tcl
01-12-2015, 12:03
Thiền định hay một chút thời gian tĩnh lặng có thể làm giảm stress…
Tác giả: Olivia Carter, University of Melbourne | Dịch giả: Hoàng Anh
http://img.theepochtimes.com/n3/eet-content/uploads/2015/11/19/iStock_000061330180_Large-2-676x450.jpg
Rất khó khăn để thoát khỏi áp lực từ gia đ́nh và công việc v́ chúng chưa bao giờ dừng lại (monkeybusinessimages/iStock)
Sau một vài tuần vui buồn lẫn lộn tại nơi làm việc, giờ đây khi đang mở chiếc máy rửa bát tôi chợt suy ngẫm về một giai đoạn mới, dễ thở hơn, mà hai vợ chồng tôi chuẩn bị bước sang. Sáu tháng vừa qua, cả hai chúng tôi đă phải gồng ḿnh lo toan giữa gia đ́nh và công việc, giai đoạn đó quả là căng thẳng và không thể chịu đựng nổi.
Năm cũ sắp qua đi, chúng tôi cuối cùng cũng đă có thể có được một giấc ngủ ngon suốt đêm mà không bị đánh thức bởi một (hoặc tất cả) trong ba đứa con của ḿnh. Max – 3 tuổi – đă chuyển chỗ và quen với trường mẫu giáo mới. Susie dường như đă có thể tự làm được tất cả mọi chuyện mà một đứa trẻ lớp 1 nên làm, không những thế c̣n luôn tay tự tết tóc cho ḿnh.
… và về Joe, Joe đâu rồi? Tôi vừa thấy nó chập chững đi ra khỏi nhà bếp và đi về phía hành lang vài giây trước.
Tiếng cười khúc khích ở đằng xa làm cho tôi có cảm giác rằng nó đang làm điều ǵ đó không ổn, nhưng tôi vẫn bị sốc hoàn toàn khi mở cửa và thấy đứa con một tuổi của ḿnh đang đứng trong bồn cầu. Đeo đôi sandal mới được bà cho, Joe bé nhỏ nh́n thấy biểu hiện kinh hoàng của tôi và bắt đầu giậm chân và nghịch nước trong bồn cầu và cười như nắc nẻ. Một ư nghĩ thoáng qua, tôi tự hỏi liệu ḿnh có phải là một bà mẹ tồi hay không nếu để con ḿnh trong bồn cầu mà đi lấy camera. Tôi thấy nếu ḿnh làm thế th́ đúng là một bà mẹ không tốt.
Khi tôi ngồi trong vườn tưới nước rửa người cho Joe th́ Max và Susie chạy ra ngoài và la hét về thứ ǵ đó. Tôi không nhớ chúng tranh căi về điều ǵ v́ điều đó không quan trọng. Điều đó không bao giờ quan trọng. Ngay khi hai đứa thấy tôi với cái ṿi nước chúng bắt đầu tranh luận về nó.
Rất nhiều thứ đang chờ đón trong giai đoạn tiếp theo “dễ dàng hơn” trong cuộc sống của tôi!
Stress và một vài giải pháp
Tôi nghĩ rằng hầu hết mọi người sẽ có chung quan điểm với tôi là cuộc sống không phải khi nào cũng dễ dàng như bạn mong muốn (cho dù là có con hay không). Tôi thường không nghĩ rằng bản thân ḿnh chịu áp lực, nhưng nếu phải tự đánh giá mức độ stress của ḿnh th́ tôi thấy ḿnh hăy c̣n cách quá xa cảnh giới an nhiên tự tại.
Trong một bài giảng cuối năm, tôi có nói về t́nh trạng stress: đây là một phản ứng sinh học được kích hoạt bởi sự nhận thức về các t́nh huống bị đe dọa hay tiêu cực. Điều thú vị về stress là nó “hoàn toàn là điều có thật”. Tim đập nhanh hơn, đổ mồ hôi nhiều hơn và các phương thức kích hoạt của bộ năo thay đổi. Nhưng đồng thời, những phản ứng này được phát sinh do cơ thể nhận thức hay dự kiến được những mối đe dọa. Điều này khá khác biệt với phản ứng chấn thương vật lư thực sự hay cuộc sống gặp bất hạnh (như là đau đớn, chảy máu hoặc đói).
Những cảm giác tồi tệ liên quan đến t́nh trạng stress là một loại phản ứng cần thiết và phổ biến, được h́nh thành để giúp chúng ta tránh gặp những t́nh huống nguy hiểm hay tiêu cực. Cho dù mối đe dọa đó có liên quan đến tổn thương về thể chất, đến sự cô lập với xă hội hay sự khó khăn về tài chính, th́ một yếu tố quan trọng của trạng thái stress là sự nhận thức (thực sự hay không) rằng ḿnh đang thiếu kiểm soát với tác nhân gây stress.
Như vậy chỉ có thể làm giảm stress bằng sự thay đổi, hoặc là thay đổi hoàn cảnh, hoặc là thay đổi nhận thức của bạn về t́nh huống. Trong một vài trường hợp, điều bi kịch là bạn không thể thay đổi được một trong hai điều ấy. Tuy nhiên, đối với hầu hết chúng ta th́ đều có những liệu pháp để giảm nhẹ stress.
Nếu không thể kiểm soát được các t́nh huống khiến chúng ta bị stress, th́ ít nhất chúng ta vẫn có thể cố giảm bớt tác động từ những t́nh huống này tạo ra cho chúng ta.
Chúng ta không thể làm ngơ trước con cái hay một ông chủ đ̣i hỏi khắt khe. Do vậy nếu chúng ta không thể kiểm soát được các t́nh huống khiến cho chúng ta bị stress, th́ ít nhất chúng ta vẫn có thể cố giảm nhẹ tác động từ những t́nh huống này tạo ra cho chúng ta.
Một phương thức giảm stress đă được phát triển phổ biến là thiền định, điều này đă được nghiên cứu và cho thấy là có rất nhiều lợi ích về tinh thần cũng như thể chất. Tôi không thường xuyên thiền định tuy nhiên trước đây tôi đă từng nghiên cứu về tác dụng của thiền định lên nhận thức trực quan và tôi vẫn c̣n tiếp tục quan tâm đến khía cạnh khoa học của thiền định.
Tôi tin là thiền định có thể dẫn đến những thay đổi thú vị và quan trọng cho năo bộ nói riêng và cho cả con người nói chung. Do đó, tôi rất ngạc nhiên khi nhận thấy rằng các nghiên cứu nghiêm túc nhất đang cho thấy thiền định có rất ít hoặc không có hiệu quả trong hàng loạt các bối cảnh (dựa trên các chương tŕnh được thiết kế 2-3 tháng).
http://img.theepochtimes.com/n3/eet-content/uploads/2015/11/19/girl_meditate_tree-580x387.jpg
Lợi ích của thiền định vẫn đang được nghiên cứu, tuy nhiên, việc có được những giây phút “giải lao” khỏi những công việc thường nhật có vẻ sẽ mang lại hiệu quả (Wikimedia/Caleb Roenigk/Flickr, CC BY).
Trong khi việc thiếu hiệu quả rơ ràng tích cực nghe có vẻ như là một tin xấu, nhưng nếu t́m hiểu sâu hơn về các nghiên cứu này th́ chúng ta sẽ thấy một số điểm lạc quan. Điều mấu chốt là: lợi ích từ những chương tŕnh thiền định này giảm dần khi các nhà nghiên cứu cố tạo ra nhóm đối chiếu tốt hơn để so sánh với việc ngồi thiền.
Stress có thể được giảm nhẹ bởi một chiến lược làm ngắt quăng hoặc chuyển hướng tập trung tri giác.
Trong các nghiên cứu sơ khai nhất, các nhà nghiên cứu đă không so sánh thiền định với các nhóm đối chiếu. Ở những nghiên cứu hiện tại, thiền định được so sánh với các chương tŕnh khác có cấu trúc tương tự, vốn yêu cầu các cá nhân tích cực và chủ động thoát khỏi những hoạt động của đời sống hằng ngày (công việc, gia đ́nh, truyền h́nh, email,…) Những buổi học thường liên quan đến các hoạt động êm dịu như nghe nhạc hoặc ngồi thư giăn.
Giả định của tôi (điều này không được kiểm nghiệm chính thức theo những ǵ tôi biết) là: trải qua sự nghỉ ngơi miễn cưỡng là không đủ, bởi v́ không ai có thể cảm thấy khá hơn sau khi bị mắc kẹt tại sân bay sau nhiều giờ. Tuy nhiên, nếu bạn tách ra khỏi cuộc sống bận rộn thường ngày một cách đều đặn và có mục đích, dù cho điều đó có ư nghĩa như thế nào đối với bạn th́ có vẻ như đó là một việc làm hữu ích.
Dưới góc độ sinh học thần kinh, điều này là có lư v́ stress được phát sinh chủ yếu từ trạng thái cảm giác bị đe dọa thường trực. Từ đó nếu suy xét một cách logic th́ stress có thể được giảm nhẹ bởi một chiến lược nhằm ngắt quăng hoặc chuyển hướng sự tập trung tri giác. Mức độ tác động của chiến lược đó – liệu tâm trí của người tham gia có bị thu hút bởi nhịp thở, bởi âm nhạc tĩnh lặng hay những con sóng cuộn trào ngoài đại dương – vẫn c̣n là một câu hỏi c̣n bỏ ngỏ.
Tất nhiên những phương pháp này nghe có vẻ hợp lư trên lư thuyết, nhưng nói th́ dễ hơn làm. Tôi phải tự thú nhận rằng trong khi tôi vững tin rằng tôi được hưởng lợi từ thiền định hay bất kỳ sự chủ tâm nào để thoát khỏi cuộc sống hằng ngày, nhưng tôi vẫn ít khi làm điều đó. Tôi dường như chẳng bao giờ có thời gian.
Thành thật mà nói, tôi tự hỏi, có khi nếu tôi lư trí ưu tiên cho sức khỏe tinh thần và thể chất, và nghiêm túc kiểm soát cuộc sống của ḿnh “để có thời gian”, th́ tôi đă thực hiện được một nửa chặng đường đi đến thành công.
vietdaikynguyen
Tác giả: Olivia Carter, University of Melbourne | Dịch giả: Hoàng Anh
http://img.theepochtimes.com/n3/eet-content/uploads/2015/11/19/iStock_000061330180_Large-2-676x450.jpg
Rất khó khăn để thoát khỏi áp lực từ gia đ́nh và công việc v́ chúng chưa bao giờ dừng lại (monkeybusinessimages/iStock)
Sau một vài tuần vui buồn lẫn lộn tại nơi làm việc, giờ đây khi đang mở chiếc máy rửa bát tôi chợt suy ngẫm về một giai đoạn mới, dễ thở hơn, mà hai vợ chồng tôi chuẩn bị bước sang. Sáu tháng vừa qua, cả hai chúng tôi đă phải gồng ḿnh lo toan giữa gia đ́nh và công việc, giai đoạn đó quả là căng thẳng và không thể chịu đựng nổi.
Năm cũ sắp qua đi, chúng tôi cuối cùng cũng đă có thể có được một giấc ngủ ngon suốt đêm mà không bị đánh thức bởi một (hoặc tất cả) trong ba đứa con của ḿnh. Max – 3 tuổi – đă chuyển chỗ và quen với trường mẫu giáo mới. Susie dường như đă có thể tự làm được tất cả mọi chuyện mà một đứa trẻ lớp 1 nên làm, không những thế c̣n luôn tay tự tết tóc cho ḿnh.
… và về Joe, Joe đâu rồi? Tôi vừa thấy nó chập chững đi ra khỏi nhà bếp và đi về phía hành lang vài giây trước.
Tiếng cười khúc khích ở đằng xa làm cho tôi có cảm giác rằng nó đang làm điều ǵ đó không ổn, nhưng tôi vẫn bị sốc hoàn toàn khi mở cửa và thấy đứa con một tuổi của ḿnh đang đứng trong bồn cầu. Đeo đôi sandal mới được bà cho, Joe bé nhỏ nh́n thấy biểu hiện kinh hoàng của tôi và bắt đầu giậm chân và nghịch nước trong bồn cầu và cười như nắc nẻ. Một ư nghĩ thoáng qua, tôi tự hỏi liệu ḿnh có phải là một bà mẹ tồi hay không nếu để con ḿnh trong bồn cầu mà đi lấy camera. Tôi thấy nếu ḿnh làm thế th́ đúng là một bà mẹ không tốt.
Khi tôi ngồi trong vườn tưới nước rửa người cho Joe th́ Max và Susie chạy ra ngoài và la hét về thứ ǵ đó. Tôi không nhớ chúng tranh căi về điều ǵ v́ điều đó không quan trọng. Điều đó không bao giờ quan trọng. Ngay khi hai đứa thấy tôi với cái ṿi nước chúng bắt đầu tranh luận về nó.
Rất nhiều thứ đang chờ đón trong giai đoạn tiếp theo “dễ dàng hơn” trong cuộc sống của tôi!
Stress và một vài giải pháp
Tôi nghĩ rằng hầu hết mọi người sẽ có chung quan điểm với tôi là cuộc sống không phải khi nào cũng dễ dàng như bạn mong muốn (cho dù là có con hay không). Tôi thường không nghĩ rằng bản thân ḿnh chịu áp lực, nhưng nếu phải tự đánh giá mức độ stress của ḿnh th́ tôi thấy ḿnh hăy c̣n cách quá xa cảnh giới an nhiên tự tại.
Trong một bài giảng cuối năm, tôi có nói về t́nh trạng stress: đây là một phản ứng sinh học được kích hoạt bởi sự nhận thức về các t́nh huống bị đe dọa hay tiêu cực. Điều thú vị về stress là nó “hoàn toàn là điều có thật”. Tim đập nhanh hơn, đổ mồ hôi nhiều hơn và các phương thức kích hoạt của bộ năo thay đổi. Nhưng đồng thời, những phản ứng này được phát sinh do cơ thể nhận thức hay dự kiến được những mối đe dọa. Điều này khá khác biệt với phản ứng chấn thương vật lư thực sự hay cuộc sống gặp bất hạnh (như là đau đớn, chảy máu hoặc đói).
Những cảm giác tồi tệ liên quan đến t́nh trạng stress là một loại phản ứng cần thiết và phổ biến, được h́nh thành để giúp chúng ta tránh gặp những t́nh huống nguy hiểm hay tiêu cực. Cho dù mối đe dọa đó có liên quan đến tổn thương về thể chất, đến sự cô lập với xă hội hay sự khó khăn về tài chính, th́ một yếu tố quan trọng của trạng thái stress là sự nhận thức (thực sự hay không) rằng ḿnh đang thiếu kiểm soát với tác nhân gây stress.
Như vậy chỉ có thể làm giảm stress bằng sự thay đổi, hoặc là thay đổi hoàn cảnh, hoặc là thay đổi nhận thức của bạn về t́nh huống. Trong một vài trường hợp, điều bi kịch là bạn không thể thay đổi được một trong hai điều ấy. Tuy nhiên, đối với hầu hết chúng ta th́ đều có những liệu pháp để giảm nhẹ stress.
Nếu không thể kiểm soát được các t́nh huống khiến chúng ta bị stress, th́ ít nhất chúng ta vẫn có thể cố giảm bớt tác động từ những t́nh huống này tạo ra cho chúng ta.
Chúng ta không thể làm ngơ trước con cái hay một ông chủ đ̣i hỏi khắt khe. Do vậy nếu chúng ta không thể kiểm soát được các t́nh huống khiến cho chúng ta bị stress, th́ ít nhất chúng ta vẫn có thể cố giảm nhẹ tác động từ những t́nh huống này tạo ra cho chúng ta.
Một phương thức giảm stress đă được phát triển phổ biến là thiền định, điều này đă được nghiên cứu và cho thấy là có rất nhiều lợi ích về tinh thần cũng như thể chất. Tôi không thường xuyên thiền định tuy nhiên trước đây tôi đă từng nghiên cứu về tác dụng của thiền định lên nhận thức trực quan và tôi vẫn c̣n tiếp tục quan tâm đến khía cạnh khoa học của thiền định.
Tôi tin là thiền định có thể dẫn đến những thay đổi thú vị và quan trọng cho năo bộ nói riêng và cho cả con người nói chung. Do đó, tôi rất ngạc nhiên khi nhận thấy rằng các nghiên cứu nghiêm túc nhất đang cho thấy thiền định có rất ít hoặc không có hiệu quả trong hàng loạt các bối cảnh (dựa trên các chương tŕnh được thiết kế 2-3 tháng).
http://img.theepochtimes.com/n3/eet-content/uploads/2015/11/19/girl_meditate_tree-580x387.jpg
Lợi ích của thiền định vẫn đang được nghiên cứu, tuy nhiên, việc có được những giây phút “giải lao” khỏi những công việc thường nhật có vẻ sẽ mang lại hiệu quả (Wikimedia/Caleb Roenigk/Flickr, CC BY).
Trong khi việc thiếu hiệu quả rơ ràng tích cực nghe có vẻ như là một tin xấu, nhưng nếu t́m hiểu sâu hơn về các nghiên cứu này th́ chúng ta sẽ thấy một số điểm lạc quan. Điều mấu chốt là: lợi ích từ những chương tŕnh thiền định này giảm dần khi các nhà nghiên cứu cố tạo ra nhóm đối chiếu tốt hơn để so sánh với việc ngồi thiền.
Stress có thể được giảm nhẹ bởi một chiến lược làm ngắt quăng hoặc chuyển hướng tập trung tri giác.
Trong các nghiên cứu sơ khai nhất, các nhà nghiên cứu đă không so sánh thiền định với các nhóm đối chiếu. Ở những nghiên cứu hiện tại, thiền định được so sánh với các chương tŕnh khác có cấu trúc tương tự, vốn yêu cầu các cá nhân tích cực và chủ động thoát khỏi những hoạt động của đời sống hằng ngày (công việc, gia đ́nh, truyền h́nh, email,…) Những buổi học thường liên quan đến các hoạt động êm dịu như nghe nhạc hoặc ngồi thư giăn.
Giả định của tôi (điều này không được kiểm nghiệm chính thức theo những ǵ tôi biết) là: trải qua sự nghỉ ngơi miễn cưỡng là không đủ, bởi v́ không ai có thể cảm thấy khá hơn sau khi bị mắc kẹt tại sân bay sau nhiều giờ. Tuy nhiên, nếu bạn tách ra khỏi cuộc sống bận rộn thường ngày một cách đều đặn và có mục đích, dù cho điều đó có ư nghĩa như thế nào đối với bạn th́ có vẻ như đó là một việc làm hữu ích.
Dưới góc độ sinh học thần kinh, điều này là có lư v́ stress được phát sinh chủ yếu từ trạng thái cảm giác bị đe dọa thường trực. Từ đó nếu suy xét một cách logic th́ stress có thể được giảm nhẹ bởi một chiến lược nhằm ngắt quăng hoặc chuyển hướng sự tập trung tri giác. Mức độ tác động của chiến lược đó – liệu tâm trí của người tham gia có bị thu hút bởi nhịp thở, bởi âm nhạc tĩnh lặng hay những con sóng cuộn trào ngoài đại dương – vẫn c̣n là một câu hỏi c̣n bỏ ngỏ.
Tất nhiên những phương pháp này nghe có vẻ hợp lư trên lư thuyết, nhưng nói th́ dễ hơn làm. Tôi phải tự thú nhận rằng trong khi tôi vững tin rằng tôi được hưởng lợi từ thiền định hay bất kỳ sự chủ tâm nào để thoát khỏi cuộc sống hằng ngày, nhưng tôi vẫn ít khi làm điều đó. Tôi dường như chẳng bao giờ có thời gian.
Thành thật mà nói, tôi tự hỏi, có khi nếu tôi lư trí ưu tiên cho sức khỏe tinh thần và thể chất, và nghiêm túc kiểm soát cuộc sống của ḿnh “để có thời gian”, th́ tôi đă thực hiện được một nửa chặng đường đi đến thành công.
vietdaikynguyen