Anamit
25-02-2019, 20:44
Tôi đi lính
Tác Giả: Vũ Ngọc Linh
http://saigonecho.com/images/2019/Video/toi_di_linh.jpg
(Riêng tặng các bạn khóa sinh dự bị sĩ quan khóa 8B+C /72)
Cái thuở mà quốc lộ 1 được gọi văn hoa là “con đường cái quan” hay c̣n gọi là quan lộ. Tính từ sông Bến Hải (vùng phi quân sự) ta có thể đi dọc suốt một lèo qua các đèo Hải Vân, đèo Cả, tỉnh Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng… vào tới miền Nam VNCH. Rồi từ thủ đô Sài G̣n ta cứ phom phom đổ xuống miền đồng bằng ruộng lúa ph́ nhiêu c̣ bay thẳng cánh tôm cá đầu đồng. Ấy là ta đi xe đ̣, c̣n nếu ta đi xe lửa th́ vẫn theo thiết lộ Bắc-Nam, tới Sài G̣n, ta đi về Mỹ Tho hay tới Phan Rang ta đi xe lửa có răng cưa lên Đà Lạt. Thậm chí ta c̣n dùng quốc lộ 1 bon bon tới Nam Vang, thủ đô của nước Cao Miên láng giềng của chúng ta.
Thoải mái ung dung tự tại, của một “non nước hữu t́nh.” Cuộc sống êm đềm, trong cảnh đất nước thanh b́nh, chính phủ v́ dân mà lo cho dân sao cho có một cuốc sống sung túc, phát triển về mọi mặt. Cho đến một hôm:
“Vài hàng gởi anh tŕu mến,
vừa rồi làng có truyền tin,
nói rằng nước non đang mong,
đi quân dịch là thương ṇi giống…”
Cho tới bây giờ thú thật, tôi cũng quên mất tên tác giả lẫn nhan đề bài hát nhưng mục đích của bài hát là có ư khuyến khích tuyên truyền cho tầng lớp thanh niên đang sống trong một quốc gia pháp trị tới tuổi hiến định (21 tuổi) th́ tự nguyện thi hành quân dịch, nghĩa là… đi lính.
Đi lính mà tươi cười, vui vẻ lại lâu lâu có các em gái hậu phương chờ đợi. Nuôi tằm dệt vải hay nương rẫy vườn tược ngày ngày chờ đợi anh trai tiền tuyến sau một vài năm đi quân dịch trở về mái nhà xưa sum họp trong cuộc sống thanh b́nh êm ả. Lăng mạn, thơ mộng quá đi chứ các bạn??
Tuy nhiên, đất bằng dậy sóng. “Tạo hóa gây chi cuộc hí trường.” Hàng ngày từ các phương tiện truyền thông của chính phủ VNCH đă bắt đầu đưa tin chiến sự đó đây tuy không lớn và sôi động lắm. Chẳng hạn như lâu lâu có tin Việt cộng đắp mô chỗ này chỗ nọ, chặn đường đặt ḿn, phá thiết lộ, giật sập cầu… Các đài phát thanh trổi những điệu nhạc quân hành, ca khúc chiến đấu…
Dầu vậy, tôi vẫn ngày hai buổi tới trường, yên ổn sống trong một ngôi làng nửa quê nửa tỉnh ven đô thành Sài G̣n. Thỉnh thoảng anh em bạn bè họp nhau bàn qua tính lại bèn khăn gói đồ đạc balô đeo vai leo lên con ngựa sắt đạp xe vô rừng cao su cách nhà chừng hơn chục cây số để cắm trại với nhau, ca hát nô đùa trong vài ngày cuối tuần. Hồn nhiên vô tư lự, thoải mái vô cùng. Tưởng chừng như chung quanh ḿnh chỉ c̣n ta với chim muông cây cối. Thiên nhiên hào sảng cho ta sự trong lành, tươi mát. Ôi cuộc sống sao mà thần tiên thế ru.
Cách nhà tôi khoảng vài cây số, có một trại lính thành lập lúc nào tôi không rơ, lính ǵ tôi cũng không hay nhưng cứ đến đêm khi lũ trẻ con chúng tôi lên leo giường ngủ th́ từng đoàn quân tập trận di chuyển qua nhà chúng tôi. Họ vừa đi, súng ống chạm nhau lạch cạch, vừa hát. Nay tôi c̣n nhớ được bài hát có lời như sau: “Tiến quân lên đoàn cọp biển oai hùng, lính mũ xanh đây người trai anh dũng…” Sau này tôi được biết là trại lính đó là trại huấn luyện của Thủy Quân Lục Chiến được bàn giao lại cho một đơn vị Biệt Động Quân và họ dời lên căn cứ Sóng Thần. Chả thế mà tôi chứng kiến các lớp đàn anh trong xóm tôi lớn lên hầu hết đều t́nh nguyện đi lính Thủy Quân Lục Chiến.
T́nh cờ một hôm có ông chú ở tuốt trên Bảo Lộc ghé qua nhà tôi chơi, trong bữa ăn, tôi nghe loáng thoáng đâu như là chú tôi tạt qua để chào từ giă anh chị và các cháu để đi… quân địch. Chú có vẻ lo lo, anh em tôi bàn tán xôn xao c̣n bố tôi b́nh thản “phán” một câu xanh rờn:
– Chú cứ yên tâm, đừng lo ǵ cả, vào lính người ta lo cho chú hết mọi sự, sống tập thể cho nó quen đi . Số là bố tôi gốc từ quân đội sang, Ông kể là đă từng làm đại đội phó khi ông Nguyễn Bảo Trị là trung úy đại đội trưởng. (sau này ông Nguyễn Bảo Trị lên tới trung tướng). Bố tôi giải ngũ rất sớm, trở về dân sự làm công chức của Bộ Y Tế. Nhưng v́ gốc quân đội nên ông lại biệt phái cho Cục Quân Y, làm việc ở một quân y viện gần nhà. Bố tôi nói tiếp:
– Bất quá chú đi lính vài năm rồi giải ngũ, về nhà lấy vợ (chú tôi c̣n độc thân). C̣n lũ Việt Minh (ông quen gọi bọn VC là Việt Minh), chẳng qua chúng nó chỉ như bọn chó cắn trộm, có vài ba cây súng mút cơ tông, cắc bọp vài ba tiếng vu vơ rồi trốn chui trốn nhủi như lũ chuột nhắt ấy mà.!…
Thế là chú tôi lên đường nhập ngũ, ông đi lính như thế nào sống ra sao, đóng quân ở đâu anh em chúng tôi chẳng ai hay. Chỉ một lần bưu điện mang tới nhà tôi một phong b́ của chú trong đó có h́nh chú tôi chụp đang đội nón sắt, vai mang balô lại c̣n cây súng đeo trên vai.
Trông oai ra phết. Với vài hàng ghi chú là chú sắp tới ngày giải ngũ rồi. Tôi tính ra là từ ngày chú từ giă gia đ́nh tôi ra đi tới nay mới có gần 2 năm chứ mấy. Hỏi bố tôi th́ ông bảo là đi quân dịch có 2 năm thôi là giải ngũ, về làm dân tha hồ làm ăn chẳng ai phiền hà ḿnh chi cả. Nhưng sao hơn hai năm rồi mà chú tôi vẫn chẳng thấy tăm hơi đâu cả. Rồi chẳng ai quan tâm tới việc chú tôi có c̣n ở quân ngũ hay không th́ bỗng nhiên chú tôi như ở đâu hiện ra có vẻ như bí hiểm và có vẻ ǵ hơi là lạ không b́nh thường. Trong bữa cơm, chú tôi cho bố mẹ tôi biết là:
– Sau khi t́nh nguyện đi lính gọi là đăng lính đi quân dịch 2 năm theo như luật định, em ở trong quân đội tới gần 3 năm, thấy chẳng nói năng ǵ, người ta bắt em phải tái đăng. Em không chịu, cho là chính phủ không giữ lời hứa, bất tín. Mà chính phủ bất tín th́ em tự quyết định lấy cuộc đời ḿnh. Có nghĩa là em tự ư bỏ về ra khỏi lính luôn.
Bố tôi bảo:
– Như thế là chú đào ngũ rồi đó chú có biết không?
Chú trả lời:
– Em chẳng cần.
Bố tôi là người luôn luôn tôn trong luật pháp nên ông khuyên chú tôi nên ra đầu thú chớ không th́ phiền hà lắm. Chú tôi ừ hử cho qua rồi ngày ngày ở nhà tôi bày cho anh em chúng tôi nhiều tṛ chơi mới lạ, kể cho anh em chúng tôi những sinh hoạt của chú trong quân ngũ.
Một hôm, bố tôi đi làm về với một xe jeep chung với mấy ông lính khác, mọi người vào nhà tôi th́ thào to nhỏ ǵ với nhau một lúc thấy chú tôi ra xe rồi một làn bụi đỏ cuốn theo xe mang theo chú tôi.
Vẫn theo bố tôi th́ chính bố tôi gọi quân cảnh tới điệu chú tôi đi… ra ṭa vào quân lao. Vài tuần sau anh em tôi lại thấy ông xuất hiện thoải mái vui vẻ cười nói huyên thuyên cho biết là khi xe quân cảnh chở chú tôi tạm giam vài bữa trong quân lao rồi ông ra ṭa được tha bổng.
Trở về dân sự, ông quay về Bảo Lộc lập gia đ́nh có con và làm ăn coi bộ khấm khá. Nhưng, vẫn là nhưng, có lẽ do ḷng nhiệt thành với non sông đất nước, ông t́nh nguyện nhận chức phó xă trưởng đặc trách an ninh.
Vào ngày bầu cử Quốc Hội Lập Hiến 1966, trong khi đi tuần giữ an ninh cho các pḥng phiếu, ông bị bọn Việt Cộng phục kích bắn chết. Nghe tin chú tử trận, bố tôi buồn một thời gian khá lâu v́ ông rất thương chú tôi, có lẽ v́ tánh chú tôi rất vui vẻ ḥa nhă, thắng thắn bộc trực.
Các biến động và xáo trộn chính trị ở miền Nam VNCH kéo theo giấc mộng xâm lăng nhằm xích hóa (nhuộm đỏ) cả nước nhất là miền Nam của bọn CSBV khiến cho đất nước ngày càng phân hóa, bất ổn, ḷng dân ly tán.
Trên trang nhất của các nhật báo ở miền Nam th́ tin chiến sự đó đây từ vùng phi quân sự, cao nguyên trung phần cho đến vùng đồng bằng sông Cửu Long bao giờ cũng chiếm hàng đầu, tin trận đánh lớn, trận đánh nhỏ. Sự xâm lăng mở rộng chiến tranh ở miền Nam của bọn CSBV được hệ thống CSQT đỡ đầu khiến Hoa Kỳ và các nước đồng minh như Đại Hàn, Úc, Tân Tây Lan, Thái Lan… gởi quân đội sang tham chiến bên cạnh các đơn vị QLVNCH.
Gia đ́nh chúng tôi tuy sống ở ven đô nhưng hàng ngày vẫn chứng kiến đủ loại máy bay quân sự bay nườm nượp trên trời. Cho nên anh em chúng tôi bèn có cái tṛ sưu tập các loại máy bay quân sự. Cho nên khi chiếc nào bay ngang qua, hầu như chúng tôi có thể nói vanh vách ra tên nó là loại nào (từ trực thăng, phản lực, vận tải…).
Đêm đêm tiếng súng lớn nhỏ từ xa vọng về làm người thành phố giật thót ḿnh chợt bàng hoàng khi nghĩ tới những người thân của ḿnh ở tuyến đầu xa xôi nơi chiến trường kia đang phải đối đầu với cái chết trong từng gang tấc. Không biết làm ǵ hơn mà cũng không dám nghĩ xa hơn. Có những lúc nhà cửa trong thành phố nhất là những nhà nào có cửa bằng kính chợt rung lên từng chập từng hồi bởi những đợt oanh kích của các pháo đài bay B.52 tại các mật khu.
Riêng anh em chúng tôi vẫn an tâm ngày hai buổi đến trường mài đũng quần. Tuy nhiên từ các phương tiên truyền thông như đài phát thanh, truyền h́nh, loa phóng thanh… phát đi những bản nhạc chiến đấu, nhạc hùng nhiều hơn. Đài truyền h́nh chiếu các phim thời sự (chiến trường), phim chiến tranh nhiều hơn khiến bọn học sinh sinh viên chúng tôi cảm thấy không khí chiến tranh đến gần, đe dọa chết chóc quanh quẩn đâu đây. Góp phần vào những xáo trộn sẵn có, lâu lâu lại nghe tin bọn VC hay khủng bố pháo kích vào thành phố vào trường học làm người thành phố bắt đầu phải đào hầm chống pháo kích, làm hầm trú ẩn trong nhà khi có bom rơi đạn lạc. Bọn khủng bố cũng đă đặt chất nổ phá hoại một số building, công sở. Lũ phản chiến sách động biểu t́nh, đ̣i đ́nh công băi thị. Rồi phong trào này, tổ chức nọ ra tuyên cáo tuyên bố lung tung beng, yêu sách này yêu sách nọ. Phải chăng sống trong một đất nước có dân chủ, nhân bản được tôn trọng người ta mới dám có những hành động công khai như thế chăng? Trong không khí xáo trộn rối ren như thế, thử hỏi làm sao đất nước phát triển cho nổi, anh chị em SVHS chúng tôi có yên tâm học hành được chăng?
Dầu vậy, tuổi hoa niên bao giờ cũng vẫn đầy nhiệt tâm. Thấy đó lại quên đó, nên lâu lâu chúng tôi vẫn lại balô gậy gộc cuốc xẻng nồi niêu xoong chảo… cùng với con ngựa sắt và vài chục anh em đồng trang lứa rời thành phố ồn ào bụi bặm, đạp xe tới khu rừng nào đó c̣n yên tĩnh chưa bị không khí chiến tranh đe dọa. Họp nhau cắm trại, ca hát, múa may vài ngày. Khi con em binh sĩ trong các trại gia binh được đoàn ngũ hóa, tổ chức sinh hoạt theo phương pháp giáo dục của phong trào Hướng Đạo th́ chúng tôi lại được mời vào giúp các em sinh hoạt tập thể: ca hát, nhảy múa, học hỏi kỹ năng chuyên môn, sống ngoài thiên nhiên trong độ tuổi của các em.
Trong lúc bạn bè cùng trang lứa ngày đêm miệt mài gạo bài, ưu tư v́ sợ thi rớt phải đi lính theo lệnh tổng động viên của chính phủ và Bộ Quốc Pḥng. Thậm chí c̣n có một Tổng Nha Động Viên được thành lập để thông tin, cổ vơ, vận động cho việc đi lính hay các điều kiện được hoăn dịch v́ lư do học vấn, gia cảnh, tu sĩ… kể cả các điều kiện gọi nhập ngũ theo học các khóa hạ sĩ quan hay sĩ quan. Thấy tôi hay khoác bộ đồng phục Hướng Đạo để đi sinh hoạt hay đi cắm trại, tụi nó hay hỏi:
– Ê! Vậy chứ mày đi HĐ có được hoăn dịch không?
Tôi hơi sững người một chút rồi cười cười đáp lại:
– Chẳng những không được hoăn dịch mà nếu được gọi động viên th́ c̣n mau mau đi cho… lẹ.
Tụi nó chẳng hiểu cái mô tê ǵ ráo trọi c̣n nói là vậy th́ đi HD làm ǵ cho mất thời gian, tốn tiền, không có giờ học bài… mà tôi nghĩ cũng chẳng rỗi hơi đâu mà giải thích dài ḍng khi người ta coi đi lính như một sự đày ải, đe dọa, chết chóc… mà quên hoặc cố t́nh không biết rằng bổn phận người trai thời loạn nó cao cả thiêng liêng vô cùng. Dĩ nhiên gian khổ, thiếu thốn là chuyện phải có.
Nói th́ “ngon” vậy đó nhưng thú thật tôi vẫn chưa biết đời lính nó như thế nào mặc dầu sách báo, âm nhạc tiểu thuyết các phương tiện truyền thông nói tới hà rầm. Cả các lớp đàn anh, bạn bè trong xóm đă đi lính trước một thời gian, gặp nhau kể đủ thứ chuyện đời lính, chuyện chiến trường. Nhưng tôi nghe tai này lọt sang tai kia rồi quên tuốt luốt. Có lẽ “đoạn trường ai có qua cầu mới hay.” Vào lúc các kỳ thi, lo cắm đầu cắm cổ học miệt mài, chui vào thư viện quên giờ quên giấc quên ăn quên ngủ. Đến nỗi quên cả giờ hẹn ḥ với mấy cô bạn gái.
Song song với sinh hoạt diễn ra hàng ngày tôi thấy các lớp đàn anh, bạn bè trong xóm thưa dần. Lâu lâu thấy có người xuất hiện mặc bộ quân phục rằn ri hay màu xanh kaki có cả quân phục Hải Quân, Không Quân nữa. Họ đội nhiều loại mũ nón khác nhau: nâu, đen, xanh lá cây, đỏ, mũ lưỡi trai, casquette… Có cả một loại nón rộng vành mà người ta gọi là nón vải đi rừng hay c̣n có người c̣n gọi là nón bo. Tôi cũng chẳng để ư làm ǵ. Chỉ lo miệt mài đục nhau với mấy cuốn sách.
Đùng một cái, bọn CSBV lại vượt sông Bến Hải xâm lăng miền Nam VN chúng mở các mặt trận lan rộng như Quảng Trị, Kontum, B́nh Long vào mùa hè đỏ lửa 1972… Thế là chính phủ (cả Quốc Hội lẫn hành pháp) ra lệnh đôn quân.
Bọn tôi trong hạn tuổi luật định: đậu rớt ǵ th́ cũng đi lính; trong giới SVHS chúng tôi hay nói với nhau như vậy. Tuy nhiên vẫn có những luật trừ theo những thông tư thông báo, nghị định của chính phủ để được hoăn dịch như hoăn gia cảnh, tôn giáo, học vấn… Sau này tôi mới khám phá ra nhiều cơ sở tôn giáo lợi dụng kẽ hở của luật pháp mà chứa chấp khá nhiều thanh niên trốn quân dịch, từ sống bất hợp pháp mà trở thành sống hợp pháp trong đó không loại trừ nhiều thành phần bất hảo trà trộn vào. Đó là chuyện về sau.
Theo lệnh gọi của Nha Tổng Động Viên và Bộ Quốc Pḥng th́ tôi phải tŕnh diện nhập ngũ vào Tháng Tám, 1972. Khi chiến cuộc lan rộng, bố tôi c̣n bảo là tới khi thằng Linh mà phải đi lính th́ chắc hết thanh niên rồi. Tôi hiểu chẳng qua cũng chỉ v́ ông ưu tư và lo lắng cho tương lai vận mệnh của con cái mà thôi. C̣n mẹ tôi th́ hang ngày bà cứ cầu nguyện với Đấng Tối Cao, với ơn trên ban cho đất nước được thanh b́nh, con cái bà sống trong yên ổn.
Có điều thỉnh thoảng thấy có vài chiếc xe nhà binh (GMC) chở chiếc quan tài phủ lá cờ quốc gia trên đó chạy ṿng ṿng. Trong xóm có vài anh đi lính tử trận được mang xác về mai táng, thấy lính tráng tới kèn trống, làm lễ truy điệu rất là trang trọng uy nghi. Các điệu nhạc nghe thấy nổi cả gai ốc nhưng rất cảm động.
Đồng thời với những hoàn cảnh trên, tôi thấy có nhiều gia đ́nh bạn bè cùng trang lứa mà thân nhân của họ có địa vị, chức quyền, tiền bạc thế lực. Họ lo cho con cái họ thoát khỏi đi lính bằng cách sắp xếp cho chúng nó xuất ngoại, đi du học. Mặc dầu nhiều đứa dốt như con lừa. Mà sau này chính một số không nhỏ những thành phần đó có khuynh hướng thiên Cộng, chúng nó đă có những hành động đâm sau lưng chiến sĩ. Lịch sử đă cho thấy rơ bộ mặc đểu cáng của chúng nó.
Sắp tới ngày tŕnh diện, tôi tới từ giă cô bạn gái để đi… lính. Nàng hỏi một câu rất là con gái:
– Thế anh đi lính mấy tuần rồi về hả?
Tôi chẳng biết trả lời ra sao cho ổn thỏa, chỉ nói trớ:
– Theo như luật định th́ anh được gọi và xếp vào tài khóa sĩ quan, có lẽ sẽ học ở Thủ Đức.
(Lúc này tôi c̣n chưa biết là có khá nhiều khóa đào tạo sĩ quan QLVNCH học ở trường Đồng Đế, Nha Trang.)
Nàng nhận xét rất là ngây thơ:
– Ơ, nếu anh là sĩ quan th́ có xe díp, có tài xế riêng lái xe cho ḿnh. Thế nào em cũng được đi theo anh nhiều nơi. Mà học có cực lắm không anh? Em nghe nói sĩ quan các anh nhiều đào lắm phải không? Hết cô nọ tới cô kia phải không? Nhớ đừng có lôi thôi à nghen!
Tôi ú ớ với một lô một lốc câu hỏi của nàng, chỉ ậm à ậm ừ cho qua truông v́ trường đời ḿnh có biết cái quái ǵ đâu, quanh năm suốt tháng chỉ biết lo học và đi cắm trại. Tôi chỉ nói ít lời từ giă, chẳng nhắn nhủ ǵ chỉ nhắc là cứ nhớ tới nhau, nếu có địa chỉ th́ viết cho nhau vài lá thư. Có vậy mà nàng thút thít sụt sùi một thôi một hồi làm tôi cứ đực mặt ra như… trời trồng.
Với các em Sói con và HĐS tôi đang sinh hoạt th́ một buổi lễ tiễn biệt chia tay khá là thân mật và cảm động. Có em chạy lại ôm cứng lấy tôi làm như tôi sắp biến mất trên cơi đời này không bằng .
Rồi ngày đi cũng phải tới. Hôm trước khi đi tôi c̣n nghe nói đâu như là v́ gọi nhập ngũ nhiều quá, các quân trường sĩ quan không đủ chỗ huấn luyện, chỉ đi tŕnh diện rồi lấy phép về nhà chơi 45 ngày, sau đó chưa có tài khóa lại tiếp tục 45 ngày phép nữa. Mà lại có lương nữa chứ. Ơ hay, sao “đă” quá thế? Thôi th́ tới đâu hay tới đó.
Tôi ngồi nói chuyện lai rai tâm sự với các em, lấy cái giỏ, bỏ vào đó vào cuốn sách, một cuốn sổ tay, bàn chải và kem đánh răng. Mẹ tôi lo lắng đi ra đi vào, lấy hết cái này cái nọ. Nào là quần áo, chai dầu gió, cái lược… Bà cứ tất tưởi mà buồn rười rượi. Bố tôi luôn luôn ngắn gọn:
“Đưa cho nó ít tiền tiêu vặt, vào quân đội nó trang bị cho mọi thứ, không phải lo.” Mà y như rằng, không sai một ly ông cụ nào. Có một vật bất ly thân của mấy anh con trai đó là cái lược, khi vào lính, nhất là ở quân trường tóc hớt có hai phân th́ cái lược nó thất nghiệp.
V́ cư ngụ ở tỉnh Gia Định, tôi đi xe lam tới Pḥng Tuyển Mộ và Nhập Ngũ Gia Định để tŕnh diện, tưởng sẽ bị hạch hỏi điều tra này nọ. Nhưng không, chỉ đưa cái thẻ căn cước, bản sao văn bằng cao nhất (tú tài hay các chứng chỉ đại học) thẻ lược giải cá nhân.
Thế là xong nghĩa là đă tŕnh diện nhập ngũ, người ta lấy giấy tờ của tôi, hí hoáy, đánh máy một lúc rồi trả lại tôi cái thẻ căn cước. Sau đó tôi thơ thẩn trong khu vực của Pḥng Tuyển Mộ. Đồng thời cũng thấy có vài anh trạc tuổi ngơ ngác vào làm những việc y như ḿnh. Th́ ra họ cũng đi tŕnh diện nhập ngũ với tài khóa sĩ quan như tôi. Để làm quen và cũng đỡ bỡ ngỡ, hỏi thăm nhau, chẳng thằng nào biết hơn thằng nào. Cho tới bây giờ, tôi chỉ c̣n nhớ 2 thằng, một là Đỗ Đ́nh Nguyên sau này nó là thủ kỳ của ĐĐ 81A ở Tiểu Đoàn Gia Long và cũng là thủ kỳ ĐĐ 31 ở Thủ Đức v́ anh chàng này vừa to con vừa cao lớn. Một trự nữa là Phạm văn Chinh sau này nó đi diễn hành ngày quân lực ngay bên cạnh tôi. Lúc này mới có 10 giờ sáng. Thỉnh thoảng tôi thấy có chiếc xe díp của cảnh sát đậu xịch lại, bước xuống có một thầy đội áp giải một thanh niên 2 tay bị c̣ng trước mặt, mở c̣ng. Họ vào văn pḥng làm thủ tục ǵ đó rồi có người dẫn độ anh chàng kia vào một cái pḥng nhốt trong đó, khóa kín cửa lại. Thấy trong đó lố nhố dăm ba người. Hỏi ra đó là những thanh niên trốn quân dịch hay bất phục tùng bị cảnh sát bắt giao cho quân đội để đi lính.
Tới trưa, anh em chúng tôi được mời vào pḥng, được dọn cho mỗi người một bữa ăn trưa gồm đĩa cơm trắng, trứng vịt chiên, vài lát cà chua, vài cọng rau xà lách và một trái chuối tráng miệng. Phải chăng đây là bữa cơm đầu tiên trong đời lính? (Sau này ở ngoài trận địa, nơi giữa cái sống cái chết cận kề nhau, được như vậy là thần tiên). Quanh quẩn một hồi, tới xế chiều có một cái xe GMC trờ tới trước cái pḥng có nhốt người. Những người ở bên trong được gọi ra trước, ngồi bệt xuống sàn xe. Tôi đếm được 14 mạng. C̣n bọn tôi, được gọi là tài nguyên sĩ quan có 7 mạng cũng được gọi từng tên nhưng leo lên xe ngồi chễm chệ trên ghế (đúng là quân đội có giai cấp), hai anh lính áp tải ôm súng ngồi sau cùng. Xe chạy ḷng ṿng qua những phố xá nhộn nhịp, đầy ắp xe cộ như mắc cửi.
Tự nhủ trong ḷng, thôi nhé từ nay hết bay nhảy, thư viện, giảng đường, hẹn ḥ, dung dăng dung dẻ… Một hồi thấy cái bảng Trung Tâm 3 Tuyển Mộ và Nhập Ngũ, chuyến xe định mệnh lăn bánh vào bên trong. Không biết thiên hạ làm cái tṛ trống ǵ trong văn pḥng, bọn tôi được gọi xuống trước, nh́n xung quanh, thấy lố nhố những người là người. Ở đâu ra mà nhiều thế? Mà cái trại tôi được đưa vào chỉ toàn là thành phần tài nguyên Sĩ Quan không thôi. Chúng tôi được phát cho mỗi đứa một cái túi vải gọi là sac-marin, một cái muỗng, một cái khay có chia dăm ba cái ô nhỏ để đựng cơm và đồ ăn. Đi đâu cũng kè kè tha theo v́ sợ… mất cắp. Mọi cái đều lạ lẫm, ơ hơ thế ra cuộc đời lính của ḿnh bắt đầu như thế này ru? Buổi tối, v́ không biết cơm lính như thế nào? Ăn ở đâu? Có ai dọn ra cho ḿnh ăn không? Lớ ngớ như mán về thành, đành nhịn đói. May có ít tiền trước khi đi mẹ tôi dúi cho, hỏi thăm xuống câu lạc bộ mua đại ổ bánh ḿ nuốt cho đỡ đói, kiếm nước ở robinet, nước chảy như mèo đái lại có mùi rỉ sét thấy mà lợm giọng. T́m đại chỗ ngủ qua đêm. Do đi cắm trại nhiều năm quen rồi nên đi đâu tôi cũng thủ sẵn cho ḿnh một cái vơng, tiện đâu mắc lên đó, kiếm chỗ cột lại là… có chỗ ngủ rồi một giấc ngủ chập chờn không dám mơ thấy nàng.
V́ lạ chỗ, trằn trọc hoài trên vơng ngủ không được th́ kẻng báo thức vang lên từng hồi. Lồm cồm ngồi dậy, dọn dẹp sơ sơ rồi đi kiếm chỗ giải quyết vệ sinh. Ôi thôi! Trong đời tôi gặp nhiều thứ nhà cầu, đi giúp các trại tỵ nạn cũng nhiều nhưng chưa có chỗ nào mà vừa thấy là tôi liền… đánh bài tẩu mă, nín tất cả mọi sự. Rồi lại tập họp, ông thượng sĩ già gom lại một khối, gọi đi làm vệ sinh nhà cầu. Đứa th́ đi, đứa th́ lảng ra. Ông ta la:
– Các anh làm vệ sinh cho các anh chứ có đem các anh ta xử bắn đâu mà trốn với tránh!?
Ở gần khu vệ sinh có mấy cái hồ nước dù nước chảy như… đái, nhưng lâu dần th́ cũng đủ để dội những thứ cặn bă tống khứ chúng nó đi, bọn tôi gọi nôm na là… thụt dầu hay lái phi thuyền. Chẳng hiểu những từ ngữ lóng liếc này ở đâu ra, có từ hồi nào!
Lại tập họp, lần này là tập họp khám sức khỏe. Thú thật là tôi chưa bao giờ thấy phe ta khám sức khỏe cho tân binh (thanh niên) vừa nhanh vừa hiệu quả vừa đắc dụng như ở TT3 TM & NN. Cái hàng rồng rắn đi từ pḥng chụp h́nh (làm thẻ căn cước quân nhân) đến chụp h́nh phổi rồi khám tổng quát… Chỉ đi không thôi cũng đủ hoàn tất. Tôi cũng không kịp coi người ta chụp h́nh ra thế nào, cái số quân ḿnh có nó được thiết lập ra sao. Vậy mà xài cho suốt đời lính, sau này nữa, không lầm lẫn với ai.
Đang chờ tới phiên chụp phổi th́ thấy có người gọi tên: “Linh, Linh,” quay lại th́ ra thằng bạn trong xóm nó thi rớt Tú Tài 1 mấy năm trước. Nay khoác áo quân y, nó nói là nếu tôi muốn hoăn dịch v́ lư do sức khỏe, đưa cho nó ($) nó sửa h́nh phồi cho. Tưởng ǵ th́ ra một tṛ tham nhũng hối lộ, nh́n cái bản mặt câng câng của nó, chỉ muốn đấm vào mặt nó mấy cái cho bơ ghét. Xung quanh cái nhà chụp h́nh phổi, người ta phơi phim phổi như phơi quần áo đợi cho khô.
Trong khi đứng xếp hàng, v́ là tài ngưyên sĩ quan được xếp đứng chung với nhau, bọn tôi nghe đồn với nhau là Thủ Đức th́ không c̣n chỗ, Đồng Đế th́ cũng chật luôn. Chắc người ta cho ḿnh về 45 ngày phép chờ tài khóa hay là xuất ngũ… Chưa biết số phận bọn tôi đang ở đây được định đoạt ra sao. Tới lúc khám tổng quát, thấy mấy hàng trước cứ tồng ngồng như ông A-Dong, ngượng và mắc cỡ chín người. Ông bác sĩ c̣n nạt:
– Các anh đă vào đây c̣n bày đặt mắc cỡ…
Mấy cô nữ trợ tá ngồi ở mấy cái bàn gần đó mặt tỉnh bơ, có lẽ họ quen quá rồi. Cứ ngồi ôm mớ quần áo sau khi đă thoát y, đi ngang qua ông bác sĩ (không c̣n nhớ vị nào) ổng lấy cái ống nghe (stéthoscope) chấm chấm vào ngực từng thằng có lẽ không tới 5 giây đồng hồ một trự.
Có anh thắc mắc nói là bác sĩ chưa đeo ống vào tai, ổng trừng mắt rồi nạt:
– Anh biết ǵ mà thắc mắc?
Thế là nín khe. Sau đó là một màn chim bay c̣ bay. Giơ chân giơ tay, lăo đốc c̣n lấy cái que bật vào “bộ tư lệnh” đă làm vài đứa ôm hạ bộ nhăn nhó. Tuy nhiên anh nào khiếu nại về sức khỏe (thiếu ngón chân ngón tay hay ǵ ǵ đó…) th́ đứng riêng ra một bên chờ tái khám. Sau màn khám tổng quát hầu hết hồ sơ chúng tôi được đóng con mộc đỏ chói: ĐSK (Đủ sức khỏe). Bọn tôi chân biếm là ĐỜI SẼ KHỔ, mà y như rằng.
Coi như xong màn nhập môn, giải tán chờ ăn cơm trưa. Xuống nhà bàn (nhà ăn), nh́n xung quanh là thấy “no” luôn. Nuốt ǵ nổi khi cá mối có mùi thum thủm, mùi đồ ăn lưu cữu từ bao nhiêu lâu, v.v… Bèn ra câu lạc bộ cho xong.
Lại đồn thổi là sẽ có phép 45 ngày, chờ lănh phép về v́ bây giờ ḿnh là lính rồi mà… Tới xế xế, khoảng 3 giờ chiều c̣i tập họp nhận giấy phép. Giấy phép đâu không thấy, đồ đạc khiêng ra, quân phục, giày vớ nón vải balô khăn mặt… những thứ cần thiết cá nhân của một người lính được đem ra cấp cho chúng tôi. Cả mấy trăm mạng xúng xính trong mớ quần áo rộng thùng th́nh. Lập tức có ngay những ông quân nhân cơ hữu tốt bụng đă sẵn sàng đổi một số quần áo cho bạn vừa vặn với cơ thể bạn, mà bạn chỉ phải trả một số tiền túi cũng không ǵ là quá đáng. Bao giờ xung quanh xác chết cũng có bầy kên kên và hyana. Được biết vào giờ phút chót giấy phép bị hủy bỏ, mà chúng tôi sẽ được cấp phát quân phục sang TTHL Quang Trung học giai đoạn 1 tài khóa Sĩ Quan khóa 8/72.
Nghe th́ biết vậy thôi chứ bây giờ ai bảo sao, lệnh phán như thế nào th́ cứ răm rắp đố có đứa nào dám có ư kiến. Một đoàn xe GMC (sau này mới biết là thiên hạ goi là Gái Muốn Chồng) tiến vào, leo lên. Đoàn xe trực chỉ trại Nguyễn Tri Phương. Là trại chuyển tiếp trước khi chính thức trở thành anh tân binh hay được gọi là Dự Bị Sĩ Quan.
Những anh đă từng học qua khóa huấn luyện Sinh Viên Học Đường th́ họ có kinh nghiệm hơn bọn lính mới ṭ te chúng tôi. Tuy nhiên rồi đâu cũng vào đấy cả.
Tác Giả: Vũ Ngọc Linh
http://saigonecho.com/images/2019/Video/toi_di_linh.jpg
(Riêng tặng các bạn khóa sinh dự bị sĩ quan khóa 8B+C /72)
Cái thuở mà quốc lộ 1 được gọi văn hoa là “con đường cái quan” hay c̣n gọi là quan lộ. Tính từ sông Bến Hải (vùng phi quân sự) ta có thể đi dọc suốt một lèo qua các đèo Hải Vân, đèo Cả, tỉnh Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng… vào tới miền Nam VNCH. Rồi từ thủ đô Sài G̣n ta cứ phom phom đổ xuống miền đồng bằng ruộng lúa ph́ nhiêu c̣ bay thẳng cánh tôm cá đầu đồng. Ấy là ta đi xe đ̣, c̣n nếu ta đi xe lửa th́ vẫn theo thiết lộ Bắc-Nam, tới Sài G̣n, ta đi về Mỹ Tho hay tới Phan Rang ta đi xe lửa có răng cưa lên Đà Lạt. Thậm chí ta c̣n dùng quốc lộ 1 bon bon tới Nam Vang, thủ đô của nước Cao Miên láng giềng của chúng ta.
Thoải mái ung dung tự tại, của một “non nước hữu t́nh.” Cuộc sống êm đềm, trong cảnh đất nước thanh b́nh, chính phủ v́ dân mà lo cho dân sao cho có một cuốc sống sung túc, phát triển về mọi mặt. Cho đến một hôm:
“Vài hàng gởi anh tŕu mến,
vừa rồi làng có truyền tin,
nói rằng nước non đang mong,
đi quân dịch là thương ṇi giống…”
Cho tới bây giờ thú thật, tôi cũng quên mất tên tác giả lẫn nhan đề bài hát nhưng mục đích của bài hát là có ư khuyến khích tuyên truyền cho tầng lớp thanh niên đang sống trong một quốc gia pháp trị tới tuổi hiến định (21 tuổi) th́ tự nguyện thi hành quân dịch, nghĩa là… đi lính.
Đi lính mà tươi cười, vui vẻ lại lâu lâu có các em gái hậu phương chờ đợi. Nuôi tằm dệt vải hay nương rẫy vườn tược ngày ngày chờ đợi anh trai tiền tuyến sau một vài năm đi quân dịch trở về mái nhà xưa sum họp trong cuộc sống thanh b́nh êm ả. Lăng mạn, thơ mộng quá đi chứ các bạn??
Tuy nhiên, đất bằng dậy sóng. “Tạo hóa gây chi cuộc hí trường.” Hàng ngày từ các phương tiện truyền thông của chính phủ VNCH đă bắt đầu đưa tin chiến sự đó đây tuy không lớn và sôi động lắm. Chẳng hạn như lâu lâu có tin Việt cộng đắp mô chỗ này chỗ nọ, chặn đường đặt ḿn, phá thiết lộ, giật sập cầu… Các đài phát thanh trổi những điệu nhạc quân hành, ca khúc chiến đấu…
Dầu vậy, tôi vẫn ngày hai buổi tới trường, yên ổn sống trong một ngôi làng nửa quê nửa tỉnh ven đô thành Sài G̣n. Thỉnh thoảng anh em bạn bè họp nhau bàn qua tính lại bèn khăn gói đồ đạc balô đeo vai leo lên con ngựa sắt đạp xe vô rừng cao su cách nhà chừng hơn chục cây số để cắm trại với nhau, ca hát nô đùa trong vài ngày cuối tuần. Hồn nhiên vô tư lự, thoải mái vô cùng. Tưởng chừng như chung quanh ḿnh chỉ c̣n ta với chim muông cây cối. Thiên nhiên hào sảng cho ta sự trong lành, tươi mát. Ôi cuộc sống sao mà thần tiên thế ru.
Cách nhà tôi khoảng vài cây số, có một trại lính thành lập lúc nào tôi không rơ, lính ǵ tôi cũng không hay nhưng cứ đến đêm khi lũ trẻ con chúng tôi lên leo giường ngủ th́ từng đoàn quân tập trận di chuyển qua nhà chúng tôi. Họ vừa đi, súng ống chạm nhau lạch cạch, vừa hát. Nay tôi c̣n nhớ được bài hát có lời như sau: “Tiến quân lên đoàn cọp biển oai hùng, lính mũ xanh đây người trai anh dũng…” Sau này tôi được biết là trại lính đó là trại huấn luyện của Thủy Quân Lục Chiến được bàn giao lại cho một đơn vị Biệt Động Quân và họ dời lên căn cứ Sóng Thần. Chả thế mà tôi chứng kiến các lớp đàn anh trong xóm tôi lớn lên hầu hết đều t́nh nguyện đi lính Thủy Quân Lục Chiến.
T́nh cờ một hôm có ông chú ở tuốt trên Bảo Lộc ghé qua nhà tôi chơi, trong bữa ăn, tôi nghe loáng thoáng đâu như là chú tôi tạt qua để chào từ giă anh chị và các cháu để đi… quân địch. Chú có vẻ lo lo, anh em tôi bàn tán xôn xao c̣n bố tôi b́nh thản “phán” một câu xanh rờn:
– Chú cứ yên tâm, đừng lo ǵ cả, vào lính người ta lo cho chú hết mọi sự, sống tập thể cho nó quen đi . Số là bố tôi gốc từ quân đội sang, Ông kể là đă từng làm đại đội phó khi ông Nguyễn Bảo Trị là trung úy đại đội trưởng. (sau này ông Nguyễn Bảo Trị lên tới trung tướng). Bố tôi giải ngũ rất sớm, trở về dân sự làm công chức của Bộ Y Tế. Nhưng v́ gốc quân đội nên ông lại biệt phái cho Cục Quân Y, làm việc ở một quân y viện gần nhà. Bố tôi nói tiếp:
– Bất quá chú đi lính vài năm rồi giải ngũ, về nhà lấy vợ (chú tôi c̣n độc thân). C̣n lũ Việt Minh (ông quen gọi bọn VC là Việt Minh), chẳng qua chúng nó chỉ như bọn chó cắn trộm, có vài ba cây súng mút cơ tông, cắc bọp vài ba tiếng vu vơ rồi trốn chui trốn nhủi như lũ chuột nhắt ấy mà.!…
Thế là chú tôi lên đường nhập ngũ, ông đi lính như thế nào sống ra sao, đóng quân ở đâu anh em chúng tôi chẳng ai hay. Chỉ một lần bưu điện mang tới nhà tôi một phong b́ của chú trong đó có h́nh chú tôi chụp đang đội nón sắt, vai mang balô lại c̣n cây súng đeo trên vai.
Trông oai ra phết. Với vài hàng ghi chú là chú sắp tới ngày giải ngũ rồi. Tôi tính ra là từ ngày chú từ giă gia đ́nh tôi ra đi tới nay mới có gần 2 năm chứ mấy. Hỏi bố tôi th́ ông bảo là đi quân dịch có 2 năm thôi là giải ngũ, về làm dân tha hồ làm ăn chẳng ai phiền hà ḿnh chi cả. Nhưng sao hơn hai năm rồi mà chú tôi vẫn chẳng thấy tăm hơi đâu cả. Rồi chẳng ai quan tâm tới việc chú tôi có c̣n ở quân ngũ hay không th́ bỗng nhiên chú tôi như ở đâu hiện ra có vẻ như bí hiểm và có vẻ ǵ hơi là lạ không b́nh thường. Trong bữa cơm, chú tôi cho bố mẹ tôi biết là:
– Sau khi t́nh nguyện đi lính gọi là đăng lính đi quân dịch 2 năm theo như luật định, em ở trong quân đội tới gần 3 năm, thấy chẳng nói năng ǵ, người ta bắt em phải tái đăng. Em không chịu, cho là chính phủ không giữ lời hứa, bất tín. Mà chính phủ bất tín th́ em tự quyết định lấy cuộc đời ḿnh. Có nghĩa là em tự ư bỏ về ra khỏi lính luôn.
Bố tôi bảo:
– Như thế là chú đào ngũ rồi đó chú có biết không?
Chú trả lời:
– Em chẳng cần.
Bố tôi là người luôn luôn tôn trong luật pháp nên ông khuyên chú tôi nên ra đầu thú chớ không th́ phiền hà lắm. Chú tôi ừ hử cho qua rồi ngày ngày ở nhà tôi bày cho anh em chúng tôi nhiều tṛ chơi mới lạ, kể cho anh em chúng tôi những sinh hoạt của chú trong quân ngũ.
Một hôm, bố tôi đi làm về với một xe jeep chung với mấy ông lính khác, mọi người vào nhà tôi th́ thào to nhỏ ǵ với nhau một lúc thấy chú tôi ra xe rồi một làn bụi đỏ cuốn theo xe mang theo chú tôi.
Vẫn theo bố tôi th́ chính bố tôi gọi quân cảnh tới điệu chú tôi đi… ra ṭa vào quân lao. Vài tuần sau anh em tôi lại thấy ông xuất hiện thoải mái vui vẻ cười nói huyên thuyên cho biết là khi xe quân cảnh chở chú tôi tạm giam vài bữa trong quân lao rồi ông ra ṭa được tha bổng.
Trở về dân sự, ông quay về Bảo Lộc lập gia đ́nh có con và làm ăn coi bộ khấm khá. Nhưng, vẫn là nhưng, có lẽ do ḷng nhiệt thành với non sông đất nước, ông t́nh nguyện nhận chức phó xă trưởng đặc trách an ninh.
Vào ngày bầu cử Quốc Hội Lập Hiến 1966, trong khi đi tuần giữ an ninh cho các pḥng phiếu, ông bị bọn Việt Cộng phục kích bắn chết. Nghe tin chú tử trận, bố tôi buồn một thời gian khá lâu v́ ông rất thương chú tôi, có lẽ v́ tánh chú tôi rất vui vẻ ḥa nhă, thắng thắn bộc trực.
Các biến động và xáo trộn chính trị ở miền Nam VNCH kéo theo giấc mộng xâm lăng nhằm xích hóa (nhuộm đỏ) cả nước nhất là miền Nam của bọn CSBV khiến cho đất nước ngày càng phân hóa, bất ổn, ḷng dân ly tán.
Trên trang nhất của các nhật báo ở miền Nam th́ tin chiến sự đó đây từ vùng phi quân sự, cao nguyên trung phần cho đến vùng đồng bằng sông Cửu Long bao giờ cũng chiếm hàng đầu, tin trận đánh lớn, trận đánh nhỏ. Sự xâm lăng mở rộng chiến tranh ở miền Nam của bọn CSBV được hệ thống CSQT đỡ đầu khiến Hoa Kỳ và các nước đồng minh như Đại Hàn, Úc, Tân Tây Lan, Thái Lan… gởi quân đội sang tham chiến bên cạnh các đơn vị QLVNCH.
Gia đ́nh chúng tôi tuy sống ở ven đô nhưng hàng ngày vẫn chứng kiến đủ loại máy bay quân sự bay nườm nượp trên trời. Cho nên anh em chúng tôi bèn có cái tṛ sưu tập các loại máy bay quân sự. Cho nên khi chiếc nào bay ngang qua, hầu như chúng tôi có thể nói vanh vách ra tên nó là loại nào (từ trực thăng, phản lực, vận tải…).
Đêm đêm tiếng súng lớn nhỏ từ xa vọng về làm người thành phố giật thót ḿnh chợt bàng hoàng khi nghĩ tới những người thân của ḿnh ở tuyến đầu xa xôi nơi chiến trường kia đang phải đối đầu với cái chết trong từng gang tấc. Không biết làm ǵ hơn mà cũng không dám nghĩ xa hơn. Có những lúc nhà cửa trong thành phố nhất là những nhà nào có cửa bằng kính chợt rung lên từng chập từng hồi bởi những đợt oanh kích của các pháo đài bay B.52 tại các mật khu.
Riêng anh em chúng tôi vẫn an tâm ngày hai buổi đến trường mài đũng quần. Tuy nhiên từ các phương tiên truyền thông như đài phát thanh, truyền h́nh, loa phóng thanh… phát đi những bản nhạc chiến đấu, nhạc hùng nhiều hơn. Đài truyền h́nh chiếu các phim thời sự (chiến trường), phim chiến tranh nhiều hơn khiến bọn học sinh sinh viên chúng tôi cảm thấy không khí chiến tranh đến gần, đe dọa chết chóc quanh quẩn đâu đây. Góp phần vào những xáo trộn sẵn có, lâu lâu lại nghe tin bọn VC hay khủng bố pháo kích vào thành phố vào trường học làm người thành phố bắt đầu phải đào hầm chống pháo kích, làm hầm trú ẩn trong nhà khi có bom rơi đạn lạc. Bọn khủng bố cũng đă đặt chất nổ phá hoại một số building, công sở. Lũ phản chiến sách động biểu t́nh, đ̣i đ́nh công băi thị. Rồi phong trào này, tổ chức nọ ra tuyên cáo tuyên bố lung tung beng, yêu sách này yêu sách nọ. Phải chăng sống trong một đất nước có dân chủ, nhân bản được tôn trọng người ta mới dám có những hành động công khai như thế chăng? Trong không khí xáo trộn rối ren như thế, thử hỏi làm sao đất nước phát triển cho nổi, anh chị em SVHS chúng tôi có yên tâm học hành được chăng?
Dầu vậy, tuổi hoa niên bao giờ cũng vẫn đầy nhiệt tâm. Thấy đó lại quên đó, nên lâu lâu chúng tôi vẫn lại balô gậy gộc cuốc xẻng nồi niêu xoong chảo… cùng với con ngựa sắt và vài chục anh em đồng trang lứa rời thành phố ồn ào bụi bặm, đạp xe tới khu rừng nào đó c̣n yên tĩnh chưa bị không khí chiến tranh đe dọa. Họp nhau cắm trại, ca hát, múa may vài ngày. Khi con em binh sĩ trong các trại gia binh được đoàn ngũ hóa, tổ chức sinh hoạt theo phương pháp giáo dục của phong trào Hướng Đạo th́ chúng tôi lại được mời vào giúp các em sinh hoạt tập thể: ca hát, nhảy múa, học hỏi kỹ năng chuyên môn, sống ngoài thiên nhiên trong độ tuổi của các em.
Trong lúc bạn bè cùng trang lứa ngày đêm miệt mài gạo bài, ưu tư v́ sợ thi rớt phải đi lính theo lệnh tổng động viên của chính phủ và Bộ Quốc Pḥng. Thậm chí c̣n có một Tổng Nha Động Viên được thành lập để thông tin, cổ vơ, vận động cho việc đi lính hay các điều kiện được hoăn dịch v́ lư do học vấn, gia cảnh, tu sĩ… kể cả các điều kiện gọi nhập ngũ theo học các khóa hạ sĩ quan hay sĩ quan. Thấy tôi hay khoác bộ đồng phục Hướng Đạo để đi sinh hoạt hay đi cắm trại, tụi nó hay hỏi:
– Ê! Vậy chứ mày đi HĐ có được hoăn dịch không?
Tôi hơi sững người một chút rồi cười cười đáp lại:
– Chẳng những không được hoăn dịch mà nếu được gọi động viên th́ c̣n mau mau đi cho… lẹ.
Tụi nó chẳng hiểu cái mô tê ǵ ráo trọi c̣n nói là vậy th́ đi HD làm ǵ cho mất thời gian, tốn tiền, không có giờ học bài… mà tôi nghĩ cũng chẳng rỗi hơi đâu mà giải thích dài ḍng khi người ta coi đi lính như một sự đày ải, đe dọa, chết chóc… mà quên hoặc cố t́nh không biết rằng bổn phận người trai thời loạn nó cao cả thiêng liêng vô cùng. Dĩ nhiên gian khổ, thiếu thốn là chuyện phải có.
Nói th́ “ngon” vậy đó nhưng thú thật tôi vẫn chưa biết đời lính nó như thế nào mặc dầu sách báo, âm nhạc tiểu thuyết các phương tiện truyền thông nói tới hà rầm. Cả các lớp đàn anh, bạn bè trong xóm đă đi lính trước một thời gian, gặp nhau kể đủ thứ chuyện đời lính, chuyện chiến trường. Nhưng tôi nghe tai này lọt sang tai kia rồi quên tuốt luốt. Có lẽ “đoạn trường ai có qua cầu mới hay.” Vào lúc các kỳ thi, lo cắm đầu cắm cổ học miệt mài, chui vào thư viện quên giờ quên giấc quên ăn quên ngủ. Đến nỗi quên cả giờ hẹn ḥ với mấy cô bạn gái.
Song song với sinh hoạt diễn ra hàng ngày tôi thấy các lớp đàn anh, bạn bè trong xóm thưa dần. Lâu lâu thấy có người xuất hiện mặc bộ quân phục rằn ri hay màu xanh kaki có cả quân phục Hải Quân, Không Quân nữa. Họ đội nhiều loại mũ nón khác nhau: nâu, đen, xanh lá cây, đỏ, mũ lưỡi trai, casquette… Có cả một loại nón rộng vành mà người ta gọi là nón vải đi rừng hay c̣n có người c̣n gọi là nón bo. Tôi cũng chẳng để ư làm ǵ. Chỉ lo miệt mài đục nhau với mấy cuốn sách.
Đùng một cái, bọn CSBV lại vượt sông Bến Hải xâm lăng miền Nam VN chúng mở các mặt trận lan rộng như Quảng Trị, Kontum, B́nh Long vào mùa hè đỏ lửa 1972… Thế là chính phủ (cả Quốc Hội lẫn hành pháp) ra lệnh đôn quân.
Bọn tôi trong hạn tuổi luật định: đậu rớt ǵ th́ cũng đi lính; trong giới SVHS chúng tôi hay nói với nhau như vậy. Tuy nhiên vẫn có những luật trừ theo những thông tư thông báo, nghị định của chính phủ để được hoăn dịch như hoăn gia cảnh, tôn giáo, học vấn… Sau này tôi mới khám phá ra nhiều cơ sở tôn giáo lợi dụng kẽ hở của luật pháp mà chứa chấp khá nhiều thanh niên trốn quân dịch, từ sống bất hợp pháp mà trở thành sống hợp pháp trong đó không loại trừ nhiều thành phần bất hảo trà trộn vào. Đó là chuyện về sau.
Theo lệnh gọi của Nha Tổng Động Viên và Bộ Quốc Pḥng th́ tôi phải tŕnh diện nhập ngũ vào Tháng Tám, 1972. Khi chiến cuộc lan rộng, bố tôi c̣n bảo là tới khi thằng Linh mà phải đi lính th́ chắc hết thanh niên rồi. Tôi hiểu chẳng qua cũng chỉ v́ ông ưu tư và lo lắng cho tương lai vận mệnh của con cái mà thôi. C̣n mẹ tôi th́ hang ngày bà cứ cầu nguyện với Đấng Tối Cao, với ơn trên ban cho đất nước được thanh b́nh, con cái bà sống trong yên ổn.
Có điều thỉnh thoảng thấy có vài chiếc xe nhà binh (GMC) chở chiếc quan tài phủ lá cờ quốc gia trên đó chạy ṿng ṿng. Trong xóm có vài anh đi lính tử trận được mang xác về mai táng, thấy lính tráng tới kèn trống, làm lễ truy điệu rất là trang trọng uy nghi. Các điệu nhạc nghe thấy nổi cả gai ốc nhưng rất cảm động.
Đồng thời với những hoàn cảnh trên, tôi thấy có nhiều gia đ́nh bạn bè cùng trang lứa mà thân nhân của họ có địa vị, chức quyền, tiền bạc thế lực. Họ lo cho con cái họ thoát khỏi đi lính bằng cách sắp xếp cho chúng nó xuất ngoại, đi du học. Mặc dầu nhiều đứa dốt như con lừa. Mà sau này chính một số không nhỏ những thành phần đó có khuynh hướng thiên Cộng, chúng nó đă có những hành động đâm sau lưng chiến sĩ. Lịch sử đă cho thấy rơ bộ mặc đểu cáng của chúng nó.
Sắp tới ngày tŕnh diện, tôi tới từ giă cô bạn gái để đi… lính. Nàng hỏi một câu rất là con gái:
– Thế anh đi lính mấy tuần rồi về hả?
Tôi chẳng biết trả lời ra sao cho ổn thỏa, chỉ nói trớ:
– Theo như luật định th́ anh được gọi và xếp vào tài khóa sĩ quan, có lẽ sẽ học ở Thủ Đức.
(Lúc này tôi c̣n chưa biết là có khá nhiều khóa đào tạo sĩ quan QLVNCH học ở trường Đồng Đế, Nha Trang.)
Nàng nhận xét rất là ngây thơ:
– Ơ, nếu anh là sĩ quan th́ có xe díp, có tài xế riêng lái xe cho ḿnh. Thế nào em cũng được đi theo anh nhiều nơi. Mà học có cực lắm không anh? Em nghe nói sĩ quan các anh nhiều đào lắm phải không? Hết cô nọ tới cô kia phải không? Nhớ đừng có lôi thôi à nghen!
Tôi ú ớ với một lô một lốc câu hỏi của nàng, chỉ ậm à ậm ừ cho qua truông v́ trường đời ḿnh có biết cái quái ǵ đâu, quanh năm suốt tháng chỉ biết lo học và đi cắm trại. Tôi chỉ nói ít lời từ giă, chẳng nhắn nhủ ǵ chỉ nhắc là cứ nhớ tới nhau, nếu có địa chỉ th́ viết cho nhau vài lá thư. Có vậy mà nàng thút thít sụt sùi một thôi một hồi làm tôi cứ đực mặt ra như… trời trồng.
Với các em Sói con và HĐS tôi đang sinh hoạt th́ một buổi lễ tiễn biệt chia tay khá là thân mật và cảm động. Có em chạy lại ôm cứng lấy tôi làm như tôi sắp biến mất trên cơi đời này không bằng .
Rồi ngày đi cũng phải tới. Hôm trước khi đi tôi c̣n nghe nói đâu như là v́ gọi nhập ngũ nhiều quá, các quân trường sĩ quan không đủ chỗ huấn luyện, chỉ đi tŕnh diện rồi lấy phép về nhà chơi 45 ngày, sau đó chưa có tài khóa lại tiếp tục 45 ngày phép nữa. Mà lại có lương nữa chứ. Ơ hay, sao “đă” quá thế? Thôi th́ tới đâu hay tới đó.
Tôi ngồi nói chuyện lai rai tâm sự với các em, lấy cái giỏ, bỏ vào đó vào cuốn sách, một cuốn sổ tay, bàn chải và kem đánh răng. Mẹ tôi lo lắng đi ra đi vào, lấy hết cái này cái nọ. Nào là quần áo, chai dầu gió, cái lược… Bà cứ tất tưởi mà buồn rười rượi. Bố tôi luôn luôn ngắn gọn:
“Đưa cho nó ít tiền tiêu vặt, vào quân đội nó trang bị cho mọi thứ, không phải lo.” Mà y như rằng, không sai một ly ông cụ nào. Có một vật bất ly thân của mấy anh con trai đó là cái lược, khi vào lính, nhất là ở quân trường tóc hớt có hai phân th́ cái lược nó thất nghiệp.
V́ cư ngụ ở tỉnh Gia Định, tôi đi xe lam tới Pḥng Tuyển Mộ và Nhập Ngũ Gia Định để tŕnh diện, tưởng sẽ bị hạch hỏi điều tra này nọ. Nhưng không, chỉ đưa cái thẻ căn cước, bản sao văn bằng cao nhất (tú tài hay các chứng chỉ đại học) thẻ lược giải cá nhân.
Thế là xong nghĩa là đă tŕnh diện nhập ngũ, người ta lấy giấy tờ của tôi, hí hoáy, đánh máy một lúc rồi trả lại tôi cái thẻ căn cước. Sau đó tôi thơ thẩn trong khu vực của Pḥng Tuyển Mộ. Đồng thời cũng thấy có vài anh trạc tuổi ngơ ngác vào làm những việc y như ḿnh. Th́ ra họ cũng đi tŕnh diện nhập ngũ với tài khóa sĩ quan như tôi. Để làm quen và cũng đỡ bỡ ngỡ, hỏi thăm nhau, chẳng thằng nào biết hơn thằng nào. Cho tới bây giờ, tôi chỉ c̣n nhớ 2 thằng, một là Đỗ Đ́nh Nguyên sau này nó là thủ kỳ của ĐĐ 81A ở Tiểu Đoàn Gia Long và cũng là thủ kỳ ĐĐ 31 ở Thủ Đức v́ anh chàng này vừa to con vừa cao lớn. Một trự nữa là Phạm văn Chinh sau này nó đi diễn hành ngày quân lực ngay bên cạnh tôi. Lúc này mới có 10 giờ sáng. Thỉnh thoảng tôi thấy có chiếc xe díp của cảnh sát đậu xịch lại, bước xuống có một thầy đội áp giải một thanh niên 2 tay bị c̣ng trước mặt, mở c̣ng. Họ vào văn pḥng làm thủ tục ǵ đó rồi có người dẫn độ anh chàng kia vào một cái pḥng nhốt trong đó, khóa kín cửa lại. Thấy trong đó lố nhố dăm ba người. Hỏi ra đó là những thanh niên trốn quân dịch hay bất phục tùng bị cảnh sát bắt giao cho quân đội để đi lính.
Tới trưa, anh em chúng tôi được mời vào pḥng, được dọn cho mỗi người một bữa ăn trưa gồm đĩa cơm trắng, trứng vịt chiên, vài lát cà chua, vài cọng rau xà lách và một trái chuối tráng miệng. Phải chăng đây là bữa cơm đầu tiên trong đời lính? (Sau này ở ngoài trận địa, nơi giữa cái sống cái chết cận kề nhau, được như vậy là thần tiên). Quanh quẩn một hồi, tới xế chiều có một cái xe GMC trờ tới trước cái pḥng có nhốt người. Những người ở bên trong được gọi ra trước, ngồi bệt xuống sàn xe. Tôi đếm được 14 mạng. C̣n bọn tôi, được gọi là tài nguyên sĩ quan có 7 mạng cũng được gọi từng tên nhưng leo lên xe ngồi chễm chệ trên ghế (đúng là quân đội có giai cấp), hai anh lính áp tải ôm súng ngồi sau cùng. Xe chạy ḷng ṿng qua những phố xá nhộn nhịp, đầy ắp xe cộ như mắc cửi.
Tự nhủ trong ḷng, thôi nhé từ nay hết bay nhảy, thư viện, giảng đường, hẹn ḥ, dung dăng dung dẻ… Một hồi thấy cái bảng Trung Tâm 3 Tuyển Mộ và Nhập Ngũ, chuyến xe định mệnh lăn bánh vào bên trong. Không biết thiên hạ làm cái tṛ trống ǵ trong văn pḥng, bọn tôi được gọi xuống trước, nh́n xung quanh, thấy lố nhố những người là người. Ở đâu ra mà nhiều thế? Mà cái trại tôi được đưa vào chỉ toàn là thành phần tài nguyên Sĩ Quan không thôi. Chúng tôi được phát cho mỗi đứa một cái túi vải gọi là sac-marin, một cái muỗng, một cái khay có chia dăm ba cái ô nhỏ để đựng cơm và đồ ăn. Đi đâu cũng kè kè tha theo v́ sợ… mất cắp. Mọi cái đều lạ lẫm, ơ hơ thế ra cuộc đời lính của ḿnh bắt đầu như thế này ru? Buổi tối, v́ không biết cơm lính như thế nào? Ăn ở đâu? Có ai dọn ra cho ḿnh ăn không? Lớ ngớ như mán về thành, đành nhịn đói. May có ít tiền trước khi đi mẹ tôi dúi cho, hỏi thăm xuống câu lạc bộ mua đại ổ bánh ḿ nuốt cho đỡ đói, kiếm nước ở robinet, nước chảy như mèo đái lại có mùi rỉ sét thấy mà lợm giọng. T́m đại chỗ ngủ qua đêm. Do đi cắm trại nhiều năm quen rồi nên đi đâu tôi cũng thủ sẵn cho ḿnh một cái vơng, tiện đâu mắc lên đó, kiếm chỗ cột lại là… có chỗ ngủ rồi một giấc ngủ chập chờn không dám mơ thấy nàng.
V́ lạ chỗ, trằn trọc hoài trên vơng ngủ không được th́ kẻng báo thức vang lên từng hồi. Lồm cồm ngồi dậy, dọn dẹp sơ sơ rồi đi kiếm chỗ giải quyết vệ sinh. Ôi thôi! Trong đời tôi gặp nhiều thứ nhà cầu, đi giúp các trại tỵ nạn cũng nhiều nhưng chưa có chỗ nào mà vừa thấy là tôi liền… đánh bài tẩu mă, nín tất cả mọi sự. Rồi lại tập họp, ông thượng sĩ già gom lại một khối, gọi đi làm vệ sinh nhà cầu. Đứa th́ đi, đứa th́ lảng ra. Ông ta la:
– Các anh làm vệ sinh cho các anh chứ có đem các anh ta xử bắn đâu mà trốn với tránh!?
Ở gần khu vệ sinh có mấy cái hồ nước dù nước chảy như… đái, nhưng lâu dần th́ cũng đủ để dội những thứ cặn bă tống khứ chúng nó đi, bọn tôi gọi nôm na là… thụt dầu hay lái phi thuyền. Chẳng hiểu những từ ngữ lóng liếc này ở đâu ra, có từ hồi nào!
Lại tập họp, lần này là tập họp khám sức khỏe. Thú thật là tôi chưa bao giờ thấy phe ta khám sức khỏe cho tân binh (thanh niên) vừa nhanh vừa hiệu quả vừa đắc dụng như ở TT3 TM & NN. Cái hàng rồng rắn đi từ pḥng chụp h́nh (làm thẻ căn cước quân nhân) đến chụp h́nh phổi rồi khám tổng quát… Chỉ đi không thôi cũng đủ hoàn tất. Tôi cũng không kịp coi người ta chụp h́nh ra thế nào, cái số quân ḿnh có nó được thiết lập ra sao. Vậy mà xài cho suốt đời lính, sau này nữa, không lầm lẫn với ai.
Đang chờ tới phiên chụp phổi th́ thấy có người gọi tên: “Linh, Linh,” quay lại th́ ra thằng bạn trong xóm nó thi rớt Tú Tài 1 mấy năm trước. Nay khoác áo quân y, nó nói là nếu tôi muốn hoăn dịch v́ lư do sức khỏe, đưa cho nó ($) nó sửa h́nh phồi cho. Tưởng ǵ th́ ra một tṛ tham nhũng hối lộ, nh́n cái bản mặt câng câng của nó, chỉ muốn đấm vào mặt nó mấy cái cho bơ ghét. Xung quanh cái nhà chụp h́nh phổi, người ta phơi phim phổi như phơi quần áo đợi cho khô.
Trong khi đứng xếp hàng, v́ là tài ngưyên sĩ quan được xếp đứng chung với nhau, bọn tôi nghe đồn với nhau là Thủ Đức th́ không c̣n chỗ, Đồng Đế th́ cũng chật luôn. Chắc người ta cho ḿnh về 45 ngày phép chờ tài khóa hay là xuất ngũ… Chưa biết số phận bọn tôi đang ở đây được định đoạt ra sao. Tới lúc khám tổng quát, thấy mấy hàng trước cứ tồng ngồng như ông A-Dong, ngượng và mắc cỡ chín người. Ông bác sĩ c̣n nạt:
– Các anh đă vào đây c̣n bày đặt mắc cỡ…
Mấy cô nữ trợ tá ngồi ở mấy cái bàn gần đó mặt tỉnh bơ, có lẽ họ quen quá rồi. Cứ ngồi ôm mớ quần áo sau khi đă thoát y, đi ngang qua ông bác sĩ (không c̣n nhớ vị nào) ổng lấy cái ống nghe (stéthoscope) chấm chấm vào ngực từng thằng có lẽ không tới 5 giây đồng hồ một trự.
Có anh thắc mắc nói là bác sĩ chưa đeo ống vào tai, ổng trừng mắt rồi nạt:
– Anh biết ǵ mà thắc mắc?
Thế là nín khe. Sau đó là một màn chim bay c̣ bay. Giơ chân giơ tay, lăo đốc c̣n lấy cái que bật vào “bộ tư lệnh” đă làm vài đứa ôm hạ bộ nhăn nhó. Tuy nhiên anh nào khiếu nại về sức khỏe (thiếu ngón chân ngón tay hay ǵ ǵ đó…) th́ đứng riêng ra một bên chờ tái khám. Sau màn khám tổng quát hầu hết hồ sơ chúng tôi được đóng con mộc đỏ chói: ĐSK (Đủ sức khỏe). Bọn tôi chân biếm là ĐỜI SẼ KHỔ, mà y như rằng.
Coi như xong màn nhập môn, giải tán chờ ăn cơm trưa. Xuống nhà bàn (nhà ăn), nh́n xung quanh là thấy “no” luôn. Nuốt ǵ nổi khi cá mối có mùi thum thủm, mùi đồ ăn lưu cữu từ bao nhiêu lâu, v.v… Bèn ra câu lạc bộ cho xong.
Lại đồn thổi là sẽ có phép 45 ngày, chờ lănh phép về v́ bây giờ ḿnh là lính rồi mà… Tới xế xế, khoảng 3 giờ chiều c̣i tập họp nhận giấy phép. Giấy phép đâu không thấy, đồ đạc khiêng ra, quân phục, giày vớ nón vải balô khăn mặt… những thứ cần thiết cá nhân của một người lính được đem ra cấp cho chúng tôi. Cả mấy trăm mạng xúng xính trong mớ quần áo rộng thùng th́nh. Lập tức có ngay những ông quân nhân cơ hữu tốt bụng đă sẵn sàng đổi một số quần áo cho bạn vừa vặn với cơ thể bạn, mà bạn chỉ phải trả một số tiền túi cũng không ǵ là quá đáng. Bao giờ xung quanh xác chết cũng có bầy kên kên và hyana. Được biết vào giờ phút chót giấy phép bị hủy bỏ, mà chúng tôi sẽ được cấp phát quân phục sang TTHL Quang Trung học giai đoạn 1 tài khóa Sĩ Quan khóa 8/72.
Nghe th́ biết vậy thôi chứ bây giờ ai bảo sao, lệnh phán như thế nào th́ cứ răm rắp đố có đứa nào dám có ư kiến. Một đoàn xe GMC (sau này mới biết là thiên hạ goi là Gái Muốn Chồng) tiến vào, leo lên. Đoàn xe trực chỉ trại Nguyễn Tri Phương. Là trại chuyển tiếp trước khi chính thức trở thành anh tân binh hay được gọi là Dự Bị Sĩ Quan.
Những anh đă từng học qua khóa huấn luyện Sinh Viên Học Đường th́ họ có kinh nghiệm hơn bọn lính mới ṭ te chúng tôi. Tuy nhiên rồi đâu cũng vào đấy cả.