BigBoy
07-07-2021, 05:28
https://www.datviet.com/wp-content/uploads/2021/07/8014e636-e86b-43a1-9cbb-7c1856d936e4.jpeg (https://www.datviet.com/wp-content/uploads/2021/07/8014e636-e86b-43a1-9cbb-7c1856d936e4.jpeg)
Ngày hai tháng bảy năm 1976, Đô thành Sài G̣n chính thức bị đổi tên là Thành phố Hồ Chí Minh.
Theo báo chí Nhà nước, bác sĩ Trần Hữu Nghiệp chính là người đầu tiên đưa ra đề nghị đổi tên Sài G̣n ra Thành phố Hồ Chí Minh vào ngày 26 tháng tám năm 1946, nhân kỷ niệm một năm chính quyền cách mạng. Theo vị bác sĩ này, để ghi lấy công đức của Hồ Chủ tịch, Thành phố Sài G̣n nên đổi tên là thành phố Hồ Chí Minh. Đến ngày hai tháng bảy năm 1976, Quốc hội khóa VI ra quyết định chính thức để Đô thành Sài G̣n mang tên Thành phố Hồ Chí Minh.
Sài G̣n là một thành phố có chiều dài lịch sử lâu đời và gắn bó liên tục với nhiều thế hệ người Việt Nam từ trước năm 1975, không chỉ riêng với người miền Nam mà với cả đồng bào miền Bắc. Sài G̣n đă trở thành biểu tượng của cả một nền văn hóa. Và đối với thế giới, Sài G̣n đă có thời được mệnh danh là ‘Ḥn ngọc Viễn Đông. C̣n việc họ đổi tên Sài G̣n sau ngày 30/4/1975 th́ đó là một sự cưỡng chiếm. – Nhà báo Đinh Quang Anh Thái
Nhà báo Đinh Quang Anh Thái, hiện sống tại miền Nam California nhận định về sự kiện này với RFA:
“Sài G̣n là một thành phố có chiều dài lịch sử lâu đời và gắn bó liên tục với nhiều thế hệ người Việt Nam từ trước năm 1975, không chỉ riêng với người miền Nam mà với cả đồng bào miền Bắc. Sài G̣n đă trở thành biểu tượng của cả một nền văn hóa. Và đối với thế giới, Sài G̣n đă có thời được mệnh danh là ‘Ḥn ngọc Viễn Đông.”
C̣n việc họ đổi tên Sài G̣n sau ngày 30/4/1975 th́ đó là một sự cưỡng chiếm. Lư do đơn giản là theo Hiệp ước ḥa b́nh 1973, hai miền Nam – Bắc thỏa thuận sẽ đạt tới nền ḥa b́nh, tiến tới ḥa giải nhưng sau đó họ xé bản hiệp định đó, họ bất chấp các luật lệ quốc tế đem quân cưỡng chiếm miền Nam. Dĩ nhiên ‘lịch sử luôn được viết bởi người chiến thắng’. Với chiến thắng của họ th́ họ đổi tên Sài G̣n là Thành phố Hồ Chí Minh.
Chúng ta cứ nh́n ra thế giới sẽ thấy hành động này là man rợ, bởi ngay cả Hitler khi chiếm cả châu Âu vẫn tôn trọng tên thủ đô của các nước chứ không lấy tên ḿnh đặt lại, ngay cả cho nước Đức.”
Từ năm 1946, Sài G̣n đă là thủ đô của Cộng ḥa tự trị Nam Kỳ. Đến năm 1949 là thủ đô của Quốc gia Việt Nam. Đến năm 1955, Việt Nam Cộng ḥa được thành lập, Sài G̣n khi đó được chọn làm thủ đô với tên gọi chính thức là “Đô thành Sài G̣n”.
Dù Thành phố Sài G̣n – Gia Định bị đổi tên đến nay đă 45 năm, nhưng với hầu hết những người dân từng sống ở miền Nam trước năm 1975, bất kể giọng nói của họ thuộc vùng miền nào, đều giữ cái tên Sài G̣n khi nói về Thành phố Hồ Chí Minh hôm nay. Cái tên Sài G̣n được dùng như tên bán chính thức của thành phố này.
Nhạc sĩ Lê Việt hiện sống ở B́nh Dương chia sẻ suy nghĩ của ông với RFA:
“Đó là một cái tên đă đi vào trong tiềm thức, đi vào trong đời sống người ta từ người già đến người trẻ. Nó là cái tên nhưng nó có cái linh hồn ở trong đó. Chính quyền mới sau 1975, khi họ “giải phóng” được miền Nam th́ họ quyết định đổi tên thành phố Sài G̣n ra Thành phố Hồ Chí Minh. Đó là do họ mà thôi.
Đa phần những người ḿnh tiếp xúc đều là những người ở miền Nam hồi xưa nên khi nói chuyện với nhau đều gọi là Sài G̣n. Nói vậy mới hiểu nhau nhanh. Đó là một sự tự nhiên. Mặc dù về mặt hành chánh th́ người ta không ghi như vậy nhưng trong ngôn ngữ, trong lời nói, trong suy nghĩ, trong tâm thức của con người th́ họ vẫn gọi là Sài G̣n.
Cả người miền Nam lẫn người Bắc di cư năm 1954 th́ đến 99% bây giờ họ vẫn gọi là Sài G̣n. Chỉ có một số bạn bè tôi là người Bắc vào miền Nam sau năm 1975 th́ mới gọi là Thành phố Hồ Chí Minh mà thôi.”
https://www.datviet.com/wp-content/uploads/2021/07/cai-ten-sai-gon-chua-bao-gio-mat.jpeg
H́nh ảnh buôn bán trên vỉa hè Sài G̣n năm 1972. AFP
Ông Minh, một cựu chiến binh Quân đội Nhân dân Việt Nam cho hay, cả ông và bạn bè ông đều dùng cái tên “Sài G̣n” để nói về vùng đất mà ông sinh sống hơn nửa thế kỷ. Với họ, vùng đất Sài G̣n là vùng đất của văn hóa, của lịch sử, của kư ức. Ông nói:
“Tôi vẫn gọi là Sài G̣n v́ nó gắn với ḿnh nhiều kỷ niệm lắm rồi, cộng với môi trường sống, khí chất của con người cũng như phong cách sống của con người nơi đây nó ảnh hưởng đến ḿnh rất nhiều. Thế nên trong suy nghĩ, tôi vẫn thấy sử dụng tên Sài G̣n nó hay hơn.
Từ lúc thơ ấu cho đến bây giờ đă hơn 50 tuổi, cái tên Sài G̣n vẫn là cái tên gần gũi, dễ nhớ – dễ nhớ không chỉ là cái tên mà là những ǵ gần gũi thuộc về đất Sài G̣n – cho nên trong hoài niệm cũng như trong suy nghĩ những người sống lâu ở Sài G̣n như tôi vẫn quen gọi là Sài G̣n, chứ không dùng tên Hồ Chí Minh.
Việc đổi tên là do Nhà nước, nó mang tính chính trị nhiều hơn. C̣n người dân gọi tên này th́ dân miền Nam gần như là không có mà chỉ có dân miền Bắc sau này họ gọi là Thành phố Hồ Chí Minh.”
Cô Lan, một công nhân sinh ra và lớn lên ở Thành phố Hồ Chí Minh lại có một suy nghĩ khác:
“Em thích gọi là Thành phố Hồ Chí Minh chứ không thích gọi là Sài G̣n v́ Hồ Chí Minh là tên bác. Sài G̣n chỉ là tên thời chiến tranh dù gia đ́nh em vẫn gọi là Sài G̣n.”
Đó là một cái tên đă đi vào trong tiềm thức, đi vào trong đời sống người ta từ người già đến người trẻ. Nó là cái tên nhưng nó có cái linh hồn ở trong đó. Chính quyền mới sau 1975, khi họ “giải phóng” được miền Nam th́ họ quyết định đổi tên thành phố Sài G̣n ra Thành phố Hồ Chí Minh. Đó là do họ mà thôi. – Nhạc sĩ Lê Việt
Nói về nguồn gốc và ư nghĩa của tên Sài G̣n th́ có ít nhất ba thuyết. Theo thuyết của các ông Trương Vĩnh Kư và Lê Văn Phát th́ Sài G̣n do tiếng Khmer Prei Kor mà ra, và có nghĩa là củi g̣n. Theo thuyết của ông Louis Malleret th́ Sài G̣n do tiếng Tây Ng̣n, tức là Tây Cống phát âm theo giọng Trung Hoa và có nghĩa là cống phẩm của phía tây.
C̣n theo thuyết của học giả Vương Hồng Sển th́ Sài G̣n do tiếng Thầy Ngồn tức là Đề Ngạn phát âm theo giọng Trung Hoa và có nghĩa là bờ sông cao dốc trên có đê ngăn nước. C̣n về tiếng Tây Cống, ông Vương Hồng Sển lại cho rằng nó chỉ được người Trung Hoa dùng sau này để phiên âm lại tên Sài G̣n sau khi tên này được dùng để chỉ đất Bến Nghé cũ.
Nguồn gốc tên gọi Sài G̣n c̣n nhiều tranh luận nhưng dù có nguồn gốc như thế nào th́ cái tên Sài G̣n vẫn không thay đổi trong tâm thức của người dân từng sinh sống tại vùng đất này, bất kể tuổi tác.
Ông Đinh Kim Phúc, từng giảng dạy môn Lịch sử Đông Nam Á, nêu quan điểm của ông:
“Sài G̣n trước năm 1975 nó là một địa danh. C̣n đơn vị hành chánh là Đô thành Sài G̣n. Cái địa danh th́ không bao giờ mất đi trong tâm tư, trong t́nh cảm của cư dân. Hiện nay người ta hay lẫn lộn giữa Sài G̣n và Thành phố Hồ Chí Minh.
Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay là một đơn vị hành chánh của nước Cộng ḥa Xă hội Chủ nghĩa Việt Nam, c̣n Sài G̣n là một địa danh đă được h́nh thành hơn 300 năm. Cái tên gọi Người Sài G̣n, địa danh sài G̣n, vùng Sài G̣n nó không chỉ ám chỉ những người cư ngụ trong một đơn vị hành chánh cụ thể mà nó c̣n là một khu vực, một vùng đất mới từng dung nạp mọi thành phần từ nhiều miền về mở đất.
Do đó, cái địa danh Sài G̣n, cái tên gọi Sài G̣n nó rất quan trọng với những người dân Nam Bộ, không chỉ những người ở Sài G̣n.”
Có thể thấy, cái tên Sài G̣n vẫn trong tâm trí, trong cách gọi của rất nhiều người Việt Nam, cho dù cái tên này chính thức bị khai tử bởi Quốc hội Việt Nam vào ngày hai tháng bảy năm 1976. Mỗi năm, cứ vào ngày kỷ niệm này th́ cái tên Sài G̣n lại tràn ngập trên mặt báo.
Theo ghi nhận của RFA, nếu Nhà nước làm một cuộc trưng cầu ư dân để chọn tên cho thành phố lớn nhất miền Nam này, th́ Sài G̣n xưa sẽ được trả lại tên.
Theo RFA
Ngày hai tháng bảy năm 1976, Đô thành Sài G̣n chính thức bị đổi tên là Thành phố Hồ Chí Minh.
Theo báo chí Nhà nước, bác sĩ Trần Hữu Nghiệp chính là người đầu tiên đưa ra đề nghị đổi tên Sài G̣n ra Thành phố Hồ Chí Minh vào ngày 26 tháng tám năm 1946, nhân kỷ niệm một năm chính quyền cách mạng. Theo vị bác sĩ này, để ghi lấy công đức của Hồ Chủ tịch, Thành phố Sài G̣n nên đổi tên là thành phố Hồ Chí Minh. Đến ngày hai tháng bảy năm 1976, Quốc hội khóa VI ra quyết định chính thức để Đô thành Sài G̣n mang tên Thành phố Hồ Chí Minh.
Sài G̣n là một thành phố có chiều dài lịch sử lâu đời và gắn bó liên tục với nhiều thế hệ người Việt Nam từ trước năm 1975, không chỉ riêng với người miền Nam mà với cả đồng bào miền Bắc. Sài G̣n đă trở thành biểu tượng của cả một nền văn hóa. Và đối với thế giới, Sài G̣n đă có thời được mệnh danh là ‘Ḥn ngọc Viễn Đông. C̣n việc họ đổi tên Sài G̣n sau ngày 30/4/1975 th́ đó là một sự cưỡng chiếm. – Nhà báo Đinh Quang Anh Thái
Nhà báo Đinh Quang Anh Thái, hiện sống tại miền Nam California nhận định về sự kiện này với RFA:
“Sài G̣n là một thành phố có chiều dài lịch sử lâu đời và gắn bó liên tục với nhiều thế hệ người Việt Nam từ trước năm 1975, không chỉ riêng với người miền Nam mà với cả đồng bào miền Bắc. Sài G̣n đă trở thành biểu tượng của cả một nền văn hóa. Và đối với thế giới, Sài G̣n đă có thời được mệnh danh là ‘Ḥn ngọc Viễn Đông.”
C̣n việc họ đổi tên Sài G̣n sau ngày 30/4/1975 th́ đó là một sự cưỡng chiếm. Lư do đơn giản là theo Hiệp ước ḥa b́nh 1973, hai miền Nam – Bắc thỏa thuận sẽ đạt tới nền ḥa b́nh, tiến tới ḥa giải nhưng sau đó họ xé bản hiệp định đó, họ bất chấp các luật lệ quốc tế đem quân cưỡng chiếm miền Nam. Dĩ nhiên ‘lịch sử luôn được viết bởi người chiến thắng’. Với chiến thắng của họ th́ họ đổi tên Sài G̣n là Thành phố Hồ Chí Minh.
Chúng ta cứ nh́n ra thế giới sẽ thấy hành động này là man rợ, bởi ngay cả Hitler khi chiếm cả châu Âu vẫn tôn trọng tên thủ đô của các nước chứ không lấy tên ḿnh đặt lại, ngay cả cho nước Đức.”
Từ năm 1946, Sài G̣n đă là thủ đô của Cộng ḥa tự trị Nam Kỳ. Đến năm 1949 là thủ đô của Quốc gia Việt Nam. Đến năm 1955, Việt Nam Cộng ḥa được thành lập, Sài G̣n khi đó được chọn làm thủ đô với tên gọi chính thức là “Đô thành Sài G̣n”.
Dù Thành phố Sài G̣n – Gia Định bị đổi tên đến nay đă 45 năm, nhưng với hầu hết những người dân từng sống ở miền Nam trước năm 1975, bất kể giọng nói của họ thuộc vùng miền nào, đều giữ cái tên Sài G̣n khi nói về Thành phố Hồ Chí Minh hôm nay. Cái tên Sài G̣n được dùng như tên bán chính thức của thành phố này.
Nhạc sĩ Lê Việt hiện sống ở B́nh Dương chia sẻ suy nghĩ của ông với RFA:
“Đó là một cái tên đă đi vào trong tiềm thức, đi vào trong đời sống người ta từ người già đến người trẻ. Nó là cái tên nhưng nó có cái linh hồn ở trong đó. Chính quyền mới sau 1975, khi họ “giải phóng” được miền Nam th́ họ quyết định đổi tên thành phố Sài G̣n ra Thành phố Hồ Chí Minh. Đó là do họ mà thôi.
Đa phần những người ḿnh tiếp xúc đều là những người ở miền Nam hồi xưa nên khi nói chuyện với nhau đều gọi là Sài G̣n. Nói vậy mới hiểu nhau nhanh. Đó là một sự tự nhiên. Mặc dù về mặt hành chánh th́ người ta không ghi như vậy nhưng trong ngôn ngữ, trong lời nói, trong suy nghĩ, trong tâm thức của con người th́ họ vẫn gọi là Sài G̣n.
Cả người miền Nam lẫn người Bắc di cư năm 1954 th́ đến 99% bây giờ họ vẫn gọi là Sài G̣n. Chỉ có một số bạn bè tôi là người Bắc vào miền Nam sau năm 1975 th́ mới gọi là Thành phố Hồ Chí Minh mà thôi.”
https://www.datviet.com/wp-content/uploads/2021/07/cai-ten-sai-gon-chua-bao-gio-mat.jpeg
H́nh ảnh buôn bán trên vỉa hè Sài G̣n năm 1972. AFP
Ông Minh, một cựu chiến binh Quân đội Nhân dân Việt Nam cho hay, cả ông và bạn bè ông đều dùng cái tên “Sài G̣n” để nói về vùng đất mà ông sinh sống hơn nửa thế kỷ. Với họ, vùng đất Sài G̣n là vùng đất của văn hóa, của lịch sử, của kư ức. Ông nói:
“Tôi vẫn gọi là Sài G̣n v́ nó gắn với ḿnh nhiều kỷ niệm lắm rồi, cộng với môi trường sống, khí chất của con người cũng như phong cách sống của con người nơi đây nó ảnh hưởng đến ḿnh rất nhiều. Thế nên trong suy nghĩ, tôi vẫn thấy sử dụng tên Sài G̣n nó hay hơn.
Từ lúc thơ ấu cho đến bây giờ đă hơn 50 tuổi, cái tên Sài G̣n vẫn là cái tên gần gũi, dễ nhớ – dễ nhớ không chỉ là cái tên mà là những ǵ gần gũi thuộc về đất Sài G̣n – cho nên trong hoài niệm cũng như trong suy nghĩ những người sống lâu ở Sài G̣n như tôi vẫn quen gọi là Sài G̣n, chứ không dùng tên Hồ Chí Minh.
Việc đổi tên là do Nhà nước, nó mang tính chính trị nhiều hơn. C̣n người dân gọi tên này th́ dân miền Nam gần như là không có mà chỉ có dân miền Bắc sau này họ gọi là Thành phố Hồ Chí Minh.”
Cô Lan, một công nhân sinh ra và lớn lên ở Thành phố Hồ Chí Minh lại có một suy nghĩ khác:
“Em thích gọi là Thành phố Hồ Chí Minh chứ không thích gọi là Sài G̣n v́ Hồ Chí Minh là tên bác. Sài G̣n chỉ là tên thời chiến tranh dù gia đ́nh em vẫn gọi là Sài G̣n.”
Đó là một cái tên đă đi vào trong tiềm thức, đi vào trong đời sống người ta từ người già đến người trẻ. Nó là cái tên nhưng nó có cái linh hồn ở trong đó. Chính quyền mới sau 1975, khi họ “giải phóng” được miền Nam th́ họ quyết định đổi tên thành phố Sài G̣n ra Thành phố Hồ Chí Minh. Đó là do họ mà thôi. – Nhạc sĩ Lê Việt
Nói về nguồn gốc và ư nghĩa của tên Sài G̣n th́ có ít nhất ba thuyết. Theo thuyết của các ông Trương Vĩnh Kư và Lê Văn Phát th́ Sài G̣n do tiếng Khmer Prei Kor mà ra, và có nghĩa là củi g̣n. Theo thuyết của ông Louis Malleret th́ Sài G̣n do tiếng Tây Ng̣n, tức là Tây Cống phát âm theo giọng Trung Hoa và có nghĩa là cống phẩm của phía tây.
C̣n theo thuyết của học giả Vương Hồng Sển th́ Sài G̣n do tiếng Thầy Ngồn tức là Đề Ngạn phát âm theo giọng Trung Hoa và có nghĩa là bờ sông cao dốc trên có đê ngăn nước. C̣n về tiếng Tây Cống, ông Vương Hồng Sển lại cho rằng nó chỉ được người Trung Hoa dùng sau này để phiên âm lại tên Sài G̣n sau khi tên này được dùng để chỉ đất Bến Nghé cũ.
Nguồn gốc tên gọi Sài G̣n c̣n nhiều tranh luận nhưng dù có nguồn gốc như thế nào th́ cái tên Sài G̣n vẫn không thay đổi trong tâm thức của người dân từng sinh sống tại vùng đất này, bất kể tuổi tác.
Ông Đinh Kim Phúc, từng giảng dạy môn Lịch sử Đông Nam Á, nêu quan điểm của ông:
“Sài G̣n trước năm 1975 nó là một địa danh. C̣n đơn vị hành chánh là Đô thành Sài G̣n. Cái địa danh th́ không bao giờ mất đi trong tâm tư, trong t́nh cảm của cư dân. Hiện nay người ta hay lẫn lộn giữa Sài G̣n và Thành phố Hồ Chí Minh.
Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay là một đơn vị hành chánh của nước Cộng ḥa Xă hội Chủ nghĩa Việt Nam, c̣n Sài G̣n là một địa danh đă được h́nh thành hơn 300 năm. Cái tên gọi Người Sài G̣n, địa danh sài G̣n, vùng Sài G̣n nó không chỉ ám chỉ những người cư ngụ trong một đơn vị hành chánh cụ thể mà nó c̣n là một khu vực, một vùng đất mới từng dung nạp mọi thành phần từ nhiều miền về mở đất.
Do đó, cái địa danh Sài G̣n, cái tên gọi Sài G̣n nó rất quan trọng với những người dân Nam Bộ, không chỉ những người ở Sài G̣n.”
Có thể thấy, cái tên Sài G̣n vẫn trong tâm trí, trong cách gọi của rất nhiều người Việt Nam, cho dù cái tên này chính thức bị khai tử bởi Quốc hội Việt Nam vào ngày hai tháng bảy năm 1976. Mỗi năm, cứ vào ngày kỷ niệm này th́ cái tên Sài G̣n lại tràn ngập trên mặt báo.
Theo ghi nhận của RFA, nếu Nhà nước làm một cuộc trưng cầu ư dân để chọn tên cho thành phố lớn nhất miền Nam này, th́ Sài G̣n xưa sẽ được trả lại tên.
Theo RFA