Kiemsi
20-03-2017, 03:14
Có người hỏi Thiền sư: “Điều đáng sợ nhất trên cơi đời này là ǵ?”
Thiền sư đáp: “Dục vọng!”
Người đó lộ vẻ hoài nghi.
Thiền sư nói: “Hăy để tôi kể vài câu chuyện cho ông nghe vậy”.
Chuyện thứ nhất: Bạc vàng đáng sợ
Một vị tăng nhân hốt hoảng từ trong rừng chạy đến, vừa khéo gặp hai người bạn vô cùng thân thiết đang tản bộ bên rừng. Họ hỏi vị tăng nhân: “Chuyện ǵ mà ông hốt hoảng quá vậy?”.
Vị tăng nhân nói: “Thật là kinh khủng, tôi đào được một đống vàng ở trong rừng!”.
Hai người bạn, không nhịn được liền nói: “Thật đúng là tên đại ngốc! Đào được vàng, việc tốt như thế mà ông lại cho là kinh khủng, thật không thể hiểu nổi!”.
Thế là họ lại hỏi vị tăng nhân kia: “Ông đào được vàng ở đâu? Chỉ cho chúng tôi xem với!”.
Vị tăng nhân nói: “Thứ xấu xa như thế, các ông không sợ sao ? Nó sẽ nuốt chửng người ta đấy!”.
Hai người kia gạt phăng, hùng hổ nói: “Chúng tôi không sợ, ông mau mau chỉ chỗ xem nào!”.
Vị tăng nhân nói: “Chính là bên dưới cái cây ở b́a rừng phía tây”.
Hai người bạn liền lập tức t́m đến chỗ vị tăng nhân vừa chỉ, quả nhiên phát hiện được số vàng đó. Người này liền nói với người kia rằng: “Tên ḥa thượng đó đúng là ngốc thật, thứ vàng bạc mà mọi người đều khao khát đang ở ngay trước mắt, thế mà lại trở thành quái vật ăn thịt người”. Người kia cũng gật đầu đồng t́nh.
Thế là họ bàn với nhau làm thế nào để chuyển số vàng này về nhà. Một người trong đó nói: “Ban ngày mà đem nó về thật không an toàn cho lắm, hay là đêm đến chúng ta mới vận chuyển, vậy sẽ chắc ăn hơn. Tôi ở lại đây canh chừng, ông hăy về mang chút cơm rau trở lại, chúng ta ăn cơm rồi đợi đến trời tối mới chuyển số vàng này về nhà”.
Người kia liền làm theo người bạn nói. Người ở lại nghĩ : “Nếu như số vàng này đều thuộc về sở hữu của riêng ta th́ hay biết mấy! Đợi hắn quay lại, ta hăy dùng cây gậy gỗ đánh chết đi, vậy th́ toàn bộ số vàng này là của ta hết rồi”.
Thế là khi người bạn đem cơm rau đến khu rừng, người kia liền từ phía sau lưng dùng gậy gỗ đánh mạnh vào đầu khiến ông ta chết ngay tại chỗ, sau c̣n nói rằng: “Bằng hữu ơi, chính là số vàng này buộc tôi phải làm như vậy”.
Sau đó ông ta vớ lấy thức ăn mà người bạn mang đến, ăn ngấu nghiến. Chưa được bao lâu, người này cảm thấy rất khó chịu, trong bụng giống như bị lửa thiêu đốt. Khi đó, ông ta mới biết rằng ḿnh đă bị trúng độc. Trước lúc chết, ông mới nói rằng: “Lời ḥa thượng đó nói quả thật không sai!”.
Đây thật là ứng với lời người xưa để lại: Người chết v́ tiền tài, chim chết v́ miếng ăn. Đều là họa do ḷng Tham đưa đến, chính Dục Vọng đă khiến người bạn thân nhất trở thành kẻ thù không đội trời chung.
Chuyện thứ hai: Người nông dân mua đất
Có một người nông dân muốn mua đất, ông ta nghe nói một người ở vùng khác có đất muốn bán, liền quyết định đến đó hỏi thăm. Người bán đất nói với ông ta rằng: “Chỉ cần giao một ngh́n lạng bạc, ta sẽ cho ông thời gian một ngày, bắt đầu tính từ lúc mặt trời mọc, đến khi mặt trời lặn xuống núi, ông có thể dùng bước chân khoanh tṛn được bao nhiêu đất, th́ số đất đó sẽ chính là của ông, nhưng nếu ông không trở về nơi khởi điểm, th́ ngay cả một tấc đất ông cũng sẽ không có được”.
Người nông dân đó nghĩ thầm: “Nếu như hôm nay ta vất vả một chút, đi nhiều đường hơn một chút, th́ chẳng phải có thể đi được ṿng rất lớn, theo đó sẽ có được một mảnh đất rất lớn hay sao? Làm ăn như vậy quả thật là rất có lợi!”. Thế là ông ta liền kư kết giao ước cùng người chủ đất đó.
Mặt trời vừa mới nhô lên, ông ta liền cất bước thật dài đi nhanh về phía trước; đến giữa trưa, bước chân của ông vẫn không dừng lại giây phút nào, cứ măi đi về phía trước, trong ḷng nghĩ: “Hăy ráng chịu đựng một hôm nay, sau này sẽ có thể hưởng thụ hồi báo của vất vả hôm nay mang đến rồi”.
Ông ta cứ thế tiếp tục đi về phía trước, đến khi mặt trời sắp lặn rồi mới chịu quay trở về, trong ḷng vô cùng lo lắng, bởi v́ nếu như không về kịp th́ một tấc đất cũng chẳng có. Thế là ông ta vội vàng trở về theo đường tắt. Tuy nhiên, mặt trời sắp xuống núi, ông ta đành phải liều mạng mà chạy, cuối cùng chỉ c̣n thiếu vài bước th́ đến vạch khởi điểm, nhưng sức lực đă cạn kiệt, ông ngă nhào xuống nơi đó.
Dục vọng của con người và ranh giới với hiện thực măi măi cũng không cách nào vượt qua được, bởi ḷng tham là vô đáy. Con người măi măi không biết thỏa măn, đây chính là khuyết điểm lớn nhất trong nhân cách.
Chuyện thứ ba: Phật và Ma
Có một họa sĩ rất nổi tiếng, ông muốn vẽ Phật và Ma, nhưng không t́m được người làm mẫu phù hợp, v́ đầu óc ông không tài nào tưởng tượng ra nổi h́nh dáng của Phật, nên rất lo lắng. Trong một lần t́nh cờ, ông lên chùa bái lạy, vô t́nh nh́n thấy một ḥa thượng. Khí chất trên vị ḥa thượng này đă thu hút người họa sĩ sâu sắc. Vậy là ông liền đi t́m vị ḥa thượng đó, hứa cho ḥa thượng một số tiền lớn để làm người mẫu cho ông.
Về sau, tác phẩm của họa sĩ đă hoàn thành, gây chấn động ở vùng đó. Nhà họa sĩ nói: “Đó là bức tranh vừa ư nhất mà tôi từng vẽ qua, bởi người làm mẫu cho tôi quả khiến người ta vừa nh́n thấy nhất định cho rằng anh ta chính là Phật, loại khí chất thanh thoát an lành trên người anh có thể cảm động bất ḱ ai”.
Người họa sĩ sau đó đă cho vị ḥa thượng đó rất nhiều tiền như lời đă hứa.
Cũng nhờ bức tranh này, mọi người không c̣n gọi ông là họa sĩ nữa, mà gọi ông là “họa Thánh”.
Bẵng đi một thời gian, họa sĩ chuẩn bị bắt tay vào việc vẽ Ma, nhưng điều này lại trở thành một vấn đề khó của ông, v́ chẳng biết t́m h́nh tượng ma quỷ ở đâu. Ông đă hỏi thăm rất nhiều nơi, t́m rất nhiều người có vẻ ngoài hung dữ, nhưng không ai vừa ư cả.
Cuối cùng, ông t́m được trong nhà tù một tù nhân rất phù hợp với đối tượng ông cần vẽ. Họa sĩ vô cùng mừng rỡ, nhưng khi ông đối diện phạm nhân đó, người này đột nhiên khóc lóc đau khổ trước mặt ông.
Nhà họa sĩ rất lấy làm kinh ngạc, liền hỏi rơ ngọn ngành.
Người phạm nhân đó nói: “Tại sao lần trước khi người mà ông t́m để vẽ Phật là tôi, bây giờ khi vẽ Ma Quỷ, người ông t́m đến vẫn là tôi!”
Người họa sĩ giật cả ḿnh, thế là ông lại nh́n kỹ người phạm nhân đó, rồi nói: “ Sao lại có thể chứ ? Người mà tôi t́m để vẽ Phật ấy khí chất phi phàm, c̣n cậu xem ra chính là một h́nh tượng ma quỷ thuần túy, sao lại có thể là cùng một người được? Điều này thật ḱ lạ, quả thật khiến người ta không thể nào lư giải được”.
Người kia đau khổ bi ai nói: “Chính là ông đă khiến tôi từ Phật biến thành ma quỷ”.
Họa sĩ nói: “Sao cậu lại nói như vậy, tôi vốn đâu có làm ǵ đối với cậu đâu”.
Ngươi đó nói: “Kể từ sau khi tôi nhận được số tiền ông cho, liền đi đến những chốn ăn chơi đàng điếm để t́m thú vui, mặc sức tiêu xài. Đến sau này, tiền tiêu sạch hết, mà tôi lại đă quen với cuộc sống đó rồi, dục vọng đă khởi phát mà không thể thu hồi lại được. Thế là tôi liền giật tiền người ta, c̣n giết người nữa, chỉ cần có được tiền, chuyện xấu ǵ tôi cũng có thể làm, kết quả đă thành ra bộ dạng này của ngày hôm nay đây”.
Người họa sĩ nghe xong những lời này, cảm khái vạn phần, ông sợ hăi than rằng Bản tính con người trước Dục Vọng lại biến đổi mau chóng đến thế. Con người chính là yếu nhược như vậy đó. Thế là ông áy náy quăng cây bút vẽ xuống đất, từ đó về sau không c̣n vẽ bức tranh nào nữa.
Con người ta, một khi rơi vào trong cạm bẫy “theo đuổi ham muốn vật chất”, th́ rất dễ đánh mất bản thân ḿnh, muốn thoát ra khỏi đă trở thành mục tiêu rất khó khăn, vậy nên bản tính con người không thể đi cùng với ḷng tham.
Thiền sư kể xong mấy câu chuyện, nhắm nghiền mắt lại không nói ǵ cả, c̣n người kia đă biết được đáp án từ trong những câu chuyện này: Th́ ra điều đáng sợ nhất trên cơi đời này chính làDục Vọng, dục vọng của người ta càng nhiều, th́ sẽ càng không thỏa măn, vậy nên sẽ càng không vui vẻ và phiền năo v́ thế cũng sẽ càng nhiều hơn.
--
Lê đ́nh Hoàng
Thiền sư đáp: “Dục vọng!”
Người đó lộ vẻ hoài nghi.
Thiền sư nói: “Hăy để tôi kể vài câu chuyện cho ông nghe vậy”.
Chuyện thứ nhất: Bạc vàng đáng sợ
Một vị tăng nhân hốt hoảng từ trong rừng chạy đến, vừa khéo gặp hai người bạn vô cùng thân thiết đang tản bộ bên rừng. Họ hỏi vị tăng nhân: “Chuyện ǵ mà ông hốt hoảng quá vậy?”.
Vị tăng nhân nói: “Thật là kinh khủng, tôi đào được một đống vàng ở trong rừng!”.
Hai người bạn, không nhịn được liền nói: “Thật đúng là tên đại ngốc! Đào được vàng, việc tốt như thế mà ông lại cho là kinh khủng, thật không thể hiểu nổi!”.
Thế là họ lại hỏi vị tăng nhân kia: “Ông đào được vàng ở đâu? Chỉ cho chúng tôi xem với!”.
Vị tăng nhân nói: “Thứ xấu xa như thế, các ông không sợ sao ? Nó sẽ nuốt chửng người ta đấy!”.
Hai người kia gạt phăng, hùng hổ nói: “Chúng tôi không sợ, ông mau mau chỉ chỗ xem nào!”.
Vị tăng nhân nói: “Chính là bên dưới cái cây ở b́a rừng phía tây”.
Hai người bạn liền lập tức t́m đến chỗ vị tăng nhân vừa chỉ, quả nhiên phát hiện được số vàng đó. Người này liền nói với người kia rằng: “Tên ḥa thượng đó đúng là ngốc thật, thứ vàng bạc mà mọi người đều khao khát đang ở ngay trước mắt, thế mà lại trở thành quái vật ăn thịt người”. Người kia cũng gật đầu đồng t́nh.
Thế là họ bàn với nhau làm thế nào để chuyển số vàng này về nhà. Một người trong đó nói: “Ban ngày mà đem nó về thật không an toàn cho lắm, hay là đêm đến chúng ta mới vận chuyển, vậy sẽ chắc ăn hơn. Tôi ở lại đây canh chừng, ông hăy về mang chút cơm rau trở lại, chúng ta ăn cơm rồi đợi đến trời tối mới chuyển số vàng này về nhà”.
Người kia liền làm theo người bạn nói. Người ở lại nghĩ : “Nếu như số vàng này đều thuộc về sở hữu của riêng ta th́ hay biết mấy! Đợi hắn quay lại, ta hăy dùng cây gậy gỗ đánh chết đi, vậy th́ toàn bộ số vàng này là của ta hết rồi”.
Thế là khi người bạn đem cơm rau đến khu rừng, người kia liền từ phía sau lưng dùng gậy gỗ đánh mạnh vào đầu khiến ông ta chết ngay tại chỗ, sau c̣n nói rằng: “Bằng hữu ơi, chính là số vàng này buộc tôi phải làm như vậy”.
Sau đó ông ta vớ lấy thức ăn mà người bạn mang đến, ăn ngấu nghiến. Chưa được bao lâu, người này cảm thấy rất khó chịu, trong bụng giống như bị lửa thiêu đốt. Khi đó, ông ta mới biết rằng ḿnh đă bị trúng độc. Trước lúc chết, ông mới nói rằng: “Lời ḥa thượng đó nói quả thật không sai!”.
Đây thật là ứng với lời người xưa để lại: Người chết v́ tiền tài, chim chết v́ miếng ăn. Đều là họa do ḷng Tham đưa đến, chính Dục Vọng đă khiến người bạn thân nhất trở thành kẻ thù không đội trời chung.
Chuyện thứ hai: Người nông dân mua đất
Có một người nông dân muốn mua đất, ông ta nghe nói một người ở vùng khác có đất muốn bán, liền quyết định đến đó hỏi thăm. Người bán đất nói với ông ta rằng: “Chỉ cần giao một ngh́n lạng bạc, ta sẽ cho ông thời gian một ngày, bắt đầu tính từ lúc mặt trời mọc, đến khi mặt trời lặn xuống núi, ông có thể dùng bước chân khoanh tṛn được bao nhiêu đất, th́ số đất đó sẽ chính là của ông, nhưng nếu ông không trở về nơi khởi điểm, th́ ngay cả một tấc đất ông cũng sẽ không có được”.
Người nông dân đó nghĩ thầm: “Nếu như hôm nay ta vất vả một chút, đi nhiều đường hơn một chút, th́ chẳng phải có thể đi được ṿng rất lớn, theo đó sẽ có được một mảnh đất rất lớn hay sao? Làm ăn như vậy quả thật là rất có lợi!”. Thế là ông ta liền kư kết giao ước cùng người chủ đất đó.
Mặt trời vừa mới nhô lên, ông ta liền cất bước thật dài đi nhanh về phía trước; đến giữa trưa, bước chân của ông vẫn không dừng lại giây phút nào, cứ măi đi về phía trước, trong ḷng nghĩ: “Hăy ráng chịu đựng một hôm nay, sau này sẽ có thể hưởng thụ hồi báo của vất vả hôm nay mang đến rồi”.
Ông ta cứ thế tiếp tục đi về phía trước, đến khi mặt trời sắp lặn rồi mới chịu quay trở về, trong ḷng vô cùng lo lắng, bởi v́ nếu như không về kịp th́ một tấc đất cũng chẳng có. Thế là ông ta vội vàng trở về theo đường tắt. Tuy nhiên, mặt trời sắp xuống núi, ông ta đành phải liều mạng mà chạy, cuối cùng chỉ c̣n thiếu vài bước th́ đến vạch khởi điểm, nhưng sức lực đă cạn kiệt, ông ngă nhào xuống nơi đó.
Dục vọng của con người và ranh giới với hiện thực măi măi cũng không cách nào vượt qua được, bởi ḷng tham là vô đáy. Con người măi măi không biết thỏa măn, đây chính là khuyết điểm lớn nhất trong nhân cách.
Chuyện thứ ba: Phật và Ma
Có một họa sĩ rất nổi tiếng, ông muốn vẽ Phật và Ma, nhưng không t́m được người làm mẫu phù hợp, v́ đầu óc ông không tài nào tưởng tượng ra nổi h́nh dáng của Phật, nên rất lo lắng. Trong một lần t́nh cờ, ông lên chùa bái lạy, vô t́nh nh́n thấy một ḥa thượng. Khí chất trên vị ḥa thượng này đă thu hút người họa sĩ sâu sắc. Vậy là ông liền đi t́m vị ḥa thượng đó, hứa cho ḥa thượng một số tiền lớn để làm người mẫu cho ông.
Về sau, tác phẩm của họa sĩ đă hoàn thành, gây chấn động ở vùng đó. Nhà họa sĩ nói: “Đó là bức tranh vừa ư nhất mà tôi từng vẽ qua, bởi người làm mẫu cho tôi quả khiến người ta vừa nh́n thấy nhất định cho rằng anh ta chính là Phật, loại khí chất thanh thoát an lành trên người anh có thể cảm động bất ḱ ai”.
Người họa sĩ sau đó đă cho vị ḥa thượng đó rất nhiều tiền như lời đă hứa.
Cũng nhờ bức tranh này, mọi người không c̣n gọi ông là họa sĩ nữa, mà gọi ông là “họa Thánh”.
Bẵng đi một thời gian, họa sĩ chuẩn bị bắt tay vào việc vẽ Ma, nhưng điều này lại trở thành một vấn đề khó của ông, v́ chẳng biết t́m h́nh tượng ma quỷ ở đâu. Ông đă hỏi thăm rất nhiều nơi, t́m rất nhiều người có vẻ ngoài hung dữ, nhưng không ai vừa ư cả.
Cuối cùng, ông t́m được trong nhà tù một tù nhân rất phù hợp với đối tượng ông cần vẽ. Họa sĩ vô cùng mừng rỡ, nhưng khi ông đối diện phạm nhân đó, người này đột nhiên khóc lóc đau khổ trước mặt ông.
Nhà họa sĩ rất lấy làm kinh ngạc, liền hỏi rơ ngọn ngành.
Người phạm nhân đó nói: “Tại sao lần trước khi người mà ông t́m để vẽ Phật là tôi, bây giờ khi vẽ Ma Quỷ, người ông t́m đến vẫn là tôi!”
Người họa sĩ giật cả ḿnh, thế là ông lại nh́n kỹ người phạm nhân đó, rồi nói: “ Sao lại có thể chứ ? Người mà tôi t́m để vẽ Phật ấy khí chất phi phàm, c̣n cậu xem ra chính là một h́nh tượng ma quỷ thuần túy, sao lại có thể là cùng một người được? Điều này thật ḱ lạ, quả thật khiến người ta không thể nào lư giải được”.
Người kia đau khổ bi ai nói: “Chính là ông đă khiến tôi từ Phật biến thành ma quỷ”.
Họa sĩ nói: “Sao cậu lại nói như vậy, tôi vốn đâu có làm ǵ đối với cậu đâu”.
Ngươi đó nói: “Kể từ sau khi tôi nhận được số tiền ông cho, liền đi đến những chốn ăn chơi đàng điếm để t́m thú vui, mặc sức tiêu xài. Đến sau này, tiền tiêu sạch hết, mà tôi lại đă quen với cuộc sống đó rồi, dục vọng đă khởi phát mà không thể thu hồi lại được. Thế là tôi liền giật tiền người ta, c̣n giết người nữa, chỉ cần có được tiền, chuyện xấu ǵ tôi cũng có thể làm, kết quả đă thành ra bộ dạng này của ngày hôm nay đây”.
Người họa sĩ nghe xong những lời này, cảm khái vạn phần, ông sợ hăi than rằng Bản tính con người trước Dục Vọng lại biến đổi mau chóng đến thế. Con người chính là yếu nhược như vậy đó. Thế là ông áy náy quăng cây bút vẽ xuống đất, từ đó về sau không c̣n vẽ bức tranh nào nữa.
Con người ta, một khi rơi vào trong cạm bẫy “theo đuổi ham muốn vật chất”, th́ rất dễ đánh mất bản thân ḿnh, muốn thoát ra khỏi đă trở thành mục tiêu rất khó khăn, vậy nên bản tính con người không thể đi cùng với ḷng tham.
Thiền sư kể xong mấy câu chuyện, nhắm nghiền mắt lại không nói ǵ cả, c̣n người kia đă biết được đáp án từ trong những câu chuyện này: Th́ ra điều đáng sợ nhất trên cơi đời này chính làDục Vọng, dục vọng của người ta càng nhiều, th́ sẽ càng không thỏa măn, vậy nên sẽ càng không vui vẻ và phiền năo v́ thế cũng sẽ càng nhiều hơn.
--
Lê đ́nh Hoàng