đồng minh, không có thuế) Bà Hai má Nhân là người mẹ dễ dăi, thương yêu và luôn chiều chuộng con. Bà nghĩ giờ con bà cũng đă lớn rồi, có thương cô nào th́ bà cưới cô ấy cho anh.
Thế là đám cưới nhà binh được tổ chức đơn sơ nhưng đầy đủ lục lễ cho con ḿnh. Dù là cảnh nhà mẹ góa con côi, nhưng bà Hai cũng đi đủ lễ, chớ không nói đơn sơ mà giảm quà lễ để thiên hạ cười chê mẹ con bà.
Sau ngày cưới, Hồng Thủy về sống với mẹ chồng. C̣n Nhân th́ luôn bôn ba ngoài chiến trận, đôi ba tháng mới về thăm gia đ́nh một lần. Khi dâu sanh đứa con gái, bà nội đặt cho tên Nghĩa (Nguyễn Thị Nhân Nghĩa) con của ông Nguyễn Vĩnh Nhân và bà Trương Hồng Thủy…
Bà Hai nghỉ buôn bán, vui mừng sung sướng ở nhà trông coi tâm can bửu bối, là đứa cháu nội bé nhỏ của bà đó đa! Bà để cho con ḿnh yên ḷng ngoài chiến tuyến, và con dâu đi làm! Thuở đó, ở góc nhỏ của phương trời miền Nam tự do, có gia đ́nh bà Hai, không giàu sang nhung lụa, nhưng ấm êm hạnh phúc dâng đầy.
Rồi thời thế đổi thay, “Ngày 30 tháng 4 năm 1975” th́ giặc phương Bắc ào át tràn vào cưỡng chíếm miền Nam. Gia đ́nh bà Hai tan nát, Nhân bị giặc bắt cầm tù trong cải tạo. Hồng Thủy ra buôn bán hàng ở chợ trời, nhưng không bao lâu vợ anh đi luôn không về nữa! Bà Hai già yếu phải đi bươi rác, lượm lon… khổ cực biết chừng nào để chắt chiu nuôi cháu, và bám víu cuộc sống nghèo nàn chờ ngày con trai trở về…
(Đó là những ǵ Nghĩa nghe bà nội kể lại, và cô hiểu biết suy xét theo thời gian tuổi lớn khôn dần…)
Bà chủ tiệm nước Cao Thăng ở chợ thành Mỹ Tho, thường đi chùa làm việc từ thiện… Qua lời sư, bà biết được t́nh cảnh cha con tôi. Nên khi sắp sửa trốn chạy khỏi nước Cộng sản nầy… bà cho hai cha con tôi một chỗ ngồi ở dưới tàu chở mấy trăm người vượt biên.
“Một chỗ ngồi nhỏ xíu dưới hầm tàu, nhưng to lớn vô cùng, to lớn như một thế giới cho những kẻ đi t́m tự do! Và đó đă thể hiện một tấm ḷng thương người, một tấm ḷng Bồ Tát bao la như đại dương của bà chủ tiệm Cao Thăng ( chủ tàu vượt biên…) đối với cha con chúng tôi”
Lúc đầu bà chủ tàu chỉ cho một người đi. Nhân nhường cho con gái đi, c̣n ông th́ ở lại!
Nghĩa khóc sướt mướt vùi đầu vào ngực ba bệu bạo:
- Con không đi, con không đi đâu! Con không thể xa ba… Chết sống chúng ta có nhau ba ơi…
Cặp mắt sâu hơm hàng ngày như hai cái hố nhỏ của ba tôi càng sâu thăm thẳm hơn! Mặt đanh lại, ông lạnh lùng bảo tôi:
- Nghĩa, hăy trả lời ba: “Con có thương, và muốn trả hiếu cho ba không?”
Giọng sũng nước mắt:
- Dạ có, dạ có… trên cơi đời nầy người con kính yêu nhứt là bà nội và ba… Ba chết con sẽ chết theo, ba ở đâu con sẽ ở đó… Xin ba đừng bắt con phải xa ba… Cho dù nơi con sắp đến giàu sang, nhung lụa, hay chốn Bồng lai tiên giới cũng vậy, nếu không có ba con sẽ không đi đâu ba ơi…
Nhân ôm chầm lấy đầu con ḿnh, vuốt tóc nghẹn lời thổn thức:
- Ba cũng không muốn xa con gái ba, nhưng v́ tương lai của con… Qua bên đó may ra con c̣n gặp được tấm ḷng nhân của người khác xứ, sẽ được đi học, và tiến thân… Con ở lại là gánh nặng cho ba, v́ ba không lo cho con được! Dù muốn lo nhưng t́nh cảnh ba mù ḷa, lại là một người thất bại bị kẻ thù trù dập cố t́nh hủy diệt th́ làm sao lo… Ở đây chúng ta ăn không no, lạnh không áo, vô gia cư, không nghề nghiệp, th́ tương lai của con sẽ về đâu? Và con c̣n chuyện quan trọng phải thay ba đang làm dang dở… Con ơi, trả hiếu cho ba, th́ con hăy nghe lời ba! Nghe lời ba tức là đă trả hiếu cho ba rồi đó con…
Tôi ôm chặc lấy ba vừa khóc vừa trả lời:
- Dạ con nghe ba… Con sẽ quyết làm những ǵ ba muốn, ba dặn ḍ… Con nghe ba, con nghe ba! Con thương ba lắm ba ơi!
Trong cuộc đời bé nhỏ của tôi, chưa bao giờ tôi sung sướng bằng! Dù sau nầy ngày tôi ra trường Y khoa, nhận bằng bác sĩ ở Mỹ, cũng không bằng! Tôi vẫn nhớ hoài, nhớ suốt đời kiếp nầy để không bao giờ quên ơn người, ơn đời.
Sáng hôm đó trời trong, mây tạnh và nắng hồng rạng rỡ chiếu lung linh trên cành cây so đũa. Lác đác trên những cành ẻo lả, bông so đũa trắng như mây trời và điểm những trái dài xanh như ngọc, mong manh treo ṭn ten trên cành ở hiên sau chùa. Tôi ngồi ôm bọc áo quần cũ vá chằng vá chịt của cha con tôi. Nhưng ḷng tôi ngập tràn hạnh phúc… cho dù trước mắt là hầm chông, là bẫy ḿn… tôi vẫn thản nhiên tiến bước, v́ có ba đi bên cạnh cuộc đời với tôi! Mặc dù ba tôi là người tàn phế, đang ngồi đó, trầm ngâm chẳng nói lời nào, trong đôi mắt sâu thẩm không c̣n thấy ánh sáng mặt trời, nhưng trên khuôn mặt hằn nét thống khổ, kiên cường, bất khuất đó đă cho tôi sức sống, niềm tin và niềm hy vọng mảnh liệt vô biên!
Trong đoàn người ngồi chờ xuống tàu lào xào, ồn ào lúc to lúc nhỏ, mặc dù người dẫn đường đă nhiều lần nhắc nhở giữ yên lặng… Tôi nhớ rất rơ, mấy hôm trước khi phải theo đoàn người vượt biên. Tôi buồn rầu v́ phải sắp xa người cha tật nguyền bịnh hoạn của ḿnh. Ngồi bẹp dưới góc cây trắc bá diệp ngoài sân chùa, nghe sư tụng kinh có ca có kệ, khi ḷng đang ngổn ngang trăm mối đau buồn, khiến tôi càng thêm sầu thúi ruột! Ngồi dựa gốc câythút thít khóc một ḿnh, tôi lơ đăng đưa mắt nh́n trời xanh mây trắng, nhưng trong tâm tư tôi trời như đang tối sầm, tưởng chừng như mây khói đèn đang kín trên cao… Và tôi cũng nghĩ dại, mong trời sập xuống chết hết cho rồi!
Từ trong Chánh điện bước ra, dáng sư cao gầy. Mặt sư lúc nào cũng trang nghiêm, trầm tĩnh. Thấy tôi sư bảo:
- Nghĩa, cha con đâu, ông đi bán vé số rồi à? Chừng nào ba con về, dắt lên gặp sư nghe… Con đang khóc đó hả?
Tôi mau lẹ lấy tay quẹt nhanh những giọt nước mắt c̣n đọng trên mi:
- Dạ, con khóc v́ không muốn xa ba con! Tội nghiệp ông mù ḷa, con đi rồi không ai đưa ba con ra chỗ bán vé số, không ai rót nước, đút cơm khi bịnh hoạn… Con thương ba con lắm sư cụ ơi…
Nhịn không được, tôi khóc ồ lên! Sư vuốt tóc tôi chép miệng nhẹ thở dài rồi trở vào chùa… Tiếng cầu kinh ḥa cùng tiếng mơ chuông lại ngân nga, êm êm rền vọng xa đưa… Mùi khói, nhang, trầm hương theo gió nhè nhẹ thoảng bay…
Chiều đó tôi dắt ba đến gặp sư, như sư đă dặn ḍ. Tôi thấy sư đang tỉa nhành chết, lá úa của những cây kiểng trước sân chùa. Sư vẫn điềm đạm, nét mặt suy tư, và chầm chậm bảo với chúng tôi:
- Nghe thấy hoàn cảnh của cha con anh, ông chủ Cao Thăng bảo vợ cho cả hai cha con cùng đi luôn một thể…
Cha con tôi qú xuống lạy sư! Không nói ǵ, tay lần chuỗi, mắt u buồn hiền lành, sư từ tốn khẽ bảo:
- Cầu xin Phật Tổ phù hộ cho cha con anh! Tôi chẳng giúp ǵ được, có lẽ do ḷng thương con của một người cha như anh, đă làm động ḷng người đời và động ḷng Trời khiến xui như vậy… Anh phải luôn ăn hiền ở lành, bởi Ơn Trên không bao giờ phụ kẻ có ḷng… Tôi sẽ cầu an cho cha con anh…
Sư quay qua vuốt tóc tôi:
- Nghĩa, sư biết con là đứa trẻ ngoan! Qua tới bờ bến tự do con ráng học hành… làm người tốt, để trả hiếu cho cha con và trả ơn đời…
Mười mấy ngày trên đường vượt tuyến sóng gió biển khơi. Rồi tàu cũng được cặp một bến ở Nam Dương Quần Đảo. Trên Hành tŕnh vượt biên của tàu bán chánh thức (Người đi trả chủ tàu bằng vàng. Chủ tàu đóng cho Việt cộng để được rời nước) mang số “Mỹ Tho 2736” Tàu vượt biên chúng tôi chết gần cả trăm người vừa già vừa trẻ em, v́ sóng gió dập dồn và yếu sức…
“Huyệt mộ người cha kính yêu của tôi, cũng ở ḷng đại dương trong chuyến bôn đào bằng đường biển nầy!”
Hôm nay cũng trên chuyến tàu ra biển, tôi theo đoàn y tế thiện nguyện, đi trị bịnh cho những tù nhân trong trại tù Alcatraz, ở ḥn đảo Alcatraz gần San Fransico thuộc tiểu bang California.
Nh́n trời nước bao la, nh́n thành phố San Fransico nhà cái cao, cái thấp… chập chùng san sát như dính liền nhau. Cả thành phố dưới bầu trời rạng rỡ nắng mai rực rỡ, và như nằm lững lờ trên mặt nước trong xanh lao xao sóng bủa chập chùng.
“Ba kính yêu của con ơi, con gái ba giờ đă lớn đang ở trên một nước tự do, ngắm nh́n trời xanh, in những vầng mây trắng cuồn cuộn nhẹ trôi là đà. Nắng mai chiếu lung linh, gió mát thổi bồng mái tóc con và là là trên mặt nước biển xanh, trong vắt thấy cả cá lội nhởn nhơ… Con nhớ ba lắm, con thương ba vô cùng… Con gái ba không phụ ḷng ba, giờ con đă thành tài như ba ước mong… Ngoài những giờ làm việc ở bịnh viện chuyên khoa về mắt… Thời gian c̣n lại, con ghi danh hành nghề trong các đoàn y tế thiện nguyện. Con đă đi Thái Lan, Cam-Bô-Chia, các nước vùng dân nghèo… cả ở Ép-Phi-Ca, Ai-Rắc nữa đó ba. Nhưng con chưa trở về cố quốc, v́ nơi đó vẫn c̣n chế độ Cộng sản bất công và đói nghèo, khốn khổ...
Sư cụ giúp chúng ta đă viên tịch… Gia đ́nh ông Cao Thăng chủ tàu cho cha con ḿnh vượt biên đang ở Canada (bà chủ qua đời từ mấy năm trước) các con ông đă thành nhân.
Lời dạy dỗ của ba là kim chỉ Nam đă và sẽ làm hành tŕnh cho con suốt cuộc đời nầy! Ngày xưa ba đi lính v́ v́ an nguy cho gia đ́nh và dân tộc. Không kể đến thân ḿnh, ba cùng đồng đội bảo vệ lănh thổ, lănh hải quê hương đất nước, cho một miền Nam Cộng Ḥa Tự Do của chúng ta. Hôm nay con gái ba làm những ǵ con có thể làm được như ba dạy bảo là giúp người, giúp đời, và…
Ba ơi, mặc dù ba nay đă ra người thiên cổ, nhưng con biết ba lúc nào cũng quanh quẩn bên con, nhắc nhở con, giúp đỡ con gái ba. Con thấy tủi thân không có ba như các bạn bè. Ai c̣n cha th́ xôn xao mua quà nầy quà kia cho cha, trong ngày lễ báo hiếu, vinh danh cha…
Thưa ba, mỗi năm ngày báo hiếu từ phụ, lại cận kề ngày Quân Lực của Việt Nam Cộng Ḥa. Con xin gởi ba tấm ḷng thành ghi nhớ ơn tiền nhân, nhớ ơn ba trong ngày báo hiếu từ phụ.
Ba đă cho con dáng dấp h́nh hài lành lặn nầy. Ba cho con tâm hồn tươi vui, khỏe mạnh nầy. Ba đă cho con tất cả, tất cả những ǵ con hiện có… Con đă làm những việc thiện mà ba dặn ḍ chỉ dạy…
Nhưng con vẫn c̣n nợ ba! Trước khi ĺa đời, ba đă trăn trối: “...Trước khi qua đời ba c̣n nhắc nhở/ …Hoàn cảnh nào cũng phải giữ sắt son/ Cha ấu lo nhân nghĩa sẽ không c̣n/ Trên đất nước mấy ngh́n năm Văn Hiến…” Thưa ba, chúng con những người trẻ lưu vong sẽ hoàn tất trong ngày không xa… sẽ dong ruỗi con đường ba đi c̣n dang dở…” Ba ơi “Con c̣n nợ ba”!
Trong tuyển tập truyện ngắn “Xứ Lạ T́nh Quê”
DƯ THỊ DIỄM BUỒN